Aν δεν παινέψεις το σπίτι σου θα πέσει να σε πλακώσει, λέει μία πολύ γνωστή παροιμία. Και εμείς το ίδιο πιστεύτουμε και νιώθουμε για το Κάστρο της Χίου μας και το παινεύουμε και το αγαπάμε ως το ομορφότερο, το καλύτερο, το σημαντικότερο.
Πολλές φορές όμως, αναρωτηθήκαμε ποια είναι η γνώμη των ‘άλλων’ γι αυτό το μνημείο που εμείς τόσο πολύ σεβόμαστε και αγαπάμε. Ποια θεωρούν ότι είναι τα πλεονεκτήμα του και ποια τα μειονεκτήματα του;
Ένας τρόπος για να ικανοποιήσουμε αυτήν μας την περιέργεια ήταν φυσικά το διαδίκτυο και η περιήγηση σε γνωστή ιστοσελίδα όπου επισκέπτες αξιολογούν και αφήνουν σχόλια για μνημεία, τοπία, αλλά και για το τι αξίζει να επισκεφθείς και να κάνεις σε κάθε τόπο. Για να περιορίσουμε όμως την μικρή αυτή έρευνα μας, εστιάσαμε σε κριτικές από επισκέπτες που προέρχονται όχι από τη Χίο, αλλά από τον υπόλοιπο ελλαδικό χώρο. Σκοπός της έρευνας μας συνεπώς, ήταν να παρακολουθήσουμε πως φαίνεται στα μάτια ενός επισκέπτη το Κάστρο μας, εστιάζοντας ωστόσο σε επισκέπτες με ταυτόσημα ή σχεδόν ταυτόσημα κοινωνικό-πολιτιστικά ερείσματα και εμπειρίες με τις δικές μας.
Ποια είναι η γνώμη τους λοιπόν για το Κάστρο της Χίου, τα μνημεία και τον οικισμό; Ποια τα σχόλια τους; Άλλαξαν αυτά με το πέρασμα του χρόνου; Τι έχουν να προτείνουν;
Τα πρώτα σχόλια προέρχονται από το 2013, όταν το Κάστρο ξεκίνησε δειλά δειλά να αλλάζει όψη (Τα σχόλια αλλά και οι επικεφαλίδες τους παρατίθενται αυτούσια όπως εγγράφησαν στις σχετικές ιστοσελίδες).
”Από τα λίγα κάστρα τα οποία έχουν πόλη μέσα στα τείχη τους. Μπορούσε να είναι ένα κόσμημα για την πόλη της Χίου αλλά δυστυχώς ούτε καν φωτισμένο δεν είναι με αποτέλεσμα αν απλά περάσεις με το πλοίο να αγνοείς την ύπαρξή του. Το έχουν παρατήσει στη τύχη του, όσα τμήματα δεν καταστάφησαν τόσα χρόνια. Χαρακτηριστικό το πανό που έχει αναρτήσει ομάδα πολιτών
”Δεν το κατέστρεψαν τα κανόνια, αλλά το καταστρέφει η αδιαφορία σας” Νέα Ιωνία, Μαίος 2013
Δυστυχώς, ερχόμαστε να παρατηρήσουμε ότι ακόμη και σήμερα το Κάστρο και ο οικισμός δεν έχουν τον κατάλληλο φωτισμό, ούτε στο εσωτερικό, αλλά ούτε και στο εξωτερικό του. Πολλές φορές ο μη επαρκής φωτισμός προκαλεί ανασφάλεια στους επισκέπτες και στους κατοίκους στο να περπατήσουν το βράδυ στα σοκάκια του, κάτι που τονίστηκε πολλές φορές και από την ομάδα μας. Είναι άξιο απορίας γιατί δεν έχει αποκατασταθεί ένα σχετικά απλό θέμα ακόμα από τις τοπικές αρχές. Εκτός όμως από τον οικισμό, η έλλειψη φωτισμού εκτός των τειχών κάνει το κάστρο σχεδόν αόρατο, ενώ πολλές φορές κρύβει παγίδες σε σημεία της τάφρου. Το θέμα του εξωτερικού φωτισμού ελπίζουμε πως θα λυθεί με το πέρας των εργασιών αναστύλωσης που γίνονται τώρα στα τείχη που βλέπουν προς την πόλη.
