Η ανάπλαση της παραλιακής ζώνης για να μην καταστρέφει τον τόπο και ταλαιπωρεί τον κόσμο η θάλασσα, η κυκλοφοριακή διαμόρφωση του παραλιακού δρόμου για να λιγοστέψουν τα τροχαία ατυχήματα, ο ορισμός αιγιαλίτιδας ζώνης και η διευθέτηση των δύο χειμάρρων για να μην πλημμυρίζουν οι ιδιοκτησίες τους, είναι τα κυριότερα προβλήματα που απασχολούν τους κατοίκους της παραλιακής περιοχής των Λιβαδίων, που αρχίζει από το Τάγμα του δεσπότη και καταλήγει στους Τρεις Μύλους.
Η αναπτυξιακή προοπτική της βασίζεται στην ήπιας μορφής οικιστική επέκταση προς βορρά και νότο, αφού αποτελεί την ενδιάμεση λωρίδα εύφορης γής που ενώνει τη Χίο με το Βροντάδο. Η παλιά απομόνωση έχει δώσει τη θέση της σε ένα απλόχερα προικισμένο και ραγδαία επεκτεινόμενο οικισμό, που όμως τους προνομιούχους κατοίκους του ταλαιπωρεί η έλλειψη χωροταξικού σχεδιασμού.
Λιβάδια ήταν ο χώρος, χαρακτηριστικό γνώρισμα που έδωσε και το όνομα στην περιοχή. Παλιότερα ονομαζόταν Γλυφάδα, επειδή είχε πολλά έλη και καλαμιές, που τα έγλυφαν η θάλασσα και οι χείμαρροι Αρμένης και Κουφός. Η περιοχή αποτελούσε χώρο εξοχικών κατοικιών αρκετών αρχοντικών οικογενειών. Από τα μέσα του 18ου αιώνα έως και τις αρχές του 19ου εκεί διοργανωνόταν περίφημες αλογοδρομίες
Οι σημερινοί “παλιοί” ιδιοκτήτες αγόρασαν τη γη από τους Τούρκους μετά την απελευθέρωση, ένοιωσαν και απόλαυσαν την ευφορία και τον πλούτο των προϊόντων της με καλύτερες εποχές από το 1930 έως και το 1965, που άρχισε η εγκατάλειψη.
Ο εκκλησιαστικές εγκαταστάσεις και το οικοτροφείο κατασκευάστηκαν στις αρχές της 10ετίας του 1950 στην παραλία του Αγίου Γιάννη των Παντοπωλών, από τον μακαριστό Μητροπολίτη Παντελεήμονα Φωστίνη Περίπου στον ίδιο χώρο υπήρχε παλιότερα η καθολική εκκλησία της Santa Fei, δηλαδή της Αγ. Φωτεινής.
Ο θλιμμένος άγγελος
Είναι μνημείο που κοσμεί τον τάφο του Α. Παληού, μεγάλου δωρητή για την κατασκευή του οικοτροφείου και των εκκλησιαστικών εγκαταστάσεων στο Τάγμα του Δεσπότη, που παλιά ονομαζόταν παραλία του Αγ. Γιάννη, από την ομώνυμη εκκλησία.
«Η περιοχή αποτελεί τη βόρεια πύλη στην πόλη της Χίου, και τη στενή λωρίδα γης που τη συνδέει με το Βροντάδο. Οι παραλία της Αγ. Παρασκευής /Τάγματος Δεσπότη είναι οι τελευταίες βόρειες παραλίες της πόλης. Ήδη παρουσιάζει τάση πυκνοκατοίκησης και η ανάπτυξη της μπορεί να προέλθει από την ελεγχόμενη ήπιας μορφής οικιστική επέκταση, χωρίς μεγάλες φαραωνικές κατασκευές. Πρέπει να δοθούν κίνητρα σε νέες οικογένειες να κατοικίσουν σε σπίτια με αυλές και χώρους αναψυχής, όταν υπάρξει η οικονομική δυνατότητα. Για να γίνει αυτό πρέπει να καθοριστούν ο αιγιαλός και η παραλία, οι παραποτάμιες ζώνες, οι οικιστικές εκτάσεις μετά από τα υπάρχοντα σπίτια.
