Ετοιμάσατε τον «Μάρτη» σας; Μήπως τη «Μαρτιά» σας; Εγώ ναι! Δεν έκανα δα και ιδιαίτερο κόπο για να φύγω... Πάντα στα άκρα του χώρου και του χρόνου έμαθα να ζω. Από μια περίεργη διαστροφή ο εγκέφαλός μου «προβάλλει» νοητικά γεγονότα και στρεβλώνει το χρονοδιάστημα, (όπως κάθε φορά αυθαίρετα επιλέγει), προκαλώντας έτσι χρονικές ανωμαλίες στη συνείδησή μου ... για το βιωματικό χρόνο...
Κάπως έτσι έγινε λοιπόν, και άκουσα ένα βράδυ, παραμονή της πρώτης μέρας του Μάρτη γύρω στο 100 π.Χ. τον Μάρκο Τύλλιο Κικέρωνα να μου μιλά για τα Ελευσίνια Μυστήρια τελείως εμπιστευτικά:
«Γιατί ανάμεσα στους εξαίρετους και πράγματι θεϊκούς θεσμούς που η Αθήνα σας έχει γεννήσει και φέρει στην ανθρωπότητα, καμία, κατά τη γνώμη μου, δεν είναι καλύτερη από αυτά τα Μυστήρια. Γιατί μέσω αυτών αποβάλαμε το βάρβαρο και άγριο τρόπο ζωής και μορφωθήκαμε και εκπολιτιστήκαμε. Και "μύησις" καθώς αποκαλείται, πράγματι μάθαμε τις απαρχές της ζωής και αποκτήσαμε τη δύναμη όχι μόνο να ζούμε ευτυχισμένοι, αλλά και να πεθαίνουμε με μια καλύτερη ελπίδα».
(— Κικέρων, Περί νόμων, Βιβλίο Β',36)
Σαν ιέρεια μυημένη στα Ελευσίνια Μυστήρια πρέπει να δέσω μια ασπροκόκκινη κλωστή, την «Κρόκη», στο δεξί μου χέρι και το αριστερό πόδι….
…Καθώς καθόλου δε με δυσκολεύει να ταξιδεύω αυθαίρετα μέσα στο χρόνο, (μια και δεν έχω βιωμένη συνείδηση του χρόνου) θέλω να σας βεβαιώσω πως τούτη η μαγική ασπροκόκκινη κλωστή δε θα καταστραφεί από τους αιώνες... Τίποτα δε θα την αλλάξει...
Δεν ‘πα να αλλάζουν τα πάντα, όπως βεβαιώνει ο φιλόσοφος Ηράκλειτος...
Αυτή η κλωστή δε θα αλλάξει σε τίποτα παρ’ εξόν στο όνομα της...
Αργότερα θα την πουν «Μάρτη» ή «Μαρτιά».
Στη Βουλγαρία θα την πουν «Μαρτενίτσα» (η «Μαρτενίτσα» λειτουργεί στη συνείδηση του βουλγαρικού λαού ως φυλαχτό, το οποίο μάλιστα είθισται να προσφέρεται ως δώρο μεταξύ των μελών της οικογένειας, συνοδευόμενο από ευχές για υγεία και ευημερία).
Στα Σκόπια θα την πουν «Μάρτινκα» και στην Αλβανία «Βερόρε».
Αυτοί οι άνθρωποι φορούν βραχιόλια από τη στριφτή κόκκινη και άσπρη κλωστή για να μην τους «πιάσει» ο ήλιος και τα βγάζουν στα τέλη του μήνα ή όταν δουν το πρώτο χελιδόνι. Άλλοι πάλι, δένουν τον «Μάρτη» σε κάποιο καρποφόρο δέντρο, ώστε να του χαρίσουν ανθοφορία.
Μερικοί πάλι, τον τοποθετούν κάτω από μια πέτρα κι αν την επόμενη ημέρα βρουν δίπλα της ένα σκουλήκι, σημαίνει ότι η υπόλοιπη χρονιά θα είναι πολύ καλή.
