Με ανοιχτή επιστολή διαμαρτυρίας, οι εκπαιδευτικοί του 1ου Γυμνασίου Χίου εξέφρασαν την έντονη αντίθεσή τους στην πρόταση χαρακτηρισμού του σχολείου τους ως πρότυπου, απόφαση που, σύμφωνα με τους ίδιους, ελήφθη χωρίς προηγούμενη διαβούλευση και παρά τη διαφωνία της συντριπτικής πλειοψηφίας του συλλόγου διδασκόντων.
Η ανακοίνωση από την Διευθύντρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Χίου, Ευτυχία Βλυσίδου, έγινε στις 24 Οκτωβρίου 2024, και περιέλαβε την πρόθεση υποβολής πρότασης στο Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού (ΥΠΑΙΘΑ) για τον χαρακτηρισμό του σχολείου ως πρότυπου. Η απόφαση αυτή, όπως τονίζεται στην επιστολή, προκάλεσε αναστάτωση, καθώς συνοδεύτηκε από την απουσία διαλόγου και την αγνόηση της γνώμης των άμεσα εμπλεκόμενων.
Οι εκπαιδευτικοί επισημαίνουν την απουσία ουσιαστικής συζήτησης, με την απόφαση να προωθείται μονομερώς, παρά την πρόθεση διαλόγου που εκφράστηκε στο παρελθόν. Επιπλέον, θέτουν ερωτήματα για τη διαδικασία επιλογής σχολείου που θα μπορούσε να μετατραπεί σε πρότυπο, υπογραμμίζοντας την ανάγκη συμμετοχικότητας στη λήψη αποφάσεων.
Σύμφωνα με τον νόμο (ΦΕΚ 705/2023, αριθμ. 15744/Δ6), η μετατροπή ενός σχολείου σε πρότυπο συνεπάγεται την κατάργηση των οργανικών θέσεων των εκπαιδευτικών. Αν και δόθηκαν διαβεβαιώσεις για διατήρηση των θέσεων, οι εκπαιδευτικοί εκφράζουν την ανησυχία τους, επισημαίνοντας ότι το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο δεν παρέχει καμία τέτοια εγγύηση.
Οι εκπαιδευτικοί τάσσονται ενάντια στην επιλεκτικότητα που χαρακτηρίζει τα πρότυπα σχολεία, τονίζοντας πως αυτή ενισχύει τον ανταγωνισμό από μικρή ηλικία και δημιουργεί σχολεία «δύο ταχυτήτων». Όπως αναφέρουν, ένα δημόσιο σχολείο οφείλει να προάγει την ισότητα και τη συμπερίληψη, προσφέροντας ευκαιρίες σε όλους ανεξαιρέτως.
Η απόφαση δεν λαμβάνει υπόψη τις απαιτούμενες υποδομές, ενώ παράλληλα η ενδεχόμενη διάλυση του συλλόγου διδασκόντων θεωρείται σοβαρή απώλεια για τη σχολική κοινότητα. Σημειώνεται επίσης η επικείμενη επισκευή του 3ου Γυμνασίου Χίου, που επιβαρύνει την υπάρχουσα κατάσταση.
Οι εκπαιδευτικοί απορρίπτουν τον ισχυρισμό ότι η μετατροπή σε πρότυπο θα αποτρέψει τη μείωση μαθητικού δυναμικού και τις συγχωνεύσεις, υποστηρίζοντας ότι τα δεδομένα δείχνουν το αντίθετο.
Με το παρακάτω κείμενο, οι εκπαιδευτικοί καλούν την τοπική κοινωνία, τους γονείς και τους μαθητές να στηρίξουν τη δημόσια εκπαίδευση και να υπερασπιστούν τις αρχές της ισότητας και της συμπερίληψης. Υπογραμμίζουν πως η παιδεία πρέπει να είναι ένα κοινό αγαθό, προσβάσιμο σε όλους, μακριά από αποκλεισμούς και διακρίσεις.
Το θέμα του χαρακτηρισμού των σχολείων ως πρότυπων, όπως δείχνει η περίπτωση της Χίου, αποτελεί ένα ζήτημα που αφορά όχι μόνο τους εκπαιδευτικούς, αλλά συνολικά την εκπαιδευτική πολιτική και τις αξίες της δημόσιας εκπαίδευσης.
Με το παρόν κείμενο εμείς, οι εκπαιδευτικοί του 1ου Γυμνασίου Χίου στη συντριπτική μας πλειοψηφία, θέλουμε να εκφράσουμε την έντονη αντίθεσή μας αναφορικά με το θέμα του χαρακτηρισμού του σχολείου μας ως Πρότυπου ή Πειραματικού και να καταθέσουμε τις ενστάσεις μας. Η διαμαρτυρία μας έρχεται ως απάντηση στις ανακοινώσεις της Διευθύντριας Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Χίου, κ. Βλυσίδου Ευτυχίας κατά την επίσκεψή της στο σχολείο μας.