Η κεντρική πλατεία του Κάστρου μία χειμωνιάτικη βραδιά με περιορισμένο φωτισμό – που προέρχεται κυρίως από τα μαγαζιά της πλατείας – Δεκέμβριος 2017
‘‘Τα graffiti στην κεντρική πύλη, δεν είναι το καλύτερο για την πρώτη εντύπωση. Απο μακρυά φαίνεται ότι η κεντρική πύλη είναι κλειστή απο το συρματόπλεγμα. Μία πινακίδα ότι η πύλη είναι ανοικτή θα είναι ωφέλιμη.” Θεσσαλονίκη, Μάιος 2013
Είναι γεγονός ότι το έργο με την αναστύλωση του γεφυριού στην είσοδο της κεντρικής πύλης, Πόρτα Μαγγιόρε, άλλαξε άρδην την πρόσοψη της. Εξάλλου, και τώρα γίνονται εργασίες αποκατάστασης της πρόσοψης της πύλης. Όμως, δυστυχώς οι μουντζούρες στις σιδερένιες θύρες της πύλης όχι μόνο δεν έχουν φύγει, αλλά ακόμη και σήμερα ασχημαίνουν την είσοδο της. Αλήθεια, μήπως οι θύρες θα έπρεπε και αυτές να (ξανα)συντηρηθούν (φυσικά η όποια συντήσησή τους δε θα αποφέρει αποτέλεσμα αν δεν σταματήσουν οι όποιοι ανεγκέφαλοι να βρωμίζουν με τα σπρέι τους τα μνημεία και τους δημόσιους χώρους μας);
Η θύρα της κεντρικής πύλης και το τείχος στα δεξιά με σπρέι. Αυτή είναι και η πρώτη εικόνα που συναντάει ο επισκέψης εισερχόμενος από την κεντρική πύλη.
”Το κάστρο, που είχε αφεθεί λίγο τα τελευταία χρόνια, βρίσκεται σε κατάσταση ανάπλασης τόσο των εξωτερικών του χώρων όσο και του εσωτερικού. Στο εσωτερικό, αν και θα χρειαστεί να επιμείνουν λίγο περισσότερο στην αναπαλαίωση των σπιτιών και των μνημείων, η κεντρική πλατεία έγινε ήδη πόλος έλξης, με το παραδοσιακό καφέ και το παραδοσιακό μεζεδοπωλείο που οργάνωναν φέτος σχεδόν κάθε βράδυ, βραδιές μουσικής, χορού και κιν/φου με φόντο το κάστρο. Εξαιρετική προσπάθεια που πρέπει να συνεχιστεί.”Αθήνα, Αύγουστος 2013
Τα έργα που βρίσκονταν ήδη σε εξέλιξη, φαίνεται να δημιουργούν προσμονή για ένα όμορφο αποτέλεσμα. Δυστυχώς, ακόμη και σήμερα αρκετές από τις πανέμορφες παραδοσιακές κατοικίες του οικισμού είναι ετοιμόρροπες και επικίνδυνες, ενώ εξαιρετικής αρχιτεκτονικής αισθητικής κιοσέδες είναι έτοιμοι να καταρρεύσουν. Εμείς ωστόσο γνωρίζουμε ότι υπάρχουν ευρωπαϊκά προγράμματα που χρηματοδοτούν τον εξωραϊσμό των προσόψεων των σπιτιών και τη διάσωση των παραδοσιακών κιοσέδων. Σίγουρα ένας παραδοσιακός οικισμός αξίζει μία καλύτερη μοίρα από αυτήν της εγκατάλειψης. Όσον αφορα την πλατεία, γράφτηκαν πολλά τον τελευταίο καιρό αναφορικά με το ότι έχασε τη γραφικότητά της και το ότι έχει γεμίσει με τραπεζοκαθίσματα. Ίσως κάτι θα πρέπει να αλλάξει αναφορικά και με την πλατεία, ώστε να μην χάσει τη γραφικότητά της που την έκανε γνωστή και αγαπητή.
