ΟΙ «ΧΡΥΣΟΚΑΝΘΑΡΟΙ» ΚΑΙ ΟΙ ΕΥΕΡΓΕΤΕΣ (Ανδρέας Συγγρός και πάλι)

Αφορμή να γράψω τούτο το κείμενο μου έδωσε εκλεκτή κυρία, πλου­σία, με πληθώρα «καλών πράξεων», χαμηλών όμως τόνων (χωρίς «συνο­λάκια» και μικρόφωνα). Μου έδωσε λοιπόν ένα φύλλο της εφημερίδας «Κυριακάτικη Δημοκρατία» της 15^ης Δεκεμβρίου 2013 εις το οποίο διεκω­μοδήτο κυρίως ο Ανδρέας Συγγρός, με την προτροπή της: «Τάσο, εσύ που ασχολείσαι με τους Ευεργέτες, απάντησε!» (= βάλε τα πράγματα στη θέση τους).

Πράγματι: Επειδή έχω ασχοληθεί κατ’επανάληψη με τους Ευεργέτες (κυρίως τους Χίους, λόγω της Χιακής μου καταγωγής), θα προσπαθήσω να «αποκαταστήσω» εν μέρει την… τρωθείσαν φήμη του Μεγάλου Ευεργέτη του Έθνους μας του Α. Συγγρού, χωρίς βεβαίως να ισχυρίζομαι ότι δεν έκανε λάθη (δεν είμαι δικηγόρος του).

Ο Ανδρέας Συγγρός λοιπόν, πρωτότοκος γιος του Κυριάκου Συγγρού (Ντομένικο τον φώναζαν), βρέθηκε «εξόριστος» στην Ελλάδα από την Κων­σταντινούπολη όπου εγεννήθη, μετά την αποπομπή του μεγαλογιατρού πατέρα του (αρχίατρος του Σουλτάνου) αφού ηρνήθη να τον ακολουθήσει σε κάποια εκστρατεία του εναντίον των Ρώσων. Ο ίδιος ο Ανδρέας ηρνήθη την πρόταση (επιθυμία) του πατέρα του να γίνει γιατρός και μετά από πολλές περιπέτειες (εδώ κάνω ένα μεγάλο άλμα, διότι δεν περιγράφω τη βιογραφία του Ανδρέα Συγγρού), έγινε πάμπλουτος στην Κωνσταντινούπολη όπου επέστρεψε να δουλέψει και παράλληλα (σε ώριμη πλέον ηλικία) πα­ντρεύτηκε την Ιφιγένεια Μαυροκορδάτου που είχε από πρώτο γάμο έναν γιο.

Όπως προανέφερα ο Ανδρέας ήταν ένας κοσμοπολίτης της εποχής του, με ό,τι συνεπάγεται αυτός ο όρος, με τα καλά του και τα κακά του, όμως ό,τι έπιανε στα χέρια του γινόταν χρυσάφι. Ήταν τραπεζίτης (τρεις τράπεζες;), ήταν εφοπλιστής (με την ευρεσιτεχνία του – συμπίεση των «κουκουλιών» του μεταξοσκώληκος και του βαμβακιού – μετέφερε πολλα­πλάσιο φορτίο με τα πλοία του). Ήταν βεβαίως και χρηματιστής (τοκογλύ­φος, αν προτιμάτε), δανειζόταν με επιτόκιο 15% από τους Δυτικούς και δά­νειζε με τόκο 30% την Οθωμανική Αυτοκρατορία (η οποία δεν μπορούσε να δανειστεί, διότι δεν ήτο φερέγγυος και δεν της έδιδαν οι ξένοι τα χρή­ματά τους!...).

Εκτός από έξυπνος ο Ανδρέας, ήτο και υπερβολικά ευαίσθητος! Στη μεγάλη φωτιά της Κωνσταντινούπολης που καιγόταν το σπίτι του (παλάτι;) αντί να τρέξει και να γλιτώσει το χρηματοκιβώτιό του, έτρεξε στους στα­βλους του με κίνδυνο της ζωής του ελευθέρωσε τα άλογά του για να μην καούν!...

Παραθέτω πιο κάτω πίνακες που αναφέρουν τις ευεργεσίες του. Συνηθίζω να λέω και να γράφω ότι αν στο ένα τάσι (πιάτο) της ζυγαριάς βάλει κανένας τις ευεργεσίες του και στο άλλο τάσι όλες τις ευεργεσίες όλων των υπολοίπων Ελλήνων Ευεργετών (όχι μόνο Χίων), η ζυγαριά θα γύρει στην πλευρά του Συγγρού.

