Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του νησιού αποτελεί η διαχείριση των υδάτινων πόρων του. Η Χίος επί πολλές δεκαετίες έχει πραγματοποιήσει δεκάδες έργα για την κάλυψη των αναγκών κατοίκων και επισκεπτών σε νερό. Φέτος διαπιστώσαμε όλοι, ότι παρά τις έντονες και για κάποιο χρονικό διάστημα μεγάλες βροχοπτώσεις, τα αποθέματα νερού είναι χαμηλότερα των προσδοκιών, κάτι που αποδεικνύει το μέγεθος του προβλήματος της διαχείρισης.
Είναι κοινή η διαπίστωση ότι η Χίος μπορεί να πνίγεται στο νερό το χειμώνα αλλά να διψάει το καλοκαίρι. Επίσης είναι συνταρακτικό το γεγονός ότι ενώ αντιμετωπίζουμε ένα τόσο μεγάλο πρόβλημα στην διαχείριση των υδάτινων πόρων, μέχρι και σήμερα υπάρχει απώλεια τουλάχιστον του 50% του νερού που αποστέλλεται από την ΔΕΥΑΝΧ προς τους καταναλωτές. Για να καταλάβουμε το μέγεθος του προβλήματος πρέπει να γνωρίζουμε ότι από τα 2,800,000 m3/έτος που διαθέτει η ΔΕΥΑΝΧ στη πόλη της Χίου μόλις το 1,100,000 m3/έτος φτάνει στους Δημότες. Απώλεια που αγγίζει το εξωπραγματικό ποσοστό του 60%.
Είναι επίσης τραγικό το γεγονός ότι ενώ έχουν ξοδευτεί εκατομμύρια ευρώ για την αντικατάσταση του μεγαλύτερου μέρους του δικτύου ύδρευσης της πόλης έχει συνδεθεί σε αυτό ένα μικρό ποσοστό των επιχειρήσεων και οικιακών καταναλωτών την ίδια στιγμή οι υπόλοιποι εξακολουθούν να υδρεύονται από τα απαρχαιωμένα και ακατάλληλα δίκτυα.
Είναι γνωστό, ότι το κακής ποιότητας νερό, που φτάνει στις βρύσες μας, προκαλεί συνέχεια ζημιές σε όλα τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις του νησιού και αυξάνει ουσιαστικά το κόστος διαβίωσης των νοικοκυριών και λειτουργιάς των επιχειρήσεων.
Η υπερεκμετάλλευση των πηγών και των γεωτρήσεων οδήγησε στην υφαλμύρινση του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα υποβαθμίζοντας την ποιότητα του νερού.
Εκ προοιμίου κρίνεται αναγκαία η άμεση ολοκλήρωση του Γενικού Σχεδίου Ύδρευσης (Master Plan), προκειμένου να οριστικοποιηθεί ένας οδηγός για την αποτύπωση και βελτίωση της υφιστάμενης κατάστασης.
Εξίσου σημαντική είναι και η εκπόνηση σχεδίου ασφαλείας με εργαστηριακές αναλύσεις σε διάφορα σημεία του δικτύου ύδρευσης, με στόχο να επιτυγχάνονται ο άμεσος έλεγχος και η αντίστοιχη γρήγορη αντιμετώπιση οιουδήποτε προβλήματος, πριν αυτό φτάσει στον δημότη.
Για τον λόγο αυτόν η ΣυμμαΧία Αξιών λαμβάνοντας υπόψη το ισχύον Σχέδιο Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών του Υδατικού Διαμερίσματος Νήσων Αιγαίου (GR 14) καθώς και την οδηγία πλαίσιο για το νερό 2000/60/ΕΚ και μετά από συναντήσεις με τους αρμόδιους φορείς και τους υπηρεσιακούς παράγοντες, καταθέτει συγκεκριμένες προτάσεις και μετρήσιμους στόχους, που προτίθεται να υλοποιήσει.
ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ
Στόχος μας είναι να προσφέρεται στον δημότη κατάλληλο νερό στο οικιακό του δίκτυο, ποιοτικό για τις καλλιέργειες του και ποσοτικά επαρκές ακόμα και σε περιόδους υψηλής ζήτησης.
Για τον σκοπό αυτό το σχέδιο μας βασίζεται σε τέσσερις άξονες, με συγκεκριμένους μετρήσιμους στόχους:
Πρώτος Άξονας: Κατασκευή έργων συλλογής και παραγωγής νερού και βελτίωση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων:
Λαμβάνοντας ως αφετηρία το Γενικό Σχέδιο Ύδρευσης (Master Plan) πρέπει να μελετηθεί ένα σχέδιο διαχείρισης των υδατικών πόρων του νησιού διερευνώντας όλες τις πιθανές θέσεις για την κατασκευή ταμιευτήρων για την αποθήκευσή και τη διαχείριση των υδρολογικών λεκανών που μπορούν να προσφέρουν ικανοποιητικές ποσότητες Νερού και να διερευνηθεί η μελέτη βιωσιμότητας των έργων αυτών. Στο πλαίσιο αυτό σκοπός μας είναι ο έλεγχος χωρητικότητας και λειτουργικότητας των υφισταμένων δεξαμενών και αναδιάρθρωσης των δικτύων ύδρευσης των οικισμών.
Φράγμα «Κόρης Γεφύρι»- φράγμα Κατράρη
Ναυαρχίδα των έργων αντιμετώπισης των προβλημάτων της διαχείρισης υδάτινων πόρων της πόλης είναι η ολοκλήρωση του φράγματος στην θέση «Κόρης Γεφύρι». Για τον σκοπό αυτόν πρέπει να ολοκληρωθεί χωρίς καθυστέρηση ο έλεγχος του εκτελεσθέντος έργου, προκειμένου η συνέχιση του να διασφαλίζει πρώτα από όλα την ποιοτική κατασκευή του φράγματος. Αντίστοιχα για τη Νότια Χίο το φράγμα Κατράρη δεν έχει αποδώσει τις προβλεπόμενες από την κατασκευή του ποσότητες νερού. Σε αυτήν την διαδικασία ο Δήμος και η ΔΕΥΑΝΧ, δεν μπορούν να είναι θεατές. Ο Δήμος Χίου που εκπροσωπεί αυτούς που καίγονται για νερό, δηλαδή τους δημότες του, πρέπει να πρωτοστατεί, με καθημερινή παρακολούθηση του θέματος και με διαρκή διεκδίκηση. Είναι έργα πνοής και είναι αναγκαία η ολοκλήρωσή τους και η σωστή λειτουργία τους.
Πρόταση: Ο Δήμος να καταστεί συμμέτοχος στην κατασκευή, με μια προγραμματική σύμβαση με την Περιφέρεια και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης όσον αφορά στο φράγμα Κόρης Γεφύρι καιυδρολογική μελέτη των αιτιών απώλειας του νερού από τον ταμιευτήρα του Κατράρη.
Σκοπός του έργου: Η ολοκλήρωση αυτών των έργων καλύπτει μεγάλο μέρος των αναγκών άρδευσης του Κάμπου της Χίου και των Νοτιοχώρων, ενώ μετά την τροποποίηση της αρχικής χρήσης, πρέπει να ακολουθηθούν όλες οι νόμιμες διαδικασίες προκειμένου αυτό να καταστεί κατάλληλο και διαθέσιμο για την κάλυψη και των υδρευτικών αναγκών .
Μετρήσιμος στόχος: Σε πρώτη φάση η ολοκλήρωση του ελέγχου και σε δεύτερη φάση η ολοκλήρωση των έργων με τις μελέτες που θα προκύψουν.
