Ο Εμπορειός από τους Προϊστορικούς χρόνους έως την ερήμωσή του

Από την ιστοσελίδα https://followjoseph.com/ του κ. Ιωσήφ Παπαδόπουλου, συγκεκριμένα στην ενότητα «Ταξίδια», αλιεύσαμε την αναφορά του στον προϊστορικό οικισμό του Εμπορειού:

«… Κατά τις ανασκαφές αποκαλύφθηκε μια πόλη, η οποία είχε ιδρυθεί, όπως διαπιστώθηκε πρόσφατα, κατά τους τελευταίους αιώνες της Αρχαιοελληνικής εποχής και άρχισε να ακμάζει μαζί με τους αρχαιότερους πολιτισμούς της Τροίας. Η πόλη αυτή, σύμφωνα με τον διενεργήσαντα τις ανασκαφές Κ. Σίνκλαιρ Χουντ, παρουσίαζε κατά την εποχή του Χαλκού εκδηλώσεις πολιτισμού όπως της Τροίας κατά την 3η και 2η χιλιετηρίδα π.Χ. Τα ευρήματα και τα ερείπια των ανασκαφών του Εμπορειού αντιπροσωπεύουν όχι μόνο τον πολιτισμό των προϊστορικών αιώνων, από τα τελευταία χρόνια της Νεολιθικής Εποχής ως τη Μυκηναϊκή περίοδο, αλλά και τη μεταγενέστερη εποχή, επειδή η πόλη ξαναχτίστηκε κατά την αρχαϊκή εποχή, τον 7ο αιώνα π.Χ., και καταστράφηκε τελικά από τους Άραβες, όταν αυτοί έκαναν επιδρομή στο Αιγαίο πέλαγος και πολιόρκησαν την Κωνσταντινούπολη κατά τα έτη 674-678 μ.Χ. Πιστεύεται ότι ο πληθυσμός του Εμπορειού εγκαταστάθηκε μετά την καταστροφή στο Πυργί και τα ευρήματα των ανασκαφών του Εμπορειού είναι αποκαλυπτικότατα για τον πολιτισμό των περιόδων τις οποίες αντιπροσώπευαν. Τα ευρήματα αυτά βρίσκονται στο μουσείο της Χίου, ωστόσο έχει προταθεί να μεταφερθούν και πάλι στον Εμπορειό, σε ξεχωριστό μουσείο».

Ο οικισμός του 7^ου π.Χ. αιώνα

«Ο όρμος του Εμπορειού προστατεύεται από τους νότιους ανέμους με μια χερσόνησο, στην οποία είχε ιδρυθεί ο οικισμός της περιοχής κατά την εποχή του χαλκού. Στη ΝΑ πλαγιά του βραχώδους λόφου του προφήτη Ηλία και μέχρι το ύψος της ακροπόλεως ανακαλύφθηκαν από τον Χουντ τα ερείπια 50 περίπου οικιών της αρχαϊκής πόλεως του 7ου π.Χ. αιώνα. Μέσα στο τείχος του οικισμού αυτού αποκαλύφθηκε ο ναός της Αθηνάς και παλάτι του Βασιλιά του τόπου. Οι δρόμοι ανόδου στη πόλη και στη σύγχρονή τους αρχαϊκή ακρόπολη ήταν λαξευτοί ή κτιστοί στους βράχους των πλαγιών του, γυμνού από χώματα, λόφου του προφήτη Ηλία. Η αρχαιολογική έρευνα διαπίστωσε τον κύριο δρόμο σε μήκος 300 μέτρων, σε σύστημα ζιγκ-ζαγκ. Τα πενήντα σπίτια του οικισμού, τα ερείπια του ναού της Αθηνάς και της κατοικίας του άρχοντα στην ακρόπολη αποτυπώνουν μια εικόνα ελληνικής πόλεως της αρχαϊκής περιόδου. Τα σπίτια αυτά προκαλούν μεγάλη εντύπωση για την εξαιρετική επιμέλεια που έχουν κτιστεί και δίνουν ακόμη ένα παράδειγμα της καλαισθησίας των Ελλήνων των χρόνων εκείνων. Ο συγκεκριμένος οικισμός αποδεικνύεται από τα ερείπια του ότι ήταν ιδιαίτερα πλούσιος. Οι Άγγλοι αρχαιολόγοι παραδέχονται ότι ο οικισμός αυτός ονομάζεται Λευκώνιο από τις άσπρες πέτρες που χρησιμοποιήθηκαν για το κτίσιμο των σπιτιών και ότι μπορεί να ήταν η πόλη που αναφέρει ο Θουκυδίδης, όπου κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο οι Αθηναίοι έκαναν αποβάσεις. Τα στρατηγικά του Πολυαίνου αναφέρουν ότι, εξ’ αιτίας μιας πόλης που ονομαζόταν Λευκωνία ή Λευκώνιο, οι Χιώτες βρίσκονται σε πόλεμο με τους κατοίκους της απέναντι Μικρασιατικής Ερυθραίας. Αναφορά στις γυναίκες της Χίου και στη Λευκωνία κάνει και ο Πλούταρχος στο έργο του «Γυναικών Αρεταί». Σύμφωνα με την αρχαία παράδοση, το Λευκώνιο ή Λευκωνία χτίστηκε από οικογένειες που είχαν εξοριστεί από την κυρίως πόλη της Χίου, επειδή τα μέλη τους είχαν φονεύσει τον βασιλιά της Χίου σε φιλονικία, η οποία προέκυψε κατά τη διάρκεια ενός γαμήλιου συμποσίου. Από τα ευρήματα αποδεικνύεται ότι η πόλη βρίσκεται κατά την εποχή αυτή σε επικοινωνία με άλλες ελληνικές πόλεις της ανατολικής περιοχής του Αιγαίου και με την Κόρινθο».