”Ειναι κατι το μοναδικο για την Χιο. Μας αρεσε πολυ η μεγαλη εισοδος.τα πλακοστρωτα καλντεριμια και τα παμπαλαια τειχη. Πρεπει να το δειτε” Αθήνα – Ιούνιος 2014
”Η υποβλητική ατμόσφαιρα δίπλα στη ζωή. Τα ωραία δίπατα σπίτια με τα ζωντανά χρώματα, τα Καφέ του και η Πλατεία” Σάμος, Ιούλιος 2014
”Ένα στολίδι για τη Χίο που δεν νομίζω να έχει προσεχθεί όπως του πρέπει. Μία μοναδική τάφρος που προς το παρόν είναι πάρκινγκ αυτοκινήτων” Αθήνα, Ιούλιος 2014
”Περπατηστε στο καστρο οπου συνεχως ερχονται στο φως αρχαιολογικα ευρηματα και του οποιου τα τειχη περικλειουν οικισμο 650 κατοικων. Η ιστορια του ξεκινα στους ελληνιστικους χρονουςκαι φτανει ως τους πρωτοβυζαντινους. Θεα μοναδικη!” Αθήνα, Ιούλιος 2014
”Περπατήστε στα δρομάκια ενός μεσαιωνκιού κάστρου και απολαύστε αρώματα και χρώματα! Ενα χώρος πολύ κόντα στο κέντρο της πόλης και μια ανάσα από τη θάλασσα. Ενα από τα λιγοστά κάστρα της χώρας μας που ακόμη κατοικείται. Μιλήστε με τους ντόπιους και ακούστε τις ιστορίες που έχουν να σας πουν! Δείτε τα προσφυγικά σπίτια που τα περισσότερα απ’ αυτά κρατούν κάτι από την ιστορία και την αίγλη τους. Αξίζει!” Αθήνα, Αύγουστος 2014
Τα πιο πάνω είναι σχόλια που πλέκουν το εγκώμιο του Κάστρου και του οικισμού. Από τη μια έχουμε μια τάφρο που το ένα της μέρος αναδείχθηκε πολύ όμορφα σε χώρο πρασίνου, ενώ από την άλλη έχουμε ένα άλλο μέρος της που πρόσφατα δόθηκε και πάλι πίσω στο Κάστρο και για το οποίο η αρχαιολογική υπηρεσία δήλωσε ότι έχει μεγάλα πλάνα. Αλήθεια, πως θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί το βόρειο μέρος της τάφρου, ώστε να αναδείξει τόσο το Κάστρο, αλλά και να βοηθήσει στην αναβάθμιση της ποιότητας της ζωής στους κατοίκους του Κάστρου και της πόλης εν γένει; Ίσως ένα μέρος του θα μπορούσε να είχε την αρχική χρήση της τάφρου, δηλ. να υπάρχει νερό;
Εξάλλου, τα τελευταία προσφυγικά σπίτια που υπάρχουν πάνω στο επιλιμένιο τείχος και είναι η τρανταχτή απόδειξη μίας πολύ δύσκολης περιόδου για την ελληνική ιστορία και κοινωνία, απαιτείται να αναστυλωθούν άμεσα μιας και εκπροσωπούν μια περίοδο που δεν πρέπει να λησμονηθεί.
Τα λιγοστά προσφυγικά σπιτάκια που επιβίωσαν και που κυριολεκτικά κρέμμονται πάνω στο τείχος. Φωτογραφία Μ. Βερβέρη
”Το κάστρο της Χίου βρίσκεται πολύ κοντά (330-400 μ.) στην παραλία και την κεντρική πλατεία της πόλης. Η είσοδός του (που ανακαινίστηκε πρόσφατα) και η τάφρος είναι εντυπωσιακές (χρειάζεται να αναδειχθούν και να φωτιστούν ακόμα περισσότερο). Μπαίνοντας κάποιος από την πύλη συναντά μια πολύ όμορφη πλατεία με πολύ συμπαθητικά καφέ και εστιατόρια. Από ‘κει και μετά αρχίζει η περιπλάνηση μέσα στα στενά του κάστρου που κατοικείται μέχρι και σήμερα. Καλό θα ήταν να υπάρχουν κάποιες οδηγίες και σήμανση, σε κάθε περίπτωση όμως αξίζει η βόλτα εκεί!” Αθήνα, Σεπτέμβριος 2014
Η σήμανση μέσα στο Κάστρο είναι ακόμη και σήμερα άφαντη. Αν εξαιρέσουμε την πινακίδα στην κεντρική πλατεία, την άλλη στο εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου του Μώλου και την επιγραφή έξω από την Σκοτεινή Φυλακή, δεν υπάρχει τίποτα άλλο που να υποδεικνύει και το που βρίσκεσαι, αλλά και ποιο μνημείο βλέπεις μπροστά σου. Το πόσο σημαντική είναι η σήμανση εντός του οικισμού για τον κάθε επισκέπτη είναι δεδομένη και πρέπει να είναι μία ενέργεια που θα πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή άμεσα από την αρχαιολογική υπηρεσία.
