Πολλές φορές έχει γίνει δημόσια μνεία σε εγκαταλελειμμένα κτίρια, ιδιοκτησίας είτε του Δήμου, είτε άλλων φορέων του ευρύτερου Δημόσιου τομέα (π.χ. Νοσοκομείου, Κληροδοτημάτων, Ιδρυμάτων, κλπ).
Στο παρελθόν, εκτενείς αναφορές είχαν κάνει οι αείμνηστοι: Σάββας Νικολαίδης (Γραμματέας-Λογιστής των Φιλανθρωπικών Ιδρυμάτων Χίου) και Γεώργιος Σκαρβέλης (εξαίρετος ιστοριογράφος της νεότερης ιστορίας της Χίου και συγγραφέας αρκετών πονημάτων, μεταξύ των οποίων και το <<Χίοι και Οινούσσιοι Ευεργέται>> όπου αναγράφονται όλες οι δωρεές των ευεργετών της Χίου σε Ιδρύματα, Κληροδοτήματα, Ναούς, Σωματεία αλλά και τον Δήμο). Οι εν λόγω συμπολίτες μας είχαν καταγράψει την ακίνητη περιουσία των Ιδρυμάτων της Χίου, αλλά και του ευρύτερου Δημοσίου, ενώ ο Δήμος Χίου προέβη σε ανάλογη καταγραφή τα έτη 1990 και την περίοδο 2011 έως και σήμερα.
Τους τελευταίους μήνες, οι πρόσφατες σεισμικές δονήσεις αλλά και η χειμερινή κακοκαιρία, ανέδειξαν για μια ακόμη φορά το πρόβλημα της εγκατάλειψης πολλών κτιρίων (με την επικινδυνότητα που ενίοτε κρύβουν), που ανήκουν σε διάφορους φορείς, στην πόλη της Χίου και που κανένας δεν έχει ασχοληθεί σοβαρά (τα τελευταία 15 χρόνια τουλάχιστον) για την αξιοποίηση, ανάδειξη και –κυρίως– τη χρήση τους.
Όλοι (και αναφέρομαι διαχρονικά, τα τελευταία 15 χρόνια) μιλούν για έργα και εντάξεις έργων σε ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης, αλλά ουδείς έχει ασχοληθεί με την αναστύλωση των κτιρίων που στέκουν έρμαια σε διάφορα σημεία της πόλης, ανενεργά και άχρηστα, εγκαταλελειμμένα και αναξιοποίητα, ενώ θα μπορούσαν να έχουν καλύψει τις ανάγκες αρκετών Υπηρεσιών, αλλά και να επιφέρουν –ενδεχομένως– ένα επιπλέον έσοδο στους φορείς που ανήκουν. Ακόμη και με τη μορφή αντιπαροχής σε τρίτο (ιδιώτη ή φορέα), αξίζει να δοθούν με χρησιδάνειο, ώστε να σωθούν και να μην καταρρεύσουν από την εγκατάλειψη και τη φθορά του πανδαμάτορα χρόνου.
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, υπάρχει μεγάλη ανάγκη αναστύλωσης και επισκευής των κτιρίων αυτών, μιας και αρκετές Δημόσιες και Δημοτικές Υπηρεσίες ζητούν ακίνητα προς μακροχρόνια ενοικίαση, όταν αυτά παραμένουν αναξιοποίητα.
Ασφαλώς, υπάρχουν πολλά ακίνητα που ανήκουν στο Νοσοκομείο Χίου και που θα έπρεπε εδώ και πολλά χρόνια να έχει εκπονήσει ένα πλάνο αξιοποίησής τους. Δυστυχώς, ελάχιστα πράγματα έχουν γίνει και διαρκώς ακούμε για μελέτες, τις οποίες όμως δεν βλέπουμε ποτέ και δεν έχουμε κι ένα ακριβές χρονοδιάγραμμα υλοποίησης κάθε προτεινόμενης πρότασης. Υπάρχουν πολλά ακίνητα ιδιοκτησίας του (οδός Πολυτεχνείου, οδός Βενιζέλου & Ψυχάρη γωνία, <<Καλουτάδικο>> στον Αγ. Πολύκαρπο Ταλάρους, Ακίνητο με κτήμα στα Λωλόδεντρα, εντός του Κάμπου, κ.α.) που είναι ζήτημα χρόνου να αρχίσουν να καταρρέουν.
