11.3.2024 14:05

Αποκριές στην Αριστοκρατική Αλεξάνδρεια του 1910

Το αλεξανδρινό μέγαρο Σαλβάγου που μετά την εκδίωξη των Ελλήνων επί Γκαμάλ Άμπντελ Νάσερ κατέληξε προξενείο της Σοβιετικής Ένωσης

Χλιδή και πολυτέλεια στις επαύλεις του Quartier Grec

Η άποψη του Μωχάμετ Άλη, του Καβαλιώτη Πασά της Αιγύπτου για τους Έλληνες, την εργατικότητα, τη δημιουργικότητα και την ευφυία τους, συμβάλει καθοριστικά ώστε η αιγυπτιώτικη ελληνική παροικία να αναπτυχθεί και να καταστεί η πιο παραγωγική και λαμπερή, από κάθε άλλη ομογενειακή κοινότητα. Η διαδρομή της παροικίας είναι γνωστή, καταγεγραμμένη λεπτομερώς, αποτελεί δε τη γενεσιουργό αιτία της προόδου και ανάπτυξης της αιγυπτιώτικης οικονομίας, από το 19ο αιώνα έως και τα μέσα του 20ου. Στην περιοχή, προτεκτοράτο του Βρετανικού Στέμματος, με τις ευλογίες πάντα των Άγγλων αποικιοκρατών, αναπτύσσεται η βιομηχανία, το εμπόριο, η ναυτιλία, αλλά και ο πρωτογενής τομέας, η καλλιέργεια βάμβακος για την ακρίβεια, όταν ο Αμερικανικός Εμφύλιος στερεί τη διεθνή αγορά από τα πολύτιμα και απαραίτητα στον καθημερινό βίο παράγωγα του βαμβακιού. Οι Έλληνες πρωτοστατούν σε όλους τους τομείς, με τους Χιώτες να μεγαλουργούν, όπως παντού άλλωστε. Χωρέμη, Ζιζίνια, Σαλβάγου, Ράλλη, Νεγρεπόντη, Μπενάκη,Ζερβουδάκη, Μηταράκη, Αντωνιάδη, είναι ενδεικτικά μόνο ονόματα Χίων μεγιστάνων του πλούτου στη χώρα του Νείλου, που πέρα από τον επιχειρηματικό στίβο, έχουν να επιδείξουν υψηλότατο επίπεδο πνευματικής, κοινωνικής μεγαλοαστικής ζωής, ζηλευτό σε όλα τα δυτικά αστικά κέντρα Ευρώπης και Αμερικής. Το QuartierGreec αναπτύσσεται στην ανατολική πλευρά του λιμένα της Αλεξανδρείας και αποτελεί ευσεβή πόθο εισόδου όλων των Ευρωπαίων εποίκων. Η πιο λαμπρή γειτονιά κοσμείται με τα μεγαλοπρεπή μέγαρα των Ελλήνων, όπου μέσα σ’ αυτά παρατίθενται διασκεδάσεις και δεξιώσεις αυτοκρατορικής χλιδής και μεγαλοπρέπειας. Από την «κλειδαρότρυπα του χρόνου», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο κ. Νίκος Νικηταρίδης , στην ιστορική έκδοση του αλεξανδρινού «Ταχυδρόμου», μεταφέρουμε τις αποκριάτικες χοροεσπερίδες στα μέγαρα των Κωνσταντίνου Χωρέμη και Εμμανουήλ Ζερβουδάκη. Είναι Μάρτιος του 1910:

