Ενδιαφέρουσα κινηματογραφική ταινία θα μπορούσε να γίνει ο μυθιστορηματικός βίος της μικρής Γαρυφαλλιάς Μιχάλβεη, της Ψαριανής που επέζησε του Ολοκαυτώματος του 1824, για να καταλήξει στο καλύτερο κολέγιο της Βοστώνης αλλά και να φύγει από τη ζωή μικρό κορίτσι από φυματίωση. Γεννημένη το 1817 στα Ψαρά ανήκει σε επιφανή και οικονομικά ισχυρή οικογένεια του νησιού. Οι γονείς της σφαγιάζονται και η ίδια καταλήγει σε σκλαβοπάζαρο της Σμύρνης στην τρυφερή ηλικία των μόλις επτά ετών! Εκεί την αγοράζει ο Αμερικανός έμπορος Joseph Langdon και το 1827 στέλνει τη Γαρυφαλλιά στην οικογένειά του στη Βοστώνη για να σπουδάσει. Εγγράφεται στο πλέον επιφανές σχολείο της εποχής, το γνωστό Ursuline Convent School στην περιοχή Charlestown. Δυστυχώς η μικρή απελεύθερη μετά από τρία χρόνια, σε ηλικία 13 ετών, νοσεί με φυματίωση για να κοπεί τόσο πρόωρα το νήμα της ζωής της.
Η αθανασία μέσω της Τέχνης
Η καταπληκτική ομορφιά της μικρής Γαρυφαλλιάς και η υψηλής στάθμης εξυπνάδα της εμπνέει την Anne Hall να ζωγραφίσει το «Ελληνικό Κορίτσι» και τον γλύπτη Hiram Powers να φιλοτεχνήσει το 1844 το διάσημο άγαλμα με την ονομασία «Η Ελληνίδα Σκλάβα». Ο ομογενής κορυφαίος καθηγητής της Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου Emerson της Βοστώνης Δρ. Μανώλης Παράσχος αναζητά «το χαμένο κορίτσι των Ψαρών», δηλώνοντας σε συνέντευξή του στην εφημερίδα των ομογενών «Εθνικός Κήρυξ»: «Την Γαρυφαλλιά την ανακάλυψα μέσω της μελέτης μου για τους πρώτους Έλληνες μετανάστες. Γίνεται αναφορά σε δύο βιβλία γι’ αυτό το κοριτσάκι, ιδιαίτερα στο βιβλίο του Καστάνη από τα Λιβάδια της Χίου... Κάποια στιγμή είδα ότι αυτό το κορίτσι είχε μία ισχυρή παρουσία αφήνοντας ιστορία στα τρία χρόνια που ήταν εδώ».
Και συνεχίζει: «λόγω των νεκρολογιών υπήρχε η ιστορία της, μέχρις ότου πήρα ένα γράμμα από κάποιον Κωνσταντίνο Μαρίνο ο οποίος πηγαινοέρχεται μεταξύ Νέας Υόρκης και Ψαρών. Μου είπε ‘διαβάσαμε αυτά που βρήκατε, υπάρχουν συγγενείς ακόμα του κοριτσιού στα Ψαρά που ενδιαφέρονται, μήπως μπορείτε κάτι άλλο;».
Τελικά ο καθηγητής ανακαλύπτει το πιστοποιητικό θανάτου της, το πότε θάφτηκε, αλλά δεν μπορεί να βρει την αναφερόμενη σ’ αυτό Εκκλησία του Αγίου Παύλου. Συνεχίζει την έρευνα στην ομώνυμη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία του Άρλινγκτον, όπου υπάρχει και κοιμητήριο όμως χωρίς αποτέλεσμα. Τυχαία, κοντά στο Emerson, ανακαλύπτει τελικά μία Επισκοπελιανή Εκκλησία αφιερωμένη κι αυτή στον Άγιο Παύλο. Επικοινωνεί και δίνει όλα τα στοιχεία για την μικρή Γαρυφαλλιά όπου τον ενημερώνουν ότι την βρήκαν. Τα οστά είχαν μεταφερθεί ήδη στο κοιμητήριο Mt. Auburn.