Κατωτέρω, παρουσιάζονται –ακροθιγώς– κάποιες προτάσεις μου, που είχα καταθέσει αρμοδίως, αλλά και δημοσίως (μέσω του τοπικού Τύπου) για την αξιοποίηση 2-3 εξ ακινήτων που μπορούν να αξιοποιηθούν εντός της επόμενης δεκαετίας, αρκεί να υπάρξει πολιτική βούληση και συντονισμένες ενέργειες εκ μέρους των ιθυνόντων. Νομίζω ότι, στο όλο εγχείρημα μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά και η <<Μονομετοχική Εταιρία Αξιοποίησης Ακινήτων Δήμου Χίου>>.
Τέλος, επειδή διάβασα στον τοπικό Τύπο, πριν λίγες ημέρες, ανακοίνωση με την οποία ο Δήμος αναζητεί κτίριο προς ενοικίαση, για τη στέγαση των Υπηρεσιών Πρόνοιας, θεωρώ ότι, ένα τέτοιο κατάλληλο κτίριο (ώστε να χωρέσει όλες τις δομές της: Κοινωνικό Φαρμακείο, Βοήθεια στο Σπίτι, Διοικητικές Υπηρεσίες Πρόνοιας, Ομάδες συμβουλευτικής, κ.α.) είναι το κτίριο της πρώην Κλινικής Αυγουστή (οδός Αγίων Αποστόλων 7), στο ισόγειο και ημιυπόγειο της (διότι διαθέτει και αρχείο που έχει μεταφερθεί από την πρώην Νομαρχία, που –επίσης– πρέπει να στεγαστεί). Ας το εξετάσουν οι αρμόδιοι ! Βέβαια, σε καμία περίπτωση η ενοικίαση ακινήτου δεν πρέπει να σταθεί αφορμή εφησυχασμού. Ο Δήμος (και οι λοιποί δημόσιοι φορείς) πρέπει να μεριμνήσουν σε βάθος δεκαετίας (ή 15ετίας), να στεγάσουν τις Υπηρεσίες τους σε ιδιόκτητα ακίνητα. Το να ενοικιάσεις είναι εύκολο, το να αποκτήσεις ιδιόκτητη στέγη, μόνιμη και αυτοσυντήρητη, είναι δύσκολο και εφόσον γίνει θα αποτελέσει όντως ένα έργο αξιομίμητο, παρακαταθήκη για τους μετέπειτα.
<<Κοκκάλειο>> Μαιευτήριο Χίου (οδός Μιχ. Λιβανού 45-47)
Το ακίνητο αυτό, ιδιοκτησίας του Νοσοκομείου Χίου, μπορεί να διατεθεί στο Δήμο Χίου για 99 χρόνια με χρησιδάνειο (όπως το κτίριο του ΚΑΠΗ περί το 1984, όπου επισκευάστηκε από τον Δήμο και χρησιμοποιείται), προκειμένου να στεγάσει στο ισόγειο τις προνοιακές δομές του Δήμου (Υπηρεσίες, Κοινωνικό Παντοπωλείο, Κοινωνικό Φαρμακείο) και στον όροφο ξενώνα (υπνωτήριο) βραχείας παραμονής αστέγων και απόρων παρεπιδημούντων. Επειδή ο χώρος διαθέτει πολύ μεγάλο αύλειο χώρο, με επιπλέον προσκτίσματα, μπορεί εκεί να λειτουργήσει και <<Κοινωνικό Πλυντήριο>> όπου μια φορά την εβδομάδα κάθε οικογένεια που δεν έχει τη σχετική δυνατότητα, να πηγαίνει τα ενδύματα και κλινοσκεπάσματά της προς καθαρισμό.
