Α) ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Η μεταφορά των πλεοναζόντων νερών του Δαφνώνα και της Κεντρικής Χίου στην πόλη - σαν σκέψη - ανάγεται σε: τουλάχιστον μια εκατονταετηρίδα πριν, όταν μεταξύ άλλων τοποθετηθέντων Δημάρχων Χίου από την Κυβέρνηση ήτο και ο παππούς της στήλης, Λεωνίδας Δ. Μυλωνάδης το έτος 1920.
Στην εκατονταετηρίδα που πέρασε: έγιναν αρκετές τεχνικές προσεγγίσεις στο θέμα με κυριότερη την Μελέτη των Νεστορίδη - Gausman το 1938(!!).
Το θέμα ανακινήθηκε από την Ν.Α. Γ. Καλουτά (1994 - 2002), που: ανέθεσε ανάλογη Μελέτη κατασκευής Φράγματος, η οποία βάλτωνε για λόγους πολιτικής αντίθεσης, στις υπηρεσίες του από βορρά «δυνάστη» μας της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου και της τότε διορισμένης Γεν. Γραμματέως.
Γι’ αυτό: ο εκλιπών Νομάρχης (15/12/2001) είδε με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και ζέση την πρώτη επαφή μας (μαζί με τον Θεόδωρο Χαβιάρα) για την απόφαση σύμπηξης - ίδρυσης του Ο.Μ.Α.Σ. Κάμπου Χίου (Οργανισμός Μελέτης Αναπτυξιακού Σχεδιασμού) στα μέσα του 2000, για να προβάλει δυναμικά και με σθένος τα προβλήματά του.
Οι πρωτόγνωρες κινήσεις: σε Μυτιλήνη και Αθήνα του Ο.Μ.Α.Σ. και η δυναμική που δημιουργήθηκε με τους υπηρεσιακούς που γνωρίσαμε και πείσαμε να μας βοηθήσουν, για να απολαύσωμε πόσιμο νερό στις βρύσες μας, κινητοποίησαν Αρχές και επαγγελματίες του τόπου, που πλαισίωσαν την όλη προσπάθεια, ο καθένας με τον δικό του τρόπο και για το δικό του όφελος.
Έτσι: κατέστη δυνατή -με πολύ κόπο και τρεχάλες- η οργάνωση της πρώτης Διημερίδας στις 6-7/12/2001 (μια εβδομάδα πριν χάσουμε τον Γ. Καλουτά), της δεύτερης ημερίδας στις 16/1/2002 όπου: επιτεύχθηκε η πολιτική συμφωνία των Βουλευτών, της Γ.Γ. Β. Αιγαίου, των Δημάρχων, βοηθούντων, των Υπηρεσιακών Παραγόντων Υπουργείου Γεωργίας (αείμνηστος φίλος, υδρογεωλόγος Παναγιώτης Περγιαλιώτης), των Υπηρεσιακών της Περιφέρειας (Γιάννης Καρατζάς, Βαγγέλης Κοντής) και των Μελετητών των νέων Χ.Υ.ΤΑ., διότι: η Κοινή Υπουργική Απόφαση για το Κόρης Γεφύρι: προέβλεπε ότι θα προηγείτο η χωροθέτηση των Χ.Υ.ΤΑ, της έναρξης κατασκευής του Φράγματος….
Στο διάστημα που προηγήθηκε: γνωρίσαμε και γίναμε φίλοι με τους υδρογεωλόγους του Κορακάρη Βασίλη Παρασχούδη και Βασίλη Τσελεπίδη, από τους οποίους (μελέτες τους και επαφές) ανοίξαμε τους ορίζοντές μας και προέκυψαν πολλά μεταξύ των οποίων η δυνατότητα και ανάγκη της Λιμνοδεξαμενής ΣΑΡΑΠΕΙΟΥ.
Η υπάρχουσα -τότε- Μελέτη του Φράγματος προέβλεπε: κλασσική κατασκευή με κεντρικό αδιαπέρατο αργιλικό πυρήνα και εκατέρωθεν βραχορριπές με μικρή κλίση, δηλ. 1 (ύψος) προς 3 (μήκος) - όπως: το Φράγμα Κατράρη, για το οποίο θα μιλήσωμε άλλη φορά, προκειμένου υπό ΟΠΟΙΕΣΔΗΠΟΤΕ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΝΑ ΜΗΝ ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ οι προς τα κάτω περιοχές (Βαρβάσι - Φάρκαινα - κλπ).
