Δίπλα στο λιτό τζάκι του μικρού υποστατικού της φάρμας του ο Αν. Κοτσακάς επιμένει ότι δεν έχει διάθεση να αποχωριστεί ξανά τα σκυλιά του, το άλογο, τις κότες του. Θέλει να βλέπει τη χαρά του 5χρονου εγγονού του όταν μαζί ψαρεύουν καλαμάρια και δεν είναι πια διατεθειμένος να την παζαρέψει με υψηλόβαθμα πολιτικά αξιώματα. Λάτρης της απλής και αγνής ζωής δείχνει να έχει κατασταλάξει στις προτεραιότητες του.
Βλέπει παράλληλα στο ΣΥΡΙΖΑ – Ε.Κ.Μ. τις δυνατότητες που κάποτε είχε το ΠΑΣΟΚ, να υπηρετήσει σήμερα τις ανάγκες της χώρας, και προσβλέπει σε μια Αριστερή κυβέρνηση, ως εξαγώγιμο προϊόν για όλη την Ευρώπη. Για αυτό τον στηρίζει, αρνούμενος όμως το ρόλο του οργανωτικού εγκεφάλου, όπως του αποδίδεται. «Έχω καταστήσει σαφές ότι έδρα μου είναι η Χίος. Μια πιο διευρυμένη προσφορά μου δεν έχει δυνατότητες παραμονής στην Αθήνα πάνω από μια με δυο ημέρες τη βδομάδα», ξεκαθαρίζει.
Στη συνέντευξη που ακολουθεί ορίζει τη σχέση του με το ΣΥΡΙΖΑ – Ε.Κ.Μ., εκφράζει τους φόβους και τις ελπίδες του και στέλνει μήνυμα σε όσους τοπικά τον θέλουν πολιτικά απενεργοποιημένο. «Δε θα τους κάνω το χατίρι…»
- Δεν νομίζω. Έχουμε από τη μια την επιλογή της ευρωπαϊκής οικονομικής ελίτ, επεκτεινόμενη στα όρια της παγκόσμιας, που επέλεξαν την Ελλάδα για να διαπιστώσουν σε ποιο βαθμό μια κοινωνία, σχετικά ανεπτυγμένη και ευημερούσα, μπορεί να κάνει ανεκτούς περιορισμούς για να εφαρμόσουν το πείραμα και σε άλλες ανεπτυγμένες χώρες. Έχουμε μια επιλογή των εγχώριων πολιτικών δυνάμεων που επέλεξαν να στηρίξουν αυτή την πορεία, η οποία οδηγεί σε αδιέξοδο. Τώρα πια το αποδέχονται όλοι, ακόμα και στο εσωτερικό. Κι έχουμε μια εναλλακτική πολιτική πρόταση από το ΣΥΡΙΖΑ – Ε.Κ.Μ. η οποία μπορεί να μην είναι τόσο πειστική όσο θα θέλαμε ή θα πρεπε, αλλά σε κάθε περίπτωση εμπεριέχει την ελπίδα προς όφελος του λαού και της χώρας.
- Η Ελλάδα με το 2,5% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ είναι ένα πολύ μικρό μέγεθος για αυτούς. Ζήσαμε τα προηγούμενα χρόνια σε συνθήκες διπολισμού. Όταν κατέρρευσε ο ένας πόλος πήγαμε σε μια υποτιθέμενη μονοκρατορία των Η.Π.Α.. Όπως αποδείχθηκε δεν επρόκειτο για τέτοια. Ήταν μια μονοκρατορία της παγκόσμιας οικονομικής ελίτ, που κατά κύριο λόγο αποτελείται από προτεστάντες, αγγλοσάξωνες και σιωνιστές. Αυτή η παγκόσμια οικονομική ελίτ επέλεξε πλέον να μεταβούμε από τον εμπράγματο καπιταλισμό στον άυλο κι εκείνος απαιτούσε παγκοσμιοποιήσεις με νεοφιλελεύθερα χαρακτηριστικά.
Ο επόμενος κόσμος που δημιουργείται θα διαθέτει 6 πόλους. Θα είναι οι Η.Π.Α., η Κίνα, η Ρωσία, η Ινδία και η νότιος Αμερική με επίκεντρο τη Βραζιλία. Το μεγάλο ερωτηματικό, που αφορά τη ζωή μας, είναι αν η Ευρώπη στο σύνολο της θα μπορέσει να αποτελέσει μια από τις υπερδυνάμεις του αυριανού κόσμου. Αν δεν το μπορέσει, θα υποβαθμιστεί στον παγκόσμιο καταμερισμό. Κι αν η Ευρώπη δεν το μπορέσει, αντιλαμβάνεστε τι θα πάθει η χώρα μας.
