Η επιμέλεια και η αμέλεια είναι δύο δυνατά μέσα. Το ένα μας ενώνει με τον θεό και το άλλο μας χωρίζει.
Άγιος Άνθιμος Χίου (1846-15/2/1960)
Έχω την εντύπωση ότι σε λίγα μέρη της Ελλάδος συνέβησαν ταυτόχρονα τόσο λυπηρά γεγονότα που δείχνουν την φθαρτότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, σε χώρους όπως το Λεπροκομείο Χίου, και αναδείχθηκαν η πραότητα η αγιοσύνη και η δύναμη της ψυχής των ασθενών από την θανατηφόρο νόσο του Χάνσεν αλλά και μελών της εκκλησίας που άφησαν ανεξίτηλο στο νησί το πέρασμα τους από την ζωή.
Το Λεπροκομείο Χίου στην κοιλάδα του Σίφι στα Βορειοδυτικά της Χώρας βρίσκεται, εγκαταλειμμένο, με τον χρόνο να το ερειπώνει, το μακροβιότερο υγειονομικό ίδρυμα με έτος ίδρυσης το 1389 επί Γενουοκρατίας. Το σημερινό συγκρότημα κτηρίων είναι η τρίτη ανακατασκευή που συντελέστηκε με τις δωρεές Χιωτών χορηγών το 1909 αφού είχε προηγηθεί η καταστροφή του με την Σφαγή το 1822 και το σεισμό του 1881. Στο ίδρυμα αυτό υπάρχει μία ασκεπής βυζαντινή εκκλησία, η Αγία Υπακοή, όπου σώζονται τμήματα τοιχογραφιών στους τοίχους που ακόμα στέκονται και η εκκλησία του Αγίου Λάζαρου όπου λειτουργεί κανονικά .
Στην εκκλησία αυτή εφημέρευσε ο Άγιος Άνθιμος Πουλάκης ο Χίος όπου συντρόφευσε τους αρρώστους στο Λωβοκομείο Χίου από το 1911, συνέταξε την ακολουθία των Σπετσιωτών Αγίων Νεομάρτυρων Σταματίου και Ιωάννου φονευθέντων το 1822, ίδρυσε το γυναικείο μοναστήρι της Παναγιάς Βοήθειας για να στεγάσει τις πρόσφυγες καλογριές από την Μικρά Ασία, ενώ η διακονία του στο «Άσυλο Λεπρών» ήταν πολύ πετυχημένη και δημιουργική. Δίπλα του βρέθηκε ο όσιος Νικηφόρος από τα Χανιά της Κρήτης ασθενής από την νόσο Χάνσεν(λέπρα) όπου απέκτησε ιδιαίτερη πνευματική σχέση με τον Άγιο Άνθιμο και έζησε την ζωή του στο ίδρυμα, όπως άλλωστε και όλοι οι κατά καιρούς ασθενείς που φιλοξενήθηκαν, με ασκητικό βίο και ενάρετη υπομονή.
Ο όσιος Νικηφόρος δεν είναι η μόνη επαφή της Χίου με την Κρήτη σχετικά με αυτή την ασθένεια. Στην Ελούντα της Κρήτης στο νησί Σπιναλόγκα υπήρχε και εκεί το γνωστό σε όλους μας από την ομώνυμη τηλεοπτική σειρά λεπροκομείο. Πολλοί άρρωστοι φιλοξενήθηκαν και στα δύο μέρη ενώ υπάρχουν πολλές μαρτυρίες που με προσοχή έρχονται στην επιφάνεια. Είναι νομίζω μία από τις ελάχιστες περιπτώσεις που δύο νησιά, δύο υγειονομικά ιδρύματα, συνδέονται τόσο στενά αφού έχουν να διδάξουν κοινή ιστορία, πολιτιστική ταυτότητα, θρησκευτικότητα και την πεποίθηση μου ότι όλοι οι διαμένοντες στους χώρους αυτούς έζησαν την οσιότητα μέσα από την ψυχική αντοχή στις χειρότερες στιγμές που κανένας μπορεί να βρεθεί στην ζωή του.
