Ο Στέφανος Ράλλης, ο πατέρας των πέντε αδελφών που ίδρυσαν τον εμπορικό οίκο των Ράλλη, καταφεύγει στη Μασσαλία πριν την επικείμενη καταστροφή του 1822. Δυο από τους γιους του, ο Ζαννής και ο Ευστράτιος, φτάνουν στο Λονδίνο το 1818 όπου και ανοίγουν το πρώτο κατάστημα τους με την επωνυμία «Ράλλης και Πετροκόκκινος», συνεταιριζόμενοι με τον εύπορο Χιώτη, Πετροκόκκινο. Δεν έχει καταγραφεί όμως το πότε ακριβώς έφτασε στο Λονδίνο ο έτερος των υιών Ράλλη, ο Παντιάς,«ο άνδρας με την πραγματική ευφυΐα και το οργανωτικό πνεύμα ολόκληρης της επιχείρησης» όπως αποκαλείται στις σχετικές πηγές. Πιθανώς να έφτασε το 1822. Τα πέντε αδέλφια, με ομόφωνη απόφαση, δίνουν τη διαχείριση του οίκου στον Παντιά, μετονομάζοντας τον εμπορικό οίκο «Αδελφοί Ραλλη».
«Βάδιζε την ευθείαν»
Ο Παντιάς πραγματοποιεί το όνειρό του, να ανοίξει το πρώτο κατάστημα του Οίκου στην Καλκούτα, το 1851. Είναι το πρώτο από μια σειρά παραρτημάτων που έμελλε να ανοίξουν στις Ινδίες. Την ίδια χρονιά, ο διορατικός Παντιάς καλεί κοντά του το νεαρό ανιψιό του, Στέφανο, γιο του αδελφού του Αυγουστή, αφού πρώτα έχει εκπαιδευτεί στο Λονδίνο, ως υποψήφιος για τη διαδοχή. Η άνευ προηγουμένου επέκταση του οίκου, που συνεχίστηκε και μετά την απόσυρση του Παντιά το 1863, οφείλεται στο εμπορικό δαιμόνιο, το επιχειρηματικό πνεύμα και την παροιμιώδη εργατικότητα του Στεφάνου Ράλλη. Αυτές βασίζονταν στο απόφθεγμα «ΒΑΔΙΖΕ ΤΗΝ ΕΥΘΕΙΑΝ». Η επιλογή της Καλκούτας, ως βάση των δραστηριοτήτων τους δεν υπήρξε τυχαία, αφού την εποχή εκείνη δεν ήταν μόνο το μεγαλύτερο λιμάνι των Ινδιών με το ανθηρότερο εμπόριο, αλλά και η έδρα της Εταιρείας Ανατολικών Ινδιών.
Στελέχη από την Ελλάδα και δη από τη Χίο
Προκειμένου να συντονιστεί η πολυσύνθετη επιχείρηση των Αδελφών Ράλλη στις Ινδίες απαιτείται ένα πολυάνθρωπο ανθρώπινο δυναμικό. Προτιμώνται οι Έλληνες, ως πλέον αφοσιωμένοι στην Εταιρεία, την οποία υπηρετούν με πίστη και εντιμότητα. Νεαροί, κυρίως ανύπαντροι άντρες στρατολογούνται από τη Χίο, αλλά και από την Κεφαλονιά, Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη, όσο και από την ηπειρωτική Ελλάδα. Οι νεαροί υποψήφιοι δεν υποβάλλονταν σε επίσημες εξετάσεις. Αντίθετα, περνούσαν από ακρόαση ενώπιον διευθυντικών στελεχών στο Λονδίνο η και στην Αθήνα. Αν και η μόρφωση λαμβανόταν υπόψη, τα πιο σημαντικά κριτήρια ήταν ο χαρακτήρας και το οικογενειακό περιβάλλον. Όταν γίνονταν δεκτοί οι προσκληθέντες συνήθως στέλνονταν στην Αγγλία ως εκπαιδευόμενοι για ένα η δυο χρόνια. Εκεί μαθαίνουν Αγγλικά, αν δεν κατέχουν ήδη τη γλώσσα και ταυτόχρονα εξειδικεύονται στο συγκεκριμένο τομέα της εργασίας τους. Η εκπαιδευτική περίοδος στην Αγγλία βοηθά πρωτίστως τους νεαρούς Έλληνες να εξοικειωθούν με τη βρετανική νοοτροπία, τα ήθη και τον τρόπο ζωής.
