11.1.2024 11:07

Υπνοβασία στα παιδιά

Γράφει η Παιδίατρος Καλυμνιού Μαριαλένα, MD, MSc

Τι είναι η υπνοβασία; 
Η υπνοβασία είναι πολύ συχνή στην παιδική ηλικία και τα περισσότερα παιδιά που περπατούν στον ύπνο τους το κάνουν περιστασιακά και το ξεπερνούν κατά την εφηβεία. 
Συνήθως συμβαίνει μέσα σε μία ή δύο ώρες από τη στιγμή που το παιδί θα αποκοιμηθεί και όταν σηκωθεί, μπορεί να περπατήσει προς οποιαδήποτε κατεύθυνση από μερικά δευτερόλεπτα έως 30 λεπτά. Όπως λέει και η λαϊκή ρήση, δεν πρέπει να ξυπνάς απότομα έναν υπνοβάτη. Όταν ξυπνήσει, το παιδί μπορεί να αισθάνεται νωθρό και αποπροσανατολισμένο για λίγα λεπτά.
Υπνοβασία όμως δεν είναι μόνο το περπάτημα ενώ το παιδί κοιμάται. Οι συμπεριφορές υπνοβασίας μπορεί να είναι:

  • ακίνδυνες — όπως το να κάθεσαι 
  • δυνητικά επικίνδυνες — όπως η περιπλάνηση έξω
  • ακατάλληλες — όπως το άνοιγμα μιας πόρτας της ντουλάπας και το κατούρημα μέσα

Τι προκαλεί την υπνοβασία;
Η υπνοβασία είναι πολύ πιο συχνή στα παιδιά παρά στους ενήλικες. Μπορεί να έχει μια κληρονομικότητα, επομένως εάν εσείς ή ο σύντροφός σας είστε ή ήσασταν υπνοβάτες, μπορεί να είναι και το παιδί σας.
Πράγματα που μπορεί να προκαλέσουν ένα επεισόδιο υπνοβασίας περιλαμβάνουν:

  • έλλειψη ύπνου ή κόπωση
  • ακανόνιστα προγράμματα ύπνου
  • ασθένεια ή πυρετός
  • ορισμένα φάρμακα
  • άγχος

Τι συμβαίνει κατά την υπνοβασία;
Το να σηκώνεστε από το κρεβάτι και να περπατάτε ενώ κοιμάστε είναι το πιο προφανές σύμπτωμα της υπνοβασίας. Αλλά οι νεαροί υπνοβάτες μπορεί επίσης:

  • να μιλούν στον ύπνο τους 
  • να είναι δύσκολο να τους ξυπνήσετε
  • να φαίνονται ζαλισμένοι
  • να μην ανταποκρίνονται όταν τους μιλούν
  • να κάθονται στο κρεβάτι και να κάνουν επαναλαμβανόμενες κινήσεις, όπως τρίψιμο των ματιών τους ή να βγάζουν τις πιτζάμες τους
  • Επίσης, τα μάτια των υπνοβατών είναι ανοιχτά, αλλά δεν βλέπουν με τον ίδιο τρόπο που βλέπουν όταν είναι ξύπνιοι. Συχνά, νομίζουν ότι βρίσκονται σε διαφορετικά δωμάτια του σπιτιού ή σε διαφορετικά μέρη.
  • Μερικές φορές, άλλες καταστάσεις μπορεί να συμβούν παράλληλα με την υπνοβασία:
  • υπνική άπνοια (σύντομες παύσεις στην αναπνοή κατά τον ύπνο)
  • ενούρηση 
  • νυχτερινοί τρόμοι

Είναι επικίνδυνη η υπνοβασία;
Η υπνοβασία από μόνη της δεν είναι επιβλαβής. Μπορεί όμως να είναι επικίνδυνη όταν ο υπνοβάτης ανοίγει παράθυρα, πόρτες ή κατεβαίνει σκάλες. Η υπνοβασία δεν είναι συνήθως σημάδι ότι κάτι δεν πάει καλά συναισθηματικά ή ψυχολογικά με ένα παιδί και δεν προκαλεί συναισθηματική βλάβη. Οι υπνοβάτες πιθανότατα δεν θα θυμούνται καν τη νυχτερινή βόλτα.

