Προορισμός μας το νότιο και ομορφότερο κομμάτι της Χίου, τα Μαστιχοχώρια. Θα πάμε για να ξαφνιαστούμε ευχάριστα σε κάθε μας βήμα, να χορτάσουμε εικόνες, μυρωδιές και γεύσεις στα χωριά που παράγουν το θησαυρό του νησιού. Η ιστορία των Μαστιχοχωρίων ξεκινά το μεσαίωνα, στα χρόνια της κατάκτησης της Χίου από τους Γενοβέζους (1346-1566), όταν και τα χωριά της νότιας Χίου, όπου παράγεται η μαστίχα, οργανώθηκαν ως οικισμοί-φρούρια, με στόχο την άμυνα απέναντι στους επιδρομείς που μάστιζαν το Αιγαίο. Αθέατα από τη θάλασσα, τα 24 χωριά που συνθέτουν το μεσαιωνικό σύμπλεγμα οικισμών που χτίστηκαν για να στεγάσουν τις οικογένειες των καλλιεργητών της μαστίχας και των αρχόντων που εκμεταλλεύονταν τα έσοδα. Από όλα τα Μαστιχοχώρια, εκείνα που διατηρούνται ως σήμερα σε καλύτερη κατάσταση μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1881 είναι τα Μεστά, οι Ολύμποι και το Πυργί.
Ημέρα πρώτη
10πμ.
Check in στο Lida Mary, με μόλις 8 πέτρινα δωμάτια διασκορπισμένα στα δαιδαλώδη στενά των Μεστών. Τα επιβλητικά ενοικιαζόμενα είναι πλήρως ανακαινισμένα σύμφωνα με τις επιταγές της μεσαιωνικής αρχιτεκτονικής με θολωτά ταβάνια, ψηλούς πέτρινους τοίχους, ξύλινα πατάρια και πατώματα (Μεστά, τηλ.: 22710 76217, www.lidamary.gr). Μαστιχόσπιτο Τα ενοικιαζόμενα διαμερίσματα της κυρίας Καλλιόπης βρίσκονται στο Πυργί και μπορούν να φιλοξενήσουν ως 4 άτομα. Διαθέτουν πλήρως εξοπλισμένη κουζίνα, σιδερένιο κρεβάτι και τριθέσιο καναπέ-κρεβάτι (Πυργί, τηλ.: 22710 72900, www.mastihahouse.gr).
Medieval Castle Suites To συγκρότημα αποτελείται από 20 σουίτες σκορπισμένες μέσα στο μεσαιωνικό χωριό, τα Μεστά και συνδυάζει την πολυτέλεια με την ατμόσφαιρα του 14ου αιώνα. Κάθε σουίτα είναι διαφορετική και διαθέτει προσεγμένη επίπλωση, πλήρως εξοπλισμένη κουζίνα, με ψυγείο και mini bar. Ζητήστε να σας δώσουν ποδήλατο χωρίς καμία χρέωση για τις βόλτες σας στο μεσαιωνικό χωριό (Μεστά, τηλ.: 22710 76345, www.mcsuites.gr). Traditional Houses Έξι λιθόκτιστα σπιτάκια, δύο από τα οποία βρίσκονται σ’ ένα μεσαιωνικό σοκάκι κοντά στην πλατεία του χωριού Καλαμωτή και τα υπόλοιπα μέσα σε κτήματα στο δρόμο από την Καλαμωτή προς Κώμη (800 μέτρα μακριά από τη θάλασσα). Είναι κτισμένα από πέτρα με καμάρες, τόξα και εσωτερικές αυλές και με τη δυνατότητα φιλοξενίας από 2 έως 4 άτομα το καθένα (Καλαμωτή, τηλ.: 22710 71486, www.traditionalhouses.gr).
11πμ.
Στα νοτιοδυτικά σε απόσταση 4-6 χιλιομέτρων από τα Μεστά θα βρείτε την Μερικούντα με την παχιά μαύρη αμμουδιά και τον πλούσιο βυθό, την Αυλωνιά με μικρό βοτσαλάκι και κρυστάλλινα νερά και η μεγάλη Αποθήκα με μαύρο βότσαλο και πεντακάθαρα νερά.
Αυλωνιά
2μμ.
Μεσημεριανό στο Μεσαίωνα. Έξω απ’ το προαύλιο της εκκλησίας στα Μεστά, πάνω στην πλατεία, θα γευτείτε συνταγές και μυστικά που ξεκίνησαν από τη γιαγιά Μαριάνθη και τη μαμά Μαργαρίτα και έφτασαν στον Μεσαίωνα από την εγγονή και κόρη τους, τη χρυσοχέρα Δέσποινα. Θα γευτείτε μαμαδίσιο φαγητό όπως γεμιστά, μελιτζανοπίλαφο, χορτοκεφτέδες με άγρια χόρτα, κολιούς μαγειρευτούς και αφράτους κολοκυθοκεφτέδες. Απαραίτητο συνοδευτικό το ούζο αρωματισμένο με μαστίχα και η σούμα που φτιάχνεται από απόσταξη σύκου (Μεστά, τηλ.: 22710 76050, από €12 το άτομο).