Το βασιλικό ανάκτορο

«Στην Κορυφή της αρχαϊκής ακρόπολης ανακαλύφθηκε ένας ναός της Αθηνάς και το ανάκτορο του βασιλιά του οικισμού, το οποίο έχει απλό «μεγαροειδές» σχήμα διαστάσεων 18 επί 6 περίπου μέτρων. Ο Βασιλιάς κατοικούσε εντός των τειχών της ακρόπολης, χωρίς άλλα οικοδομήματα εκτός από το ανάκτορο και το ναό, σύμφωνα με το έθιμο που τηρούνταν και στην ακρόπολη των Αθηνών στην αρχαιοτάτη εποχή. Ο ναός είχε διαστάσεις 10 επί 6 μέτρων περίπου. Μέσα στο ναό αυτό βρέθηκαν το βάθρο του λατρευτικού αγάλματος της θεάς και μια τετράγωνη τράπεζα προσφορών. Το άγαλμα της θεάς ήταν ξύλινο ξόανο και είχε εννιά διακοσμητικά εξαρτήματα από μόλυβδο, τα οποία κατέληγαν σε κεφάλια γρυπών και τα οποία εκτίθενται στο μουσείο της Χίου. Έξω από το ναό, στη βόρεια πλευρά του, υπήρχε ο βωμός για τις θυσίες. Ο βωμός είχε ορθογώνιο σχήμα και ήταν κοίλος, περικλειόταν δε από μικρό τείχος. Αργότερα, μετά την εγκατάλειψη των οικιών της νοτιοανατολικής πλαγιάς και την ανάπτυξη της πόλης κοντά στην παραλία του όρμου, κτίστηκε στην είσοδο του ναού βωμός χωρίς κοιλότητα. Τα αγγεία, τα πήλινα κουταλάκια («ειδώλια») και γενικά τα αφιερώματα τα οποία βρέθηκαν μέσα στο ναό της ακρόπολης είναι όλα σχεδόν από τα εργαστήρια αγγειοπλαστικής της Χίου. Μεταξύ των ευρημάτων του ναού είναι λύχνοι, πιάτα και το κάτω μέρος μικρού μαρμάρινου αγάλματος αρχαϊκής κόρης, 15 πήλινα αγαλματάκια, τα οποία παριστάνουν μορφές γυναικών και άλλα διάφορα. Οι ανασκαφές απέδειξαν ότι κατά τον 7ο αιώνα π.Χ., όταν εγκαταλείφθηκε ο οικισμός του προφήτη Ηλία, είχε ιδρυθεί στην παραλία του Εμπορειού ένα άλλο ιερό, πιθανώς πλουσιότερο από εκείνο της ακρόπολης. Το Ιερό αυτό λατρευόταν προς τιμή της Ήρας και του Απόλλωνα. Τα ευρήματα του ιερού ναού της παραλίας αποδεικνύουν ότι είχε χτιστεί ο ναός αυτός κατά τον 7ο & 6ο π.Χ. αιώνα. Στην παραλία του όρμου βρέθηκαν κομμάτια ενός αγάλματος από μάρμαρο του Απόλλωνα του 5ου π.Χ. αιώνα φυσικού μεγέθους. Ο ναός αυτός είχε 4 Ιωνικούς κίονες του 5ου π.Χ. αιώνα».

(Όπως αναφέρεται από το συντάκτη του, το κείμενο έγινε με τις οδηγίες και τη βοήθεια του κ. Σωκράτη Γάγκα και η πηγή των πληροφοριών είναι η ελληνική Wikipedia).

Ειδήσεις σήμερα

Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Ο Πολίτης είσαι εσύ. Γίνε συνδρομητής της εβδομαδιαίας έντυπης έκδοσης.