α) Στις 24 Οκτωβρίου 2024 μας ανακοίνωσε ότι θα καταθέσει άμεσα πρόταση στο ΥΠΑΙΘΑ, ώστε το 1ο Γυμνάσιο Χίου να χαρακτηριστεί πρότυπο. Αφού η συγκεκριμένη απόφαση αποτελεί δική της πρωτοβουλία και όχι υποχρέωσή της, αναρωτιόμαστε γιατί δεν έχει προηγηθεί συζήτηση για το θέμα με τους διευθυντές/διευθύντριες όλων των σχολικών μονάδων, ώστε να διερευνηθεί κατά πόσο κάποιο σχολείο είναι πρόθυμο και κατάλληλο να γίνει πρότυπο. Μας έχει προβληματίσει, αλλά και ενοχλήσει η απουσία διαλόγου και η σχεδιαζόμενη επιβολή μιας τόσο σημαντικής για τη λειτουργία και το μέλλον του σχολείου μας απόφασης που έρχεται σε αντίθεση με τη γνώμη της πλειοψηφίας του συλλόγου διδασκόντων.
β) Όσον αφορά τα αυξημένα τυπικά προσόντα που διαθέτουν οι εκπαιδευτικοί του σχολείου μας, θα θέλαμε να σημειώσουμε ότι σε όλες τις σχολικές μονάδες του νομού μας υπάρχουν πολλοί εκπαιδευτικοί με αυξημένα τυπικά προσόντα και παρέχεται υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης. Ωστόσο, είναι κοινό μυστικό ότι καλός εκπαιδευτικός στην πράξη δεν είναι απαραίτητα αυτός που έχει αυξημένα ακαδημαϊκά προσόντα. Χωρίς να παραγνωρίζουμε την αξία τους και με εκτίμηση για καθέναν και καθεμιά που τα διαθέτει, ξέρουμε ότι η αγάπη για τα παιδιά και το αντικείμενο της διδασκαλίας μας, μαζί με τη δεδομένη επιστημονική επάρκεια, αποτελούν τα απαραίτητα εφόδια στον καθημερινό μας αγώνα μέσα στις σχολικές αίθουσες για τη διαπαιδαγώγηση των μελλοντικών ενεργών πολιτών. Πιστεύουμε ότι η κατάταξη των εκπαιδευτικών με βάση τα επιπλέον πτυχία και τα επιμέρους προσόντα λειτουργεί διχαστικά και αποπροσανατολιστικά σε σχέση με τα μείζονα προβλήματα της παιδείας μας.
γ) Επιπλέον, γνωρίζουμε ότι σύμφωνα με τον νόμο (ΦΕΚ 705/2023, αριθμ.15744/Δ6), μόλις ένα σχολείο χαρακτηριστεί πρότυπο, καταργούνται αυτόματα οι οργανικές θέσεις. Το εργασιακό καθεστώς των εκπαιδευτικών της μονάδας καθίσταται αβέβαιο. Επομένως, παρά τις διαβεβαιώσεις της Διευθύντριας Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Χίου για παραμονή των εκπαιδευτικών στις θέσεις τους μετά την κατάργηση των οργανικών, κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί κάτι τέτοιο και κανείς δεν είναι υπεράνω του νόμου. Στην πραγματικότητα, η δημιουργία ενός πρότυπου σχολείου οδηγεί στην κατάργηση των οργανικών θέσεων, στην εργασιακή ανασφάλεια και στον εγκλωβισμό των εκπαιδευτικών.
δ) Επίσης, τέθηκε το θέμα της μείωσης του μαθητικού δυναμικού τόσο στα γυμνάσια όσο και στα λύκεια. Απαντώντας στο επιχείρημα της κ. Βλυσίδου ότι με τη λειτουργία του πρότυπου αποφεύγεται ο κίνδυνος συγχώνευσης, επισημαίνουμε τα εξής:
Η μείωση του μαθητικού πληθυσμού που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στα ΓΕΛ οφείλεται στην επιλογή των ΕΠΑΛ από αρκετούς μαθητές και δεν συνδέεται ούτε με τον αριθμό των μαθητών/μαθητριών ούτε με την κατανομή τους στα γυμνάσια.
Τα γυμνάσια της πόλης δεν αντιμετωπίζουν άμεσα μείωση μαθητικού πληθυσμού, εφόσον γίνει σωστή κατανομή του, τουλάχιστον για τα επόμενα χρόνια. Ενδεχόμενη συγχώνευση 1ου - 3ου Γυμνασίου, αν και την απευχόμαστε, θα διασφάλιζε τις περισσότερες οργανικές θέσεις για τους συναδέλφους των δύο σχολείων. Επομένως, τα αριθμητικά δεδομένα μαθητικού δυναμικού και οργανικών θέσεων, στην παρούσα φάση, διαψεύδουν τον ισχυρισμό περί “σωτηρίας” των σχολείων και των συναδέλφων.