Η Ελληνίδα Σκλάβα
Το γλυπτό του Αμερικανού γλύπτη Hiram Powers είναι ένα από τα πιο γνωστά και καταξιωμένα έργα του 19ου αιώνα. Πρόκειται για το πρώτο αμερικανικό γλυπτό που απεικονίζει μια πλήρως γυμνή γυναικεία φιγούρα. Η πρώτη παραλλαγή από μάρμαρο ολοκληρώνεται από τον καλλιτέχνη το 1844 και βρίσκεται σήμερα στο κάστρο Raby, στην Αγγλία. Αντίγραφα του αγάλματος εκτίθενται σε μια σειρά εκδηλώσεων στη Μεγάλη Βρετανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες και γρήγορα γίνεται ένα από τα πιο γνωστά και δημοφιλή έργα του Powers. Αποκτά μια συμβολική σημασία για μερικούς Αμερικανούς υπέρμαχους της κατάργησης της δουλείας και εμπνέει μεγάλο αριθμό λογοτεχνικών έργων. Λέγεται ότι η στάση του αγάλματος είχε ως πρότυπο την Αφροδίτη των Μεδίκων της Πινακοθήκης Ουφίτσι στη Φλωρεντία. Το άγαλμα απεικονίζει μια νεαρή γυναίκα, γυμνή, δεμένη με αλυσίδες. Στο ένα χέρι κρατά ένα μικρό σταυρό με αλυσίδα. Ο ίδιος ο Powers περιγράφει μεταξύ άλλων το αντικείμενο του έργου του ως εξής: «Η «Σκλάβα» έχει απαχθεί … αυτή μόνο κρατήθηκε ζωντανή, σαν θησαυρός που δεν μπορούσε να πεταχθεί. Τώρα είναι ανάμεσα σε βάρβαρους ξένους, ... Στέκεται εκτεθειμένη στα βλέμματα των ανθρώπων που απεχθάνεται και περιμένει τη μοίρα της με έντονο άγχος, το οποίο μετριάζεται από την εμπιστοσύνη της στην καλοσύνη του Θεού. Συγκεντρώστε όλα αυτά τα βάσανα μαζί, και προσθέσετε σε αυτά το σθένος και την παραίτηση ενός Χριστιανού, και δεν μένει χώρος για ντροπή».
Αντιδράσεις
Η αντίδραση του κοινού για το άγαλμα ήταν ανάμεικτη. Όταν το έργο εκτέθηκε για πρώτη φορά, πολλοί άνθρωποι σκανδαλίστηκαν από το γυμνό. Είναι το πρώτο γυμνό γλυπτό έργο στην Αμερικανική Ήπειρο.Όμως ο δημιουργός αντιμετώπισε την κριτική με τον υπαινιγμό ότι:
«Η νεαρή γυναίκα είναι ένα τέλειο παράδειγμα της χριστιανικής καθαρότητας και αγνότητας, επειδή ακόμα και στην κατάσταση της γυμνότητας προσπαθεί να καλύψει τον εαυτό της από το βλέμμα των θεατών». «Επιπλέον», ισχυρίζεται, «το γυμνό δεν είναι λάθος δικό της, αλλά προκαλείται από τους απαγωγείς της, οι οποίοι την εκθέτουν γυμνή προς πώληση».
Αυτή η εξήγηση λειτούργησε τόσο καλά που πολλοί πάστορες παρακίνησαν τους πιστούς να δουν το άγαλμα, ενώ άλλοι παραλλήλισαν την «Ελληνίδα Σκλάβα» με τους σκλάβους των φυτειών του Αμερικανικού Νότου. Καθώς ο Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος πλησιάζει, οι υποστηρικτές της απελευθέρωσης των δούλων χρησιμοποιούν το έργο ως σύμβολο, συγκρίνοντάς το με το «Σκλάβο της Βιρτζίνια».
Πηγές:
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
