Από τη συνθήκη των Σεβρών και τη Μεγάλη Ελλάδα στη συνθήκη της Λωζάνης

Ενόψει της 25ης Μαρτίου, επέτειο της Εθνικής μας Παλιγγενεσίας, στο σύγχρονο ρευστό πολιτικοοικονομικό και γεωπολιτικό γίγνεσθαι που ζούμε, με τη σκέψη εστιασμένη στους διαρκείς αγώνες του Ελληνισμού μέχρι σήμερα να σταθεί στην επικράτειά του, μια πολύ ενδιαφέρουσα, επίκαιρη και πολύ διδακτική εκδήλωση - ομιλία, με θέμα «Από τη Συνθήκη των Σεβρών στη Συνθήκη της Λωζάνης -100 χρόνια μετά», πραγματοποιήθηκε στον Φιλοπρόοδο Όμιλο Βροντάδου, με ομιλητή τον Σάββα Καλεντερίδη, συγγραφέα, εκδότη και γεωστρατηγικό αναλυτή, με πολλά ωφέλιμα συμπεράσματα για όλους... και για το ευρύ κοινό που γέμισε την αίθουσα του ΦΟΒ στις έξι το απόγευμα του Σαββάτου 24 Μαρτίου 2024... και δεν σταμάτησε να ρωτά και να ακούει τον ομιλητή, ακόμα και μετά το τέλος της εκδήλωσης... γιατί έδειξε πως η γνώση της ιστορίας μας, μπορεί να γίνει μάθημα για θετικές εξελίξεις στο μέλλον.

Η Συνθήκη των Σεβρών ( 28 Ιουλίου / 10 Αυγούστου του 1920) , είναι το αποκορύφωμα της επιτυχίας των προαιώνιων ονείρων του Ελληνικού γένους, αφού ολοκλήρωνε την Ελλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών, σχεδόν παντού όπου υπήρχαν πατρογονικές Ελληνικές εστίες και πληθυσμοί από αρχαιοτάτων χρόνων... ακολούθησαν εκλογές, εθνικός διχασμός, μια σειρα από Πολιτικά λάθη, εγκατάλειψη από τους συμμάχους, μικρασιατική καταστροφή... και 3 χρόνια μετά ( 24 Ιουλίου του 1923 ) η Συνθήκη της Λωζάνης είναι τελικά αυτή που όρισε την Ελληνική επικράτεια και τα σύνορα που έχουμε μέχρι σήμερα. 

Ο ομιλητής, Σάββας Καλεντερίδης, « γνωστός για την καθαρότητα των απόψεων του και για την προσφορά του στην πατρίδα από θέσεις υψηλής ευθύνης στις οποίες υπηρέτησε επί σειρά ετών », όπως τόνισε ο Πρόεδρος του ΦΟΒ Πολύδωρος Στείρος, περιέγραψε με σαφήνεια και πληρότητα και με διεισδυτικό μάτι, τα γεγονότα, το διεθνές πολιτικό και στρατιωτικό πλαίσιο, τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, τη διπλωματία και τα στρατιωτικά και πολιτικά λάθη και σκηνικά, που οδήγησαν από τη μια Συνθήκη στην άλλη.

Τόνισε μιλώντας στο κοινό, ότι η κοντινή σχετικά αυτή νεοελληνική ιστορία, μας διδάσκει, ότι οι σύμμαχοι είναι μαζί μας όσο έχουν συμφέρον... κι αν αλλάξει αυτό, τότε μας αφήνουν ξεκρέμαστους... για αυτό και οι συμμαχίες θέλουν προσοχή και συντήρηση, με φρεσκάρισμα και αναμόχλευση, των θετικών συνδετικών δεσμών, προς όφελός μας, απευθυνόμενος πολύ σωστά... και στους δύο Βουλευτές Χίου... που ήταν παρόντες στην εκδήλωση ( όπως επίσης ο Δήμαρχος, Αντιπεριφερειάρχες, Δημοτικοί και Περιφερειακοί Σύμβουλοι, εκπρόσωποι των Σωμάτων Στρατού και των Σωμάτων Ασφαλείας κι εκπρόσωπος του Σεβασμιωτάτου... εκπρόσωποι και πρόεδροι Χιακών Πολιτιστικών Σωματείων, Εκπαιδευτικοί, κόσμος της τέχνης και των γραμμάτων, αθλητές, μαθητές... και πολίτες που ενδιαφέρονται για τα κοινά). Πρόσθεσε επίσης ότι ο εθνικός διχασμός φέρνει πολλά κακά και γκρεμίζει, ενώ η ενότητα και η ομοψυχία χτίζουν και σταθεροποιούν.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι και στις δύο Συνθήκες, πρωταγωνιστής ήταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος, την πρώτη φορά με αγώνες και διπλωματικές επιτυχίες έφτιαξε τη Μεγάλη Ελλάδα... και τη δεύτερη φορά ( αφού τον είχαμε διώξει και τα κάναμε μαντάρα ) τον φωνάξαμε πίσω... για να καταφέρει να περισώσει και να σταθεροποιήσει με τη Συνθήκη της Λωζάνης... ότι είχε απομείνει... και το κατάφερε. 

Με τη Συνθήκη των Σεβρών, παραχωρούνταν στην Ελλάδα τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος και η Ανατολική Θράκη μέχρι πολύ κοντά στην Κωνσταντινούπολη. Η περιοχή της Σμύρνης, έμενε επί την ονομαστική επικυριαρχία του Σουλτάνου αλλά θα διοικούνταν από Έλληνα Αρμοστή ως εντολοδόχο των Συμμάχων, και θα μπορούσε να προσαρτηθεί στην Ελλάδα μετά από πέντε χρόνια με δημοψήφισμα ( γέμισε Ελληνικές σημαίες η Σμύρνη μόλις μπήκε ο Ελληνικός Στρατός ).