- Τα προηγούμενα χρόνια οι πολιτικές ελίτ ήταν στην κορυφή της πυραμίδας και μοίραζαν παιχνίδι στην αγορά. Τώρα, δυστυχώς αυτό έχει αντιστραφεί. Στην κορυφή της πυραμίδας βρίσκονται οι πολυεθνικές, οι οποίες έχουν προϋπολογισμό μεγαλύτερο από εκείνον που έχουν πολλά κράτη. Έτσι οι πολιτικές ελίτ συμπιέζονται ανάμεσα στις επιλογές της παγκόσμιας οικονομικής ελίτ και τα λαϊκά αιτήματα. Η Γερμανία έχει αρχίσει ήδη να ταλαντεύεται. Δυο πρώην καγκελάριοι κατήγγειλαν την τακτική της κ. Μέρκελ ότι αναιρεί το δόγμα της εξωτερικής πολιτικής της Γερμανίας των τελευταίων 30 ετών. Ουσιαστικά η Γερμανία ξεκίνησε να κάνει μια γερμανική Ευρώπη, όχι μια ευρωπαϊκή Γερμανία. Βλέποντας ότι δεν μπορεί να το επιβάλλει με τους όρους που θα ήθελε, έχει αρχίσει να κοιτάει ανατολικά. Δηλαδή θα αρχίσει να κοιτάει προς την Πολωνία και τη Ρωσία. Κι έτσι θα δικαιωθεί ο Αν. Παπανδρέου, ο οποίος από το 1977 έλεγε ότι δε θα μπορεί να υπάρξει ενιαία Ευρώπη, αν δε συμπεριλάβει και τη Ρωσία, γιατί μονίμως θα εξαρτάται από αυτή.
Η αρχιτεκτονική της Ευρώπης είναι σε λάθος βάση. Είναι μια Ευρώπη των αγορών. Κατά συνέπεια ποια ευρωπαϊκή πολιτική ελίτ της Ευρώπης; Η σοσιαλδημοκρατία μετατοπίστηκε στα δεξιά της. Αυτό το κενό πρέπει να καλυφθεί από μια ενιαία ευρωπαϊκή Αριστερά για να έχουμε κι εμείς ερείσματα, πέρα από τον ελληνικό λαό.
- Να μην ξεχνάμε ότι η κυβέρνηση της Κύπρου είναι μια κομμουνιστική κυβέρνηση. Επομένως δεν είναι κάτι μεμονωμένο. Υπήρξε στην Κύπρο το πείραμα και μάλιστα ήταν ιδιαίτερα επιτυχημένο.
- Σε Μνημόνιο κατέληξε όταν ανακαλύφθηκαν οι υδρογονάνθρακές κι όταν κατέρρευσε το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, με τις επιπτώσεις του στην Κύπρο.
Το εγχείρημα της Ελλάδας και του ΣΥΡΙΖΑ, αν έχει θετική έκβαση, θα είναι εξαγώγιμο προϊόν. Θα δημιουργήσει ένα ντόμινο, ειδικά στον ευρωπαϊκό νότο, και θα αλλάξουν οι συσχετισμοί. Βλέπετε ότι άρχισαν πια οι πρέσβεις, οι ηγεσίες να συνομιλούν και να ψάχνουν το ΣΥΡΙΖΑ. Εκείνο που με τρομάζει είναι μην οι ίδιες οι συστημικές δυνάμεις βάλουν το χεράκι τους για να γίνει σύντομα ο ΣΥΡΙΖΑ κυβέρνηση. Όχι γιατί θα τον έχουν αγαπήσει αλλά επειδή θα θέλουν να φορτωθεί τα προβλήματα, να πάρει στα χέρια του την καυτή πατάτα και να καεί σε σύντομο χρονικό διάστημα, αποτελώντας μια σύντομη αριστερή παρένθεση. Αυτός είναι ένας κίνδυνος σοβαρός αλλά έχουν οι φύλακες τη γνώση.
