Μια μαγευτική φωνή που σε συνεπαίρνει και σε συναρπάζει. Μια καλλιτέχνης που δεν είναι ιδιαίτερα προβεβλημένη από τα media, άλλωστε δεν το έχει και ανάγκη, αλλά με μοναδικό της όπλο την απίστευτη φωνή της σε καθηλώνει.
Η Σαβίνα Γιαννάτου, η ερμηνεύτρια, μουσικός, συνθέτης και ποιήτρια δεν κάνει συχνές εμφανίσεις, ούτε συμμετέχει σε εκδηλώσεις αν δεν έχει κάτι να πει. Και στη μουσική βραδιά που συνδιοργανώνουν από κοινού η Χιακή Συμπολιτεία, με τους Αλληλέγγυους Χίου και την Κοινωνική Κουζίνα συμμετέχει για να μας υπενθυμίσει μέσω της μουσικής της και του ποιητικού της έργου, ότι μπορεί η προσφυγιά του σήμερα να είναι διαφορετική από την προσφυγιά του χθες ωστόσο όμως τα προβλήματα των προσφύγων διαχρονικά παραμένουν τα ίδια και η ελληνική κοινωνία πρέπει να συνεχίσει να είναι ευαισθητοποιημένη απέναντι σε αυτούς τους κατατρεγμένους ανθρώπους.
Η Σαβίνα Γιαννάτου μιλάει στον «π» για τη συμμετοχή της στη σημερινή μουσική βραδιά στην «Οδύσσεια», για τον ρόλο του καλλιτέχνη στην κοινωνία και εξηγεί πώς ο πολιτισμός άλλοτε ενώνει και άλλοτε διχάζει τους λαούς.
Ερωτ: Η Μεσόγειος από θάλασσα πολιτισμού έχει μετατραπεί σε θάλασσα πτωμάτων και υγρό τάφο για χιλιάδες πρόσφυγες. Αυτή η αλλαγή πώς επηρεάζει τον καλλιτέχνη;
Απ: Τον επηρεάζει όπως επηρεάζει και όποιον άλλον άνθρωπο, που είτε είναι κοντά, είτε πληροφορείται από τα μέσα ενημέρωσης. Ο καλλιτέχνης, ανάλογα με τις συνθήκες που ζει, δημιουργεί. Το 2013 είχα φτιάξει ένα έργο μουσικό, βασισμένο σε συνεντεύξεις μεταναστών. Το πώς ήρθαν, πως αισθάνθηκαν, πόσο επικίνδυνο ήταν. Θυμάμαι σχόλια των ανθρώπων που το παρακολούθησαν. Αναγνώριζαν μ'έναν άλλο τρόπο τους ξένους που ήδη ήξεραν. Μπορούσαν να ταυτιστούν μαζί τους. Ο «ξένος» έπαυε να είναι ξένος, μέσα από την τέχνη.
Ερωτ: Συμμετέχετε συχνά σε εκδηλώσεις «ειδικού» περιεχομένου όπως συναυλίες με Γιατρούς Χωρίς Σύνορα και Προσφυγιά. Πιστεύετε ότι ο καλλιτέχνης πρέπει να είναι πολιτικοποιημένος;
Απ: Όχι, δεν συμμετέχω τόσο συχνά σε εκδηλώσεις που γίνονται για κάποιον άλλο σκοπό εκτός από τον καλλιτεχνικό. Κατ' εξαίρεση συμβαίνει, όταν συμβαίνει. Όσον αφορά όμως την πολιτικοποίηση ή όχι των καλλιτεχνών, πιστεύω ότι ισχύει και γι' αυτούς ότι και για όλους τους υπόλοιπους. Ότι δηλαδή μ' αυτό που κάνουμε, εκφράζουμε άποψη και για το τι συμβαίνει γύρω μας. Υπάρχουν καλλιτέχνες που δεν παρουσιάζονται σε καμία πολιτική εκδήλωση, αλλά εκφράζονται μέσα από την τέχνη τους και πολιτικά. Είναι λάθος να περιμένουμε από τους καλλιτέχνες να καθοδηγούν τον κόσμο μέσα από εκδηλώσεις πολιτικές ή κομματικές. Δεν είναι αυτός ο ρόλος τους.