Ακόμη πρέπει να διορθωθούν τα απαράδεκτα έργα που έχουν γίνει μέσα στους χείμαρρους με ευρωπαϊκά προγράμματα, ή να δοθούν οικονομικά κίνητρα και δυνατότητα στους κατοίκους να αξιοποιήσουν τις περιουσίες τους που υποβαθμίστηκαν από τις κακοτεχνίες.
Είναι σωστή η πρόταση που υποβλήθηκε μετά από τις πλημμύρες του 2010 να επιτραπεί στους κατοίκους να υπερυψώσουν τα σπίτια και τα κτήματα τους έως το ύψος του δρόμου και οι νέες οικίες να κτίζονται στο ύψος της παραλιακής οδού, με προβλέψεις για αυλές, πράσινο και χώρους αναψυχής. Το πρόβλημα της παραλίας έως τους Τρείς Μύλους μπορεί να λυθεί με την αφαίρεση των βράχων που την έχουν καταστρέψει, και την κατασκευή μεγάλου πεζοδρομίου, που θα δίνει τη δυνατότητα στους περιπατητές να την απολαμβάνουν.
Για την επίλυση του κυκλοφοριακού προβλήματος πρέπει να εγκατασταθούν φανάρια και να κατασκευαστεί τριγωνικός κόμβος στη διασταύρωση προς τα πάνω Λιβάδια.
Το ίδρυμα του Τάγματος του Αγ. Παντελεήμονα είναι ένα διαμάντι με καλή διοίκηση, οι δράσεις του μπορούν να εμπλουτιστούν με ένα τμήμα Βυζαντινής αγιογραφίας, εργαστήρια καλών τεχνών με τη συνεργασία της Σχολής Καλών τεχνών και καλοκαιρινές εκδηλώσεις στον αύλειο χώρο, όπου μπορούν να φιλοξενούνται πολλές ποιοτικές δράσεις».
Τα περιβόλια της περιοχής καταστράφηκαν το 1989 από την ανομβρία, αλλά και από την αρμύρα, που δημιουργήθηκε από μια γεώτρηση που άνοιξε ο τότε δήμος Βροντάδου κοντά στο μέσα γεφύρι του Αρμένη. Τα καλά νερά χάθηκαν, τα περιβόλια στράγγισαν, η θάλασσα εισέβαλλε στον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα και το αλάτι έκαψε όλα τα εσπεριδοειδή. Σημαντικές ήταν και οι καταστροφές από τις πλημμύρες του Οκτωβρίου του 2010. Ακόμη, όπως τονίζουν οι συνομιλητές μας, ο παραλιακός δρόμος έχει αρχίσει να βουλιάζει αισθητά και φανερά πια.
«Η θάλασσα δουλεύει και εκδικείται. Η καθίζηση, είναι φανερή μπροστά στο σπίτι του Γιάννη Γκατζούνη, στη διασταύρωση του δρόμου προς τον Αγ. Λουκά Λιβαδίων», επισημαίνει ο Χρ. Φόρος.
Oι κάτοικοι ζητούν να ολοκληρωθεί και η κατασκευή του 4ου τμήματος του δρόμου παράκαμψης με τη σύνδεση από την διασταύρωση της οδού Σαρικάκη στον εσωτερικό δρόμο που οδηγεί στο Βροντάδο έως τη θάλασσα, που καταλήγει στην ιδιοκτησία Δ. Μυλωνάδη λίγο πριν την εκβολή του χείμαρρου Αρμένη. Με την κατασκευή του συμφωνούν και οι ιδιοκτήτες που θίγονται από τις απαλλοτριώσεις των ιδιοκτησιών τους, αλλά με την προϋπόθεση να γίνουν σωστοί κυκλικοί κόμβοι για να είναι λειτουργικός και ασφαλής ο δρόμος.
