(Πομακοχώρια 2016)
Εντελώς τυχαία βρέθηκα με την ευκαιρία της Καθαράς Δευτέρας σε μια 5νθήμερη περιήγηση στη Βόρεια Ελλάδα και ειδικά σε Θράκη-Πομακοχώρια-Αδριανούπολη. Δεν θα προσπαθήσω να εκθειάσω τις ομορφιές που είδα (όμορφη και παράξενη πατρίδα!), ούτε να πείσω τον αναγνώστη να ταξιδεύει, αλλά θα περιοριστώ σε κάποια βασικά συμπεράσματα.
Ένιωσα περισσότερο υγιής μετά από αυτή την «εξόρμηση» διότι ερμήνευσα (κατάλαβα) για μια ακόμη φορά το τι είναι ΥΓΕΙΑ: «Υγεία λοιπόν καλείται η συνισταμένη της Σωματικής, Ψυχικής και Κοινωνικής ευεξίας και όχι μόνον η απουσία νόσου ή αναπηρίας» (ορισμός του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας – WHO). Ένιωσα λοιπόν περισσότερο υγιής και… 10 χρόνια νεώτερος και εξηγώ το γιατί.
Βρέθηκα λοιπόν σε μια παρέα… Κυκλαδιτών (πολλοί Συριανοί, λίγοι Σιφνιώτες και Ναξιώτες, 2 Κρητικοί και 7 Χιώτες (6 Χιώτισσες και… εγώ). Όλοι άνθρωποι πρόσχαροι, ευγενικοί και γενικά… νησιώτες (κατά την άποψή μου τα μέρη που βρέχονται από θάλασσα βγάζουν ανθρώπους με ήπιο χαρακτήρα). Συμβιώσαμε λοιπόν χωρίς… παρατράγουδα. Επίσης το πούλμαν ήτο σύγχρονο, ο οδηγός ήταν σωστός και η ξεναγός ήταν εξαίρετη!...
Όμως ξέφυγα από το θέμα που ξεκίνησα να περιγράψω. Κι αυτό δεν ήταν η περιγραφή (μόνο) της εκδρομής που πράγματι άξιζε τον κόπο (ήταν πράγματι κουραστική) και τα έξοδα (ευτυχώς)… ολίγα. Ήταν ΚΑΙ η εμπειρία που απέκτησα σε υποβαθμισμένα (υποτίθεται) μέρη και από ανθρώπους που τους θεωρούμε… μισοπολιτισμένους (διάβαζε: Πομακοχώρια). Πάμε λοιπόν για μια σύντομη περιγραφή κατ’αρχάς της εκδρομής.
Επειδή έχω τελειώσει το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης δεν μου έκανε εντύπωση η διαδρομή προς Θεσσαλονίκη με τα ωραία Τέμπη, τους ωραίους ποταμούς, την εναλλαγή του τοπίου κλπ. κλπ. Βέβαια η Νέα Εθνική Οδός και η Εγνατία Οδός, επιταχύνουν το ταξίδι και διευκολύνουν πούλμαν και οδηγό. Φθάνοντας στην Κομοτηνή λόγω του προκεχωρημένου της ώρας δεν είδαμε σχεδόν τίποτα!...
Την επομένη επισκεφθήκαμε τον ακριτικό νομό της Αλεξανδρούπολης με το Δάσος της Δαδιάς (πριν το Δέλτα του Έβρου) με το πανέμορφο οικοσύστημα: λιβάδια ορεινά, καταπράσινες κοιλάδες, ποτάμια, ρεματιές και λιμνούλες, πυκνά δάση πεύκου, βελανιδιάς και φυλλοβόλων, και σπάνια είδη αρπακτικών πουλιών που τα παρατηρείς από ειδικό παρατηρητήριο με ειδική ξενάγηση!...
Αμέσως μετά επίσκεψη στην Παναγία την Κοσμοσωτήρα[1], Βυζαντινό Ναό του 12ου αιώνα και κατάληξη στην Αλεξανδρούπολη, όπου με εντυπωσίασε ο Φάρος της και ο ανδριάντας του γνωστού Θρακιώτη μαθηματικού, του… Καραθοδωρή (θυμηθείτε την περιπέτεια με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου στη Σμύρνη, λίγο πριν τη Μικρασιατική καταστροφή). Κατόπιν πήρε το μάτι μου και μια προτομή του (δικού μας) Κωνσταντίνου Κανάρη, αλλά δεν μπόρεσα να βρω άμεση σχέση με την Αλεξανδρούπολη.
Και πάμε (3η ημέρα) στα Πομακοχώρια, αλλά εγώ περιορίζομαι στον Εχίνο που είναι και η αφορμή του γραπτού μου. Ο Εχίνος λοιπόν είναι μια κωμόπολη με 100% μουσουλμανικό πληθυσμό. Όμως μπαίνοντας στο κυρίως χωριό συναντάς στα δεξιά σου μια… ορθόδοξη εκκλησία, τον Άγ. Γεώργιο, που τον περιποιούνται και τον συντηρούν οι ντόπιοι, οι μουσουλμάνοι δηλαδή. Να σημειωθεί ότι η γλώσσα τους δεν είναι γραπτή(;) – αυτό βέβαια δεν το πολυκαταλαβαίνω!... Ο χώρος είναι πεντακάθαρος, οι τουαλέτες επίσης (πουθενά… γκράφιτι) και οι άνθρωποι ευγενικοί με τέλεια Ελληνικά.