Έργα Ανδρέα Συγγρού

• 6.000 σχολικές αίθουσες (εντός και εκτός Ελλάδος).
• Ανέγερση Δημοτικού Θεάτρου Αθηνών (δεν υπάρχει σήμερα: κατε­δαφίσθη μετά τη μικρασιατική καταστροφή, διότι ήτο ασύμφορος η ανοικοδόμησή του).
• Κατασκευή των εγκαρσίων πεζοδρομίων της Αθήνας.
• Ίδρυση Μουσείων Ολυμπίας και Δελφών.
• Ανέγερση πυρποληθέντων Παπαφείων Νοσοκομείων & Ορφανο­τροφείων στη Θεσσαλονίκη.
• Ίδρυση των ομωνύμων φυλακών στην Αθήνα (και αυτές δεν υπάρχουν σήμερα).
• Περαίωση Ισθμού Κορίνθου.
• Συνέβαλε και εις την περαίωση του Καλλιμαρμάρου Σταδίου.

Με τη διαθήκη του, διέθεσε ποσά για:

• Το «Αμαλίειον Ορφανοτροφείον».
• Το Βρεφοκομείο Αθηνών.
• Το Πτωχοκομείο Αθηνών.
• Το Ορφανοτροφείο Χατζηκώστα.
• Το «Δρομοκαΐτειον Φρενοκομείον».
• Την Χριστιανική Ορθόδοξο Κοινότητα Χίου.
• Τον Μουσικό και Δραματικό Σύλλογο Αθηνών.
• Τη Μεγάλη του Γένους Σχολή της Κωνσταντινούπολης.
• Τα Φιλανθρωπικά Ιδρύματα του Οικουμενικού Πατριαρχείου κ.α.
• Την ίδρυση Σχολείου στο χωριό καταγωγής του (Λιθί Χίου).
• Την κατασκευή νέας πτέρυγας του Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός».
• Την ίδρυση του Νοσοκομείου «Ανδρέας Συγγρός» (1910: υπό την εποπτεία της συζύγου του Ιφιγένειας, το γένος Μαυροκορδάτου).

Επίσης:

• Το Κτήμα Συγγρού (Ανάβρυτα – Γεωργική Σχολή κλπ.).
• Την κατοικία του (Υπουργείο Εξωτερικών).
• Το κτίσμα της οδού Ακαδημίας.
• Το κτίσμα-στοά Παλαιάς Βουλής.
• Το Πτωχοκομείο (Ι.Ν. Αγ. Νικολάου – Βρετανική Πρεσβεία).
• Το Γηροκομείο Αθηνών (Λάμψα): οικόπεδο.
• Τα πρώτα 5 περίπτερα και η εκκλησία του Αγ. Ανδρέου.
• Το Δημοτικό Νοσοκομείο «Η Ελπίς» (η αρχική δωρεά και εδώ ξεκίνησε από τον Α.Σ.).

Δεν είναι μικρό πράγμα η κατασκευή 6.000 (έξι χιλιάδων) σχολικών αιθουσών (όχι σχολείων) πανελληνίως (απίστευτο νούμερο). Τελείωσε τον ημιτελή Ισθμό της Κορίνθου (μετά από 3 αποτυχημένες προσπάθειες σε 2.000 χρόνια)[1]. Ακόμα και για τα Λαυρεωτικά (που οι συκοφάντες του τον κατηγορούν), η κατάσταση θα ήταν πολύ χειρότερη αν δεν προσπαθούσε ο ίδιος «να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά»!...

Άξιος διάδοχός του ήτο η σύζυγός του η Ιφιγένεια (το γένος Μαυ­ροκορδάτου) που συνέχισε τα έργα του: Δημοτικό Νοσοκομείο Αθηνών, Νοσοκομείο Δερματικών και Αφροδισίων Νοσημάτων, και Πρώτη Πτέρυγα του «Ευαγγελισμού» (στον οποίον ήτο και η πρώτη Πρόεδρος του Διοικη­τικού του Συμβουλίου), Τμήμα Σύγγρειο στο Δρομοκαΐτειο κ.α.

