Ο καρκίνος των όρχεων δεν είναι συχνός και αποτελεί το 1% των κακοηθειών του άνδρα. Σπάνια εμφανίζεται πριν από την εφηβεία ενώ η μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισής του είναι η ηλικία μεταξύ 18-44 ετών. Σχεδόν όλοι οι καρκίνοι των όρχεων προέρχονται από τα γεννητικά κύτταρα, δηλαδή τα κύτταρα που εμπλέκονται στην παραγωγή του σπέρματος.
Οι καρκίνοι των όρχεων χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες, ανάλογα με τον ακριβή τύπο των κυττάρων που προκαλεί τον καρκίνο. Τα σεμινώματα, που συμβαίνουν στο 50% περίπου των περιπτώσεων και τους μη σεμινωματώδεις όγκους.
Παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα να αναπτυχθεί καρκίνος στον όρχι είναι:
Φυλή. Το υψηλότερο ποσοστό καρκίνου των όρχεων εμφανίζεται σε λευκούς άντρες στη Βόρεια Ευρώπη.
Οικογενειακό ιστορικό. Οι αδελφοί και οι γιοι ασθενών με καρκίνο του όρχεως έχουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο του όρχεως.
Η κρυψορχία δηλαδή η μη φυσιολογική κάθοδος των όρχεων στο όσχεο αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του όρχι 3-10 φορές. Οι όρχεις αναπτύσσονται στην περιοχή της κοιλιάς και συνήθως κατεβαίνουν στο όσχεο πριν από τη γέννηση. Μερικά μωρά γεννιούνται με τον έναν ή και τους δύο όρχεις να μην έχουν κατέβει στο όσχεο. Μελέτες έχουν δείξει μία αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου σε άντρες που είχαν κρυψορχία, ιδιαίτερα όταν η κρυψορχία καθυστερήσει να αντιμετωπιστεί χειρουργικά.
Υπογονιμότητα. Υπάρχουν κάποιες μελέτες όπου φαίνεται ότι οι υπογόνιμοι άντρες έχουν μία μικρή αύξηση κινδύνου.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, το πρώτο σύμπτωμα που παρατηρείται είναι μία ψηλαφητή ανώδυνη σκληρία πάνω στον όρχι. Σε κάποιες περιπτώσεις η σκληρία αυτή μπορεί να είναι και επώδυνη.
Η διάγνωση του καρκίνου των όρχεων περιλαμβάνει την κλινική εξέταση του ασθενή με την ψηλάφηση, το υπερηχογράφημα όρχεων, όπου θα ξεκαθαρίσει αν η σκληρία οφείλεται σε κάτι συμπαγές, όπως ο καρκίνος, ή σε κάποια καλοήθη κύστη που απλώς περιέχει υγρό και τέλος εξετάσεις αίματος.
Ο καρκίνος των όρχεων συχνά παράγει κάποιες ουσίες που μπορούν να ανιχνευθούν στο αίμα, οι λεγόμενοι καρκινικοί δείκτες. Οι αιματολογικές αυτές εξετάσεις είναι η α-εμβρυϊκή σφαιρίνη (AFP), β ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη (β-hCG) και η γαλακτική αφυδρογονάση (LDH). Η αύξηση ενός ή περισσότερων δεικτών βοηθούν στην επιβεβαίωση του καρκίνου των όρχεων. Ωστόσο, μπορεί να υπάρχει καρκίνος των όρχεων, και οι τιμές αυτών των ουσιών στο αίμα να είναι σε φυσιολογικά επίπεδα. Έτσι, ένα αρνητικό αποτέλεσμα δεν αποκλείει τον καρκίνο.
Οι περισσότεροι όγκοι στους όρχεις γίνονται πρώτα αντιληπτοί από τους ίδιους τους ασθενείς, είτε τυχαία, είτε στη διάρκεια μιας αυτοεξέτασης του όρχι. Η αυτοεξέταση των όρχεων είναι απλή και συστήνεται να γίνεται μία φορά το μήνα στους νέους άνδρες.
Σε περίπτωση όπου επιβεβαιωθεί η ύπαρξη καρκίνου του όρχεως, θα πρέπει να γίνουν επιπλέον εξετάσεις, όπως η απλή ακτινογραφία θώρακος, η αξονική τομογραφία και ίσως η μαγνητική τομογραφία.
Η θεραπεία του καρκίνου των όρχεων είναι χειρουργική, δηλαδή η ορχεκτομή. Η αφαίρεση του ενός όρχι και εφόσον ο άλλος είναι φυσιολογικός δεν επηρεάζει τη σεξουαλική ζωή ή τη γονιμότητα. Η γονιμότητα μπορεί να επηρεαστεί σε περίπτωση όπου χρειαστεί συμπληρωματικά χημειοθεραπεία ή ακτινοβολία. Αν μετά την ορχεκτομή χρειαστεί επικουρική θεραπεία, τότε συνιστάται η κατάθεση σπέρματος σε ειδικές τράπεζες κρυοσυντήρησης σπέρματος.
Η περαιτέρω θεραπεία αποφασίζεται ανάλογα με τον ιστολογικό τύπο του όγκου και την ύπαρξη ή μη μεταστάσεων.
Στις συμπληρωματικές θεραπείες περιλαμβάνονται η ακτινοθεραπεία, η χημειοθεραπεία και η χειρουργική αφαίρεση των λεμφαδένων που έχουν προσβληθεί.
Σε κάθε περίπτωση η παρακολούθηση των ασθενών θα πρέπει να είναι μακροχρόνια με συχνότητα ανάλογης του σταδίου της νόσου. Η πρόγνωση σε γενικές γραμμές είναι πολύ καλή και επιβίωση στις περισσότερες περιπτώσεις ξεπερνά το 90%. Χάρη στην πρόοδο της χημειοθεραπείας, έχει γίνει μία ιάσιμη μορφή καρκίνου σε πάνω από 95% των περιπτώσεων. Και μάλιστα, εάν ο καρκίνος διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί σε πρώιμο στάδιο, η ίαση θεωρείται δεδομένη.
Ιωάννης Κ. Γκιάλας Χειρουργός Ουρολόγος, MD, PhD, FEBU
τ. Πρόεδρος Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας
Βασιλίσσης Σοφίας
www.gkialasurology.gr
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
