Άνθρωπος στη θάλασσα

 Χθες, 5 Σεπτ. 2023, στο λιμάνι τού Πειραιά, έλαβε χώρα ένα τραγικό συμβάν. Κάποιος νέος άντρας, 36 ετών, φτάνει καθυστερημένος στο λιμάνι και, βιαστικά, επιχειρεί να επιβιβαστεί στο πλοίο. Προσεγγίζει δυο φορές τον καταπέλτη τού πλοίου Blue Horizon και απωθείται και τις δυο φορές από τους δυο υπαλλήλους τού πληρώματος. Και τις δυο αυτές φορές το πλοίο είναι ακόμα σε ακινησία και δεν έχει ξεκινήσει ακόμα το στάδιο τού απόπλου. Ο αργοπορημένος άνθρωπος, που προφανώς δεν διέθετε εισιτήριο, επιδεικνύει επιμονή να ταξιδέψει οπωσδήποτε.  Το πλοίο εν τω μεταξύ έχει θέσει σε λειτουργία τις μηχανές του και είναι έτοιμο να σαλπάρει για την Κρήτη. Ο επίμονος άνθρωπος επιχειρεί για τρίτη φορά να πατήσει το πόδι του στον καταπέλτη. Τη στιγμή εκείνη πατεί τον καταπέλτη, ο οποίος ήδη βρίσκεται στο στάδιο τής ανόρθωσης. Οι προπέλες τού πλοίου βρίσκονται σε λειτουργία και η περιδίνηση τών υδάτων είναι έντονη στον χώρο μεταξύ τής πρύμνης τού σκάφους και του τοιχώματος τού λιμενοβραχίονα. Εκείνη την κρίσιμη στιγμή, κατά την οποία το σκάφος άρχισε να αποκολλάται από το σημείο πρόσδεσής του, οι δυο άντρες τού πληρώματος απωθούν βίαια, για τρίτη φορά, τον ήδη επιβιβασμένο άνθρωπο, με αποτέλεμα αυτός να πέσει πλέον στη θάλασσα. Ήταν αναμενόμενο αυτό που επακολούθησε. Ο στροβιλισμός τών υδάτων ήταν τόσο ισχυρός που το σώμα τού δυστυχισμένου ανθρώπου διαλύθηκε. Το συγκεκριμένο σημείο τής θάλασσας ήταν, εκείνη τη στιγμή, ένα μίξερ, το οποίο «έσκαβε» και «άλεθε» τα πάντα! Το στριφογύρισμα τού νερού από μόνο του ήταν σε θέση να κατεάξει και να συντρίψει το ανθρώπινο σώμα. Προφανέστατα ο άτυχος άνθρωπος όχι μόνο περιδινήθηκε έντονα μέσα στο θαλάσσιο νερό αλλά και θα προσέκρουσε το σώμα του πάνω στα τοιχώματα τού λινενοβραχίονα. Οπότε ήταν επακόλουθο ο θάνατός του να είναι ακαριαίος λόγω τών πολλαπλών και θανάσιμων καταγμάτων. 

   Λαμβάνοντας λοιπόν αφορμή από το συγκεκριμένο τραγικό περιστατικό διατυπώνω τις εξής σκέψεις: 

   α) η αποκλειστική σχεδόν ευθύνη για την απώθηση και ρίψη τού ανθρώπου στη θάλασσα ανήκει στους δυο επαγγελματίες ναυτικούς. Εφόσον ο άνθρωπος είχε πλέον επιβιβαστεί στον καταπέλτη και εφόσον το πλοίο, με τις μηχανές του σε λειτουργία, είχε ξεκινήσει τον απόπλου, οι δυο υπάλληλοι όφειλαν να ενεργήσουν με σύνεση και περίσκεψη. Δηλαδή η κοινή λογική υπαγορεύει πως έπρεπε όχι μόνο να μην τον απωθήσουν αλλά απεναντίας να τον προστατέψουν. Μπορούσαν να επικοινωνήσουν άμεσα με τον κυβερνήτη τού σκάφους και να απαιτήσουν την ακαριαία ακινητοποίηση τών μηχανών τού πλοίου. Κατόπιν μπορούσαν να τον μεταφέρουν με ασφάλεια οι ίδιοι στα ενδότερα τού πλοίου, οδηγώντας τον στον καπετάνιο, ζωντανό και ασφαλή. Και ο καπετάνιος είχε κάθε δικαίωμα να τον επιπλήξει αλλά και να του επιβάλει ακόμα και πρόστιμο εξαιτίας τής απερίσκεπτης συμπεριφοράς του. Όμως οι δυο υπάλληλοι ενήργησαν όχι με γνώμονα τη λογική και τη σωφροσύνη, αλλά με βάση το συναίσθημα. Κατά πάσα πιθανότητα είχαν οργιστεί μαζί του λόγω τής επιμονής του να ανέβει οπωσδήποτε στο πλοίο. Οπότε ο θυμός, η οργή αλλά και η απερισκεψία (=απουσία λογικής σκέψης) τών δυο αυτών μελών τού πληρώματος έφερε το συγκεκριμένο αποτέλεσμα. 

  β) ευθύνη σαφέστατα φέρει και ο άνθρωπος που έχασε τη ζωή του. Όφειλε να έχει συνείδηση τής επικινδυνότητας τού εγχειρήματός του. Αφού έβλεπε ότι δεν γινόταν δεκτός στο πλοίο και αφού το πλοίο ήταν ήδη σε στάδιο σαλπαρίσματος, με τις μηχανές του σε ενέργεια, έπρεπε να επιδείξει λογική αυτοσυγκράτηση ώστε να προστατέψει τη ζωή του. 