- Σε καμιά περίπτωση δεν μπορείς να πεις στο λαό κάτσε να υφίστασαι ό,τι υφίστασαι για να φτιαχτώ εγώ μέχρι να μπορέσω να ανταποκριθώ. Αυτό είναι πια ένα ρεύμα που θα σε πάει στην κυβέρνηση. Το θέμα δεν είναι να πας στην κυβέρνηση. Το θέμα είναι να διαχειριστείς την κυβέρνηση, έχοντας τη στήριξη ενός μεγάλου, δημοκρατικού, πατριωτικού μετώπου. Και να κάνεις πολιτικές, κοινωνικές και ταξικές συμμαχίες που θα διαμορφώσουν έναν ευρύτατο πόλο μέσα στο λαό. Χωρίς τη λαϊκή στήριξη δε θα είναι επιτυχές το εγχείρημα.
- Άλλο πράγμα οι ψηφοφόροι και τα στελέχη των κομμάτων κι άλλο εκείνοι που διαχειρίστηκαν εξουσία σε μνημονιακές κυβερνήσεις. Ο χρόνος γιατρεύει πληγές και η Αριστερά έχει μια παράδοση στο παρελθόν της συγκρούσεων και διασπάσεων, για αυτό και ήταν μια μικρή Αριστερά, ακίνδυνη για το σύστημα. Σήμερα είναι ανάγκη αυτή η Αριστερά να πάρει χαρακτηριστικά κυβερνητικής παράταξης. Σ’ αυτή την προσπάθεια έχουν θέση όλοι. Αντιλαμβάνεστε όμως ότι όποιος σήμερα είναι υπουργός μνημονιακής κυβέρνησης, δε μπορεί αύριο να εμφανιστεί με διαφορετικό πρόσωπο.
- Όσο περνάει ο καιρός κι όσο εκποιείται η δημόσια περιουσία, ο δημόσιος πλούτος, τα «ασημικά» και οι εκτάσεις της χώρας, τόσο θα είναι πιο δύσκολα τα πράγματα για το ΣΥΡΙΖΑ, όταν θα έρθει στην κυβέρνηση. Η Ελλάδα είναι ένα προνομιούχο γωνιακό οικόπεδο σε ένα γεωπολιτικό σημείο με καθοριστικό ρόλο. Είναι η γέφυρα και με την Ευρασία και με τη Μέση Ανατολή για τα ενεργειακά αποθέματα που πρέπει να περάσουν προς την Ευρώπη. Εμείς δεν αξιοποιήσαμε ποτέ αυτό το γεωπολιτικό μας πλεονέκτημα.
- Η Ελλάδα δεν είχε τα τελευταία χρόνια μεγαλοαστική τάξη με εθνικά χαρακτηριστικά. Ο Τούρκος Ωνάσης, ο Κοτς, ξέρει ότι, αν επενδύσει ένα δολάριο στην Αφρική, θα του γυρίσει διπλό, στη Νότια Αμερική θα του γυρίσει ενάμιση και στη Βουλγαρία 1,2. Παρόλα αυτά επενδύει στη Βουλγαρία γιατί εξυπηρετεί την εθνική εξωτερική πολιτική της χώρας. Εμείς δεν αποκτήσαμε ποτέ μεγαλοαστική τάξη με εθνικά χαρακτηριστικά.
- Εάν εμπλακεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε μια διαχείριση αντίστοιχη εκείνης που ζήσαμε θα αποτύχει και νομίζω ότι υπάρχει η minimum αυτογνωσία να μην κάνει κάτι τέτοιο. Είναι προφανές ότι η χώρα πρέπει να αλλάξει στρατηγικό προσανατολισμό. Με δεδομένη την ένταξη μας στην Ε.Ε. και χωρίς να την αμφισβητήσει κανείς, η χώρα πρέπει να καλλιεργήσει το στρατηγικό γεωπολιτικό της πλεονέκτημα. Δεύτερον πρέπει να πάει σε μια παραγωγική ανασυγκρότηση. Οι πυλώνες που θα τη στηρίξουν θα είναι τρεις. Πρώτος ο πρωτογενής τομέας, γιατί σήμερα εισάγουμε το 70% των προϊόντων που καταναλώνουμε. Δεύτερος ο θεματικός τουρισμός, που θα παρατείνει την τουριστική περίοδο και θα φέρει υψηλά εισοδήματα. Τρίτος πυλώνας ο ορυκτός πλούτος και οι υδρογονάνθρακες και τέταρτος η έρευνα και η καινοτομία.
