Φέτος φτάσαμε στα 100 χρόνια μετά την μεγάλη καταστροφή του Μικρασιατικού Ελληνισμού…. Μια αξέχαστη ήττα του ιστορικού λαού μας που ξεριζώθηκε βίαια, βάναυσα, μαρτυρικά... Τον Ελληνισμό που έδωσε το παρόν για 30 αιώνες και πλέον στην Μικρασία, τον Πόντο, την Ιωνία, την Μαγνησία, την Καππαδοκία, την Κιουτάχεια, τη Συνάσω, την Τραπεζούντα, την Φιλαδέλφεια, την Νικομήδεια, την Χαλκηδόνα, την Καισάρεια και τόσα άλλα μέρη του Ελληνισμού …
Κι ήρθαν εδώ όσοι βρέθηκαν μέσα στην καταστροφή, κάπως τυχεροί… Όσοι μπόρεσαν, συν Θεώ, να φτάσουν στη Χίο, στη Μυτιλήνη και ευρύτερα στη μάνα Ελλάδα, ξεπερνώντας τις ανυπέρβλητες μπόρες, τις κακουχίες, την γύμνια, την πείνα, τη δίψα…
Τότε και πάλι συνεχίστηκαν οι μέρες της δυστυχίας… Ήλθαν σε τόπο πεινασμένο γιατί κι η Χίος δεν είχε τότε ευημερία καμιά… Και τότε ίσχυσε το «πώς να ζεστάνει ο κρύος τον παγωμένο»…. Γεγονός όμως είναι ότι δεν υπήρξε από τους ντόπιους κατά 100% γενική αποδοχή… δεν υπήρξε κατά 100% η γενική έκφραση αλληλεγγύης… δεν υπήρξαν γενικά καλές συμπεριφορές … δεν άνοιγε εύκολα η πόρτα για να δοθεί βοήθεια σε πρόσφυγα… δεν άνοιξε με μια κουβέντα η πύλη που οδηγεί στη δουλειά για τούτους τους κατατρεγμένους Έλληνες….
Οι ελπίδες για επιστροφή στα μαρτυρικά Άγια χώματα της Μικρασίας, έσβησαν οριστικά μόλις υπογράφτηκαν πια οι επίσημες Συνθήκες….Η ανταλλαγή πληθυσμών και περιουσιών ήταν πια τα νέα τετελεσμένα… Όσοι γλύτωσαν κοντά 1.500.000 (κι άλλοι τόσοι χάθηκαν εκεί), το παίρνουν πια απόφαση… Δεν πρόκειται να ξαναγυρίσουν στο πολυπόθητο σπίτι τους, στ΄ αγαπημένα μέρη που γεννήθηκαν… Αν και μιλούσαν για την Ελλάδα μ΄ αγάπη και σεβασμό, ο νους, η καρδιά τους, η ψυχή τους ήταν γεμάτη πόνο, πίκρα, θλίψη, απογοήτευση… Όμως και τούτο ήταν απόλυτα φυσιολογικό δηλαδή να είναι ξεκάθαρα όλοι ανεξαιρέτως προσκολλημένοι στο άρμα της πατρώας γης τους…
Μα η ζωή δεν έχει σταματημό… ξαναρχίζει με αφετηρία ένα νέο σκληρό αγώνα σε ακανθωτό δρόμο που οδηγεί σε δεύτερη πατρίδα…. Ένας αδυσώπητος αγώνας από μηδενική αφετηρία… δίχως ρούχο, δίχως τροφή, δίχως στέγη, δίχως δουλειά….. Μια απέραντη αγωνία για το πώς μπορεί κάποιος από την μια μέρα στην άλλη να φτιάξει νοικοκυριό σ΄ ένα ξένο σχεδόν αφιλόξενο τόπο!!! Πώς μπορεί αν ζήσει και να κρατήσει ζωντανές μνήμες, έθιμα, παραδόσεις….
Κι όμως, δεν το βάλανε κάτω! Βλέποντας τις τρομακτικές ανάγκες κι απαιτήσεις της ζωής ξεκίνησαν με πείσμα… αντλώντας δύναμη από τον Θεό και τους προστάτες Αγίους τους… αντλώντας δύναμη από το νου και τα χέρια τους … Έτσι ρίχτηκαν στην δουλειά… Φτηνοί εργάτες γίνανε με μιας οι πιότεροι, είτε μορφωμένοι είτε αμόρφωτοι… Άλλοι έπιασαν την τσάπα κι έκαναν την πέτρα χώμα από ξημέρωμα ως νύχτα …άλλοι αρτοποιοί γινήκανε …άλλοι παραγιοί σε μικρομάγαζα, άλλοι εργάτες σε περιβόλια… άλλοι στη θάλασσα τραβήξανε… Και κάθε βράδυ κατάκοποι, πονεμένοι, βουτηγμένοι στο καυτό δάκρυ της απώλειας της ματωβαμμένης πατρίδας … κατέληγαν στις αγκάλες του Μορφέα μέσα στην παράγκα ή μέσα στη μουσαμαδένια σκηνή… Και το ξημέρωμα πάλι από την αρχή…Σταυρός προσευχή και σκυμμένα κεφάλια μόνο για δουλειά.. δουλειά.. δουλειά….