   Παρενθετικά καταθέτω μια ανάλογη προσωπική μου εμπειρία: ήταν 23 Δεκεμβρίου τού έτους 1985. Ήμουν, τα χρόνια εκείνα, στρατιώτης στο Μεγάλο Πεύκο Αττικής. Είχα λάβει ολιγοήμερη άδεια και σκόπευα να έλθω στη Χίο, μέσω Πειραιώς. Έφτασα αργοπορημένος στο λιμάνι, όπως, καλή ώρα, και ο Κρητικός που χάθηκε. Δεν διέθετα εισιτήριο και πίστευα ότι θα το έβγαζα εντός τού πλοίου. Έφτασα στο λιμάνι ακριβώς στις 6 μμ. Το πλοίο, εκείνη τη στιγμή, ήταν έτοιμο να σηκώσει τη σιδερένια σκάλα του. Σίγουρα προλάβαινα να μπω μέσα. Μάλιστα ήμουν έτοιμος, κάνοντας μια μεγάλη δρασκελιά, να σαλτάρω πάνω στη σιδερένια σκάλα. Τα δυο μέλη τού πληρώματος, που ήταν πάνω στη σκάλα, με προειδοποίησαν αυστηρά: «μείνε ακριβώς εκεί που είσαι και μην κουνηθείς!!». Οι προπέλες δούλευαν και το νερό «έβραζε». Εγώ, ευτυχώς, έδειξα την απαιτούμενη φρόνηση και συμμορφώθηκα πλήρως στις εντολές τών ανθρώπων τού πλοίου. Δεν έκανα την αποκοτιά να επιβιβαστώ τού πλοίου «με το έτσι θέλω». Έχασα βέβαια την ολιγοήμερη άδειά μου στη Χίο και την επίσκεψη στους γονείς μου. Ίσως όμως να κέρδισα αυτό που ο δύστυχος Κρητικός έχασε! Έτσι, τις μέρες τών Χριστουγέννων τού 1985, διέμεινα αναγκαστικά στην Αθήνα και φιλοξενήθηκα σε κάποιο φιλικό μου σπίτι. 

  γ) μετά την πτώση τού ανθρώπου στο νερό, υποθέτω ότι τα δυο μέλη τού πληρώματος θα ενημέρωσαν δια του τηλεφώνου τη διοίκηση τού πλοίου για ό,τι είχε συμβεί. Και εδώ ακριβώς έγκειται και η σοβαρότατη πλέον ηθική ευθύνη τού καπετάνιου, η οποία έχει ευθεία αντανάκλαση και στην ίδια την πλοιοκτήτρια εταιρεία. Ο καπετάνιος όφειλε, άμα τω τραγικώ επεισοδίω, να ακινητοποιήσει άμεσα το πλοίο και να διατάξει την περισυλλογή τού ναυαγού για την πιθανή του διάσωση! Όμως κάτι τέτοιο δεν έγινε. Το πλοίο, εν πλήρει αναισθησία, συνέχισε τον έκπλου ωσάν να μην είχε συμβεί τίποτε. Και μόνο όταν ο καπετάνιος, ευρισκόμενος στα ανοιχτά, διατάχθηκε από τον εισαγγελέα να επιστρέψει στον Πειραιά, επέστρεψε. 

   Το συγκεριμένο τραγικό γεγονός αποδεικνύει τρία πράγματα: 

• ο θυμός και η οργή είναι κακοί σύμβουλοι που μας οδηγούν σε λανθασμένες αποφάσεις. Ο άνθρωπος οφείλει πάντα να διατηρεί τη νηφαλιότητα τής σκέψης του και την κυριαρχία επί των συναισθημάτων του, δηλαδή να είναι «αυτοκράτωρ» (=εαυτού κυρίαρχος). Πρέπει να είμαστε καπετάνιοι τού εαυτού μας, αυτοκυρίαρχοι και ψύχραιμοι. Διότι η έξαρση τού συναισθήματος και η εσφαλμένη διαχείρισή του τυφλώνει την ορθή κρίση και μας οδηγεί σε αρρωστημένες και ολέθριες επιλογές.
• ο άνθρωπος, ακόμα κι όταν βρίσκεται υπό συνθήκες ψυχικής και συναισθηματικής πίεσης, θα πρέπει να επιδεικνύει λογική αυτοσυγκράτηση και σωφροσύνη. Διότι η «κακιά ώρα» δεν αργεί να έλθει. Η απότομη τροπή τής πορείας τών πραγμάτων – η «ροπή» τών Αρχαίων – και η μεταβολή τής τύχης «εξ αυτυχίας εις δυστυχίαν» γίνεται σε μια στιγμή. Μια στιγμή άστοχης σκέψης – η «άτη» (=η απερίσκεπτη παρόρμηση, η τύφλωση τού μυαλού, η «Διαόλου πείραξη») πάλι τών Αρχαίων – αρκεί για να χαθούμε ακαριαία.  
• το ανθρώπινο πρόσωπο ως αυθύπαρκτη αξία έχει υποβιβαστεί πολύ στην εποχή μας και έχει εκπέσει. «Εγώ εφαρμόζω το γράμμα τού νόμου ως υπάλληλος, κι εσύ, κάθε είδους παραβάτη, πήγαινε στ’ ανάθεμα!!». Αυτό δυστυχώς είναι το μήνυμα που εξέπεμψαν οι δυο επαγγελματίες ναυτικοί μέσω τής συγκεκριμένης ενέργειάς τους. Έδειξαν ότι δεν είχαν ούτε συναίσθηση ούτε ενσυναίσθηση. 

Ειδήσεις σήμερα

Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.