Μόνο σε περιορισμένα σημεία υπάρχει σήμανση για το μνημείο που βλέπεις μπροστά σου, με αποτέλεσμα ο επισκέπτης και να μην γνωρίζει που βρίσκεται, αλλά και να μην γνωρίζει τι βλέπει.
Όμορφη παλιά πόλη απο το παρελθόν και στο παρόν !
”Τα ενετικά τείχη που διαμορφώνουν το κάστρο της Χίου σε προδιαθέτουν για βόλτα στο παρελθόν ! Ειναι όμορφος ένας περίπατος με αρχή απο την ενετική τάφρο και την πύλη που ειναι χαρακτηριστική με την οχυρωματική τεχνική και τη διακλάδωση του δρόμου που σε βγάζει στο διοικητήριο των Γενουατών. Φτάνεις εύκολα στην πλατεία με τα ουζερί καφενεία. Στα βόρεια αυτής υπάρχει κι ένα μικρό οθωμανικό νεκροταφείο. Η βόλτα μέςα στην όμορφη πόλη σε φέρνει στο παρόν και αξίζει ακόμα και το βράδυ. Τα σπίτια που κατοικούνται σημερα ειναι όμορφα με τα παραδοσιακά τους σαχνίσια δείγμα της επιρροής όλων των νησιών του βόρειο ανατολικού Αιγαίου απο τη Μικρά Ασία …” Αθήνα, Φλεβάρης 2015
”Απο τα ελάχιστα κάστρο που βρίσκονται κοντα στην θάλασσα. Η πλατεία που υπάρχει μέσα με τα μαγαζάκια μοναδική!! Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου με τις παρά πολύ παλιές εικόνες συγκινεί! Ο σεβασμός που έδειξαν οι Έλληνες προς τα τουρκικά νεκροταφεία αποδεικνύει το ανώτερο επίπεδο των Ελλήνων!!!” Ελλάδα, Μάιος 2015
Αφιερώστε λίγο χρόνο για την επίσκεψη του
”Το κάστρο σαν κτίσμα είναι πολύ όμορφο, όμως έχει επιτραπεί στους κατοίκους που ζουν μέσα σ’ αυτό να αλλοιώσουν τον παραδοσιακό χαρακτήρα του οικισμού με κακόγουστο αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις. Θα μπορούσε να ήταν πανέμορφα αλλά δυστυχώς η πολιτεία επέτρεψε την κακοποίηση του. Αξίζει να πάτε μέχρι τα οθωμανικά λουτρά, έχουν αναστηλωθεί και συντηρηθεί σε ικανοποιητικό επίπεδο” Αθήνα, Αύγουστος 2015
Τα τρία πιο πάνω σχόλια κάνουν αναφορά στα χαρακτηριστικά του Κάστρου που το κάνουν μοναδικό. Ότι δηλαδή περιβρέχεται από θάλασσα και ότι στο εσωτερικό του περικλείεται ένας ολοζώντανος οικισμός με αδιάσπαστη συνέχεια μέσα στους αιώνες. Το επιθαλάσσιο τείχος έχει αναστηλωθεί και παραδοθεί προς επίσκεψη τα τελευταία δύο χρόνια, ενώ ο παραδοσιακός οικισμός έχει σίγουρα υποστεί αλλαγές ως αποτέλεσμα της αδιάσπαστης συνέχειας του και της προσπάθειας εξέλιξής του. Πολλές φορές είναι δύσκολο να ζεις σε τέτοιου είδους οικισμούς, όπου η παραμικρή αλλαγή θα πρέπει να εγκρίνεται από την αρχαιολογική υπηρεσία.
