Η φυσική δραστηριότητα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας των παιδιών, επηρεάζοντας καθοριστικά την ανάπτυξή τους. Από τα πρώτα τους βήματα μέχρι την εφηβεία, η κίνηση συμβάλλει στη διαμόρφωση ενός υγιούς σώματος, ενισχύει την ψυχική ανθεκτικότητα και καλλιεργεί τις κοινωνικές τους δεξιότητες. Είτε μέσα από το ελεύθερο παιχνίδι είτε μέσω οργανωμένων αθλητικών δραστηριοτήτων, η φυσική άσκηση βοηθά τα παιδιά να εξερευνήσουν τις δυνατότητές τους, να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση και να αναπτύξουν έναν δραστήριο τρόπο ζωής που θα τα συνοδεύει για πάντα.
Διακρίνεται σε οργανωμένη και μη, με την πρώτη να περιλαμβάνει σχεδιασμένα προγράμματα άσκησης με σκοπό τη βελτίωση της φυσικής κατάστασης και των τεχνικών δεξιοτήτων σε συγκεκριμένα αθλήματα, ενώ η μη οργανωμένη αποτελείται από όλες της δραστηριότητες που περιλαμβάνουν κίνηση, όπως το περπάτημα, η ποδηλασία, το ενεργητικό παιχνίδι, η χειρωνακτική εργασία, ο χορός, η ενασχόληση με τις δουλειές του σπιτιού ή τις εργασίες στον κήπο.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε πόσο σημαντικό είναι το ενεργητικό παιχνίδι για τα παιδιά, αυτό που γυρίζουν ιδρωμένα, βρώμικα με χώματα και ζητάνε να παίξουν λίγο ακόμα, παρόλο που είστε τρεισίμιση ώρες στην πλατεία. Το ελεύθερο παιχνίδι θα πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας των παιδιών. Σήμερα οι ευκαιρίες για τέτοιο παιχνίδι τείνουν συνεχώς να λιγοστεύουν και οι γονείς στρέφονται στην οργανωμένη άθληση για να καλύψουν το κενό. Η ενασχόληση με τα σπορ είναι απόλυτα επιθυμητή γιατί έχει πολλαπλά οφέλη, αλλά δεν πρέπει να γίνεται σε βάρος της μη οργανωμένης δραστηριότητας. Σύμφωνα με οδηγίες του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού, κατά τη διάρκεια της προεφηβικής περιόδου, είναι σημαντικό η οργανωμένη εξωσχολική αθλητική δραστηριότητα να συμπληρώνει το ελεύθερο παιχνίδι και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να το υποκαθιστά.
Ως γονέας τι πρέπει να κάνω;
Δώστε το καλό παράδειγμα: Πολύ απλά δεν υπάρχει περίπτωση το παιδί να επιλέξει μια ενεργητική δραστηριότητα αν οι γονείς προτιμάνε την άνεση του καναπέ. Περπατήστε μαζί με το παιδί σας ως το σχολείο, παίξτε μαζί του στην παιδική χαρά και πάρτε τον μαζί στο γήπεδο.
Κάντε την άσκηση προτεραιότητα: Δώστε στο παιδί και στον έφηβο άφθονο χρόνο για φυσική δραστηριότητα και μην την υποβαθμίζετε σε σχέση με τις υποχρεώσεις του διαβάσματος. Ναι, το να πάει στίβο είναι εξίσου σημαντικό με τα αγγλικά, αν όχι περισσότερο.
Συχνή ενθάρρυνση: Είναι σημαντικό να δίνετε κίνητρα τα παιδιά να έχουν καθημερινή φυσική δραστηριότητα, κατάλληλη για την ηλικία τους, σε ποικίλες μορφές και χώρους, η οποία να είναι ευχάριστη και διασκεδαστική.
Δώστε ποικιλία: Τα παιδιά σχολικής ηλικίας και οι έφηβοι, καλό είναι να ασχολούνται με ποικίλες δραστηριότητες που προάγουν τη φυσική άσκηση για τουλάχιστον 1 ώρα την ημέρα για τις περισσότερες μέρες της εβδομάδας. Παιδική χαρά, οργανωμένα αθλήματα, ποδήλατο, πατίνι, μπάλα, ρακέτες, πεζοπορία...