Κάπως έτσι μπήκε αργά- αργά η μια πέτρα πάνω στην άλλη… με δάκρυ με ιδρώτα με κόπο, με στερήσεις.. με προσωπική εργασία … Έτσι μετατράπηκαν οι παράγκες σε χαμόσπιτα κι αργότερα τα χαμόσπιτα σε πιο κανονικά σπίτια…. Ήρθε αρωγός έστω με τα πενιχρά του μέσα και το Ελληνικό κράτος… Η Εθνική Τράπεζα είχε αναλάβει από 1925-1930 τον διακανονισμό των περιουσιών των ανταλλαγέντων πληθυσμών. Έτσι στη δεκαετία του 1930 οι πρόσφυγες που είχαν περιουσία στη Μικρασία, μέσω Εθνικής Τράπεζας, πήραν κάτι τι από τα εδώ Πρώην Τουρκικά μικρόσπιτα ή κτήματα έστω και με μικρό αντίτιμο… Βέβαια δεν ήταν ποτέ ισοδύναμα σε αξία αυτά που έχασαν με αυτά που έλαβαν… Στην ίδια περίοδο (1925-1940) προχώρησε η οικοδόμηση των συνοικισμών με την συνδρομή του κράτους… Πέραν των χαμόσπιτων εντός και εκτός Κάστρου (περί τα τείχη της τάφρου), υπήρξε απαλλοτρίωση κάποιων εκτάσεων, σε αναξιοποίητες ή και μάλλον «υποβαθμισμένες» περιοχές της πόλης της Χίου και εκεί ξεκίνησε η κατασκευή των μικρών ν οικισμών Μικρασιατών προσφύγων στο Βαβάσι (Ο Αγ. Χαράλαμπος το 1927 εγκαινιάστηκε), στο Καστέλλο (Η Αγ. Παρασκευή, κτίστηκε το 1936-1937), στον Φραγκομαχαλά ( ο Άγ. Νικόλαος ξανακτίστηκε τα έτη 1952-1957) και στην Τρουλλωτή ( συνοικισμός οδού Μαυρογορδάτων και πέριξ) … Και η ζωή πήρε πια τον δύσκολο δρόμο της!!!!
Υ.Γ. Έκτακτο σχόλιο της στιγμής.
Με αποτροπιασμό παρακολουθούμε τον πόλεμο που κήρυξε η Ρωσία κατά της Ουκρανίας εν έτει 2022. Σκοτώνονται ΑΝΘΡΩΠΟΙ και ξεριζώνονται ΑΝΘΡΩΠΟΙ από τις εστίες τους. Αλλά ας μην επεκταθούμε σε αιτίες και υπευθύνους, για να μη υποβαθμιστούν τα παραπάνω…
Εμείς, τους βλέπουμε και τους κρίνουμε όλους, μα πιο προσεκτικά και τον κ. Ερντογάν που μας λέει για την Τουρκία: « Εδάφη μας βρίσκονται σε Ευρωπαϊκές χώρες» υπονοώντας καθαρά και πρωτίστως την χώρα μας, ύστερα τα λοιπά Βαλκάνια κλπ. Απαντάμε: Μα τι λέτε κύριε, διαβάσατε ποτέ Ιστορία Μικράς Ασίας με τις 50 και πλέον Ελληνικές πόλεις από τον Πόντο ως την Αλεξανδρέττα κι από την Ανατολή ως τη Δύση; Πήγατε ποτέ σε κάποια μνημεία να δείτε την Ελληνική γραφή παντού, να δείτε τους Χριστιανικούς Ναούς και τόσα άλλα που δείχνουν τον Ελληνισμό που ήταν εκεί επί τόσους και τόσους αιώνες ;
Ε λοιπόν, με αγανάκτηση ως Έλληνες αντιστρέφουμε την πρότασή σας κ. Ερντογάν. «Τα εδάφη μας αποτελούν την Ασιατική Τουρκία».
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.