5μμ.
Βόλτα στα Μεστά, το πιο καλοδιατηρημένο από τα μεσαιωνικά χωριά. Η περίτεχνη αρχιτεκτονική του πηγάζει από τη Βυζαντινή περίοδο και το ίδιο το χωριό είναι χτισμένο σαν ένα κάστρο. Τα σπίτια, μικρά και πέτρινα, χτισμένα το ένα δίπλα στο άλλο, σχηματίζουν στην εξωτερική περίμετρο του οικισμού ένα ισχυρό προστατευτικό τείχος. Η βόλτα στα μικρά σοκάκια του χωριού, κάτω από τις καμάρες που σχηματίζουν τα μπαλκόνια μοιάζει με ταξίδι πίσω στο 14ο αιώνα καθώς ελάχιστα έχουν αλλάξει από τότε στο χωριό που έχει σχεδιαστεί και κτιστεί σαν ένας λαβύρινθος. Οι κάτοικοι μπορούσαν να μπουν και να φύγουν από το χωριό μόνο μέσω μιας πόρτας η οποία βρίσκεται σήμερα στην τοποθεσία Κάτω Πόρτα. Στο κέντρο των Μεστών υψώνεται ο αμυντικός πύργος, ένας τύπος της Ακρόπολης τον οποίο οι κάτοικοι είχαν σαν καταφύγιο σε περίπτωση επίθεσης. Το παλαιότερο μνημείο (εκτός από το ίδιο το χωριό) είναι η εκκλησία του Παλαιού Ταξιάρχη με το ξυλόγλυπτο τέμπλο που θεωρείται περίτεχνο δείγμα της Χιώτικης ξυλογλυπτικής.
7μμ.
Απαραίτητη στάση στον Κανέλλο για τους φημισμένους λουκουμάδες. Τραγανοί εξωτερικά και αφράτοι από μέσα συνοδεύουν ιδανικά τον απογευματινό καφέ. Θα γευτείτε γλυκούς με πραλίνα και λευκή σοκολάτα ή μέλι και μαστίχα ή αλμυρούς με μεστούσικα άνυδρα ντοματάκια και φέτα (Μεστά, τηλ.: 22710 76186).
9μμ.
Δείπνο στο Ίρις, το κομψό εστιατόριο δίπλα από την “σιδερένια πόρτα” των Μεστών και σε απόσταση αναπνοής από την πλατεία του χωριού. Η κα. Ελένη ετοιμάζει τα φημισμένα μαγειρευτά της όπως κουνέλι λεμονάτο, σουτζουκάκια σμυρνέικα, κατσικάκι γάστρας, κόκορα κρασάτο και φασολάδα με πράσα και μπέικον. Από τις σπεσιαλιτέ το χοιρινό με δαμάσκηνα (Μεστά, τηλ.: 2271 076600, από €12 το άτομο).
10πμ.
Η παραλία της Κώμης βρίσκεται στο νοτιοανατολικό τμήμα του νησιού και απέχει 6 χιλιόμετρα από τον παραδοσιακό οικισμό της Καλαμωτής και τριάντα λεπτά από την πόλη της Χίου. Η ατέλειωτη αμμουδιά της είναι μία από τις ωραιότερες της Ελλάδας. Θα βρείτε ομπρέλες, ξαπλώστρες, ποδήλατα, κανό και άλλα θαλάσσια παιχνίδια και σπορ. Λίγο πιο νότια, στον παραθαλάσσιο οικισμό του Εμπορειού, σε απόσταση 7 χλμ. από το Πυργί βρίσκεται η διασημότερη παραλία του νησιού, τα Μαύρα Βόλια. Πρόκειται για τρεις διαδοχικούς κόλπους με βαθιά, σκούρα νερά που οφείλονται στα ολόμαυρα βότσαλα της παραλίας. Ακριβώς πίσω μας απότομα, ψηλά βουνά δημιουργούν «πλάτη» στην ασυνήθιστη ακτή και ξαφνιάζουν με τον όγκο τους τον επισκέπτη. Αναμφισβήτητα το ηφαιστειογενές τοπίο είναι μαγευτικό και αν δεν κολυμπήσετε εδώ, θα χάσετε μία μοναδική εμπειρία.
2μμ.
Μεσημεριανό στην Κυρά-Δέσποινα, που αποτελεί σταθερή αξία εδώ και 65 χρόνια πάνω στην αμμουδερή παραλία του Λιθιού. Στη βεράντα της ψαροταβέρνας θα γευτείτε φρέσκα ψάρια και πλούσια κακαβιά αλλά και ορισμένα μαγειρευτά όπως μουσακά και ιμάμ (Λιθί, τηλ.: 22710 73373, http://kyradespoina.gr, από €12 το άτομο).
4μμ.
