Ένας κύκλος ζωής έκλεισε πριν λίγες ημέρες για τον Γιώργο Αμπαζή. Μετά από 4 δεκαετίες στις σχολικές αίθουσες του Δημοτικού Σχολείου της Συκιάδας συνταξιοδοτείται, έχοντας προηγουμένως θέσει τα θεμέλια της γνώσης σε εκατοντάδες μαθητές των χωριών της Συκιάδας και της Λαγκάδας.
Σε συνέντευξη του στον «π» κάνει τον απολογισμό των 40 χρόνων του στην εκπαίδευση, αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές για την προσωπική του ζωή, μιλά για τη σχέση αγάπης με τη Συκιάδα και δηλώνει έτοιμος να συνεχίσει τη συνδικαλιστική του δράση μέσα από τα σωματεία των συνταξιούχων του νησιού.
Η γέννηση, η ορφάνια και η είσοδος στην Παιδαγωγική Ακαδημία
Γεννήθηκα στο Βροντάδο το 1957 από οικογένεια Βρονταδούσων ναυτικών. Ο πατέρας μου ήταν μανάβης από παραδοσιακή οικογένεια μανάβηδων. Στο μανάβικο πέρασα τα παιδικά μου χρόνια, ζώντας από κοντά τη ζωή των ανθρώπων του μόχθου μιας και ο πατέρας μου σηκωνόταν από τα ξημερώματα για να κατέβει στο παζάρι της Χίου και να ψωνίσει από τους παραγωγούς των Καμποχώρων και της νότιας Χίου τα διάφορα αγροτικά προϊόντα.
Η χαρά μου ήταν να κατεβαίνω ξημερώματα μαζί του και να προσλαμβάνω εμπειρίες. Δυστυχώς όμως αυτές οι εμπειρίες δεν ήταν μόνο ευχάριστες. Μία ημέρα ο πατέρας μου, την ώρα που ξεφόρτωναν τα καφάσια στο παζάρι, τραυματίστηκε θανάσιμα. Έτσι το 1970 βρέθηκα να παρατώ το σχολείο, να μένω στην ίδια τάξη και να αναλαμβάνουμε το μανάβικο εγώ η μητέρα μου και ο αδερφός μου.
Χάρη στη βοήθεια και τη συμπαράσταση μεγάλων καθηγητών και παιδαγωγών ξαναγύρισα στο σχολείο και συνέχισα την προσπάθεια κάτω από δύσκολες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες. Έτσι λίγο αργότερα και με την πολύτιμη στήριξη της μητέρας μου βρέθηκα να διεκδικώ μία θέση στην Παιδαγωγική Ακαδημία της Μυτιλήνης. Εκεί σπούδαζα και δούλευα παράλληλα σε μαγαζιά της Χίου, όπως το «Ίλιον». Αυτή ήταν και η πρώτη μου επαφή με τη Συκιάδα μιας και μεταφέραμε τότε πράγματα στα σπίτια του χωριού.
Ο ρόλος του Δασκάλου και οι δυσκολίες
Ο πιο δύσκολος ρόλος και αυτός που με δίδαξε ήταν ο ρόλος του Δασκάλου. Δεν είχα μεγάλη εκπαιδευτική διαδρομή. Πήγα στη Θεσσαλονίκη, στη συνέχεια στη Σύρο κι έπειτα στο Δημοτικό Σχολείο της Συκιάδας. Οι εμπειρίες μέσα από την κοινωνία αλλά πολύ περισσότερο οι εμπειρίες μέσα από τη γνώση της ζωής των μαθητών είναι αυτές που σε ωριμάζουν σαν εκπαιδευτικό. Αν δεν διδαχθείς πρώτα εσύ από τους μαθητές, την οικογένεια του κάθε μαθητή σου αλλά και την κοινωνία που ανέδειξε αυτόν τον μαθητή, τότε δεν μπορείς να πας παρακάτω.
Είναι μεγάλη κουβέντα να πούμε ότι διαπαιδαγωγούμε τους νέους ανθρώπους. Πρέπει να έχουμε συναίσθηση και των καταστάσεων και των κοινωνικών γεγονότων του κάθε τόπου.