Ανάπλαση παραλίας
«Ο παραλιακός δρόμος είναι επικίνδυνος και γίνονται πολλά ατυχήματα.Για την επίλυση του κυκλοφοριακού προβλήματος θεωρώ ότι καλύτερη πρόταση είναι αυτή που καταθέσαμε ως αντιπολίτευση επι δημαρχίας Παντελάρα. Πρέπει να τοποθετηθούν δύο αυτόματες κάμερες και προς τις δύο κατευθύνσεις κυκλοφορίας, να καταγράφονται οι παραβάτες του ορίου ταχύτητας και να τους κοινοποιούνται οι κλήσεις στο σπίτι. Η πρόταση απορρίφθηκε τότε με τη δικαιολογία της παραβίασης προσωπικών δεδομένων, που νομίζω ότι δεν ευσταθεί.
Ο δρόμος πλήττεται από τη θάλασσα. Υπάρχουν στη διάθεση της του δήμου Χίου οι δύο μελέτες του ΕΛΚΕΘΕ για τα έργα αποκατάστασης που είχαν γίνει επί δημαρχίας Μεννή, αλλά το έργο δεν έχει προχωρήσει. Η πρώτη προβλέπει τη δημιουργία μερικών υποθαλάσσιων αναχωμάτων που θα ανακόπτουν τον κυματισμό και με την πάροδο του χρόνου θα διαμορφώσουν φυσικά την παραλία με τρόπο που δεν θα πλήττεται πια από τη θάλασσα. Θεωρώ όμως ότι σωστή είναι η πρόταση του καθηγητή Συνολάκη που προβλέπει το γέμισμα της αιγιαλίτιδας ζώνης με σάκους άμμου, τα λουκάνικα όπως αποκαλούνται, με κατεύθυνση από τα βορειοδυτικά προς τα νοτιοανατολικά.
Τα θαλάσσια ρεύματα προς την ξηρά θα περνούν φερτές ύλες άμμου προς την παραλία, αλλά όταν γυρίζουν προς το πέλαγο οι ύλες θα εμποδίζονται από τα σακιά, θα μένουν στο χώρο και σιγά σιγά με τις επιστρώσεις η παραλία θα επεκταθεί, θα γίνει αβαθής και τα κύματα δεν θα σκάνε ζωντανά πια στο δρόμο. Θα φροντίσει η φύση για τα πάντα. Είναι η πιο φτηνή και εφικτή λύση. Η μελέτη Λαμπρινούδη είναι άχρηστη γιατί η τοποθέτηση και άλλων βράχων θα επιδεινώσει το πρόβλημα».
«Οι χείμαρροι Αρμένης και Κουφός είναι σε πολλά σημεία μπαζωμένοι και φραγμένοι από φερτά υλικά. Πρέπει να καθαριστούν για να μην δημιουργηθούν και άλλα προβλήματα την περίοδο των βροχών», λένε οι Χρ. Φόρος και Ισ. Καραμαούνας. Πολλοί φοβούνται μάλιστα ότι ο Κουφός έχει επιβαρυνθεί και με τις απολήξεις των όμβριων υδάτων του περιφερειακού δρόμου παράκαμψης της πόλης.
Ο Μ. Αμπαζής προσθέτει ότι η ΔΕΥΑΝΧ πρέπει να φροντίσει και για τον καθαρισμό των φραγμένων φρεατίων, πριν είναι αργά.
Ο Παντελής Φλάμος, είναι από τους παλιότερους κάτοικους της περιοχής. Θυμάται ακόμη τα μάγγανα που υπήρχαν έως το 1930 σε κάθε περιβόλι. Υποστηρίζει ότι η γη των Λιβαδίων είναι από τις πιο εύφορες της Χίου, γιατί με το πρώτο νερό του χειμώνα όλα τα πηγάδια γεμίζουν. Πλούσια τα κτήματα, με το κομμάτι πουλούσαν τα μανταρίνι. Θυμάται που κατάβρεχαν την οδό Σαρικάκη, που τότε ήταν ακόμη χωματόδρομος, για να μην σκονίζεται ο τόπος από τα κάρα που περνούσαν και μετέφεραν τους καρπούς στη Χώρα.
«Το Λιβαδιώτικο μανταρίνι είναι πολύ καλύτερο από το Καμπούσικο, γιατί είναι πιο ζουμερό και γλυκό, όπως το Καρδαμυλίτικο. Όσο για τα ρόδια είναι τα καλύτερα γι’ αυτό τα λέγανε και “θεϊσια” από τα Λιβάδια».
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