Το επιθαλάσσιο τείχος πριν και μετά τις εργασίες αποκατάστασης του
”Όμορφο κάστρο με περιμετρική τάφρο και επιβλητική πύλη που σου προσφέρει αυτόματη απομόνωση από τους ήχους της πόλης .Είναι σαν να κάνεις βουτιά στο παρελθόν. Ο οικισμός είναι παραδοσιακός με στενά σοκάκια .Αξιόλογα μνημεία είναι τα αναστηλωμένα οθωμανικά λουτρά ,η κρύα βρύση (ημιυπόγεια δεξαμενή που τροφοδοτούσε νερό τους κατοίκους και η εκκλησία του αγίου Γεωργίου (πρώην καθολική ) που συνυπάρχει στην ιδία αυλή με ένα τουρκικό μεντρεσε .Τέλος στάση στην μικρή πλατειά για καφέ στην σκιά του παλιού ξενοδοχείου Απόλλων.” Θεσσαλονίκη, Αύγουστος 2015
”Πολύ ενδιαφέρον τόπος στον οποίο ευτυχώς η ανθρώπινες επεμβάσεις είναι αρκετά καλές. Πολλά σπίτια έχουν ανακαινιστεί με πολύ προσοχή και δείχνουν ευαισθησία και αισθητική εκείνων που ασχολήθηκαν με αυτά. Μέσα στο κάστρο επικρατεί ησυχία παρά το γεγονός ότι είναι ένας ζωντανός τόπος που κατοικείται. Κοντά στην είσοδο θα βρει κανείς μικρά καφενεία και μεζεδοπωλεία που μαζεύουν αρκετό κόσμο ιδιαίτερα το βράδυ.” Αθήνα Σεπτέμβριος 2015
”Εσωτερικά το κάστρο περιβάλει σπίτια κατοικήσημα καθώς κ μικρά μεζεδοπωλεία άξια ομορφιάς. Υπάρχει επίσης ένα μαγαζάκι με χειροποίητες δημιουργίες. Δεν πληρώνεις είσοδο και ένα καφενείο λίγο πιο μετά την είσοδο σας παρέχει χάρτη με τα σημεία που μπορείτε να δείτε. Το άσχημο ήταν πως υπήρχαν αρκετά σκουπίδια.” Πάτρα, Ιούλιος 2016
”Βρωμιά στην είσοδο του Κάστρου και μια μικρή πλατεία με καφέ. Τίποτα που να αξίζει δηλαδή. Κρίμα! Μια αίσθηση παραίτησης και περασμένων μεγαλείων.
Μια γραφική γειτονιά στην καρδιά της χώρας της Χίου
”Από αρχιτεκτονική το Κάστρο είναι πολύ όμορφο και παρουσιάζει ιστορικό ενδιαφέρον. Στο κέντρο μπορεί κάποιος να κάτσει είτε για καφέ είτε για ένα τσίμπημα όπως επίσης σε κάποια γραφικά μέρη λίγο παρακάτω. Ίσως το καλοκαίρι να μην ενδείκνυται για φαγητό το βράδυ μιας και είναι κάπως αποπνικτικό λόγω ζέστης. Επίσης θα μπορούσε να είναι πιο καθαρό και ειδικά το βράδυ σε κάποιες από τις εισόδους του εκεί στα δρομάκια να είχε περισσότερο φως μιας και είναι θεοσκότεινα!” Πειραιάς, Αύγουστος 2016
Εκτός από το θέμα του φωτισμού, ένα άλλο σοβαρό θέμα είναι και η καθαριότητα του. Η απομάκρυνση των κάδων σκουπιδιών από τον οικισμό σίγουρα βοήθησε την κατάσταση, αλλά δεν έλυσε το πρόβλημα. Ίσως μια λύση θα ήταν και η τοποθέτηση μικρών κάδων εντός του οικισμού για να πετάνε οι επισκέπτες σκουπιδάκια, αλλά και ο συστηματικός καθαρισμός του οικισμού από τον δήμο, όχι μόνο από τα σκουπίδια, αλά και από τα χόρτα που φυτρώνουν στις άκρες των δρόμων, αλλά και σε εγκαταλειμμένα σημεία του οικισμού.
