«Πριν από μερικά χρόνια μου συνέβη κάτι πολύ ιδιαίτερο», μου λέει ο Περικλής Κανάρης από τη Νέα Υόρκη. Εχουν περάσει λίγα λεπτά που μιλάμε τηλεφωνικά για τον πρόγονό του, Κωνσταντίνο Κανάρη, για το πώς ο ίδιος αντιλαμβάνεται την οικογενειακή του κληρονομιά και κατά πόσον τον έχει επηρεάσει στη ζωή του. Ο ίδιος εκφράζει αρκετές φορές τον δισταγμό του για αυτή τη συνομιλία και δεν τον αδικώ. «Η σκέψη να προβάλλομαι εγώ χάρη στον ήρωα του ’21», λέει, «δεν μου αρέσει ως ιδέα, το θεωρώ μέχρι και ασέβεια». Η αλήθεια είναι ότι ο ίδιος δεν έχει ανάγκη προβολής. Μεγαλωμένος στην Αθήνα έφυγε νωρίς για σπουδές μουσικής και επικοινωνίας, πρώτα στην Αγγλία και μετά στην Αμερική, όπου ζει εδώ και 25 χρόνια. Μουσικός, συνθέτης, έχει μελοποιήσει στίχους του Μάνου Ελευθερίου, του Καβάφη, του Τ.Σ. Ελιοτ και έχει συνεργαστεί με σημαντικούς Ελληνες και ξένους μουσικούς. «Ποτέ δεν σκέφτηκα να χρησιμοποιήσω το όνομα “Κανάρης” για να κάνω κάτι στη ζωή μου. Δεν ήρθα στην Αμερική ως Κανάρης αλλά ως Περικλής, για να πάω στην πηγή της μουσικής που άκουγα και με είχε μαγέψει».
Δεν μπορεί να προσδιορίσει ακριβώς σε πόσο μικρή ηλικία αρχίζει και μαθαίνει την ιστορία του πυρπολητή που παρέδωσε στις φλόγες την τουρκική ναυαρχίδα τον Ιούνιο του 1822 ως αντίποινα στη Σφαγή της Χίου, αλλά τονίζει ότι η οικογένειά του ποτέ δεν «οικειοποιήθηκε» τον Κανάρη. Ο πρόγονός του πέθανε αφού είχε υπηρετήσει πέντε φορές ως πρωθυπουργός και έχοντας λειτουργήσει ως σύμβολο συναίνεσης σε καιρούς διχαστικούς για το νεότευκτο ελληνικό κράτος. «Αγάπησα πολύ αυτό το χαρακτηριστικό του γιατί και εγώ λόγω φύσης ή επειδή ζω στο εξωτερικό δεν μπορώ να συντονιστώ με το εμφυλιακό μίσος. Ζώντας μακριά από την Ελλάδα και βλέποντας αυτή τη μικρή χώρα μέσα από μια λαοθάλασσα από ανθρώπους και φυλές, με πληγώνει ότι είμαστε τόσο λίγοι σε αυτή τη γωνιά και τρωγόμαστε μεταξύ μας. Αισθάνομαι τιμή που είμαι απόγονος ενός ανθρώπου που είχε αυτή τη στάση απέναντι στα πράγματα», τονίζει.
Γράφοντας λοιπόν τη δική του μουσική και ιστορία στη Νέα Υόρκη, είχε πριν από μερικά χρόνια μια αναπάντεχη συνάντηση. Διακόσια χρόνια μετά την καταστροφή της τουρκικής ναυαρχίδας, ο πέμπτης γενιάς απόγονος του Καρά Αλή Πασά, του ναυάρχου που ήταν επικεφαλής του οθωμανικού στόλου και σκοτώθηκε στην επίθεση του 1822, καθόταν απέναντι από τον επίσης πέμπτης γενιάς απόγονο του Ελληνα επαναστάτη. «Ηταν μια πολύ ιδιαίτερη συνάντηση, με ανάμεικτα συναισθήματα. Συναντούσα έναν αξιόλογο και ευγενή άνθρωπο που πιστεύει, όπως και εγώ, σε αξίες όπως η ειρήνη, η δημοκρατία, ενώ την ίδια στιγμή γνωρίζαμε τι είχε συμβεί στο παρελθόν. Οσο και αν ακουστεί περίεργο, μιλήσαμε για το σήμερα, όχι για τους παππούδες μας».
Τι είναι όμως αυτό που έκανε τον απόγονο του Καρά Αλή να αναζητήσει τον Περικλή Κανάρη; «Οταν έμαθα ότι υπήρχε απόγονος του Κανάρη, θεώρησα πολύ ενδιαφέρον να τον συναντήσω και αποφάσισα να βρω τον Περικλή», μας λέει από την πλευρά του ο Νασούχ Μαχρούκι από την Κωνσταντινούπολη. Ο κ. Μαχρούκι, επαγγελματίας ορειβάτης και συγγραφέας, αναζήτησε τον κ. Κανάρη μέσα από κοινούς γνωστούς και φίλους από το νησί της Χίου. «Πήγα στη Νέα Υόρκη και φάγαμε μαζί. Προσπαθήσαμε να γνωρίσουμε ο ένας τον άλλο. Οπως το βλέπω εγώ έκλεισε ένας κύκλος για τις οικογένειές μας», μας λέει.
Οπως και ο κ. Κανάρης, έτσι και ο κ. Μαχρούκι μεγάλωσε με την οικογενειακή του ιστορία. «Το πατρικό μου σπίτι είναι γεμάτο με τις φωτογραφίες των προγόνων μου», λέει, οι οποίοι κατείχαν πάντα θέσεις ευθύνης στην τουρκική κοινωνία και λάμβαναν υψηλή μόρφωση. Ο ίδιος ήταν ο πρώτος της οικογένειάς του που βρήκε τον τάφο του Καρά Αλή Πασά στη Χίο και μας αποκαλύπτει ότι το επώνυμό του στα αραβικά σημαίνει «καμένο από τη φωτιά». «Πρέπει να σεβόμαστε την ιστορία αλλά να μην την κρίνουμε. Ούτε τον Κανάρη κρίνω. Ηταν η εποχή τους, πολέμησαν, έκαναν ό,τι θεωρούσαν καλύτερο. Τώρα ζούμε στον 21ο αιώνα και κοιτάζουμε μπροστά. Εμείς είμαστε υπεύθυνοι για το μέλλον μας», τονίζει.
Ο 52χρονος συγγραφέας είναι γνωστός σε αρκετούς Ελληνες, χωρίς όμως να τον γνωρίζουν προσωπικά. Είναι ο ιδρυτής της AKUT, της τουρκικής ΜΚΟ έρευνας και διάσωσης που συνεργάστηκε μαζί με την ελληνική ΕΜΑΚ στους σεισμούς της Τουρκίας και της Ελλάδας το 1999. Η κριτική στάση του απέναντι στην πολιτική Ερντογάν του κόστισε τη θέση του επικεφαλής της ΜΚΟ το 2016. «Οι εντάσεις και τα προβλήματα για δύο γείτονες είναι κάτι αναμενόμενο και φυσιολογικό. Για όλα όμως η λύση είναι μόνο η ειρήνη και η συνεργασία», καταλήγει.
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