Βόλτα στο Πυργί, το “ζωγραφιστό χωριό”, όπως το αποκαλούν λόγω των περίτεχνων διακοσμητικών μοτίβων στις προσόψεις των οικημάτων. Είναι το μεγαλύτερο μεσαιωνικό χωριό της Χίου και απέχει 25 χιλιόμετρα από την πόλη. Παρ’ όλες τις αλλοιώσεις που επέφεραν σ’ αυτό ο χρόνος και οι ανθρώπινες επεμβάσεις, το Πυργί αποτελεί ακόμη και σήμερα ένα ζωντανό μεσαιωνικό θρύλο. Η πολεοδομική του διάρθρωση και η αρχιτεκτονική του μορφή προκαλούν τεράστιο ιστορικό ενδιαφέρον. Η οχυρωματική του διάταξη είναι αντιπροσωπευτική για την αντιμετώπιση των εχθρικών επιδρομών. Εδώ το σημαντικότερο αξιοθέατο είναι τα ίδια τα πυργούσικα σπίτια με τα «ξυστά», τα διακοσμητικά στοιχεία δηλαδή στην πρόσοψη με γεωμετρικά σχήματα σε μαύρο και άσπρο. Η τεχνική αυτή του εξωτερικού στολισμού αγαπήθηκε από τους ντόπιους και για το λόγο αυτό την διατήρησαν ζωντανή μέχρι τις μέρες μας. Στις βόλτες στα στενά σοκάκια του χωριού θα δείτε το ναό των Αγίων Αποστόλων, ένα άριστα διατηρημένο βυζαντινό μνημείο με κεραμικό διάκοσμο, οδοντωτές ταινίες στον τρούλο, με διπλούς μαρμάρινους κιονίσκους και πολύχρωμα φιαλοστόμια στην τοιχοποιία.
5μμ.
Επισκεφτείτε το Μουσείο Μαστίχας στο Πυργί, όπου θα μάθετε για αυτό το φημισμένο και μοναδικό φυσικό προϊόν, για την παραδοσιακή τεχνογνωσία της μαστιχοκαλλιέργειας, για την παραγωγή του και τις χρήσεις του. Η μουσειακή εμπειρία ολοκληρώνεται στην υπαίθρια έκθεση, στην οποία το κοινό έρχεται σε επαφή με το φυτό και το φυσικό περιβάλλον στο οποίο ευδοκιμεί (Πυργί, τηλ.: 22710 72212, ωράριο Τε-Δε 10πμ.-6μμ., είσοδος €3).
7μμ.
Επόμενος σταθμός μας οι Ολύμποι, στο χωριό που βρίσκεται 6 χλμ. από το Πυργί. Η όψη του μας εντυπωσιάζει πριν καν μπούμε στο εσωτερικό του. Κι αυτό γιατί η ενότητα στους εξωτερικούς τοίχους των ακραίων σπιτιών που λειτουργούσαν σαν τείχη προσδίδει φρουριακό χαρακτήρα στην όψη του χωριού. Υπάρχει κι εδώ κεντρική πύλη, αμυντικός πύργος, ο οποίος διατηρείται μισοερειπωμένος και στενά δρομάκια με θολωτά πέτρινα τόξα πάνω τους που συνέδεαν τα σπίτια μεταξύ τους. Στην πλατεία του χωριού βρίσκεται η μικρή εκκλησία της Αγίας Παρασκευής με το ξυλόγλυπτο τέμπλο, αξιόλογο δείγμα της τέχνης του 18ου αιώνα. Αξίζει να δείτε και την Τράπεζα των Ολύμπων, ένα διώροφο κτίριο με μακρόστενες αίθουσες που σώζεται από την παλιά μεσαιωνική περίοδο σε πολύ καλή κατάσταση. Από τους Ολύμπους μπορείτε να επισκεφθείτε το αξιοποιημένο σπηλαιοβάραθρο της Συκιάς, με τον εντυπωσιακό σταλακτιτικό και σταλαγμιτικό διάκοσμο. Ο δρόμος καταλήγει σε ερημικό ακρωτήρι όπου τα μοναδικά ανθρώπινα έργα είναι η μεσαιωνική βίγλα και το εκκλησάκι της Αγίας Δύναμης που τη συνοδεύει.
9μμ.
Δείπνο στο μεζεδοπωλείο Αμέθυστος, σε όμορφο περιβάλλον στους Ολύμπους. Δοκιμάστε ελληνική δημιουργική κουζίνα με πιάτα εμπνευσμένα από τη Χίο, με μαστίχα και ελληνικά προϊόντα. Θα απολαύσετε μπιφτέκι με σάλτσα ροκφόρ-μαστίχας και κοτόπουλο τυλιγμένο με μπέικον και σως παρμεζάνας, κολοκυθοκεφτέδες ή χοιρινό που λιώνει στο στόμα με δενδρολίβανο και σάλτσα πορτοκαλιού και μελιού. Αφήστε χώρο για πορτοκαλόπιτα με παγωτό μαστίχα και σπιτικό γαλακτομπούρεκο (Ολύμποι, τηλ.: 22710 76350).
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.