ε) Επιπρόσθετα, η απόφαση για χαρακτηρισμό του σχολείου ως πρότυπου δεν λαμβάνει υπόψη τις οριζόμενες από τον νόμο προδιαγραφές (κτηριακές υποδομές, εργαστήρια, αύλειος χώρος κλπ), συμπεριλαμβανομένων και των προβλημάτων που προκύπτουν από την επικείμενη κτηριακή επισκευή του συναυλιζόμενου 3ου Γυμνασίου.
στ) Παράλληλα με τις παραπάνω επισημάνσεις, θέλουμε να τονίσουμε ότι η σοβαρότερη ένσταση της πλειοψηφίας των συναδέλφων αφορά στην παιδαγωγική διάσταση του θέματος. Δηλώνουμε την αντίθεσή μας σ’ ένα σχολείο που υποδέχεται αποκλειστικά τους καλύτερους κατόπιν επιλεκτικού εξεταστικού μηχανισμού και μάλιστα μόνο στη Γλώσσα και στα Μαθηματικά, χωρίς να συνυπολογίζονται τυχόν δεξιότητες και κλίσεις των ενδιαφερόμενων σε άλλους κλάδους, όπως τα καλλιτεχνικά και άλλα αντικείμενα. Έτσι, καταργείται η αρχή της ισότητας στα μορφωτικά αγαθά και στις εκπαιδευτικές ευκαιρίες, ενισχύεται το άγχος μαθητών και γονέων, καλλιεργείται ο άκρατος ανταγωνισμός από ακόμα μικρότερη ηλικία και υπονομεύεται ο δημόσιος και καθολικός χαρακτήρας της εκπαίδευσης. Ωστόσο, το δημόσιο σχολείο πρέπει να είναι ανοιχτό για κάθε μαθητή, ανεξάρτητα από τις δυνατότητές του. Η ποιοτική αναβάθμιση της παιδείας πρέπει να αφορά σε όλους, χωρίς αποκλεισμούς. Ο αποκλεισμός μαθητών λόγω επίδοσης αντίκειται στην έννοια της συμπερίληψης, απαραίτητης στο σχολικό περιβάλλον, όπως υποστηρίζουν οι αρχές της σύγχρονης Παιδαγωγικής και προβάλλεται σε πολλά σύγχρονα εκπαιδευτικά προγράμματα και επιμορφώσεις. Τα παραπάνω δεν ενέχουν καμία διάθεση υποβάθμισης των παιδιών με υψηλές βαθμολογικές επιδόσεις. Πιστεύουμε ότι ένα συμπεριληπτικό σχολείο δίνει ευκαιρίες και κίνητρα βελτίωσης σε όλους. Το περιβάλλον μιας τάξης με ποικιλία μαθητών ως προς τις δυνατότητες και την επίδοση καλλιεργεί την ευγενή άμιλλα και λειτουργεί θετικά για όλα τα παιδιά. Σε αντίθετη περίπτωση, δημιουργούνται σχολεία δύο ταχυτήτων και αυτή η κατηγοριοποίηση εγκυμονεί πολλούς κινδύνους, όπως τον κοινωνικό διαχωρισμό, ο οποίος
ενισχύεται με τη λειτουργία ενός πρότυπου σε μια κλειστή κοινωνία. Ένας ακόμη κίνδυνος είναι η διαρροή αρίστων μαθητών από τα άλλα σχολεία της Χίου και κυρίως τα περιφερειακά. Μια τέτοια εξέλιξη οδηγεί στην περαιτέρω υποβάθμιση ορισμένων σχολείων.
Είμαστε βέβαιοι ότι στη Χίο όλοι, γονείς, μαθητές και εκπαιδευτικοί, νοιαζόμαστε για το καλό των μαθητών και εργαζόμαστε για την πρόοδό τους. Στον τόπο μας υπάρχει μακραίωνη παράδοση και υψηλό μορφωτικό επίπεδο. Δεν χρειαζόμαστε ένα “Πρότυπο” για να μας κάνει καλύτερους. Γνωρίζουμε την αξία της παιδείας, καθώς και την έννοια της πραγματικής αριστείας, πολύ πριν από την όψιμη νοηματοδότησή της.
ζ) Τέλος, το θέμα αυτό έχει ιδιαίτερο συναισθηματικό βάρος για εμάς, γιατί ο χαρακτηρισμός του σχολείου ως πρότυπου θα οδηγήσει αναπόφευκτα στη διάλυση του συλλόγου διδασκόντων, ενός συλλόγου που συμπορεύτηκε και συνεργάστηκε αρμονικά για πολλά χρόνια.
Για όλους αυτούς του λόγους, ευελπιστούμε σε μια αναθεώρηση της απόφασης της Διευθύντριας Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Χίου, με γνώμονα την ουσιαστική προαγωγή του παιδαγωγικού έργου προς όφελος όλης της εκπαιδευτικής κοινότητας.
Καλούμε όλους και όλες να εκφράσουν τη διαμαρτυρία τους και να υπερασπιστούν το αγαθό της δημόσιας εκπαίδευσης χωρίς διακρίσεις, φραγμούς και αποκλεισμούς.
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