Ερωτ: Το νησί μας μαζί με τα δύο γειτονικά νησιά της Λέσβου και της Σάμου έχουν δεχθεί το μεγαλύτερο όγκο προσφυγικών ροών και έχουν επαινεθεί πολλάκις για την αλληλεγγύη και στήριξη τους στους πρόσφυγες . Η εκδήλωση στην οποία θα συμμετάσχετε διοργανώνεται από φορείς που στηρίζουν τους πρόσφυγες στο νησί. Ποια είναι η δική σας άποψη για το προσφυγικό και πού πιστεύετε ότι θα μας οδηγήσει αυτή η κατάσταση;
Απ: Φαίνεται αρκετά σύνθετο πρόβλημα έτσι όπως έχει εξελιχθεί, με τους ανθρώπους να εγκλωβίζονται στα νησιά. Είναι τραγικό γι'αυτούς που έφυγαν κυνηγημένοι από τις χώρες τους για να σωθούν, να βρίσκονται χωρίς τίποτα, στο έλεος των ξένων, δηλαδή στο έλεος το δικό μας. Και το έλεος μας αυτό να εξανεμίζεται μέρα με τη μέρα γιατί η υπομονή μας λιγοστεύει, γιατί ο φόβος προς τον «ξένο» κερδίζει έδαφος, γιατί υπάρχει η οικονομική κρίση και μας γεμίζει ανασφάλεια, γιατί λύση του προβλήματος δεν φαίνεται σύντομα κ.λπ. κ.λπ.. Κι έτσι αρχίζουν οι επιθετικές συμπεριφορές, επανεμφανίζονται προκαταλήψεις, η κοινωνία κλείνεται στον εαυτό της, και δεν είναι καλό για κανέναν αυτό. Ούτε για μας ούτε για τους «άλλους». Η εκδήλωση της Τετάρτης, έχει τον σκοπό να υπενθυμίσει όλ' αυτά.
Ερωτ: Αποτελεί το θέμα της προσφυγιάς πηγή έμπνευσης και δημιουργίας για τους καλλιτέχνες;
ΑΠ: Στην Ελλάδα από παλιά έχουμε πολλά παραδοσιακά και λαϊκά τραγούδια, που μιλούν για την μετανάστευση, και πολλά απ' αυτά μιλούν και για τη θάλασσα. Τη θάλασσα που παίρνει το παιδί μακριά από την μάνα, που παίρνει τον άντρα από τη γυναίκα. Τότε το πρόβλημα ήταν δικό μας. Δεν είχαμε μετανάστες στην Ελλάδα, ούτε μπορούσαμε να φανταστούμε κάτι τέτοιο. Υπήρχαν οι πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, και δεν είναι τυχαία νομίζω η ευαισθησία που έδειξαν η Λέσβος και η Χίος αρχικά, για τους ανθρώπους που έφταναν με τις βάρκες.
Σήμερα φτιάχνονται έργα που αφορούν την καινούργια αυτή κατάσταση, στη Μεσόγειο. Πέρα από τα ντοκιμαντέρ, που είναι αρκετά, θυμάμαι ήδη πρόπερσι στο φεστιβάλ Αθηνών τουλάχιστον τρεις θεατρικές παραγωγές, μία Ισπανική και δύο ελληνικές που μιλούσαν για τη θάλασσα και τους πνιγμένους μετανάστες. Φέτος αν δεν απατώμαι το φεστιβάλ έχει θέμα τον «ξένο» ,στο εξωτερικό πρόσφατα είδα ότι παίζεται ένα έργο με τίτλο «Έβρος» των Rimini Protokol. Δεν γίνεται να συμβαίνει κάτι τόσο σημαντικό και να μην μιλούν οι άνθρωποι γι'αυτό. Και η τέχνη είναι ένας τρόπος να μιλάς.
Ερωτ: Τελικά η μουσική και γενικότερα η τέχνη μπορεί να ενώσει τους λαούς;
Απ: Κατά περίσταση και κατά περίπτωση άλλοτε τους ενώνει και άλλοτε όχι. Σίγουρα τους φέρνει πιο κοντά. Ένας άνθρωπος που ακούει ένα ωραίο τραγούδι σε μια γλώσσα που δεν συμπαθεί καθόλου, αν του αρέσει το τραγούδι, τότε θα συμπαθήσει και τη γλώσσα, θα την αντιμετωπίσει διαφορετικά. Η τέχνη φέρνει κοντά τους λαούς αλλά υπάρχουν στιγμές στην ιστορία που η τέχνη δεν μπορεί να γεφυρώσει καμία διαφορά. Οι Εβραίοι στη Γερμανία τραγουδούσαν γερμανικά τραγούδια, αγαπούσαν την γερμανική λογοτεχνία, το θέατρο, τη φιλοσοφία... Αυτό, δεν εμπόδισε τους Γερμανούς ναζί να σχεδιάσουν και να επιχειρήσουν την ολική τους εξόντωση.
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