Πρέπει επίσης να πάμε σε μια άλλη μορφή διοίκησης. Το Υπουργείο Γεωργίας είχε 6.000 υπαλλήλους. Από αυτούς μόλις το 25% είναι στους νομούς και οι υπόλοιποι βρίσκονται στο κέντρο. Ρώτησα κάποτε έναν υπουργό της Δανίας κι είχε αντίστοιχο αριθμό με το δικό μας, αλλά στο Υπουργείο δεν ήταν ούτε το 15% των υπαλλήλων. Οι υπόλοιποι ήταν στην παραγωγή, εκεί που ήταν χρήσιμοι. Αν δεν γίνει αυτή η αναστροφή στη Δημόσια Διοίκηση, πάλι δεν θα μπορέσουμε να πετύχουμε τίποτα.
- Εκεί καλλιεργήθηκε ένας πελώριος μύθος, ότι στην Ελλάδα έχουμε ένα διογκωμένο δημόσιο. Είμαστε στο μ.ο. της Ε.Ε. και λίγο πιο κάτω. Στη Σουηδία το 45% του Α.Ε.Π. προέρχεται από το δημόσιο τομέα. Εμείς εδώ έχουμε ένα διογκωμένο κράτος στην πρωτεύουσα. Είναι ανορθολογικά δομημένο εξαιτίας του παραγοντισμού, της πελατειακής σχέσης. Εδώ μας οδηγούν σε έναν κοινωνικό αυτοματισμό να συγκρούονται οι δημόσιοι υπάλληλοι με τους ιδιωτικούς υπάλληλους.
- Ο Αν. Παπανδρέου παρέδωσε μια οικονομία το 1990 με συνολικό χρέος 62%, με την πολιτική της δεκαετίας του ’80 για την οποία κατηγορείται. Γενικώς υπάρχει μια προπαγάνδα να τα ρίξουμε όλα στη δεκαετία του ’80 και τον Αν. Παπανδρέου. Η δεκαετία του ’80 έκανε αναδιανομή πλούτου κατ’ αρχήν. Οι φτωχοί άνθρωποι, οι συνταξιούχοι ανάσαναν αισθητά, παρόλα αυτά το χρέος έμεινε στο 62%. Κι ήρθε ο Ανδρέας το ’93, άρρωστος πια, να πει ότι αν η Ελλάδα δε νικήσει το χρέος, το χρέος θα νικήσει την Ελλάδα. Κάνει το Πρόγραμμα Σύγκλισης, το παραλαμβάνει ο Σημίτης το ’96 και μ’ αυτό μπαίνουμε στην ΟΝΕ. Ξέρετε ότι εγώ είχα ισχυρότατες διαφωνίες με το λεγόμενο εκσυγχρονιστικό εγχείρημα, λυπάμαι που δικαιώθηκα.
- Ενδεχομένως, μπορεί, δεν το ξέρω. Ούτε εγώ θέλω να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΑΣΟΚ. Σε καμία περίπτωση πάντως δεν θέλω ο ΣΥΡΙΖΑ να μοιάσει με το ΠΑΣΟΚ της δεκαετίας του ’90 και του 2.000. Το κάθε κόμμα δεν είναι αυτοσκοπός. Είναι ένα εργαλείο για να υπηρετεί ανάγκες του λαού και της χώρας. Τη δεκαετία του ’70 πίστεψα ότι τις ανάγκες της χώρας μπορεί να υπηρετήσει το ΠΑΣΟΚ για αυτό και εντάχθηκα σ’ αυτό. Τώρα πια πιστεύω ότι μπορεί να τις υπηρετήσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Για αυτό τον στηρίζω, προσπαθώντας να εκφράζω ελεύθερα τη γνώμη μου, ακόμα κι όταν δεν είναι αρεστή.
- Όχι, γιατί πιστεύω ότι τους ηγέτες τους αναδεικνύει η συγκυρία, ο τόπος και ο χρόνος. Αν ο Μάο Τσε Τουνγκ είχε γεννηθεί 30 χρόνια πριν ή 30 χρόνια μετά, δε θα είχε υπάρξει ως Μάο Τσε Τουνγκ. Οι ώριμες κοινωνικές ανάγκες είναι εκείνες που αναδεικνύουν τους ηγέτες. Δεν έχουν καμία σχέση οι ώριμες κοινωνικές ανάγκες του σήμερα με εκείνες του ’74. Είναι μεταφυσικό να συγκρίνουμε τον Τσίπρα με τον Παπανδρέου ή να θέλουμε να γίνει ο Τσίπρας Παπανδρέου. Και δεν πρέπει και δε μπορεί.