Στην Ελούντα υπάρχει η Βιβλιοθήκη Μανώλη Φουντουλάκη όπου πρόσφατα παρουσίασε στο Πειραιά την έκδοση του φιλέλληνα Ελβετού Dr Julien Gravel με τίτλο «Σεβαστή». Ο Μανώλης Φουντουλάκης ήταν τρόφιμος της Σπιναλόγκας και η Βιβλιοθήκη ιδρύθηκε από τα μέλη της οικογένειας του Μανώλη Κ. Φουντουλάκη που έφυγε από τη ζωή στις 28-5-2010, με την πολύτιμη υλική και ηθική συμπαράσταση των Φίλων του. Το διήγημα αναφέρεται σε μία γυναίκα την Σεβαστή από την Ηλεία που το 1940 αφήνει αναγκαστικά τον άντρα της και την μονάκριβη κόρη της για να γίνει τρόφιμος του Λεπροκομείου Χίου. Μέσα από τα τετράδια της καταγράφονται πολλά στοιχεία της καθημερινής ζωής στο ίδρυμα ενώ παράλληλα χρονικά στο βιβλίο αναφέρονται οι μαρτυρίες των μελών της οικογένειας της.
Τέτοιες μαρτυρίες υπάρχουν πολλές και σύντομα θα αναφερθεί σε ένα μοναδικό ηχητικό ντοκουμέντο στις 11 Μαρτίου και ο συγγραφέας Γιάννης Μακριδάκης όπου περιέχεται ως προϊόν προσωπικής του έρευνας σε ένα ακόμη πολύ καλό πιστεύω και πάλι βιβλίο του. Αυτές οι μαρτυρίες είναι τόσο δυνατές που πρέπει να μας κάνουν να ενεργοποιήσουμε όλες αυτές τις Χιώτικες δυνάμεις που έχουμε για να διασώσουμε αυτή την πολύτιμη ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά πριν χαθεί στην λήθη του χρόνου. Τα κελιά των ασθενών ο περιβάλλων χώρος το φαρμακείο, το εστιατόριο όλα αυτά που περιγράφει «η Σεβαστή» στο ομώνυμο βιβλίο καταστρέφονται από την υγρασία και τώρα τελευταία από αρπαγές και βανδαλισμούς.
Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο περιγράφει η Σεβαστή την καλλιέργεια των αρωματικών φυτών που γίνεται υπό την ευθύνη των ασθενών εντός του ασύλου, εκεί λοιπόν στην σελίδα 79 λέει «….Ο τόπος μας, αυτός τουλάχιστον, σκάει από υγεία. Στην βεράντα της βλέπω ξαφνικά και χαιρετώ την Μαντζουράνα, κοντή και λεπτή γυναίκα με κατατομή ποντικού, πάντα δραστήρια. Στην πραγματικότητα την λένε Ζωή, αλλά φύτεψε τόσο πολλά από αυτά τα αρωματικά φυτά που της κόλλησε το παρατσούκλι….». Είναι πραγματικά αξιοθαύμαστο που μία γυναίκα που την καταπονεί μια άδικη αρρώστια καταφέρνει να βλέπει το ωραίο της ζωής.
Το Λωβοκομείο Χίου ανήκει στον Οίκο Αγάπης της
Μητρόπολης Χίου και σχετικά πρόσφατα ανακοινώθηκε η Οικονομοτεχνική μελέτη αποκατάστασης και προμελέτη σκοπιμότητας του Λωβοκομείου Χίου μία από τις προτάσεις περιλαμβάνει και την καλιέργεια αρωματικών φυτών όπως μας λέει η Σεβαστή, ωστόσο όμως χρέος κάθε Χιώτικου συλλόγου της διασποράς στην Ελλάδα και το εξωτερικό, όλων αυτών των ανθρώπων που παλιότερα είχαν ενεργοποιηθεί και πρέπει να ξαναενεργοποιηθούν , είναι να βοηθήσουμε άμεσα με κάθε δυνατότητα μας πρώτα την προστασία του χώρου και συλλογής του εξοπλισμού που υπάρχουν ακόμα στο συγκρότημα καθώς και την προσωρινή κάλυψη των κτηρίων από τις καιρικές συνθήκες πάντα σε συνεργασία με την εφορεία νεώτερων μνημείων.
Η ιστορικότητα η ανθρωπογεωγραφία και η αρχιτεκτονική αξία του χώρου επιβάλουν την προσοχή μας και τον σεβασμό στους Αγίους που ανέδειξε και ακόμα περισσότερο τους ασθενείς που με ψυχική δύναμη και πόνο φύλαξαν ανεπιτυχώς τις Θερμοπύλες της ζωής σε αυτό το πανέμορφο τόπο.
Ειδήσεις σήμερα
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο.
Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