Πώς να κρατήσετε έναν υπνοβάτη ασφαλή

  • Προσπαθήστε να μην ξυπνήσετε το παιδί γιατί μπορεί να τρομάξει. Αντίθετα, καθοδηγήστε το ήρεμα πίσω στο κρεβάτι.
  • Κλειδώστε τα παράθυρα και τις πόρτες, στην κρεβατοκάμαρα του παιδιού σας και σε όλο το σπίτι σας. Κρατήστε τα κλειδιά του αμαξιού μακριά από παιδιά που είναι αρκετά μεγάλα για οδήγηση.
  • Για να αποτρέψετε τις πτώσεις, μην αφήνετε τον υπνοβάτη σας να κοιμάται σε κουκέτα.
  • Αφαιρέστε αιχμηρά ή εύθραυστα πράγματα από το κρεβάτι του παιδιού σας.
  • Αφαιρέστε τα εμπόδια από το δωμάτιο του παιδιού και σε όλο το σπίτι για να αποφύγετε παραπατήματα. Απαλλαγείτε από την ακαταστασία στο πάτωμα (στο υπνοδωμάτιο ή στην αίθουσα παιχνιδιών του παιδιού σας).
  • Τοποθετήστε πύλες ασφαλείας στην κορυφή οποιασδήποτε σκάλας.

Πότε πρέπει να καλέσω τον γιατρό;
Συνήθως δεν χρειάζεται να αντιμετωπιστεί η υπνοβασία εκτός εάν τα επεισόδια είναι:

  • πολύ τακτικά
  • κάνουν το παιδί να νυστάζει κατά τη διάρκεια της ημέρας
  • περιλαμβάνουν επικίνδυνες συμπεριφορές

Για τα παιδιά που κάνουν συχνά υπνοβασία, οι γιατροί μπορεί να συστήσουν μια θεραπεία που ονομάζεται προγραμματισμένη αφύπνιση. Αυτό σημαίνει ότι θα ξυπνήσετε απαλά το παιδί σας λίγο πριν από τη συνηθισμένη ώρα υπνοβασίας, κάτι που μπορεί να βοηθήσει να σταματήσει η υπνοβασία. Σε σπάνιες περιπτώσεις, ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει φάρμακα για να βοηθήσει τον ύπνο.

Για να αποτρέψετε τα επεισόδια υπνοβασίας:

  • Βάλτε το παιδί σας να χαλαρώσει την ώρα του ύπνου ακούγοντας απαλή μουσική.
  • Καθιερώστε ένα τακτικό πρόγραμμα ύπνου και μεσημεριανού ύπνου και τηρήστε το — τόσο τη νύχτα όσο και την ώρα αφύπνισης.
  • Ορίστε νωρίτερα την ώρα του ύπνου του παιδιού σας. Αυτό μπορεί να βελτιώσει την υπερβολική υπνηλία.
  • Μην αφήνετε τα παιδιά να πίνουν πολύ το βράδυ και φροντίστε να πηγαίνουν στην τουαλέτα πριν πάνε για ύπνο. (Μια γεμάτη κύστη μπορεί να συμβάλει στην υπνοβασία.)
  • Αποφύγετε την καφεΐνη κοντά στην ώρα του ύπνου.
  • Βεβαιωθείτε ότι το υπνοδωμάτιο του παιδιού σας είναι ήσυχο και άνετο για ύπνο. Μειώστε τον θόρυβο ενώ τα παιδιά προσπαθούν να κοιμηθούν.

Την επόμενη φορά που θα δείτε τον νυχτερινό σας περιπλανώμενο, μην πανικοβληθείτε. Απλώς οδηγήστε το παιδί σας πίσω στην ασφάλεια και την άνεση του κρεβατιού του.

Ειδήσεις σήμερα

Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