Ο ρόλος του δασκάλου είναι ρόλος ζωής. Ένα ναυτοχώρι, όπως είναι η Συκιάδα, δεν είχε μόνο γάμους και χαρές. Είχε και πολλά ναυάγια και κηδείες. Και εμείς σαν σχολείο περάσαμε δύσκολες περιόδους. Θυμάμαι τον πνιγμό του καπ. Ζαννή Γεωργούλη ή του καπ. Πύρρου. Τις καταστάσεις που βιώσαμε, όταν το χωριό ήταν βυθισμένο στο πένθος και τα παιδιά τους ήταν στο σχολείο. Άρα μιλάμε για ένα χωριό που οι πατεράδες ήταν στη θάλασσα, τα έβλεπαν λίγους μήνες τον χρόνο και εμείς έπρεπε να επιτελέσουμε και τον ρόλο του πατέρα που πάλευε στη μέση των ωκεανών.
Η ενασχόληση με το συνδικαλισμό και την Αριστερά
Οι εμπειρίες και η γνώση για την Αριστερά προήλθαν από την οικογενειακή ιστορία. Ο θείος μου ο Γιάννης, αγωνιστής από τα παιδικά του χρόνια, πέρασε δύσκολες εποχές της Μεταξικής δικτατορίας στα ξερονήσια της Γαύδου, της Τζιας και της Ανάφης και εκτελέστηκε από τους Γερμανούς την 1η Μάη του 1944 στην Καισαριανή έπειτα από προδοσία Ελλήνων χωροφυλάκων. Ήταν ένας από τους δημιουργούς της αντιφασιστικής οργάνωσης Χίου τα δύσκολα χρόνια του 1941, προσπαθώντας να δημιουργήσει την ελπίδα ότι ο ζυγός του ναζισμού δεν θα ήταν μόνιμος.
Τα φοιτητικά μου χρόνια στη Μυτιλήνη, οι αγώνες των παλαιότερων δασκάλων για την ανωτατοποίηση των εκπαιδευτικών ακαδημιών και γενικότερα το κλίμα της εποχής του 1976- 1977 βοήθησε στο να υπάρξει έντονος προβληματισμός και σοβαρές πολιτικές συζητήσεις. Η ποίηση του Ρίτσου και τα τραγούδια του Θεοδωράκη βοηθούσαν να υπάρξει πολιτική σκέψη στον κάθε νέο εκείνης της εποχής.
Η γνωριμία με τη Συκιάδα
Ο αείμνηστος Δάσκαλός μου και μετέπειτα προϊστάμενός μου στη Χίο, με έστειλε μαζί με τον Γιάννη Τριπολίτη το 1985 στη Συκιάδα. Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό γιατί έπεσα σε μία εποχή που υπήρχε ακόμα η λεγόμενη «δρακογενιά», δηλαδή η γενιά των παλιών ναυτεργατών και των παλιών αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης και της Μέσης Ανατολής, που ήταν γαλουχημένοι με σοβαρές αξίες και αρχές αλλά πάνω από όλα από έναν πολιτισμό που σήμερα τον χάνουμε. Οι άνθρωποι αυτοί και στα καφενεία της Συκιάδας και στα σπίτια, είχαν το στοιχείο όχι να σε διδάσκουν βάζοντάς σε απέναντι αλλά μέσα από τη ζωή τους και την καθημερινή τους πράξη.
Αυτοί ήταν που έτρεξαν να στηρίξουν τα πρώτα μας βήματα στο σχολείο της Συκιάδας, με την εθελοντική τους δράση. Άλλοτε έχτιζαν, άλλοτε έβαφαν, άλλοτε διέθεταν χρήματα για το σχολείο. Κατέθεταν ένα κομμάτι της ζωής τους για εκείνους, τα παιδιά τους και τα εγγόνια τους.
Το Δημοτικό Σχολείο της Συκιάδας αποτελεί ένα σχολείο που έχει ιστορία από τον προηγούμενο αιώνα και από το οποίο πέρασαν Δάσκαλοι και Δασκάλες με μεγάλο αξιακό κώδικα.
Μέσα από αυτό το σχολείο διαπαιδαγωγηθήκαμε. Κατακτήσαμε το προνόμιο να μπορούμε να στεκόμαστε απέναντι από τους συνανθρώπους μας και να γίνουμε όχι Δάσκαλοι αλλά οι μαθητές της κοινωνίας της Συκιάδας.