Το άρθρο 26 της Συνθήκης όριζε ακόμα, ότι αν οι Οθωμανικές αρχές δεν συναινούσαν στην εφαρμογή της, θα εξέπιπταν από την κυριαρχία τους στην Κωνσταντινούπολη, την οποία θα μπορούσε να καταλάβει η Ελλάδα, κάτι το οποίο έντεχνα είχε προωθήσει ο Ελευθέριος Βενιζέλος... ( που είχε το δόγμα - όποιος έχει τη Σμύρνη έχει και την Πόλη ).

Παράλληλα η Βόρεια Ήπειρος ενσωματωνόταν στην Ελλάδα με το μυστικό Σύμφωνο Βενιζέλου Τιττόνι. Η Ιταλία συμφώνησε ακόμη να παραχωρήσει τα Δωδεκάνησα ( εκτός από τη Ρόδο και το Καστελόριζο ) στην Ελλάδα, και όταν η Βρετανία έδινε στο μέλλον την Κύπρο στην Ελλάδα, τότε ( μετά από δημοψήφισμα ) θα παραχωρούνταν και αυτά τα νησιά ( η συμφωνία ακυρώθηκε αργότερα από την Ιταλία το 1922 ). Τα στενά των Δαρδανελίων και η θάλασσα του Μαρμαρά αποστρατικοποιήθηκαν και έγιναν προσωρινά Διεθνής Περιοχή, οι Σύμμαχοι απέκτησαν τον Οικονομικό Έλεγχο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τέλος καθορίζονταν η Ισότητα και τα Δικαιώματα των Χριστιανικών μειονοτήτων. Η επικύρωση της Συνθήκης δεν έγινε από κανένα Συμμαχικό Κοινοβούλιο ( ούτε από το Ελληνικό ), καθώς μετά την επαναφορά του Κωνσταντίνου στον Ελληνικό Θρόνο, διαταράχθηκαν οι σχέσεις με τις Συμμαχικές Δυνάμεις, οι οποίες ποτέ δεν τον αναγνώρισαν ως αρχηγό του Ελληνικού Κράτους.

Ακολούθησαν τα γεγονότα με τους Νεότουρκους και τον Κεμάλ, η καταστροφή της Σμύρνης και η έλευσις των Ελλήνων προσφύγων στην ελεύθερη Ελλάδα, που μαζί με τους υπόλοιπους Έλληνες αναβαθμισαν και σταθεροποίησαν την οικονομική, πνευματική και καλλιτεχνική ζωή του τόπου μας. Ο Ελληνικός Στρατός στη Μικρασιατική Εκστρατεία ποτέ δεν νικήθηκε, ίσα ίσα που κατάφερε άθλους αξιοθαύμαστους, αλλά χαντακώθηκε από αψυχολόγητους και αχαρακτήριστους πολιτικούς ελιγμούς και « αδειάσματα »... 

Τέλος η Συνθήκη της Λωζάνης καθιέρωσε τα σύνορα που έχει η Ελλάδα μέχρι σήμερα, σταθεροποίησε την ειρήνη μεταξύ Ελλάδας Τουρκίας και όλων των εμπλεκομένων ( δυτικών κυρίως ) Χωρών... και ελπίζουμε αυτή η ειρήνη να είναι διαρκής και να μην δυναμιτίζεται από εξάρσεις και υφέσεις συμφερόντων που δεν υπολογίζουν την ανθρώπινη ζωή. 

Όλα αυτά δεν έγιναν ξαφνικά, αλλά είναι αλληλένδετα με καταστάσεις και πολέμους που προηγήθηκαν. Μετά τη δημιουργία του μικρού Ελληνικού κράτους με την απελευθέρωσή μας από τους Τούρκους, το οποίο σταθεροποιήθηκε και συνειδητοποιήθηκε, περίπου δυο δεκαετίες  πριν το 1900, ακολούθησαν οι Βαλκανικοί Πόλεμοι που προσάρτησαν και τον υπόλοιπο Ελληνικό χώρο στην κυριαρχία της Ελλάδας, δηλαδή τη Μακεδονία, την Ήπειρο, τη Θεσσαλονίκη, τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και τη Χίο το 1912... ακολουθεί ο πρώτος μικρασιατικός διωγμός το 1914... και η Μικρασιατική Εκστρατεία, στην οποία, από όλες τις Συμμαχικές Χώρες της ΑΝΤΑΝΤ που την πραγματοποίησαν, μόνο η Ελλάδα είχε στα απέναντι παράλια, δικούς της ομοεθνείς πληθυσμούς, δηλαδή Έλληνες και Χριστιανούς Ορθόδοξους που κατοικούσαν στα μικρασιατικά εδάφη. 

Με όλες αυτές τις σκέψεις έκλεισε η πολύ εποικοδομητική αυτή εκδήλωση του ΦΟΒ... που εκατό χρόνια τώρα προσφέρει στην πολιτιστική ζωή, την καλλιέργεια και την πρόοδο του νησιού μας... και ο Πρόεδρος του Φιλοπρόοδου Ομίλου Βροντάδου Πολύδωρος Στείρος, αντάλλαξε δώρα και βιβλία με τον προσκεκλημένο ομιλητή της εκδήλωσης Σάββα Καλεντερίδη, που κράτησε το ενδιαφέρον του κοινού πραγματικά αμείωτο από την αρχή μέχρι το τέλος... και το ενίσχυσε κιόλας.

Ειδήσεις σήμερα

Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.