Η αφέντρα μου, η θεά Δήμητρα, είναι βαθειά ριζωμένη στη συνείδηση των ανθρώπων της Γης, με χίλιους δύο τρόπους και δοξασίες.
Την ασπροκόκκινη κλωστή-στολίδι της 1ης του Μάρτη στα ρουμανικά την είπαν «Μαρτιζόρ». Μα για το λαό της Ρουμανίας η κόκκινη κλωστή συμβολίζει την αγάπη για το ωραίο και η άσπρη την αγνότητα του φυτού χιονόφιλος, που ανθίζει το Μάρτη και είναι στενά συνδεδεμένο με αρκετά έθιμα και παραδόσεις της Ρουμανίας. Σύμφωνα με την μυθολογία, ο θεός Ήλιος μεταμορφώθηκε σε νεαρό άνδρα και κατέβηκε στη Γη για να πάρει μέρος σε μια γιορτή. Τον απήγαγε, όμως, ένας δράκος, με αποτέλεσμα να χαθεί και να βυθιστεί ο κόσμος στο σκοτάδι.
Μια ημέρα ένας νεαρός, μαζί με τους συντρόφους του, σκότωσε τον δράκο και απελευθέρωσε τον Ήλιο, φέροντας την Άνοιξη. Ο νεαρός έχασε τη ζωή του και το αίμα του -λέει ο μύθος- έβαψε κόκκινο το χιόνι. Από τότε, συνηθίζεται την 1η του Μάρτη όλοι οι νεαροί να πλέκουν το «Μαρτισόρ», με κόκκινη κλωστή που συμβολίζει το αίμα του νεαρού άνδρα και την αγάπη προς τη θυσία και άσπρη, που συμβολίζει την αγνότητα...
Αχ, πως με συνεπαίρνει η ομορφιά της ψυχής των ανθρώπων που φτιάχνουν τόσο όμορφα παραμύθια, καθώς, αναγνωρίζοντας τις μεγάλες αξίες των άλλων πολιτισμών με τους οποίους έρχονται σε επαφή, τις μεταλλάσουν και τις μπολιάζουν στο δικό τους πολιτισμό, με το δικό τους τόσο ιδιαίτερο τρόπο.
Μα εμείς εδώ, στην πατρίδα, τίποτα δεν έχουμε αλλάξει, αφού μας παραδόθηκαν αυτούσιες χέρι-χέρι.
Έτσι τα παιδιά μας από τη 1η ως τις 31 του Μάρτη φορούν στον καρπό του χεριού τους ένα βραχιολάκι, φτιαγμένο από στριμμένη άσπρη και κόκκινη κλωστή, τον «Μάρτη» ή «Μαρτιά».
Η παράδοση μας λέει πως ο «Μάρτης» προστατεύει τα πρόσωπα των παιδιών από τον πρώτο ήλιο της Άνοιξης, για να μην καούν. Τον φτιάχνουν την τελευταία μέρα του Φλεβάρη και τον φορούν την πρώτη μέρα του Μάρτη, πριν βγουν από το σπίτι. Σε μερικές περιοχές ο «Μάρτης» φοριέται στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού, σαν δαχτυλίδι, για να μην σκοντάφτει αυτός που το φορεί.
Το βραχιολάκι αυτό το βγάζουν στο τέλος του μήνα, ή το αφήνουν πάνω στις τριανταφυλλιές όταν δουν το πρώτο χελιδόνι, για να το πάρουν τα πουλιά και να χτίσουν τη φωλιά τους.
Άντε λοιπόν, μην κάθεστε. Όσοι δεν φιάξατε ακόμα τον «Μάρτη» σας βιαστείτε να τον φορέσετε..
Και να ανοίξετε διάπλατα τα παράθυρά σας στα μάγια του και στην Άνοιξη..
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
