«Η αναβλητικότητα βελτίωσης των υποδομών… συνάρτηση της μη ανάκαμψης»

Ο Γιώργος Πάσσας, δεν χρειάζεται πολλές συστάσεις, μιας και το όνομα του είναι συνώνυμο του καλού και ποιοτικού φαγητού στη Λαγκάδα. Παρά το νεαρό της ηλικίας του είναι απόλυτα συνειδητοποιημένος με το αντικείμενο του και γνώστης των προβλημάτων του νησιού μας. Αυτή την εβδομάδα, φιλοξενούμενος στον «π», εξηγεί τους λόγους που το εστιατόριο του κατάφερε να αντέξει στη Χίο της κρίσης, σχολιάζει το έργο του λιμένα της Λαγκάδας, αναφέρεται στο Επιμελητήριο και φυσικά στον Ιδιωτικό Φορέα Τουρισμού, μιας και είναι από τα ιδρυτικά μέλη του.

Η προσωπική πορεία

• Γεννήθηκα το 1984 στην πρωτεύουσα και μεγάλωσα στη Γλυφάδα, από γονείς Λαγκαδούσους. Όλα μου τα καλοκαίρια τα περνούσα στη Χίο, στο χωριό μου, τη Λαγκάδα. Εκεί είχα τους φίλους μου, τους παππούδες μου και γενικότερα όλες μου οι παιδικές και ανέμελες αναμνήσεις είναι από εκεί, για αυτό και ήταν τόσο εύκολη απόφαση για εμένα να γίνω μόνιμος κάτοικος της, αφότου εκπλήρωσα τα στρατιωτικά μου καθήκοντα.
• Έχω αποφοιτήσει από το ΤΕΙ Τεχνολογίας Τροφίμων Αθηνών. Με το αντικείμενο αυτό ασχολήθηκα τα πρώτα χρόνια, ως φοιτητής. Έχω εργαστεί 6 μήνες στο μικροβιολογικό εργαστήριο της Agrolab όπου έκανα τη διαδικασία ανάλυσης τροφίμων και στον ποιοτικό έλεγχο της εταιρείας «Μινέρβα ελαιουργική» για τρεις μήνες, ένα καλοκαίρι. Παράλληλα μιλάω αγγλικά , γαλλικά και τουρκικά.
• Τότε ήταν το πρώτο καλοκαίρι της ζωής μου που δεν πέρασα στη Χίο και ταυτόχρονα το πιο καθοριστικό, αφού κατάλαβα εκείνο το καλοκαίρι ότι δεν μου ταιριάζει η ζωή της Αθήνας και θέλω να εγκατασταθώ μόνιμα στο χωριό μου.  Γιατί εκεί αισθανόμουν και αισθάνομαι όμορφα. Το 2009 ανέλαβα μαζί με τον θείο μου το εστιατόριο μας.

Τα χρόνια του ρεαλισμού

• Λίγα χρόνια αργότερα έκανε αισθητή την εμφάνιση της η κρίση, η οποία επηρέασε κατά πολύ και τον χώρο της εστίασης. Ο οικογενειακός προϋπολογισμός των χιώτικων οικογενειών μαζεύτηκε αρκετά. Η κατανάλωση των τραπεζιών μειώθηκε σημαντικά. Δηλαδή, πριν το 2012, δεν ενδιέφερε τον κόσμο αν θα περισσέψει φαγητό στο τραπέζι και αν θα πεταχτεί. Οι παραγγελίες γίνονταν χωρίς ιδιαίτερη σκέψη, γέμιζαν τα τραπέζια χωρίς να τους νοιάζει αν θα τα φάνε όλα. Σήμερα τους νοιάζουν όλα, κι αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Ζούσαμε εικονικά, πάνω από τις πραγματικές μας δυνατότητες. Τα τελευταία 7 χρόνια διανύουμε την περίοδο του ρεαλισμού.
• Το κέρδος των καφέ είναι μεγαλύτερο και ευκολότερο από αυτό των εστιατορίων. Δεν έχουν το άγχος του εστιάτορα, «αν θα περισσέψει το φαγητό τι θα το κάνω;». Για αυτό και η πλειοψηφία των νέων καταστημάτων που ανοίγουν είναι καφετέριες.
• Η μεγαλύτερη δυσκολία ενός εστιάτορα αφορά στη μεταβλητότητα του περιβάλλοντος. Είναι ένα επάγγελμα που έχει να κάνει με πολλούς και διαφορετικούς ανθρώπους. Αυτός ο πελάτης που σήμερα είναι έτσι, αύριο μπορεί να είναι αλλιώς κι εσύ σαν εστιάτορας πρέπει να προσέξεις τις συνήθειες του και να «κουμπώσεις» πάνω σε αυτές. Όσο νωρίτερα μάθεις τις συνήθειες του καθενός, τόσο πιο επιτυχημένος θα είσαι. Η προσοχή στον πελάτη, είναι κατά τη γνώμη μου η μεγαλύτερη δυσκολία και συνάμα το μυστικό της επιτυχίας.