Όταν (το 2003) ελήφθη: (έπειτα από τις πιέσεις που περιεγράφηκαν) η Κυβερνητική Απόφαση για την κατασκευή του Φράγματος, ανατέθηκε από το Υπουργείο Γεωργίας (σήμερα Αγρ. Ανάπτυξης - Τροφίμων) νέα Μελέτη Αμερικανικής τεχνογνωσίας, για την κατασκευή άλλου τύπου: (όπως ο σημερινός) που ονομάζεται σκληρό επίχωμα, με πολύ μικρότερο μήκος έδρασης από το αρχικό και ενιαίο σώμα από αλεσμένο πέτρωμα της περιοχής, με προσθήκη μικρής περιεκτικότητας τσιμέντου, διαβροχή και συμπίεση με οδοστρωτήρα σε στρώσεις 30 εκατοστών (για να μειωθούν τα κενά και να αυξηθεί η αντοχή του) και στεγανωτικό μανδύα.
Τον Μάρτιο του 2004 λίγο πριν τις εκλογές (για γνωστούς πολιτικούς λόγους): προκηρύχθηκε η κατασκευή του, κατατέθηκαν προσφορές και μετά από ένα χρόνο, ανακηρύχθηκε μειοδότης και υπογράφηκε Σύμβαση.
Τα εγκαίνια: έγιναν τον Απρίλιο του 2005, από τον αείμνηστο Υπουργό και συνάδελφο Πολιτικό Μηχανικό, Ε. Μπασιάκο.
Μετά από αρκετά χρόνια εργασιών, επιβλέψεων, πιστοποιήσεων, παραλαβών και πληρωμών, διεκόπη χωρίς έκπτωση του εργολήπτη η πρώτη εργολαβία, ενώ: το κυρίως έργο - Φράγμα- είχε φθάσει λίγα μέτρα πριν την στέψη του και είχε γίνει και μικρό τμήμα του μανδύα.
Το Υπουργείο: ανέθεσε εκ νέου την ολοκλήρωση των εργασιών σε νέο -σημερινό- κατασκευαστή, ο οποίος: προχώρησε τις εργασίες με υποδειγματικό τεχνικά τρόπο, όπως: μεγαλύτερη συμπίεση επιχώματος και κατασκευή εσωτερικού μανδύα με συνεχή διάστρωση σε ολισθαίνονται ξυλότυπο (καλούπι), κάτι που έγινε στο νησί ΜΟΝΟ στην περίπτωση της καμινάδας ΔΕΗ (ελβετικό πρότυπο σύστημα).
Β) ΟΙ ΕΡΕΥΝΕΣ
Ο Τεχνικός Έλεγχος απέδειξε: την καλύτερη ποιότητα και αντοχή της πιο πάνω εργασίας, ο δε νέος μανδύας ξεχωρίζει από τον παλαιό, ακόμη και με γυμνό μάτι, για την ορθότητα της κατασκευής του.
Οι τεχνικοί σύμβουλοι, για τον έλεγχο της κατασκευής του φράγματος, είχαν υποδείξει: από αρκετά χρόνια πριν, την ανόρυξη των γεωτρήσεων ελέγχου της στατικής επάρκειας και την αφαίρεση και επανακατασκευή του μανδύα του πρώτου εργολάβου για συγκεκριμένους λόγους.
Ωστόσο: η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Ανάπτυξης - Τροφίμων και όλοι οι τοπικοί παράγοντες (Βουλευτές, Αντ/ρχης, Δήμαρχος) πέραν κάποιων αναπάντητων επιστολών «εφησύχαζαν».
Πριν τρία περίπου χρόνια: απεφάσισα (εν μέσω περιπετειών της υγείας μου, που έχουν περάσει) να λάβω - ως άμισθος τεχνικός σύμβουλος του τότε Αντ/ρχη και σημερινού Δημάρχου, την άδεια να επισκεφθώ την Τεχνική Ηγεσία του Υπ. Αν. προκειμένου να ξεκολλήσουν και να προχωρήσουν τα πράγματα (έλεγχοι, συμπεράσματα, εντολές ολοκλήρωσης των έργων).
Σε μια, συνολική δαπάνη έρευνας και έργων 900.000€, το Υπουργείο ζητούσε να αναλάβει η Περιφέρεια να διαθέσει το ποσό των 40.000 ή 50.000 ευρώ για τη συνέχιση του έργου των τεχνικών συμβούλων της και τα υπόλοιπα να τα καλύψει το ίδιο.
Όταν επέστρεψα: έκανα αναφορά στην τότε Περιφερειάρχη και σημερινή -αν δεν απατώμαι- Γενική Γραμματέα Υπ. Αγρ. Τροφ. κα. Χριστιάνα Καλογήρου, η οποία δεν απαντήθηκε...για το πιο πάνω θέμα της διάθεσης πίστωσης.