Δημιουργείται, έτσι, εκεί μια πλήρης προνοιακή μονάδα υπό την εποπτεία της Αντιδημαρχίας Κοινωνικής Προστασίας (Πρόνοιας). Ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν, προς υλοποίηση ! Το Νοσοκομείο να διαθέσει το κτίριο με ρητή προϋπόθεση ότι, εντός 3 ετών θα ξεκινήσουν εργασίες αναστύλωσής του και εντός άλλων 2 ετών θα αποπερατωθούν. Το αυτό είχε ξαναγίνει το 2005 και δεν προφθάσαμε να κάνουμε. Υπάρχει προμελέτη ήδη έτοιμη στην Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου από το έτος 2005.
Ειδικά για το κτίριο αυτό, θα αποτελέσει όνειδος για τους ιθύνοντες του Νοσοκομείου, εάν περάσουν ακόμη λίγα χρόνια και παραμείνει αναξιοποίητο.
<<Νεοκλασικό>> Κτίριο Δήμου Χίου (οδός Μιχ. Λιβανού 48)
Περιήλθε στο Δήμο Χίου, επί δημοτικής Αρχής Βουρνού (γύρω στο 2017), από χρηματοδότηση του λεγόμενου <<Πράσινου Ταμείου Ανάπτυξης>>. Πρόκειται για διώροφο ακίνητο το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για δύο περιπτώσεις: Είτε να διατεθεί στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, για χρήση (μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών), είτε να μετεγκατασταθεί εκεί ένα εκ των δύο Νηπιαγωγείων (2ο και 6ο) που συστεγάζονται σε σχολικό κτίριο στην οδό Μουσείου και ασφυκτιούν λόγω στενότητας χώρου (ειδικά το 6ο, που είναι ημιυπόγειο και που η γεωγραφική του περιφέρεια είναι η Ενορία Μητροπόλεως -και όχι Ευαγγελιστρίας στην οποία ανήκει το 2ο-). Στο κτίριο αυτό και ειδικότερα στον ισόγειο χώρο του, θα μπορούσε ακόμη (σε περίπτωση που δεν τελεσφορήσει καμία από τις ανωτέρω προτάσεις) να ιδρυθεί, μέσω της ΔΗΚΕΧ, άλλη μια δομή ΚΔΑΠ για τα παιδιά της ευρύτερης περιοχής, η οποία είναι πυκνοκατοικημένη και με τεράστιο ποσοστό παιδιών της ηλικίας μαθητών του Δημοτικού Σχολείου. Εάν θεωρήσουμε ότι, τα μεγαλύτερα (πολυπληθέστερα) σχολεία εντός της πόλεως Χίου είναι τα 7ο, 2ο και 1ο και ότι στην περιοχή των 1ου & 7ου υπάρχει ήδη το λειτουργούν ΚΔΑΠ (στην οδό Ριζαρείου, νοητά στο κέντρο, μεταξύ των δύο σχολείων), θα πρέπει να υπάρξει άλλο ένα ΚΔΑΠ στην περιοχή της Ευαγγελιστρίας (κοντά στο 2ο Δημοτικό Σχολείο) για τα παιδιά της περιοχής αυτής.