- Κάνοντας αναδρομή πιάνω τον εαυτό μου να έχει κάνει λάθη κι αυτό που προτάσσω είναι ότι παρέμεινα στο ΠΑΣΟΚ οργανικά περισσότερο από όσο άντεχα. Πίστεψα ότι εγώ μαζί με συντρόφους μου μπορούσαμε να αποτελέσουμε αντίβαρο για να αποτρέψουμε τη μετατόπιση του ΠΑΣΟΚ προς συντηρητικότερες θέσεις. Έχω κάνει λάθη και σε τοπικό επίπεδο, δεν υπάρχει αμφιβολία για αυτό. Ωστόσο ένα πράγμα διατήρησα: έμεινα καθαρός και μπορώ να βλέπω τον οποιονδήποτε στα μάτια. Λέχθηκαν κατά καιρούς πολλά, η ζωή μου και τα περιουσιακά μου στοιχεία είναι όμως διαφανή και δεδομένα. Ναι, συνεργάστηκα με τον Άκη Τσοχατζόπουλο, ειδικά την περίοδο ’89- ’93, εκείνος ως γραμματέας του κόμματος κι εγώ ως γραμματέας Οργανωτικού. Ναι, συνεργάστηκα με τον κ. Τσοχατζόπουλο στις εσωκομματικές εκλογές του ’96 αλλά δεν είχα οποιαδήποτε σχέση με τα κυβερνητικά καθήκοντα του κ. Τσοχατζόπουλου και τις όποιες άλλες δραστηριότητες του. Συγκρούστηκα με τον κ. Τσοχατζόπουλο στο Συνέδριο του 2001 όταν εγώ άσκησα δριμεία κριτική κι εκείνος από την επιθυμία τη δική του και του περιβάλλοντος του να κατέχει υπουργική θέση στρογγύλεψε εντελώς την πολιτική του.
- Βλέπω το ΣΥΡΙΖΑ ως διέξοδο ελπίδας και θέλω να φανώ χρήσιμος. Είναι το μόνο που θέλω. Δεν θέλω ούτε οφίτσια ούτε αξιώματα, αν και μου προσφέρθηκαν. Αν κάποιοι συμπατριώτες μας θέλουν ο Κοτσακάς να παροπλιστεί, δε θα τους κάνω το χατίρι.
- Ευτυχώς που ο ΣΥΡΙΖΑ στο σύνολο του θεωρεί ότι ο Κοτσακάς είναι χρήσιμος με τη γνώση και την εμπειρία που κουβαλάει. Προεκλογικά έγινε προσπάθεια να στοχοποιηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Τσίπρας από την παρουσία μου. Υπήρξαν δημοσιεύματα που θεώρησαν ότι εγώ ήμουν ο οργανωτικός εγκέφαλος. Ήταν μια πολιτική γραμμή για να απομειώσουν το ΣΥΡΙΖΑ, γιατί οργανωτικός εγκέφαλος δεν υπήρξα. Έκανα ελάχιστα από αυτά που γράφηκαν. Αν τώρα στον τόπο μας κάποιοι ενοχλούνται, λέει ο λαός μας ένα ρητό: πετροβολούν την αμυγδαλιά που έχει αμύγδαλα.
- Εκτιμώ τον άνθρωπο, διαφωνώντας βέβαια με πολλές πολιτικές τις οποίες υπηρετεί. Ο κ. Μουσουρούλης έχει πολιτικές δυνατότητες και κυρίως διαθέτει τεχνοκρατικές δυνατότητες. Είναι δέσμιος σε ένα πλαίσιο πολιτικής που οδηγεί σε αδιέξοδο. Καταγράφω στα θετικά του ότι είχε το πολιτικό θάρρος να βγάλει προς τα έξω την εγκληματική πρόταση ενός υπαλλήλου της Κομισιόν, άσχετα από το αν ήταν υψηλόβαθμος ή όχι. Ανέλαβε, προς τιμήν του, το πολιτικό κόστος να το εξωτερικεύσει όταν άλλα στελέχη της Δεξιάς εποιούσαν την νήσσαν.
Ο χώρος του Αιγαίου χρειάζεται μια άλλη προσέγγιση. Πρέπει να τον δει κανείς γεωστρατηγικά. Ο κ. Μουσουρούλης, δέσμιος αυτής της στρατηγικής, και να θέλει δεν μπορεί να το κάνει. Φιλότιμη η προσπάθεια που κάνει αλλά με δεδομένο το τελάρο στο οποίο κινείται μπορεί να πάει το πολύ – πολύ μέχρι την άκρια του τελάρου.
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.