Για εμένα ήταν στάση και επιλογή ζωής να μείνω 4 δεκαετίες στη Συκιάδα, διότι ανακάλυψα ότι με έκφραζε ο τρόπος ζωής του χωριού, με έκανε καλύτερο άνθρωπο και διδάχθηκα ντομπροσύνη και αγνότητα.
Το χωριό με στήριξε με όλες του τις δυνάμεις παρότι ήταν γνωστή η πολιτική μου ταυτότητα. Θυμάμαι χαρακτηριστικά τους προέδρους του χωριού, τον Στ. Κοβέρη και τον Π. Μαθιούδη, που παρότι ανήκαν στο ΠΑΣΟΚ και στη ΝΔ αντίστοιχα, αποτέλεσαν σχολείο για εμένα στο πως θα πρέπει να σέβεσαι και να αντιλαμβάνεσαι τη θέση του κάθε ανθρώπου στο κοινωνικό σύνολο.
Αυτοί που μου έδωσαν την ποιότητα και τις αρχές ήταν ο Διαμαντής Γεωργούλης και ο αδερφός του ο Δημητρός, ο Κωνσταντής «ο Ψιριάρης», ο Θοδωρής ο Φύκαρης, ο μπάρμπα Αγαπητός ο Μαυρέλος και τόσοι άλλοι παλιοί της Συκιάδας.
Η εκπαίδευση των προσφυγόπουλων
Αυτός ο τόπος έχει ακόμα νωπές τις μνήμες της περιόδου όπου οι κάτοικοι των χωριών μας, δηλαδή της Συκιάδας, της Λαγκάδας και του Παντουκειούς, έμπαιναν νύχτα στη βάρκα και πήγαιναν στην Τουρκία και από εκεί στη Μέση Ανατολή για να γλυτώσουν από τους Γερμανούς. Αυτά τα σχολειά επίσης ήταν τα πρώτα που δέχθηκαν τα προσφυγόπουλα από τη Μικρασία το 1922.
Η στάση μας η προσωπική και η εκπαιδευτική δεν θα μπορούσε να μην είναι σαφής. Όλα για το παιδί. Στο παιδί υποτάσσουμε τη ζωή μας. Τα παιδιά, ανεξάρτητα από θρησκεία και εθνότητα, έχουν μέσα τους τη δημιουργία. Εμείς είχαμε την τύχη να παίρνουμε από τα παιδιά ζωή και κουράγιο και να παίρνουμε δυνάμεις να ξεπερνάμε τις δυσκολίες. Θα διαθέσουμε όλες μας τις δυνάμεις να φύγουν από το βούρκο της ΒΙ.ΑΛ. και να μπουν σε γνώριμα μέρη, όπως είναι οι τάξεις με τα χαμόγελα και τις ζωγραφιές.
Η πλειοψηφία των συνανθρώπων μας κατανοεί την κατάσταση που επικρατεί. Στον ρατσισμό και τον κοινωνικό αυτοματισμό κάποιων δεν πρόκειται να υποταχθούμε. Εάν δεν καταλαβαίνουν ότι οι ίδιοι είναι τα θύματα του καπιταλισμού μέσα στην ίδια τους την πατρίδα, τότε δεν μπορούμε να πάμε παρακάτω. Είναι ο καπιταλισμός που σκοτώνει τις ψυχές της νέας γενιάς των Ελλήνων μέσα από την ανεργία και τη φτώχια. Δεν θα αφήσουμε κανέναν να συνεχίσει τον πόλεμο εναντίων των προσφυγόπουλων. Και τα ίδια και οι γονείς τους είναι θύματα των πολέμων.
Ο κύκλος που κλείνει
Δεν έχω συνειδητοποιήσει πως έκλεισε αυτός ο κύκλος. Και ίσως δεν αφήνω τον εαυτό μου να το συνειδητοποιήσει, γιατί υπάρχουν σε εκκρεμότητα πολλά πράγμα στο Δημοτικό Σχολείο της Συκιάδας για τα οποία θέλω να παλέψω.
Έχω οργανώσει τα επόμενα βήματα της ζωής μου. Θα συνεχίσω αυτά που άφησα στη μέση. Είναι η αίθουσα ιστορίας και πολιτισμού αλλά και η βιβλιοθήκη «Κώστα και Ελένης Χωρεάνθη». Ήδη έχουμε πολύ ωραίες προσφορές τόσο από τον αείμνηστο Δ. Σαλιάρη, τον Γ. Παληό και την Κλ. Γεόμελου.
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο.
Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