Εις του κ. Κ. Χωρέμη: Το Σάββατον το βράδυ είχε καλέσει εις χορόν η κυρία και ο κ. Κ. Χωρέμης. Τα κομψότατα σαλόνια περιέκλεισαν πάλιν το αλεξανδρινό άι-λάιφ, το οποίον εδέχετο εν θαυμασία λευκή περιβολή η ερίτιμος κυρία Χωρέμη, βοηθουμένη από την λιγυρωτάτην θυγατέρα της δεσποινίδα Davlee, ενδεδυμένην ως μπεντουΐναν. Μεταξύ των μη déguisée παρετηρήσαμεν την κ. Βιργινίαν Μπενάκην, την κ. Μιλτ. Νεγρεπόντη, την ξανθήν αυτήν Αθηναίαν αμαζόνα, την κ. Εμμ. Ζερβουδάκη, την κ. Αμβρ. Ζερβουδάκη, την κ. Βαλασσοπούλου, την κ. Τσάμη, την κ. Ζογκέμπ. Θαυμασίως μετημφιεσμέναι ήσαν η κυρία Αντ. Μπενάκη ως Ελληνίς χωριατοπούλα, η κ. Αλεξ. Μπενάκη ως Ινδιάνα, η κ. Αλεξάνδρου Χωρέμη επίσης, αι κυρίαι Μόρις και Χόπκινσον ως μπεντουΐναι, η κ. Σαλβάγου, ελευθέρα πλέον από το προχθεσινόν εις το πατινάζ ατύχημα της ως βλάχα, η κ. Σινανό ως almée, η κ. Καλογεροπούλου ως Τούρκα, η κ. Αμβρ. Ράλλη ως almée, η κ. Παρασκευά και αι κ.κ. Ευρ. Κωνσταντινίδου ως μπεντουΐναι, η κ. Ζαφ. Μάτσα ως τσιγγάνα, αι δεσποινίδες Βαλασσοπούλου ως almée, Αρτ. Νικολαΐδη ως Τούρκα, Μαρία Γρυπάρη ως κορφιάτισα χωριατοπούλα, Αν. Γρυπάρη ως Ελληνοπούλα, Ψάθη και Ελ. Κωνσταντινίδου ως μπεντουΐναι, η δε δις Σαλβάγου ως soufragi. Αρρενωπότατοι εκ των κυρίων ήσαν οι κ.κ. Αντ. Μπενάκης με φουστανέλλαν, Αλεξ. Μπενάκης και Σεβαστόπουλος ως Κρήτες, Αλεξ. Λ. Μπενάκης ως Μαυροβούνιος, Αλεξ. Χωρέμης ως Χιώτης, Αλφ. Στάνι ως Τούρκος πασσάς, Ι. Ροδοκανάκης με φουστανέλλαν, ο κ. Μακκάς ως αμερικανός negro, ο κ. Τζων Συναδινός ως μαχαραγιάς, Σταμ. Συναδινός ως μπεντουΐνος, Αμβρ. Ράλλης νεότουρκος, Μαρκήσιος Παλαβιτσίνι μπεντουΐνος, Π. Νικολαΐδης Τούρκα και Ε. Κωνσταντινίδης με φουστανέλλαν. Μεταξύ των άλλων εχορεύθη και ο συρτός. Περί ώραν δε ωσεί 5ην πρωινήν οι χορευταί λεηλατήσαντες ένα θαυμάσιο σουπέ έφυγαν ενθουσιασμένοι¨.

Το Ράμλι, η περιοχή της Αλεξάνδρειας που συγκέντρωνε την αφρόκρεμα της ελληνικής παροικίας.