Με βραδείς ρυθμούς: αυτά που γνώριζα από τις τότε επισκέψεις μου στην Τεχνική Ηγεσία του Υπουργείου προχώρησαν, δηλ. έγιναν περισσότερες γεωτρήσεις στο σώμα του Φράγματος με ηχοβολιστικά μηχανήματα για να ελεγχθεί ευρύτερα η συμπίεση και η αντοχή του και (3) τρεις μήνες νωρίτερα, στις 14-2-2021 εν μέσω προηγούμενων δηλώσεων των τοπικών παραγόντων και λοιπών, κατατέθηκε το πόρισμα του ομότιμου καθηγητού ΕΜΠ κ. Γ. Γκαζέτα, το οποίο κατά την άποψή μου ως Μηχανικός, δεν ξεκαθάρισε στο βαθμό που πρέπει τα πράγματα γιατί: α) συστήνει μεν την απομάκρυνση του μανδύα του πρώτου εργολάβου και των σωληνώσεων αποστράγγισης του φράγματος, β) ζητεί την τοποθέτηση στο φράγμα και το πέριξ έδαφος, ειδικών μηχανημάτων που: θα χειρίζεται Ειδική Ομάδα με έλεγχο των αποτελεσμάτων ανά εβδομάδα στην αρχή και ανά τριήμερο μέχρις του γεμίσματος του φράγματος στο μισό του ύψους του, δηλ. στο ένα τρίτο -περίπου- της χωρητικότητας του.
Αναλόγως των αποτελεσμάτων και αναλύσεων: ΘΑ ΑΠΟΦΑΣΙΣΘΕΙ ή ΟΧΙ Η ΣΥΝΕΧΙΣΗ ΤΟΥ ΓΕΜΙΣΜΑΤΟΣ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΤΑΘΜΗ ΤΟΥ και: γ) να ελεγχθεί η απόδοση και η επάρκεια των κουρτινών τσιμεντενέσεων του.
Γ) ΣΤΟ ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ – η πρότασή μου και του «ΠΟΛΙΤΗ»
Με λίγα λόγια: δε μας λέει το πόρισμα (που στηρίζεται σε σειρά παραδοχών και υποθέσεων) τι πρέπει να γίνει προκειμένου η αντοχή -στατική και δυναμική επάρκεια του φράγματος να είναι τέτοια, ώστε να είναι εγγυημένη και ασφαλής η παραμονή, η διαμονή, η εργασία, η μετακίνηση και η ψυχολογία των χιλιάδων κατοίκων του Βαρβασίου, του Χριστού, της Σαρακίνας, του Αγ. Λουκά, της Φάρκαινας, του Αεροδρομίου κλπ.
Ώστε: να μην υπάρχει ούτε στο 1 χιλιοστό πιθανότητα θραύσης του σώματος του φράγματος από την οποία θα υπάρχουν οι πιο πάνω αλυσιδωτές αντιδράσεις που θα φθάσουν μέχρι και το ξήλωμα τμήματος του Περιφερειακού της πόλης, των γηπέδων στο Βαρβάσι και πιθανά της επέκτασης του Αεροδρομίου, των πέριξ ΝΕΩΝ ΔΡΟΜΩΝ και της τοπικής κοινωνίας.
Μια πρόταση που: θα έπρεπε να ληφθεί υπ’ όψη από την ομάδα που συνέταξε το πόρισμα, το Υπουργείο και τους τοπικούς παράγοντες (Αυτοδιοικητικούς, Βουλευτές - Υπουργό) ΚΑΙ ΦΟΡΕΙΣ είναι: η ενίσχυση του φράγματος από την κάτω πλευρά, είτε με βράχους (κατά το πρότυπο του φράγματος Κατράρη), ώστε: να είναι αδύνατη η αστοχία και κατάρρευση του ή με ισχυρή κατασκευή από μπετόν με ανάλογη υποθεμελίωση σημαντικού πάχους και κόστους.
Με έναν από τους δύο άνω τρόπους: το Φράγμα θα είναι ΣΤΕΡΕΟ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΣ διότι το σώμα του, λόγω του σωστού μανδύα θα προστατεύεται από τη μεγάλη υγρασία που μειώνει την αντοχή του από την εσωτερική πλευρά και δε θα υπάρχει κίνδυνος κατάρρευσης λόγω της επαύξησης της ασφάλειας του από την κάτω πλευρά.
Υ.Γ. Η ΦΩΤΟ είναι ενδεικτική της ποιότητάς του ακατάλληλου νερού που παρά την 60/2000 οδηγία Ε.Ε. φθάνει στις βρύσες μας. Αφιερώνεται στους κ.κ. Υπουργούς, στους Αυτοδιοικητικούς, στους Φορείς και στον Πρόεδρο της ΔΕΥΑΝΧ κ. Β. Μυριαγκό.
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.