Αγαπημένη ηθοποιός, δασκάλα σε Δραματικές Σχολές, συγγραφέας και μεταφράστρια, αλλά και δημοσιογράφος στο «Έθνος» του Αλέκου Φιλιππόπουλου. Τότε η Ελένη Χαλκούση έγραφε κείμενα με θέμα το θέατρο, τους ανθρώπους του και τις όμορφες άγνωστες πτυχές της ζωής στη σκηνή και στα παρασκήνια. Την ίδια εποχή συνεργαζόταν με το «Έθνος» και ο Αρτέμης Μάτσας. Οι δυο τους συναγωνίζονται – κάθε φορά που έρχονταν στην εφημερίδα – για το ποιος από τους δύο θα φέρει τα πιο εκλεκτά σοκολατάκια στους συναδέλφους. Συναγωνίζονται επίσης στην ευγένεια, στο ήθος, στο επαγγελματικό πάθος και στην άψογη συνεργασία τους με όλους τους ανθρώπους της εφημερίδας. Λίγο πριν από τα 90 η Χαλκούση μπαίνει σε γηροκομείο, με δική της απόφαση. Εκεί έχει την αγάπη και την καθημερινή φροντίδα από την ανιψιά της Βάνα Χαλκούση. Την Κυριακή 28 Μαρτίου του 1993 κλείνει οριστικά η αυλαία. Ήταν 92 χρόνων. Την αποχαιρετούν στα Σπάτα μέλη της οικογένειάς της. Ανάμεσά τους ο εγγονός της Τζαννής Χαλκούσης, η μητέρα του Βάνα Χαλκούση, οι ανιψιές της Ρένα και Ξούλα Χαλκούση και η μητέρα τους Αγγελική Χαλκούση. Από τους συναδέλφους της είναι εκεί ο σκηνογράφος Γιώργος Ανεμογιάννης, η Τατιάννα Βαρούτη – Μαμάκη, ο Αρτέμης Μάτσας και άλλοι.
Η «Ζαππίς» στο Κονσερβατουάρ
Η Ελένη Χαλκούση γεννιέται στην Κωνσταντινούπολη στις 17 Φεβρουαρίου το 1901, από Χιώτες γονείς, με καταγωγή από το Χαλκειός, -εξ’ ου και το Χαλκούση. Η οικογένεια έχει έξι ακόμη παιδιά, τρία αγόρια και τρία κορίτσια.
Αποφοιτά το 1922 από το Ζάππειο Παρθεναγωγείο και ακολουθεί μαθήματα αισθητικής και λογοτεχνίας στη Σχολή Ανατολικών Γλωσσών της Σορβόνης, στο Παρίσι. Παράλληλα παρακολουθεί μαθήματα θεάτρου στο διάσημο Κονσερβατουάρ (Ωδείο) του Παρισιού, καθώς και στη Δραματική Σχολή του ηθοποιού Σαρλ Λε Μπαρζύ. Στο Παρίσι – σύμφωνα με τον Κώστα Γεωργουσόπουλο – γνωρίζεται με τον Μπέρτολτ Μπρεχτ. Πρωτοεμφανίζεται ερασιτεχνικά σε θεατρική σκηνή μαζί με μία από τις αδελφές της στο Μακροχώρι, σ’ ένα μονόπρακτο του Γκυ ντε Μωπασσάν, ενώ αργότερα σε έναν νεανικό θίασο, παίζει το ρόλο της Στέλλας Βιολάντη, από το ομώνυμο έργο του Γρηγορίου Ξενόπουλου.
Επαγγελματική διαδρομή στην Αθήνα
Επαγγελματικά αρχίζει την πορεία της με το «Θέατρο Τέχνης» του Σπύρου Μελά στις 21 Σεπτεμβρίου 1925, στο «Αθήναιον» της οδού Πατησίων στην Αθήνα, ερμηνεύοντας τον ρόλο της Δομινίκης στα «Περασμένα» του Ζορζ ντε Πόρτο-Ρις. Ένα χρόνο μετά το 1926 διευθύνει το θίασο «Νέοι» στο Θέατρο Κυβέλης του Χρηματιστηρίου. Συνεργάζεται τότε με την Ελένη Παπαδάκη. Αυτή η συνεργασία δεν ολοκληρώνεται, καθώς το κεφάλαιο της Χαλκούση εξανεμίζεται και ο θίασος διαλύεται στα τέλη του Σεπτεμβρίου. Μετά το 1927 παρουσιάζει, μεταξύ άλλων, τα έργα «Τζοκόντα», «Η αναδυομένη», «Η φαρμακωμένη», «Αρχιτέκτονας Σόλνες» και άλλα. Από τότε και μέχρι το 1935 επικεφαλής θιάσων περιοδεύει σχεδόν σε όλη την Ελλάδα ανεβάζοντας συνήθως έργα πρωτοποριακά. Συνεργάζεται με το Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν. Το 1935 – 1936 συμμετέχει στις παραστάσεις: «Πλούτος» του Αριστοφάνη, «Ο κατά φαντασίαν ασθενής» του Μολιέρου, «Παντρολογήματα» του Νικολάι Γκόγκολ, «Όνειρο καλοκαιριάτικης νύχτας» του Ουίλιαμ Σαίξπηρ.