Αναθέστε τους δουλειές που εμπεριέχουν φυσική άσκηση: ανάλογα με την ηλικία μπορεί να κάνει απλά πράγματα όπως να πετάξει τα σκουπίδια ή να βοηθήσει στο ξεσκόνισμα, να πλύνει το αυτοκίνητο, να πάει βόλτα τον σκύλο, να συνοδεύσει ή να κάνει τα ψώνια στο σούπερ μάρκετ και πολλά άλλα.
Να ασχοληθεί το παιδί μου με τον αθλητισμό και γιατί;
Η απάντηση είναι εύκολη: ναι, κάνει καλό. Φυσικά πρέπει πάντα να διασφαλίζεται ένα ασφαλές περιβάλλον και να επιλέγονται οι κατάλληλοι προπονητές. Ακόμα είναι σημαντικό, οι γονείς να υποστηρίζουν τα ενδιαφέροντα του παιδιού, να αποφεύγουν την υπερβολική πίεση για επιδόσεις και να διασφαλίζουν ότι το παιδί απολαμβάνει τη συμμετοχή του στα αθλήματα.
Ο αθλητισμός ενισχύει την αυτοεκτίμηση: Τα παιδιά μαθαίνουν να έχουν αυτοπεποίθηση στο γήπεδο. Το να βλέπουν τη σκληρή δουλειά τους να αποδίδει έχει θετικό αντίκτυπο στην αυτοεκτίμησή τους. Όταν τα παιδιά πετυχαίνουν τους στόχους τους στο γήπεδο, τους διδάσκει ότι μπορούν να επιτύχουν οποιονδήποτε άλλο στόχο θέτουν αργότερα στη ζωή τους.
Η ενασχόληση με τον αθλητισμό βοηθά στην ανάπτυξη ομαδικής εργασίας και ηγετικών δεξιοτήτων: Η εργασία ως ομάδα για την επίτευξη ενός κοινού στόχου βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν δεξιότητες επικοινωνίας και επίλυσης προβλημάτων που θα τα ωφελήσουν εντός και εκτός γηπέδου.
Είναι ένα φυσικό ανακουφιστικό από το στρες: Από μελέτες φαίνεται ότι τα παιδιά σήμερα έχουν αυξημένα επίπεδα άγχους στην καθημερινότητά τους. Η άσκηση είναι ένας πολύ καλός τρόπος για τα παιδιά να χαλαρώσουν και να αφεθούν. Τα αθλήματα βοηθούν επίσης τα παιδιά να αναπτύξουν στενούς δεσμούς με τους συμπαίκτες τους, κάτι που θα τους παρέχει ένα σύστημα υποστήριξης.
Τα παιδιά αναπτύσσουν συνήθειες υγιεινού τρόπου ζωής: Η τακτική σωματική δραστηριότητα βελτιώνει τη φυσική κατάσταση του παιδιού και το βοηθά να διατηρείται σε φόρμα. Οι καλές συνήθεις χτίζονται από μικρές ηλικίες και τείνουν να συνεχίζονται και αργότερα.
Είναι διασκεδαστικό! Όταν γυρίσει ο μικρός σας από το γήπεδο, μην τον ρωτήσετε πόσο γρήγορα έτρεξε αλλά πόσο ωραία πέρασε. Οι αναμνήσεις που δημιουργήθηκαν παίζοντας αθλήματα θα διαρκέσουν μια ζωή.
Πως να ενθαρρύνω το παιδί μου να επιλέξει ένα σπορ;
Λάβετε υπόψη την προσωπικότητα και τα ενδιαφέροντα του παιδιού: Μην το πιέζετε να συμμετέχει σε ένα άθλημα που δεν του αρέσει. Συζητήστε μαζί του τι θα μπορούσε να του αρέσει να κάνει, αλλά να έχετε στο μυαλό σας ότι μπορεί να μην το έχει σκεφτεί ή ακόμα και στην πορεία να αλλάξει γνώμη. Καθοδηγήστε, σεβόμενοι την άποψή του, αλλά να είστε σαφείς με τις δυνατότητες που υπάρχουν: αν οι ώρες προπόνησης ενός αθλήματος συμπίπτουν με την εργασία σας και δεν υπάρχει κάποιος άλλος να το πάει, θα πρέπει να επιλέξει κάτι άλλο.
