Είναι βράδυ της 29ης Ιουλίου του 1885, ο Εμμανουήλ Ροΐδης διανύει το 49ο έτος της ηλικίας του, πάσχει από εγγενή κώφωση και διασχίζει την οδό Φιλελλήνων. Τακτικός θαμών του γνωστού καφενείου Γιαννόπουλου, επί της πλατείας Συντάγματος, επιστρέφει στην κατοικία του, λίγες εκατοντάδες μέτρα από το καφενείο και συγκεκριμένα απέναντι από τη Ρωσική εκκλησία στην Φιλελλήνων. Εκεί πέφτει θύμα τροχαίου, εξαιτίας αφενός της μειωμένης του ακοής, αφετέρου της ασυδοσίας και της ιλιγγιώδους ταχύτητας δύο ιππήλατων αμαξών. Το ατύχημα έχει σαν συνέπεια το κάταγμα της κάτω γνάθου, την άμεση χειρουργική επέμβαση, ανεπιτυχή όμως, την βίαιη αποκόλληση της γνάθου και δεύτερη χειρουργική επέμβαση. Με φρικτούς πόνους, ο ίδιος συγγράφει την περιπέτειά του, μαζί δε με άλλα του έργα, εκδίδεται το 1995 σε βιβλίο από τις ιστορικές εκδόσεις «Φιλιππότη» με τίτλο «Το τραγικό σημειωματάριο του Ροΐδη» και επιμέλεια του Κ.Γ. Κοσίνη.
Ο Εμμανουήλ Ροΐδης (1836-1904) κορυφαίος Έλληνας συγγραφέας είναι πασίγνωστος από το εμβληματικό του μυθιστόρημα Η Πάπισσα Ιωάννα (1866). Αρκετοί γνωρίζουν ότι από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο του 1873 έχασε τα 3/5 της περιουσίας του δηλαδή 300 χιλ. χρυσές δραχμές από τις περίφημες μετοχές του Λαυρίου στο σκάνδαλο του πρώτου Χρηματιστηρίου Αθηνών που συγκλόνισε τότε την Ελλάδα. Όμως λίγοι είναι αυτοί που γνωρίζουν ότι ο Ροΐδης στην ηλικία 49 ετών στο κέντρο των Αθηνών στις 29 Ιουλίου 1885, υπήρξε θύμα τροχαίου όχι φυσικά από αυτοκίνητο αλλά από άμαξα με άλογο.
Το πρώτο τροχαίο
«Αυτή τη νύχτα στη 1 μετά τα μεσάνυχτα ξεκίνησε (ο Ροΐδης) από το καφενείο Γιαννόπουλου της πλατείας Συντάγματος όπου σύχναζε τακτικότατα για να πάει σπίτι του στην οδό Φιλελλήνων, ακριβώς απέναντι από την Ρωσική εκκλησία. Ένα αμάξι ερχόταν από τη Φιλελλήνων κι ένα άλλο από την οδό Σταδίου. Ο Ροΐδης βρέθηκε ανάμεσα τους, τον ανέτρεψαν, τον κλώτσησε το άλογο πέρασε ο τροχός πάνω από το κεφάλι του με αποτέλεσμα να του σπάσει το σαγόνι. Τον ανέσυραν και τον οδήγησαν σε ένα κοντινό φαρμακείο, όπου ο γιατρός Δ. Κοντόπουλος του περιποιήθηκε πρόχειρα το τραύμα. Οι εφημερίδες που αναφέρουν το περιστατικό, αποδίδουν το ατύχημα στην εγκληματική ταχύτητα των αμαξών και την ασυδοσία των αμαξάδων παρά την βαρηκοΐα του Ροΐδη.»
Στις «Ειδήσεις» της εφημερίδας Εφημερίς, της ίδιας ημέρας αναφέρεται ότι «ο αμαξηλάτης συνελήφθη ευχόμεθα δε να μην έχη πολλών εκλογικήν ισχύν και να μη χαίρει ώς εκ τούτου την ένθερμον προστασία των ισχυρών πολιτευομένων, όπως τιμωρηθή ώς δει δια την πράξιν του».
Οι επιπτώσεις του τροχαίου εγκλήματος στον συγγραφέα είναι απίστευτες.