«Πάμε στον Πάσσα, στη Λαγκάδα;»

• Το γεγονός ότι κάποιες φορές το όνομα του εστιατορίου μας προηγείται από το όνομα του χωριού μας οφείλεται στο ότι ο κόσμος ξέρει για ποιον λόγο έρχεται στο μαγαζί μας και τι θα φάει. Γνωρίζει εκ των προτέρων τι τον περιμένει, δεν περιμένει εκπλήξεις, αλλά νιώθει σιγουριά. Όταν είχα ξεκινήσει να είμαι ενεργό μέλος του μαγαζιού είχα σκεφτεί την προσαρμογή του μενού στα σημερινά δεδομένα. Πιο φρέσκιες ιδέες, πιο μοντέρνα κουζίνα, πάντρεμα παραδοσιακής και εναλλακτικής κουζίνας, αλλά – ευτυχώς-  δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ αυτή η αλλαγή γιατί τέθηκε το δίλημμά της αλλαγής ταυτότητας. Κι στρατηγικά επιλέξαμε να μην αλλάξουμε ταυτότητα. Εκ του αποτελέσματος φάνηκε ότι πράξαμε σωστά, που δεν υλοποιήσαμε καμία αλλαγή.

Η αναλλοίωτη ταυτότητα της Λαγκάδας

• Η Λαγκάδα δεν έχει αλλάξει ταυτότητα. Ανέκαθεν ήταν ο κλασσικός προορισμός για μεζέ και φαγητό πάνω στη θάλασσα με προσανατολισμό στα θαλασσινά, κυρίως τα καλοκαίρια και τις εποχές λίγο πριν και λίγο μετά από αυτά. Δεν θέλω να δραστηριοποιηθώ αλλού, σε άλλο μέρος, για αρκετούς λόγους. Ο βασικότερος είναι η ταύτιση του «Πάσσα» με το χωριό. Νιώθουμε ότι αποτελούμε ένα μέρος από τα σήματα κατατεθέν του χωριού και θεωρώ ότι είναι άδικο έως και λαθεμένο να φύγουμε από εκεί.

«Το έργο παραδόθηκε λάθος»

• Δεν έχει αξιοποιηθεί το χωριό μας όπως θα έπρεπε γιατί σίγουρα έχει πάρα πολλές δυνατότητες. Έχει αυξήσει τη δυναμικότητα στον τομέα της εστίασης, μέσω της καινούργιας υποδομής, αλλά δεν έχει δημιουργήσει την αντίστοιχη ανάπτυξη ως προς τη θάλασσα. Στην ουσία η υποδομή που δημιουργήθηκε την τελευταία 5ετια βοήθησε κάτι άλλο, αντί για αυτό που πραγματικά έπρεπε να βοηθήσει, δηλαδή τον θαλάσσιο τουρισμό.
• Θεωρούμε ότι έχει γίνει ελλιπής κατασκευή. Το λιμάνι δεν έχει θωρακιστεί για να αντιμετωπίσει ανέμους, και αυτή δεν είναι μία δική μου προσωπική άποψη, αλλά ανθρώπων που είναι ειδήμονες στον τομέα αυτόν. Στον καινούργια λιμένα η πρυμνοδέτηση είναι σχεδόν ακατόρθωτη, γιατί δεν προφυλάσσεται επαρκώς από τον υφιστάμενο λιμενοβραχίονα. Έγινε όπως έγινε, αλλά κακώς παραδόθηκε έτσι, μιας και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σωστά. Χρήζει επιτακτικής διόρθωσης το σημείο του λιμανιού που δεν έχει φτιαχτεί (από το εστιατόριο «Στου Γέρου» μέχρι και το Κοινοτικό Γραφείο), καθώς όλο αυτό το μέτωπο είναι υπό κατάρρευση. Έχει ανοίξει ο δρόμος και αναμένουμε πότε θα ενεργήσουν οι υπηρεσίες για να μην πέσει ξαφνικά ο δρόμος στη θάλασσα. Είναι ένα πρόβλημα χρόνιο, που φέτος έχει ενταθεί.