Οι «κύριοι των Αδελφών Ράλλη»
Ευτυχώς, οι περισσότεροι Έλληνες αποδεικνύονται ευπροσάρμοστοι και συμμορφώνονται άμεσα στο βρετανικό τρόπο ζωής. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την υποδειγματική εντιμότητα και ακεραιότητα που χαρακτήριζε τον εμπορικό Οίκο των Αδελφών Ράλλη, τους εξασφαλίζει υπόληψη και μια αρκετά καλή κοινωνική θέση στις Ινδίες. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ τους πρώτους Έλληνες εμπόρους τους περιφρονούσαν οι Άγγλοι και τους αποκαλούσαν «εμποράκους», μερικές δεκαετίες αργότερα, τους υπαλλήλους του οίκου Ράλλη τους αποκαλούν «οι κύριοι από τους Αδελφούς Ράλλη». Μετά την προφορική συνέντευξη του και την εκπαίδευση του στην Αγγλία, ο νεοπροσληφθείς απευθύνεται στην Τράπεζα Χίου, στην Αθήνα, όπου παρελάμβανε τα εισιτήριά του για τη μετάβασή του στο Πορτ-Σαιντ και στη συνέχεια στη Βομβάη, το λιμάνι εισόδου για όλους τους νεοπροσληφθέντες. Το άνετο ταξίδι των τριών εβδομάδων μέσω της διώρυγας του Σουέζ και της Αραβικής Θάλασσας, με το πλοίο της εταιρείας P&O, Α΄ Θέση, ήταν για όλους μια αξέχαστη εμπειρία.
Από το ονειρικό στην πραγματικότητα
Με την άφιξη του ατμοπλοίου όμως, στο λιμάνι της Βομβάης, η παραμυθένια ζωή έφτανε απότομα στο τέλος της όταν αντίκριζαν τους κουρελιασμένους αχθοφόρους, τους ζητιάνους, τους πλανοδίους πωλητές, τα κάρα που τα έσερναν βόδια, τις δίτροχες χειράμαξες και καταμεσής σε όλο αυτό το χάος τις ιερές αγελάδες των Βραχμάνων να σεργιανίζουν ανέμελα στη μέση του δρόμου.
Στην πλειονότητά τους οι άρτι αφιχθέντες στέλνονταν αμέσως στην ενδοχώρα σε απομονωμένους εμπορικούς σταθμούς για εκπαίδευση. Εκεί οι συνθήκες είναι πρωτόγονες με ζέστη, υγρασία, κουνούπια, φίδια, μουσώνες και μοναξιά να κυριαρχούν, εξ ου και οι παχυλοί μισθοί.
Το τέλος της χρυσής περιόδου
Έξι με επτά χρόνια διαρκούσε αυτή η σκληρή ζωή. Στη συνέχεια, όταν τοποθετούντο σ’ ένα από τα μεγάλα παραρτήματα, ζούσαν τη ζωή των Άγγλων «Σαχίμπ», με έξι-επτά υπηρέτες, νταντάδες για τα παιδιά, μεγάλη κοινωνική ζωή, δείπνα, δεξιώσεις και σπορ στις λέσχες. Οι μισθοί είναι ιδιαίτερα ελκυστικοί, κάθε τέσσερα χρόνια δικαιούνται να επιστρέψουν στην πατρίδα τους με άδεια εννέα μηνών μετ’ αποδοχών, ταξιδεύοντας Α΄ θέση, ενώ επιπλέον, δικαιούνται άδεια ενός μηνός στις Ινδίες, κατά τη διάρκεια της θέρμης περιόδου, ώστε να καταφύγουν στη δροσιά κάποιου θερέτρου των Ιμαλαΐων.O A΄ Παγκόσμιος Πόλεμος αφήνει τις Ινδίες ανεπηρέαστες. Η ζωή για τους Ευρωπαίους συνεχίζεται το ίδιο εύθυμη όπως πάντα και ο οίκος Ράλλη διατηρούσε την ορμή του ως την δεκαετία του 30. Ωστόσο, οι ρωγμές στο οικοδόμημα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας αρχίζουν να γίνονται ορατές. Οι Ινδίες κλυδωνίζονταν από ένα κρεσέντο παθητικής αντίστασης και μη-συνεργασίας με τις βρετανικές αρχές με καθοδηγητή το Μαχάτμα Γκάντι. Η Εταιρεία Ράλλη αποσύρθηκε από την Ινδία το 1948, αφήνοντας πίσω μια θυγατρική στα χέρια των Ινδών με το όνομα «Rallis India». Κράτησε όμως τις δραστηριότητες της στο Δυτικό και Ανατολικό Πακιστάν μέχρι το 1961, οπότε εξαγοράστηκε από την General Universal Stores του Λονδίνου.
(Πηγή:https://elinepa.org/el/oi-xiotes-stin-india)
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.