Επιλέξτε ένα άθλημα με βάση την ηλικία και τη σωματική ανάπτυξη του παιδιού: Κάποια αθλήματα είναι πιο κατάλληλα για συγκεκριμένες ηλικίες. Όσο χαριτωμένο και να είναι ένα τρίχρονο με μια μπάλα στο πόδι, εξ ορισμού δεν έχει καλή ισορροπία στο ένα πόδι, επομένως δεν μπορεί να κλοτσήσει αποδοτικά. Και αν κάτι μας είναι πολύ δύσκολο, ακόλουθο είναι να θέλουμε να το αποφύγουμε.
Δώστε έμφαση στη διασκέδαση και όχι μόνο στον ανταγωνισμό: Ο στόχος είναι να αγαπήσει το παιδί την άθληση. Να έχετε πρώτα εσείς ενστερνιστεί ότι επιζητούμε την άσκηση και όχι τον πρωταθλητισμό. Κάποια παιδιά θα ακολουθήσουν και αυτό το μονοπάτι, αλλά είναι κάτι που θα γίνει στην πορεία.
Φροντίστε για την ασφάλεια: Χρησιμοποιήστε τον κατάλληλο εξοπλισμό και προτιμήστε προπονητές με εμπειρία. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει η ασφάλεια να παραγκωνίζεται προς όφελος της απόδοσης.
Ενθαρρύνετε τη συμμετοχή σε διαφορετικά αθλήματα: Είναι αρκετά διαδεδομένη η λαθεμένη αντίληψη ότι αφού κάποιος έχει επιλέξει ένα άθλημα, πρέπει να αφοσιωθεί σε αυτό. Αυτό συχνά οδηγεί σε συγκρούσεις παιδιών-γονέων, όταν τα πρώτα θέλουν να αλλάξουν άθλημα. Και όμως, έχουν δίκιο τα παιδιά! Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής συστήνει να αποφεύγεται η πρώιμη εξειδίκευση σε ένα μόνο άθλημα πριν την εφηβεία, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε τραυματισμούς από καταπόνηση, άγχος και πρόωρη εξάντληση. Ενθαρρύνεται η συμμετοχή σε ποικιλία αθλημάτων για την ανάπτυξη διαφορετικών δεξιοτήτων και τη μείωση του κινδύνου τραυματισμών.
Δεν είναι όλα τα αθλήματα κατάλληλα για κάθε ηλικία, καθώς κάποια απαιτούν συγκεκριμένες δεξιότητες και μπορεί να έχουν αυξημένο κίνδυνο τραυματισμών. Δείτε ποια δραστηριότητα ταιριάζει στην ανάπτυξη του παιδιού σας, βάσει των οδηγιών του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού:
2-5 ετών: Σε αυτή την ηλικία, τα παιδιά αναπτύσσουν βασικές κινητικές δεξιότητες μέσω του ελεύθερου παιχνιδιού. Τρέξιμο, άλματα και αναρρίχηση είναι ιδανικές επιλογές. Δεν χρειάζεται να συμμετέχουν σε οργανωμένα αθλήματα ακόμα.
6 ετών και άνω: Από αυτή την ηλικία, τα παιδιά μπορούν να ξεκινήσουν οργανωμένα αθλήματα, όπως ποδόσφαιρο, πινγκ-πονγκ και κολύμβηση.
Μετά τα 8 έτη: Κατάλληλα αθλήματα είναι το μπάσκετ, το βόλεϊ, το χάντμπολ, το τένις, η ρυθμική και ενόργανη γυμναστική, η ιππασία, το σκι, τα πατίνια και το τρέξιμο μικρών αποστάσεων.
Μετά τα 10 έτη: Τα παιδιά μπορούν να δοκιμάσουν snowboard, τζούντο, κανό, ποδηλασία, τρέξιμο μεγαλύτερων αποστάσεων και άλματα.
Μετά τα 12 έτη: Προστίθενται πιο απαιτητικά αθλήματα, όπως οι ρίψεις, το kick-boxing και το taekwondo με περιορισμένη επαφή, καθώς και η πάλη.
Μετά τα 14 έτη: Το παιδί μπορεί να ασχοληθεί με την ορειβασία, το καράτε και το θαλάσσιο σκι.