Ο ρόλος του Επιμελητηρίου

• Το Επιμελητήριο είναι το όργανο που βγάζει την ομάδα των επαγγελματιών προς τα έξω. Η ομάδα αυτή πρέπει να έχει δράση, να είναι ενεργή. Για αυτό αποφάσισα να συμμετέχω και παράλληλα να έχω μία καλύτερη άποψη πάνω στα δρώμενα. Δεν θέλω η επιχείρηση μου να είναι αμέτοχη, στις εξελίξεις.
• Ο Φορέας Τουρισμού είναι πολύ σημαντικός. Όλοι οι ενδιαφερόμενοι που απαρτίζουν το τουριστικό αποτέλεσμα πάνω σε έναν τόπο. Οι επιχειρήσεις και οι άνθρωποι που σύσσωμοι δημιουργούν το τουριστικό προϊόν ενός τόπου, από τον ύπνο, την εστίαση, την καθαριότητα κ.τ.λ..  Ο Χιώτης δεν έχει ακόμη ισχυρή τουριστική παιδεία, υστερεί αρκετά, όμως θεωρώ ότι μπορεί να γίνουμε καλύτεροι. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι για πολλά χρόνια στην ψυχοσύνθεση μας δεν υπήρχε τουριστικός προσανατολισμός.
• Η ανάγκη για τουρισμό ήρθε -δυστυχώς- από τα χρόνια που εμφανίστηκε η οικονομική κρίση και έπειτα. Όταν μειώθηκαν οι δουλειές ξεκινήσαμε να σκεφτόμαστε διεξόδους και ο τουρισμός είναι μια διέξοδος. Οι δυνατότητες της Χίου είναι πάρα πολλές και πρέπει οπωσδήποτε να τις χρησιμοποιήσουμε.

«Το μοναδικό παράπονο των Ευρωπαίων είναι το υψηλό κόστος»

• Στο κεφάλαιο Τουρκία, εγώ προσωπικά ξεκίνησα να εντάσσομαι από το 2010. Είχαμε πάει μαζί με τον Αντ. Ζαννίκο και τον Αντ. Παληό, απέναντι, με μία αποστολή του Επιμελητηρίου και από τότε είχαμε έρθει κοντά με τους γείτονες. Καθησυχαστήκαμε από την μονόπλευρη αγορά και δεν αναζητήσαμε άλλους πολλαπλασιαστές. Δεν μπορείς να λειτουργήσεις με έναν πελάτη, όσο καλός και αν είναι.
• Ο νεοπλουτισμός των γειτόνων ξεκίνησε το 2010, όμως όλα άλλαξαν μετά το πραξικόπημα το καλοκαίρι του 2016.  Το 2018 η πτώση ήταν κατακόρυφη, γιατί η γίναμε έρμαιο μιας αγοράς. Το λάθος ήταν που δεν έγιναν από το 2015 και μετά κινήσεις για να επαναπροσεγγίσουμε τους Ευρωπαίους. 
• Οι Ευρωπαίοι που επιλέγουν τη Χίο συνειδητά για τα καλοκαίρια τους, είναι Νορβηγοί και Ολλανδοί. Έχω αρκετούς τέτοιους πελάτες και το πρόβλημα τους με το νησί μας δεν είναι άλλο από το κόστος. Έχουν να κάνουν τουλάχιστον μία στάση στο αεροδρόμιο της Αθήνας, κάτι που αυτομάτως αυξάνει το κόστος των διακοπών τους. 

Η αναβλητικότητα βελτίωσης των υποδομών… συνάρτηση της μη ανάκαμψης

• Όσο γρηγορότερα βελτιώσουμε τις υποδομές μας (λιμένας Μεστών, αεροδρόμιο, λιμάνι Χίου) τόσο πιο σύντομα θα δούμε άνοδο στο τουριστικό προϊόν μας. Ο χρόνος καθυστέρησης είναι συνάρτηση της μη ανάκαμψης. Η Χίος δεν μπορεί να αντέξει περισσότερες χρονιές σαν και αυτή που μας πέρασε, χωρίς να υπάρξουν στιγμές κανιβαλισμού.

Ειδήσεις σήμερα

Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.