Θα φέρει ανάπτυξη το νέο ΕΣΠΑ;

Παρέμβαση των: Βασίλη Τσιατσιάμη και Κώστα Χατζηφώτη

Πηγή: capital.gr

Την περασμένη εβδομάδα ταξιδέψαμε ως το Ναύπλιο για να συμμετάσχουμε στο Innovation Forum για την Επιχειρηματικότητα και την Απασχόληση στην Πελοπόννησο. Σε πέντε διαφορετικές περιοχές της Πελοποννήσου, στη Λακωνία, στη Μεσσηνία, στην Αργολίδα, στην Αρκαδία και στην Κορινθία ολοκληρώθηκαν αντίστοιχα Τοπικά Ολοκληρωμένα Προγράμματα Στήριξης της Απασχόλησης (ΤΟΠΣΑ) και Τοπικές Δράσεις Κοινωνικής Ένταξης για Ευάλωτες Ομάδες του Πληθυσμού (ΤΟΠΕΚΟ). Αντικείμενο του τριήμερου συνεδρίου ήταν η παρουσίαση των αποτελεσμάτων, η διάχυση καλών πρακτικών που δοκιμάστηκαν στην πράξη και η ανάδειξη θεμάτων προτεραιότητας για το μέλλον. 

Τα ΤΟΠΣΑ και ΤΟΠΕΚΟ χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ 2007-2013. Για κάθε τοπικό σχέδιο δράσης το οποίο αφορά μια συγκεκριμένη και οριοθετημένη περιοχή, δημιουργείται μια Αναπτυξιακή Σύμπραξη στην οποία συμμετέχουν ως εταίροι, φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Τα τοπικά σχέδια αφορούν στην προετοιμασία των ανέργων ωφελουμένων και περιλαμβάνουν όλες τις απαραίτητες ενέργειες, από τη διαδικασία επιλογής μέχρι την επιβεβαίωση της εξασφάλισης της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης, αλλά και την εκπόνηση επιχειρηματικών σχεδίων για την σύσταση νεοφυών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.

Στο πλαίσιο του προγράμματος που ολοκληρώθηκε είχαμε την ευκαιρία να συνομιλήσουμε με περίπου 100 ωφελούμενους του προγράμματος για να εξετάσουμε την υλοποίηση πιθανών επιχειρηματικών σχεδίων τους. Δεν ήταν έκπληξη το γεγονός ότι το "όνειρο” της συντριπτικής πλειοψηφίας των ωφελούμενων ήταν το άνοιγμα ενός καφέ ή χώρου εστίασης. Στη Νεμέα της μοναδικής εκλεκτής ποικιλίας με αρχαιοελληνικές ρίζες αγιωργίτικου αμπελιού, στο Άργος και το Ναύπλιο των αρχαιοτήτων παγκόσμιας εμβέλειας, στη Καλαμάτα της ελιάς, στην Αρκαδία με τους δημοφιλείς χειμερινούς προορισμούς των ορεινών χωριών της, στη Σπάρτη της βαριάς αρχαιολογικής κληρονομιάς του Λεωνίδα, σε όλους αυτούς τους ευλογημένους ελληνικούς προορισμούς, κυρίαρχη επιδίωξη ζωής για τους κατοίκους είναι το άνοιγμα ενός μπαρ-καφέ ή ενός σουβλατζίδικου. Αυτή είναι η αλήθεια, αυτό είναι το μοντέλο ζωής που ενέπνευσε και συνεχίζει να εμπνέει ο μεταπολιτευτικός αναπτυξιακός σχεδιασμός.

Προσπαθήσαμε να συμβουλέψουμε τους απλούς αυτούς ανθρώπους, συνήθως μακροχρόνια άνεργους και με ανταγωνιστικά μειονεκτήματα στην αγορά εργασίας, να πάρουν το ρίσκο, να επιχειρήσουν. Να σταματήσουν να περιμένουν κάποια πρόσληψη ορισμένου χρόνου ή stage στον Δήμο και τις επιχειρήσεις του, να μην ελπίζουν στους "γνωστούς” και τους ενδιάμεσους. Να δοκιμάσουν να κάνουν την ιδέα τους πραγματικότητα, "το μαγαζάκι” που όλοι μας κάποια στιγμή έχουμε σκεφτεί να ανοίξουμε. Όμως τους εξηγήσαμε ότι δεν έχει νόημα πια να ανοίγει η μια καφετέρια δίπλα στην άλλη, το ένα σουβλατζίδικο δίπλα στο τυροπιτάδικο. Συζητήσαμε για τη ζήτηση που θα μπορούσε να είχε μια σπιτική μαρμελάδα στα ξενοδοχεία της περιοχής σε αντίθεση με την τυποποιημένη του αδιάφορου πρωινού, για το παραδοσιακό χειροτέχνημα που θα μπορούσε να πωλείται ως αναμνηστικό σε τουριστικά μαγαζιά, μια εφαρμογή για τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα με πληροφορίες για τον τόπο τους, και άλλες έξυπνες επιχειρηματικές δραστηριότητες που δεν χρειάζονται πολύ χρήμα, αλλά δημιουργικότητα, διάθεση και μεράκι. Δραστηριότητες που πάνω από όλα ανταποκρίνονται στις ανάγκες και εκμεταλλεύονται τα πλεονεκτήματα της τοπικής οικονομίας. 