Εις του κ. Εμμ. Ζερβουδάκη: Η Ζερβουδάκειος βίλα του Ραμλίου προχθές, Πέμπτη βράδυ, ήτο εις την δόξαν της. Ότι λαμπρόν έχει η Αλεξάνδρεια είχε κληθή εκεί μετημφιεσμένον και μη δια να χορεύση και να χαρή. Φαντασθήτε τώρα όλον αυτόν τον κόσμον, ο οποίος μας κινεί τους θαυμασμούς και ταράσσει την γαλήνην των καημών ημών των πληβείων όταν τον βλέπομεν διασχίζοντα τα μπουλβάρ Rosette και στολίζοντα το Jardin, φαντασθήτε τον συνηγμένον υπό το φως αιθουσών απείρου γραφικότητος και… μη συγκινήσθε !… Εκ των μη μεταμφιεσμένων διεκρίναμεν εν θαυμασία λευκή περιβολή την ερίτιμον οικοδέσποιναν, εν πρασίνη την κ. Γ. Ζερβουδάκη, εν φαιά την κ. Αμβρ. Ζερβουδάκη, εν λευκή τας κυρίας Αλεξ. Μπενάκη και Ζ. Μάτσα, εν πορφυρά την κ. Ζογκέμπ και εν […] την κ. Σούρσοκ. Εν μέσω χαριτολογημάτων και θαυμασμών επέρασαν μετημφιεσμέναι η κ. Κ. Χωρέμη ως αραπίνα, η κ. Αντ. Μπενάκη ως […], η κ. Σαλβάγου ως […], η κ. Αλ. Ζογκέμπ ως σεΐχης, η κ. Σινανό ως μπαλερίνα, η κ. Ψάθη ως Σουλτάνα, αι κυρίαι Αλ. Χωρέμη και Νομικού ως θαυμάσιαι μπεντουΐναι, η κ. Μιταράκη ως χαριτωμένος μπεντουΐνος, η κ. Μπακός ως σεΐχης, η κ. Μιχάλα πασά ως Σάχης της Περσίας, αι κυρίαι Ευριπ. Κωνσταντινίδου και Παρασκευά ως μπεντουΐνοι, η Δις Ασλάνη ως […], η δις Γ. Ζερβουδάκη ως Αλσατίδα, αι δίδες Κωνσταντινίδου και Ψάθη ως γιαπωνέζες, με ωραιότατα δε μαύρα ντόμινα αι κυρίαι Αμβρ. Ράλλη και Αρ. Σινανό, και με θαλασσί η κ. Πίνι και η δις Νικολαΐδη. Αλλά και οι κύριοι δεν είχαν ολίγας επιτυχίας. Ο κ. Ευριπ. Κωνσταντινίδης ως μπαλερίνα Café […], ο κ. Αλ. Χωρέμης ως αποτυχών δημοτικός σύμβουλος, ο κ. Αντ. Μπενάκης ως ραντιέρης μεντουΐνος, όπως και ο κ. Τ. Ροδοκανάκης υπήρξαν θαυμάσιοι. Επίσης, με πολύ σικ διεκρίναμεν τους κ.κ. αδελφούς Στάνι, τον Μαρκήσιον Παλαβιτσίνι και Παπαρηγόπουλον ως πιερότους, τον κ. Μακκάν ως maitre d΄ hotel, τον κ. Αμβρ. Ράλλην ως ιατρόν αποθηκάριον, τον κ. Λομπρόζο ως νασιοναλίστ, τον κ. Σεβαστόπουλον με κόκκινο φράκο, τον κ. Παρασκευάν με ωραίον ντόμινο, τον κ. Τζων Συναδινόν με επίσης ωραίον ντόμινο και τον κ. Νομικόν ως μπεντουΐνον. Η χοροεσπερίς εκράτησε μέχρι της 4ης σχεδόν πρωινής, αλλ΄ η μαγεία της εξακολουθεί ακόμη ίσως να λικνίζη τας ψυχάς των κεκλημμένων¨.

Εις του κ. Κότσικα: Έκτακτος χοροεσπερίς εδόθη και εις του κ. Κότσικα, όπου συνεκεντρώθη όλη η αρχοντιά του εμπορίου και της βιομηχανίας. Εκυριάρχησε κι εκεί η αποκρηάτικη χαρά αδιάπτωτος μέχρι πρωΐας. Και του χρόνου».

Πηγή:

  1. https://ekkairo.org/: Αλεξανδρινός Ταχυδρόμος, Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ, 3/3/2018.
  2. Ματούλας Τομαρά-Σιδέρη : «Αλεξανδρινές Οικογένειες Χωρέμη-Μπενάκη-Σαλβάγου» Εκδόσεις ΚΕΡΚΥΡΑ.

Ειδήσεις σήμερα

Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Ο Πολίτης είσαι εσύ. Γίνε συνδρομητής της εβδομαδιαίας έντυπης έκδοσης.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