Το 1939 – 1941 στις παραστάσεις, «Ταξιδιώτης χωρίς αποσκευές» του Ζαν Ανούιγ, «Μια γυναίκα χωρίς σημασία» του Όσκαρ Ουάιλντ, «Αγριόπαπια» του Ερρίκου Ίψεν, «Τιτάνικ βαλς» του Θεόδωρου Μουσαντέσκου, «Άνθρωπος είμαι κι εγώ» του Νίκου Τσεκούρα, «Το ξύπνημα» του Αλέκου Λιδωρίκη, «Ένας φυλακισμένος» του Ζαν Ανούιγ, «Η Κυρία Μποβαρύ» του Γουσταύου Φλωμπέρ, «Ολυμπία» του Φραντς Μολνάρ.Ακολουθεί συνεργασία με τον θίασο της Μαρίκας Κοτοπούλη ως ηθοποιός, βοηθός σκηνοθέτη και καθηγήτρια της Δραματικής Σχολής «Μαρίκα Κοτοπούλη». Αναγνωρίζεται από τις καλύτερες μαθήτριες της Κυβέλης και της Μαρίκας Κοτοπούλη. Συμμετέχει τότε σε πάμπολλες θεατρικές παραστάσεις με μεγάλη επιτυχία, ανάμεσά τους τα έργα: «Στέλλα Βιολάντη», «Έκτο πάτωμα», «Μαντάμ Μποβαρί»,«Πολεμικά Παναθήναια». Το 1945 προσλαμβάνεταα στο Εθνικό Θέατρο όπου και διαπρέπει μέχρι το τέλος της καριέρας της συμμετέχοντας σε άπειρες θεατρικές παραστάσεις με μεγάλη επιτυχία. Ερμηνεύει πολυάριθμους ρόλους σε έργα του Ίψεν, του Σαίξπηρ, του Μολιέρου καθώς και στις κωμωδίες του Αριστοφάνη, «Εκκλησιάζουσες», «Σφήκες», «Πλούτος» και «Λυσιστράτη».Η τελευταία θεατρική της εμφάνιση είναι το 1985, στις «Θεσμοφοριάζουσες», με το Μοντέρνο Θέατρο του Γιώργου Μεσσάλα.
Δίδαξε θέατρο σε διάφορες σχολές και κυρίως στη Σχολή του Τάκη Μουζενίδη και τη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου.
Κινηματογράφος και Τηλεόραση
Στον κινηματογράφο συμμετέχει στις ταινίες «24 ώρες ζωντοχήρα» (1969), «Τα 201 καναρίνια» (1964), «Σκάνδαλα στο νησί του έρωτα» (1963), «Φτωχαδάκια και λεφτάδες» (1961), «Ραντεβού στην Κέρκυρα» (1960), «Διακοπές στην Αίγινα» (1958), «Ματωμένα Χριστούγεννα» (1951), «Το δρομάκι του Παραδείσου» (1943).Το πέρασμά της στην Τηλεόραση ξεκινά από το 1969, συμμετέχοντας σε τηλεοπτικές παραγωγές. Τελευταία της εμφάνιση είναι στη σειρά «Οι έμποροι των Εθνών» το 1973.Η δημοσιογραφική της ενασχόληση αφορά κυρίως το θέατρο, με την παρότρυνση της Ελένης Βλάχου, συνεργαζόμενη με τις εφημερίδες «Η Καθημερινή», «Μεσημβρινή», «Έθνος», «Ελευθεροτυπία» και «Απογευματινή».
Υπήρξε εξαίρετη μεταφράστρια θεατρικών έργων και καλλιτεχνική χρονογράφος σε πολλές εφημερίδες και περιοδικά.
Το βιβλίο της «Σαβουάρ βιβρ», μέχρι και σήμερα ανήκει στα «ευπώλητα».
Μιλούσε γαλλικά και τουρκικά και ήταν μόνιμη κάτοικος Αθηνών.
Για την προσφορά της στην τέχνη τιμήθηκε με τον Χρυσό Σταυρό Ευποιΐας.
Πηγή: https://www.catisart.gr/(σε επιμέλεια Παναγιώτη Μήλα)
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