Αφαλάτωση νερού
Η λύση της χρήσης αφαλάτωσης για την παροχή νερού ύδρευσης, με την κατασκευή μίας ακόμη μονάδας αφαλάτωσης για την πόλη της Χίου και μίας μικρότερης για την Νότια Χίο, κρίνεται αναγκαία για την κάλυψη του ελλείμματος ισοζυγίου σε περιοχές που το έχουν ανάγκη. Η λύση αυτή προτιμάται τουλάχιστον σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο, προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες, που προκύπτουν από την καθυστέρηση της κατασκευής του Φράγματος «Κόρη Γεφύρι». Κρίνεται επίσης αναγκαίος ο εκσυγχρονισμός και η επέκταση των υφιστάμενων μονάδων αφαλάτωσης σε Θόλος και Μηλιγκά.
Μετρήσιμος στόχος: Προσθήκη συγκεκριμένου αριθμού κυβικών μέτρων στο διαθέσιμο προς χρήση νερό, που καταλήγει στους δημότες.
Κατασκευή μονάδων τριτοβάθμιας επεξεργασίας νερού Βιολογικού Χίου
Κρίνεται αναγκαία η κατασκευή μονάδων επιπλέον επεξεργασίας των νερών εκροής των Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων (Βιολογικού), προκειμένου να καταστεί το νερό αυτό κατάλληλο για άρδευση και να τύχει επαναχρησιμοποίησης για την άρδευση του Κάμπου.
Πρόταση: Κατασκευή μονάδων επιπλέον επεξεργασίας
Σκοπός του έργου: Η μείωση των απολήψεων από τον υδροφόρο του Κορακάρη, με στόχο να σταματήσει η υπεράντληση και να ξεκινήσει να υφίσταται αντίστροφα θετικό ισοζύγιο μετά από τριάντα και πλέον έτη υπεραντλήσεων. Με αυτόν τον τρόπο θα βελτιωθεί η ποιότητα νερού του υδροφόρου και θα καλυφθούν οι ανάγκες σε άρδευση με νερό κατάλληλο για αυτήν την χρήση.
Μετρήσιμος στόχος: Η ολοκλήρωση της κατασκευής και θέση σε λειτουργία των μονάδων, με προσθήκη συγκεκριμένου αριθμού κυβικών μέτρων νερού για άρδευση.
Συγκεντρωτικός Μετρήσιμος Στόχος: Στο τέλος της τετραετίας, το έργο της ΣυμμαΧίας Αξιών θα κριθεί από τον αριθμό κυβικών μέτρων νερού, κατάλληλου για οικιακή και αγροτική χρήση, που θα διατεθούν στους δημότες από τα παραπάνω έργα.
Δεύτερος Άξονας: Ορθολογική Διαχείριση Νερού
Ίδρυση Ενιαίου Φορέα Διαχείρισης
Η ίδρυση του Ενιαίου Φορέα Διαχείρισης σκοπεύει στην συμπερίληψη κάτω από την ίδια ομπρέλα όλων των υδρευτικών και αρδευτικών έργων δημοτικών, περιφερειακών και ιδιωτικών, με στόχο την βέλτιστη διαχείρισή τους. Μέσα από τον Ενιαίο Φορέα θα τεθεί σε λειτουργία μηχανισμός για τον έλεγχο των μέτρων διαχείρισης υδάτινων πόρων.
Σκοπός: Ενιαία διαχείριση και λήψη απόφασης για το σύνολο των θεμάτων που αφορούν στο νερό.
Μετρήσιμος στόχος: Άμεση και ολοκληρωμένη εικόνα του συνόλου των διαθέσιμων πόρων και αποτελεσματική διαχείριση τους.
Δίκτυα ύδρευσης πόλης
Η πόλη διαθέτει ένα δίκτυο ύδρευσης που υπερβαίνει τα 50 χλμ. Ήδη από το 2014 έχει κατασκευασθεί ένα νέο δίκτυο μήκους 30 χλμ, το οποίο ωστόσο έχει συνδεθεί μόνο με το 20% των παροχών, από τις οποίες διέρχεται. Οι υπόλοιπες εξακολουθούν να λειτουργούν στο παλαιό δίκτυο. Όπως είναι γνωστό το μεγαλύτερο μέρος των διαρροών οφείλεται στην παλαιότητα του δικτύου ύδρευσης και άρδευσης.