Κάθε συζήτηση "κολλούσε” στο ζήτημα της χρηματοδότησης. "Χρήματα δεν έχουμε να κάνουμε την αρχή, δάνεια οι τράπεζες δεν δίνουν, και αν δώσουν σιγά μην δώσουν σε εμάς, και δεν θέλουμε να βρεθούμε με χρέη στο τέλος”. Η μοναδική εξασφαλισμένη, τρόπος του λέγειν, χρηματοδότηση της χώρας μας εκτός συνόρων είναι τα 35 δισ. του πακέτου Γιούνκερ (20 δισ. ΕΣΠΑ και 15 δισ. της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής). Όσο οι ιδιωτικοποιήσεις και τα αλλοδαπά κεφάλαια θα αντιμετωπίζουν στην χώρα μας ιδεολογική και κοινωνική απαξίωση, δεν μπορούμε να ευελπιστούμε ότι το υφιστάμενο φορολογικό και νομοθετικό περιβάλλον θα καταστεί ελκυστικό και φιλόξενο για τις ξένες επενδύσεις. 

Από τον Φεβρουάριο που ξεκινήσαμε αυτές τις επαφές, ενημερώναμε τους ωφελούμενους για  τα προγράμματα που είχαν προ-ανακοινωθεί στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ (της προγραμματικής περιόδου 2014-2020, που για την Ελλάδα στα τέλη του 2015 και δεν έχει ξεκινήσει ακόμα) για την νεοφυή επιχειρηματικότητα και τους ελεύθερους επαγγελματίες. Τελικώς, μετά από σχετική ανακοίνωση, από 1ης Νοεμβρίου θα ξεκινήσει η υποβολή προτάσεων από τους ενδιαφερομένους. Να ανοίξουμε μια παρένθεση εδώ. Το ΕΣΠΑ της νέας προγραμματικής περιόδου σχεδιάστηκε σε εντελώς διαφορετικές μεσοπρόθεσμες εκτιμήσεις και θα υλοποιηθεί σε παντελώς απρόβλεπτο οικονομικό περιβάλλον. Η πολιτική αστάθεια του πρώτου επταμήνου, τα προβλήματα που προκλήθηκαν από τα capital controls, η ύφεση και το νέο μνημόνιο συνιστούν ένα οικονομικό πλαίσιο που δεν ανταποκρίνεται πια στις προβλέψεις για ισχυρή αναπτυξιακή τροχιά. Το ερώτημα που προφανώς δεν αφορά τους ωφελούμενους είναι κατά πόσον ο κεντρικός σχεδιασμός των προγραμμάτων αποτελεί την εφαρμογή κάποιου συγκεκριμένου αναπτυξιακού σχεδίου της χώρας, με μακροπρόθεσμη στόχευση. 

Η "ανάπτυξη” των σιντριβανιών και των αναπλάσεων πλατειών, της εφήμερης "επιχειρηματικότητας” των χώρων εστίασης, των "επιδοτήσεων” των 4Χ4 αγροτικών υπερπολυτελών τζιπ, των φαραωνικών έργων που δεν τελειώνουν ποτέ, χρεοκόπησε. Το κράτος πρέπει να σταθεί στο πλευρό της βιώσιμης και υγιούς επιχειρηματικότητας, να την εμπιστευθεί και να επενδύσει σε αυτήν.

Έχει προστιθέμενη αξία και πολλαπλασιαστικό όφελος να υποστηριχθούν κυρίως οι νεοφυείς και καινοτόμες επιχειρήσεις που μπορούν να δημιουργήσουν δεκάδες βιώσιμες, δίκαια αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Για παράδειγμα, η "Mushroom Art” του νέου αγρότη πόλεως που καλλιεργεί μανιτάρια σε ένα υπόγειο στην Αθήνα, το διαδικτυακό "Terrabook" του νέου επιχειρηματία που παρέχει άρτιες τουριστικές οδηγίες για δημοφιλείς προορισμούς σε όλη την Ελλάδα, η επιχείρηση "ΥΓΑΙΑ” δύο νέων στους πρόποδες του Πάρνωνα που ξεκίνησαν να καλλιεργούν τα δυο τελευταία χρόνια στο κτήμα του παππού τους γκότζι-μπέρι και αρώνια χωρίς να έχουν λάβει ούτε ένα ευρώ κρατικής επιχορήγησης, η παραδοσιακή οικογενειακή επιχείρηση "ARCAFROZ” παραγωγής, αποθήκευσης και μεταφοράς στην Τρίπολη, την οποία η νέα γενιά έχει μετατρέψει σε μοντέρνο warehouse logistics center που μπορεί να εξασφαλίσει την καλύτερη ποιότητα προϊόντων σε μεγάλες ποσότητες σε όλα τα στάδια διακίνησής τους. 

Σε όλη την Ελλάδα υπάρχουν κύτταρα επιχειρηματικής διαύγειας και επιμονής, που κόντρα στο εχθρικό νομοθετικό και οικονομικό περιβάλλον, επιβιώνουν. Η υγιής και βιώσιμη επιχειρηματικότητα, η ιδιωτική πρωτοβουλία σε τομείς που διαθέτουμε συγκριτικό πλεονέκτημα είναι το σίγουρο χαρτί για την αύξηση της απασχόλησης, είναι η διέξοδος της χώρας από το τούνελ της ύφεσης και της κρίσης.

* Ο Βασίλης Τσιατσιάμης είναι Σύμβουλος Επιχειρήσεων και ο Κώστας Χατζηφώτης είναι Δικηγόρος με ειδίκευση στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο και στο Δίκαιο του Διαδικτύου 

Ειδήσεις σήμερα

Μπείτε στην ομάδα μας στο Viber και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Ακολουθήστε μας στο Google News. Σχολιάστε στην σελίδα μας στο Facebook.

Ο Πολίτης είσαι εσύ. Γίνε συνδρομητής της εβδομαδιαίας έντυπης έκδοσης.