Βλέποντας γενικώς τα έργα των Ευεργετών, τι διαπιστώνουμε; ΟΛΑ μα ΟΛΑ τα Νοσοκομεία, τα Ευαγή Ιδρύματα κλπ., λίγο ή πολύ είναι έργα τους. Και τι κατάφεραν για την υστεροφημία τους; Κατάφεραν να τους βρίζουμε και να βωμολοχούμε στη μνήμη τους (ένα μνημόσυνο γίνεται ετησίως για τον Ανδρέα Συγγρό και άλλο ένα για τον Ζωρζή Δρομοκαΐτη), και ούτε οι άνθρωποι που εργάζονται εκεί (που τρώνε ένα κομμάτι ψωμί χάρις αυτών) δεν πατάνε (δεν παρευρίσκονται)! Ντροπή, μεγάλη ντροπή!!! Όλα τα συγχώρησε ο Χριστός μας εκτός από την αχαριστία!...

Ο κ. Ελευθέριος Σκιαδάς, τον οποίον δεν έχω την τιμή να γνωρίζω (δεν ξεύρω αν είναι επαγγελματίας δημοσιογράφος ή ιστορικός), την δουλειά του κάνει γεμίζοντας σελίδες με τις φήμες (βιβλιογραφία;) που ηλίευσε στο διαδίκτυο. Εγώ βέβαια, απαντώντας στο άρθρο του, σίγουρα θα βρω τον μπελά μου (και καλά να πάθω, άλλωστε δεν είναι η πρώτη φορά, «μαθημένα τα βουνά από χιόνια»), αλλά μάλλον πρέπει να υπάρχει και η άλλη πλευρά, να γίνεται διάλογος.

Προ ημερών δεν απήντησα (δεν σχολίασα) τη στήλη του εκλεκτού κ. Κώστα Γεωργουσόπουλου[2] («Ε», 23/11/2013, σελ. 23) που ανέφερε ονομα­στικά τους: Αβέρωφ, Σισμανόγλου, Τοσίτσα, Μαρασλήδες, Ευγενίδηδες, Ωνάση, Λάτση, Νιάρχο κ.α., χωρίς πουθενά να αναφέρει τον Δρομοκαΐτη, τους Σκυλίτσηδες, τους Πατέρηδες, τους Λαιμούδες, το Ίδρυμα «Μαρία Τσάκος», τον Βαρβάκη κλπ. κλπ. Και θα διερωτηθείτε: Και τι έγινε; Φαί­νεται ότι μάλλον είμαι υπερευαίσθητος άνθρωπος σε ορισμένα θέματα, μεταξύ των οποίων και στο θέμα των Χίων Ευεργετών.

Τελειώνοντας εύχομαι σε όσους δημοσιεύσουν και σε όσους (και όσες) διαβάσουν το κείμενό μου «χρόνια καλά» διότι για μένα δεν έχουν ση­μασία τα «πολλά», άλλωστε τα έζησα τα χρονάκια μου – 72 ετών εδώ 1,5 μήνα[3]. Οίκοθεν νοείται ότι ο Πανάγαθος Θεός καλά θα κάνει να μην παίρνει κοντά του πριν της ώρας τους παλικάρια, κοπέλες και παιδάκια.

Άντε και Καλή Χρονιά!

Πάντα με ΑΓΑΠΗ,

Αναστ. Ι. Τριπολίτης

Αγγειοχειρουργός

(Οι μισοί από τους φίλους μου με θεωρούν… «ιατροφιλόσοφο» και οι άλλοι μισοί… «γραφικό» - ίσως χρησιμοποιούν και κάποια άλλη λέξη που δεν γράφεται!)

Υ.Γ.: (1) Αλλά ποιος είμαι εγώ που αντιπαρατίθεμαι με μεγάλα ονόματα συγγραφέων ή/και πνευ­ματικών ανθρώπων; Έχω το «γνώθι σ’αυτόν», δεν έχω καβαλήσει το καλάμι! (2) Το κείμενο που διαβάσατε γράφτηκε τον Δεκέμβριο του ’13, όμως πάντα είναι επίκαιρο και το αφιερώνω (για δικούς μου λόγους) στον Χιώτη Δήμαρχο της Αθήνας κ. Γ. Καμίνη με Σεβασμό, Εκτίμηση και ΑΓΑΠΗ.

Ειδήσεις σήμερα

Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.