Κτίριο πρώην Κλινικής Χριστοφορίδη στην Ευαγγελίστρια (οδός Καλβοκορέση)
Το κτίριο ανήκει στην ΠΕΚΕΒ. Παλαιότερα, είχα έλθει σε επαφή με τον τότε Πρόεδρο της (ιατρό κ. Ισιδ. Καστάνια) και είχα συζητήσει μαζί του το ενδεχόμενο εγκατάστασης εκεί του 2ου Νηπιαγωγείου. Η Δ/νση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης συμφωνούσε, όπως και η Σχολική Σύμβουλος Νηπιαγωγών. Απαραίτητη προϋπόθεση, για να εκτελέσει ο Δήμος εκεί έργο, είναι η παραχώρηση της χρήσης του για τουλάχιστον 20 χρόνια. Επίσης, με όρους και προϋποθέσεις ότι, εντός 3 ετών θα ξεκινήσουν εργασίες αναστύλωσής του και εντός άλλων 2 ετών θα αποπερατωθούν. Πρόχειρη (προφορική) εκτίμηση από μηχανικούς του Δήμου, έπειτα από αυτοψία (το έτος 2015), έκανε λόγο για απαιτούμενο ποσό της τάξης των 300.000 Ευρώ (κατ΄ ελάχιστον), ώστε ο χώρος να καταστεί λειτουργικός προς σχολική χρήση. Αναγκαίος θεωρείται μόνο ο χώρος που λειτουργούσε κάποτε η κλινική και όχι οι χώροι της παρακείμενης οικίας (σε συνυφασμένη-αυτόνομη πτέρυγα) οι οποίοι μπορούν να παραμείνουν ως έχουν και να μην διατεθούν. Επειδή ο χώρος θα στεγάζει σχολική μονάδα και επειδή και η ΠΕΚΕΒ ασφαλώς χρειάζεται έσοδα για την ανάπτυξη των δράσεών της, μπορεί να καταβάλλεται στο Σωματείο (ιδιοκτήτη του ακινήτου) και ενοίκιο, με κρατική δαπάνη (εφόσον συμβάλει στα έξοδα επισκευής).
Κτίρια για πολιτιστικές και κοινωνικές χρήσεις
Επειδή αρκετοί θέτουν και το ζήτημα της χρήσης κτιρίων για δράσεις πολιτισμού (πολιτιστικών συλλόγων, φορέων, κλπ, διαλέξεις, παρουσιάσεις, εκθέσεις, κ.α.), έχω να πω το εξής: Διέξοδος, στην υπερβολική χρήση του Ομηρείου που –όντως– έχει ΄΄κορεστεί΄΄ από την κατάθεση αιτημάτων από διάφορους φορείς (έως και νηπιαγωγεία) για τη διάθεση χώρων εκδηλώσεων, θα δοθεί με την επισκευή του <<Ρεξ>> και τη χρήση του ως Κέντρου δράσεων πολιτισμού, όπως επίσης και του νυν Πρωτοδικείου Χίου, το οποίο πρόκειται να στεγαστεί σε ιδιόκτητο ακίνητο στην περιοχή Στρατώνων (περιφερειακός δρόμος παράκαμψης της πόλης, πριν του <<Καστρομηνά>>) μέσα στην επόμενη πενταετία(;), οπότε το κτίριο Πρωτοδικείου στον λιμένα (Παράσχου & Λεωφ. Αιγαίου) προβλέπεται να δοθεί στον Δήμο Χίου. Εκεί, ο χώρος του νυν δικαστηρίου, μπορεί να διαμορφωθεί σε μια όμορφη αίθουσα εκδηλώσεων (με καθίσματα, εξέδρα, αυλαία, κλπ), στον δε όροφο να στεγαστούν φορείς πολιτισμού και το τμήμα πολιτισμού του Δήμου με τον αρμόδιο Αντιδήμαρχο. Θα προχωρήσουν, όμως, τα έργα στο δικαστικό μέγαρο; Διότι από τον κ. Μηταράκη τα τελευταία 2 χρόνια μόνο εξαγγελίες ακούμε, που όμως ποτέ δεν βλέπουμε…!!!
Όλες οι προτάσεις είναι ανοικτές. Κάθε σκέψη, αρκεί να είναι -τεχνικά και οικονομικά- υλοποιήσιμη, δεκτή. Πρέπει να ξεκινήσει η διαδικασία αυτή σύντομα, γιατί σε λίγα χρόνια θα θρηνούμε πάνω στα ερείπια των κτιρίων που θα μπορούσαν να είχαν αξιοποιηθεί και δεν το κάναμε γιατί ποτέ δεν επιδείξαμε τον ζήλο που οφείλαμε (και βάζω μέσα τον εαυτό μου πρώτα) ! Βέβαια, για να κάνεις οτιδήποτε, πρέπει να βρεις και ανθρώπους δραστήριους, συνεργάσιμους και συνεννοήσιμους, που να κινούνται στο ίδιο ΄΄μήκος κύματος΄΄ με σένα …!!!
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.