Πρόταση: Αντικατάσταση του παλαιού δικτύου ύδρευσης της πόλης και άμεση σύνδεση όλων των καταναλωτών στο νέο δίκτυο ύδρευσης της πόλης. Απαιτείται επίσης εκσυγχρονισμός των αναλυτικών εγκαταστάσεων και δεξαμενών, διαχωρισμό άρδευσης από την ύδρευση, έλεγχο διαρροών δικτύων ύδρευσης μέσω καταγραφής απωλειών, εγκατάστασης συστημάτων τηλεελέγχου - τηλεχειρισμού και διαχείρισης διαρροών.
Σκοπός του έργου: Η βελτίωση της ποιότητας του νερού που φτάνει στον δημότη και ο περιορισμός των διαρροών που υφίστανται στο παλαιό δίκτυο.
Μετρήσιμοι στόχοι: Υφιστάμενο νέο δίκτυο: Σύνδεση όλων των παροχών έως το τέλος του 2020.
Αντικατάσταση υπολοίπου παλαιού δικτύου: Ολοκλήρωση μελετών έργου αντικατάστασης δικτύου σε έξι μήνες. Ένταξη του έργου εντός του 2020 σε τρέχον ευρωπαϊκό πρόγραμμα. Ολοκλήρωση του έργου έως το τέλος του 2021. Σύνδεση με τις παροχές των δημοτών έως το τέλος του 2022.
Τρίτος άξονας: Πολιτικές
Καμπάνια σε σχολεία
Η καμπάνια σε σχολεία, που αφορά στην ευαισθητοποίηση των μαθητών σε σχέση με την εξοικονόμηση νερού, την ορθολογική χρήση και την υιοθέτηση από τους μαθητές μίας συμπεριφοράς σεβασμού του περιβάλλοντος και των υδάτινων πόρων κρίνεται αναγκαία. Είναι βέβαιο ότι αυτός είναι ένας τρόπος αλλαγής της συμπεριφοράς μας όχι μόνο για το σήμερα αλλά και για το αύριο.
Πρώτος ο Δήμος
Πρώτος ο Δήμος και τα Νομικά του Πρόσωπα να δώσουν το καλό παράδειγμα υιοθετώντας το δόγμα της μηδενικής απώλειας υδάτινων πόρων κατά την διάρκεια των δικών τους δραστηριοτήτων. Η ορθολογική χρήση του νερού περνά μέσα από όλες τις εκφάνσεις της δραστηριότητας του νησιού.
Τέταρτος άξονας: Εξοικονόμηση – παραγωγή ενέργειας
Το 20% και πλέον των εσόδων της ΔΕΥΑΧ κατευθύνεται στην κάλυψη του κόστους της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος. Από αυτό το ποσοστό, το 5% αφορά στο κόστος κατανάλωσης ρεύματος για την λειτουργία αφαλατώσεων και των συνοδών αντλήσεων. Το μεγαλύτερο μέρος του ως άνω κόστους οφείλεται στην πληθώρα αντλιοστασίων, που υφίστανται λόγω του έντονου ανάγλυφου του νησιού. Ως εκ τούτου οι καταναλώσεις ενέργειας πέρα από τον περιορισμό τους, λόγω εκσυγχρονισμού του τεχνολογικού και μηχανολογικού εξοπλισμού, προβλέπεται οτι θα παραμένουν υψηλές.
Με στόχο τη μείωση της υπέρμετρης επιβάρυνσης από το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος, η ΔΕΥΑΝΧ έχει διερευνήσει ήδη αρκετές λύσεις και με χρήση ΑΠΕ.
Πρόταση: Κατασκευή υβριδικής μονάδας παραγωγής από ΑΠΕ (φωτοβολταϊκά ή ανεμογεννήτρια σε συνδυασμό με μπαταρίες), με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.
Σκοπός: Η εξοικονόμηση χρηματικών πόρων και η προστασία του περιβάλλοντος.
Μετρήσιμος στόχος: Η μείωση του κόστους κατανάλωσης ενέργειας κατά 20% εντός της επόμενης τετραετίας.
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.