Μετά τα 15 έτη: Είναι η κατάλληλη ηλικία για ασκήσεις με βάρη, καθώς το σώμα έχει αναπτυχθεί επαρκώς.
Να σημειωθεί ότι τα παραπάνω είναι ενδεικτικά, καθώς υπάρχουν δραστηριότητες προσαρμοσμένες σε μικρότερες ηλικίες, όπως το baby-swimming ή ειδικά πατίνια για νήπια. Επιλέξτε με γνώμονα την ασφάλεια και απευθυνθείτε σε ένα έμπιστο προπονητή. Είναι βασικό να θυμόμαστε ότι στόχος είναι η φυσική δραστηριότητα και όχι ο πρωταθλητισμός και να δίνεται πάντα έμφαση στη διασκέδαση, την ανάπτυξη δεξιοτήτων, και την ευεξία και όχι στον ανταγωνισμό ή τη νίκη.
Ορισμένα σπορ μπορεί να είναι επικίνδυνα για μικρά παιδιά, είτε λόγω σκληρών επαφών είτε λόγω αυξημένου κινδύνου τραυματισμών. Δείτε ποια χρειάζονται προσοχή:
Άρση βαρών. Δεν συνιστάται πριν την εφηβεία, καθώς μπορεί να επιβαρύνει την ανάπτυξη των οστών και των αρθρώσεων.
Αμερικανικό ποδόσφαιρο & ράγκμπι. Οι έντονες συγκρούσεις και οι πτώσεις αυξάνουν τον κίνδυνο τραυματισμών στο κεφάλι και το σώμα, γι' αυτό δεν συνιστώνται πριν την εφηβεία.
Πυγμαχία. Δεν είναι κατάλληλη για ανήλικους αθλητές λόγω του υψηλού κινδύνου τραυματισμών στο κεφάλι.
Extreme sports. Δραστηριότητες όπως BMX, skateboarding, motocross και αναρρίχηση σε μεγάλα ύψη απαιτούν ειδικές δεξιότητες και εξοπλισμό, γι' αυτό είναι καλύτερο να περιμένουν μέχρι την εφηβεία ή την ενηλικίωση.
Μαραθώνιος & τρέξιμο μεγάλων αποστάσεων. Το έντονο φορτίο στα πόδια και τις αρθρώσεις μπορεί να είναι επιβλαβές για τα παιδιά πριν την εφηβεία.
Και αν το έφηβο βλαστάρι μου ζητάει να πάει γυμναστήριο;
Ναι, ένα γυμναστήριο μπορεί να είναι πολύ ωφέλιμο για έναν έφηβο, αρκεί να γίνεται με τον σωστό τρόπο και να μην επιβαρύνει υπερβολικά τον οικογενειακό προϋπολογισμό.
Τι πρέπει να προσέξετε
Καθοδήγηση από ειδικό: Είναι σημαντικό να υπάρχει σωστή εκπαίδευση για να αποφευχθούν τραυματισμοί
Όχι υπερβολές: Η ένταση και η διάρκεια πρέπει να είναι κατάλληλες για την ηλικία και το στάδιο ανάπτυξης. Η έμφαση θα πρέπει να δίνεται στη σωστή τεχνική και τη σταδιακή αύξηση της έντασης.
Σωστή διατροφή: Πρέπει να συνδυάζεται με ισορροπημένη διατροφή για σωστή ανάπτυξη.
Προσοχή στα βάρη: Πριν από μια συγκεκριμένη ηλικία, η προπόνηση με πολύ βαριά φορτία μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ανάπτυξη.
Ιδανικές δραστηριότητες για εφήβους στο γυμναστήριο:
Κλείνοντας, ας θυμόμαστε πως η σωματική δραστηριότητα δεν είναι μόνο ευεργετική για την υγεία, αλλά και ένας τρόπος σύνδεσης, χαράς και δημιουργίας όμορφων αναμνήσεων με τα παιδιά μας. Ενσωματώνοντας την κίνηση στην καθημερινότητά τους, τα βοηθάμε να αναπτύξουν έναν ενεργό τρόπο ζωής που θα τα συνοδεύει στο μέλλον. Ας γίνουμε το παράδειγμα που θα εμπνεύσει μια γενιά γεμάτη ενέργεια, ευεξία και αγάπη για τη ζωή!
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