Από τη στιγμή που πάτησα έδαφος με ακολουθούσε… ένα σκυλί (πάντα με αγαπούσαν… τα σκυλιά). Ένας ντόπιος μου εξήγησε ότι έτσι κάνει πάντα, ελπίζοντας σε κάποιο… μεζέ. Ο ντόπιος ισχυρίστηκε ότι το σκυλί σκέπτεται ότι «ό,τι είχα να πάρω από τους ντόπιους… το πήρα, ας δοκιμάσω και τους ξένους»! Και ξαφνικά με εγκατέλειψε, προτιμώντας τη συντροφιά μιας γάτας. Πήγε και ξάπλωσε δίπλα της. Εκείνη του έριξε μια ματιά… και γύρισε στο άλλο πλευρό!
Η χριστιανική εκκλησία στο μουσουλμανικό χωριό και η συμβίωση γάτας με σκύλο με έβαλαν σε σκέψεις. Για σκεφθείτε κι εσείς: μήπως μας βάζουν κάποιοι και τρωγόμαστε και μεταξύ μας και με τους… γείτονες; Λέγω, «μήπως»;
Την 4η ημέρα επισκεφθήκαμε την Αδριανούπολη (ιερή πόλη με δεκάδες τζαμιά). Υπήρξε μια μικρή ταλαιπωρία στα σύνορα (είναι να μην υπάρξει μετά από τόσες βομβιστικές επιθέσεις;) και μια μικρή παράκαμψη στο Σουφλί με την πλούσια πολιτιστική παράδοση όπου μάθαμε τα… μυστικά της επεξεργασίας του μεταξιού!
Για την Αδριανούπολη πρέπει να γράφει κανείς… ώρες. Εμένα ιδιαίτερη εντύπωση μου προκάλεσε το Σελιμγιέ Τζαμί, το οποίο έχει κτισθεί από τον διάσημο Οθωμανό αρχιτέκτονα Μιμάρ Σινάν από το 1569-1575. Ο Σινάν καμάρωνε για το ωραιότερο – όπως έλεγε – έργο του και πράγματι σήμερα θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της ισλαμικής αρχιτεκτονικής.
Ακολούθως επισκεφθήκαμε το Καραγάτς με το σιδηροδρομικό σταθμό της γαλλικής εταιρείας, όπου στάθμευε το Οριάν Εξπρές.
Κάπου ξέχασα να γράψω ότι την 3η ημέρα παρακολουθήσαμε το ξακουστό καρναβάλι της Ξάνθης με τη μεγάλη παρέλαση που διοργανώνει ο Δήμος. Για να καταλάβετε το μέγεθος των κινητοποιήσεων φθάνει να γράψω ότι περί τα 200 (ναι, διακόσια) πούλμαν ήρθαν από την Τουρκία! Στην Τουρκία βέβαια δεν έχουν… Απόκριες, τα δε έθιμα αυτά οι… Ιμάμηδες τα θεωρούν… διαβολικά. Βέβαια οι Τούρκοι (και οι Τουρκάλες) «ξεδίδουν», πίνουν κλπ. κλπ. Εγώ πάντως, λόγω ηλικίας και λόγω εκκωφαντικής μουσικής, κουράστηκα με το καρναβάλι.
Την 5η ημέρα, πρωί-πρωί (πάντα καλό πρόγευμα), ξεκινήσαμε για Αθήνα, περάσαμε το Πόρτο-Λάγος, τη πανέμορφη λίμνη Βιστωνίδα με τα ωραία νησάκια-εκκλησούλες, στάση στην πόλη της Καβάλας, φαγητό στο γραφικό οικισμό του Παλαιού Παντελεήμονα, και μέσω Λάρισας-Λαμίας (μικρή στάση) φθάσαμε στην Αθήνα στις 10 (περίπου) μ.μ.
«Οίκοθεν νοείται» ότι τα βράδια που τρώγαμε όλοι μαζί είχαμε και τα τραγούδια μας και τους χορούς μας, το βράδυ δε της Καθαράς Δευτέρας είχαμε και μουσική (DJ).
Όποιος δεν έχει τέτοιες εμπειρίες… έχει χάσει!... Κάτι τέτοια μας κρατάνε ζωντανούς.
Τελειώνοντας, ευχαριστώ ακόμα μια φορά και την κυρία που μας προσκάλεσε και την παρέα των Κυκλαδιτών που μας περιποιήθηκε, και το ταξιδιωτικό γραφείο, και την ξεναγό, και τον οδηγό, και εύχομαι «ΕΙΣ ΤΟ ΕΠΑΝΕΙΔΕΙΝ».
[1] Ήταν πράγματι συγκινητικό – θα μου μείνει αξέχαστο – που κάποιος ξεκίνησε στον άδειο Βυζαντινό Ναό το «φως ιλαρόν» και οι υπόλοιποι… ακολουθήσαμε.
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.