Η Πλατεία Φρουρίου
”Το καστρο ειναι εντυπωσιακο αλλα θελει πολυ δουλεια ακομη για να αξιοποιηθει οπως θα επρεπε. Αξιζει παντως να το δει κανεις απο κοντα.” Κιλκίς, Αύγουστος 2016
”Ένα εξαιρετικό μνημείο στο κέντρο της πόλης κοντά στο λιμάνι. Τα πανέμορφα σοκάκια σε ταξιδεύουν σε άλλη εποχή που ξεδιπλώνει την ιστορία του νησιού!” Αθήνα, Αύγουστος 2016
”Ένα αρκετά καλοδιατηρημένο κάστρο στη Χώρα της Χίου που προσφέρεται για έναν ωραίο περίπατο εντός και περιμετρικά”. Αθήνα, Αύγουστος 2016
”Ένα μοναδικό ταξίδι στο παρελθόν δίπλα στην πόλη της Χίου. Και αφού γυρίσεις τα γραφικά στενά του κάστρου μετά κάθεσε σε ένα από τα καφενεδάκια της πλατείας για ένα καφέ ή χιότικο τσιπουράκι” Μάιος 2017
”Ενα όμορφο μέρος στο κέντρο της πόλης με καφετέριες και ταβέρνες στο εσωτερικό του Κάστρου. Το επισκεφτήκαμε απογευματινή ώρα.” Χαλκιδική, Ιούλιος 2017
Το Κάστρο της Χίου είναι ένα από τα σημαντικότερα μνημεία και σημεία της Χίου. Η προσπάθεια ανάδειξής του τα προηγούμενα χρόνια κατάφερε να το εντάξει μέσα στα σημεία του νησιού που πρέπει να επισκεφθείς κανείς, μια και είναι γεγονός ότι η ιστορία του νησιού ξεκινάει από εκεί.
Η αναστύλωση της πρόσοψης της κεντρικής πύλης τα τελευταία χρόνια άλλαξε την εμφάνιση του Κάστρου. Δυστυχώς δεν είναι αρκετό.
Η πιο πάνω σύντομη έρευνα μας αναδεικνεύει το εξής ενυπωσιακό. Δηλαδή ότι τα περισσότερα σχόλια συντείνουν στο ότι το Κάστρο είναι ένας ιστορκός χώρος ο οποίος αξίζει να επισκεφθεί κανείς τόσο για τα μνημεία που περικλείει, όσο και για την γραφικότητά του. Παρόλα αυτά, τα ως άνω σχόλια αναδεικνύουν επίσης πολλά προβλήματα τα οποία, ενώ έχουμε και εμείς ως ομάδα επισημάνει επανειλημμένως , δυστυχώς εξακολουθούν να υπάρχουν, προκαλώντας μια άσχημη εντύπωση για το Κάστρο η οποία φυσικά δεν του αξίζει. Επίσης, εντυπωσιακό είναι και το γεγονός ότι εκτός από την πλατεία και τα Οθωμανικά λουτρά, δε γίνεται μνεία για τα υπόλοιπα μνημεία εντός του οικισμού διότι προφανώς αυτός στερείται της κατάλληλης προβολής, σήμανσής, αλλά και φωτισμού. Η έλλειψη καθαριότητας και “νοικοκυροσύνης” είναι κάτι που αναδεικνεύεται σε πολλά σχόλια, πράγμα το οποίο δε μας τιμάει ως τοπική κοινωνία εκ πρώτης, αλλά και ως δημοτική αρχή επίσης.
Ευχόμαστε η μικρή αυτή έρευνα-ανασκόπιση να προβληματίσει τις τοπικές αρχές και σύντομα να δούμε τη λήψη των απαραίτητων ενεργειών.
Πηγή σχολίων: tripadvisor
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