Δυσκολίες στην επικοινωνία
Οι συνέπειες για τον συγγραφέα της θρυλικής Πάπισσας Ιωάννας καθιστούν τη ζωή του μαρτυρική. Σε έκδοση του οίκου Καστανιώτη το 2005, με τίτλο «Φανταστικό Μουσείο» ο Χρήστος Χρυσόπουλος αναφέρει: «Εγκλωβισμένος σε ένα σώμα τραυματισμένο και άλαλο δεν μπορεί καν να λάβει στερεά τροφή. Αδυνατούσε να καπνίσει, ή να πιει ένα ποτήρι νερό χωρίς βοήθεια. Η επικοινωνία με τον κόσμο ήταν εξευτελιστικά δύσκολη. Αργή. Έγραφε τις επιθυμίες του σε σημειωματάριο… Λόγω ιατρικού σφάλματος η σιαγόνα τοποθετήθηκε λανθασμένα και κατέστη ανάγκη να αποκολληθεί βιαίως εκ νέου (από άλλο χειρουργό) και να μπει στην ορθή του θέση. Η καθημερινή του διαβίωση είχε μεταβληθεί σε μαρτύριο. Τις νύχτες της αϋπνίας έβγαινε αργά στη σκοτεινή και έρημο οδό Φιλελλήνων. 37 νύχτες όλο περπατώ γράφει στο σημειωματάριό του». Η διαβίωσή του πλέον είναι απερίγραπτα προβληματική, με τη διάθεσή του να κατακρημνίζεται στο ναδίρ. Την προηγούμενη χρονιά, το έτος 1884, χάνει τον αδελφό του Νικόλα, ο οποίος αυτοκτονεί στο Παρίσι. Ένα γεγονός που ο δημιουργός του λογοτεχνικού αριστουργήματος «Η ψυχολογία Συριανού συζύγου», αποκρύπτει από τη γηραιά μητέρα τους Κορνηλία το γένος Ροδοκανάκη. Η διαβίωσή του είναι ήδη εξαιρετικά δύσκολη λόγω της χρεοκοπίας από τις Λαυρεωτικές μετοχές, το μέγιστο οικονομικό σκάνδαλο στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, για το οποίο έχει κατηγορηθεί ως θιασώτης ο Ανδρέας Συγγρός.
«Το παράπονον του νεκροθάπτου» στη μεγάλη οθόνη
Το 1895 ο Ροΐδης δημοσιεύει το διήγημά του «Το παράπονον του νεκροθάπτου», το οποίο ο σκηνοθέτης Τάκης Σπετσιώτης γυρίζει το 1991σε κινηματογραφική ταινία μικρού μήκους με τίτλο «Τα Κοράκια». Το διήγημα παρουσιάζει ένα Συριανό οικογενειάρχη ο οποίος έρχεται στην Αθήνα και με την υπόδειξη ενός βουλευτή πουλάει αμπέλια, βάρκες και ό,τι άλλο περιουσιακό στοιχείο κατέχει, για να αγοράσει μετοχές. Στο χρηματιστήριο χάνει την περιουσία του και επίσης χάνει και το γιο του Γιάννη που «Τον είχε στείλει η μάνα του να ψουνίσει και τον επλάκωσε ένας αμαξάς που έτρεχε σαν κυνηγημένος λαγός σε στενό δρόμο γεμάτο κόσμο… ο Γιάννης πέθανε μετά δύο ώρες όλοι τον έκλαιαν και αναθεμάτιζα και την αστυνομία. Ο νεκροσκόπος μας έλεγε ότι έκανε λογαριασμό και πως ανάλογα του πληθυσμού, περισσότερους ανθρώπους σκοτώνουν οι αμαξάδες της Αθήνας παρά τρώγουν οι τίγρεις εις τας Ινδίας».
Κοντολογίς το συγκεκριμένο έργο δημιουργείται με βάση δύο ισχυρές εμπειρίες του συγγραφέα, δύο προσωπικές τραυματικές καταστάσεις που έχει βιώσει, τη χρεοκοπία των Λαυρεωτικών και το τροχαίο ατύχημα της οδού Φιλελλήνων.
Η επιστολή-προφητεία
Σε επιστολή του ο Ροΐδης με το ψευδώνυμο Πέτρος Κοτόπητας, 10 χρόνια πριν το τροχαίο, συγκεκριμένο στις 18/11/75, γράφει για την οδό Σταδίου της πρωτεύουσας ότι χρησιμεύει «ως στάδιον αρματοδρομίας, καθ’ ην οι κ.κ. καραγωγείς, φοβούμενοι μη βλάβη το στόμα του ζώου των, εφεύρον τον νεωτερισμόν της αφαιρέσεως του χαλινού» και καταλήγει «Αν το έθιμον της αχαλινώτου αρματοδρομίας εις τας κεντρικάς οδούς των Αθηνών πρόκειται να διαιωνισθή φρονούμεν ότι πρέπει να δημοσιευθή και παρ’ ημίν το μαρτυρολόγιον των καταπατηθέντων, ίνα γνωρίζωμεν τουλάχιστον ποιον φόρον αίματος πληρώνομεν κατ’ έτος εις τον νεοελληνισμόν τούτον»!
Πηγές :
https://sostegr.wordpress.com/
Academia.eu/ PDF By Anastassios I Mylonas updates@academia-mail.com
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
