200 χρόνια συνεισφοράς της οικογένειας Πατέρα

Τον περασμένο Φεβρουάριο επανεκλέγεται στη θέση του προέδρου του Ναυτικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος ο δρ Γεώργιος Πατέρας, ξεκινώντας μια ακόμη παραγωγική θητεία, αφού από τον κόσμο της ναυτιλίας έχει χαρακτηριστεί από τους πλέον δημιουργικούς προέδρους του ΝΕΕ. Πρόκειται για πρόσωπο ιδιαίτερα αγαπητό, έμπειρο επαγγελματία, οξύνου και οξυδερκή επιχειρηματία, πολύγλωσσο, άριστο γνώστη της ιστορίας και λαμπρό επιστήμονα. Το 2021, έτος της 200^ης επετείου της Ελληνικής Επανάστασης, η οικογένεια Πατέρα εορτάζει παράλληλα τη 200^η επέτειο της ιστορικά τεκμηριωμένης ενασχόλησής της με τη θάλασσα και συμμετοχή μελών της στους ναυτικούς αγώνες του Έθνους. Με την ευκαιρία αυτή ο Πρόεδρος του ΝΝΕ δρ Γ. Πατέρας παραχωρεί συνέντευξη στο περιοδικό ΕΛΝΑΒΙ, την κατ’ εξοχήν ναυτική-ναυτιλιακή ελληνική έκδοση, γνωστή και καταξιωμένη στους ναυτιλιακούς κύκλους, και συγκεκριμένα στους διευθυντές της κκ. Στέφανο Παπανδρέου και Θεανώ Καλαποθαράκου. Από το κείμενο της συνέντευξης, σημαντικό μέρος της οποίας ακολουθεί, προκύπτουν σπουδαία στοιχεία για την μακρόχρονη ναυτιλιακή παράδοση της οικογένειας Πατέρα, ιστορική, εθνική και κοινωνική παράλληλα, και με την ευκαιρία ο Πρόεδρος του ΝΕΕ σχολιάζει τις τελευταίες εξελίξεις στη ναυτιλία.

ΕΡ: Γιατί γιορτάζει η οικογένεια Πατέρα το 2021;

- Το 2021 είναι ένα σημαντικό ορόσημο για την πατρίδα μας γιατί γιορτάζουμε τα 200 χρόνια από την απελευθέρωση μας. Το 2021 είναι εξίσου σημαντικό για την οικογένειά μας γιατί γιορτάζουμε 200 χρόνια ναυτικής παράδοσης και προσφοράς στην Ελληνική ναυτιλία. Όπως γράφει στο βιβλίο του «Το Χρονικό των Οινουσσών» ο Ανδρέας Γ. Λαιμός το έτος 1961,(σελ.171), «Η Επανάστασις του 1821 βρίσκει τους Οινουσσίους και τους Καρδαμυλιούς με μικρά πλεούμενα, τόσα ώστε, να καθίσταται υποδειγματική Σχολή και Φυτώριον για τον αθρόο εμβολιασμό που θα επακολούθηση αργότερα. Ο Κωνσταντής Κανάρης ευρίσκει μεταξύ των θαλασσών στο λιμανάκι των Ψαρρών τον Διαμαντή Λαιμό και τον παίρνει ως πλοηγό του εις την εξόρμησίν του προς πυρπόλησιν της Ναυαρχίδας του Καρά Αλή στο λιμάνι της Χίου. Ο Διαμαντής Λαιμός οδηγεί τον Κανάρη και το πυρπολικό του δια τον περίπλου της βόρειας Χίου εις τον όρμο των Παρπάντων και εκεί διημερεύει την προτεραία της πυρπολήσεως καμουφλαρισμένος από τα μάτια της Τουρκικής Αρμάδας». Η ιστορία λοιπόν του Αιγνουσιώτη ναυτικού αρχίζει από τις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα, μεταξύ 1800-1820 και είναι αξιοσημείωτη η πορεία αυτής μέσα από τα ιστιοφόρα, τα ατμόπλοια και το ολοκαύτωμα των 1^ου και 2^ου Παγκοσμίων Πολέμων όπου παρά τον αφανισμό των πλοίων εξακολουθούν την εργασία τους με διαρκή παρουσία στον Διεθνή Ναυτιλιακό στίβο.

ΕΡ: Κάντε μας μια ιστορική αναδρομή για την εκατονταετία από το 1850 μέχρι το 1950;

- Ο Γενάρχης της οικογένειας «Πατέρα» με βάση το οικογενειακό δέντρο που έχει αποτυπωθεί το 1770 είναι ο Ιωάννης Πατέρας ο οποίος είχε 5 γιούς, τους Νικόλαο, Γεώργιο, Κωνσταντή, Ηλία και Μιχαήλ. O εγγονός του Κωνσταντή, βαφτίστηκε Χατζής και έκτοτε δημιουργήθηκε το Χατζηπατερέικο. Από το 1800-1853 οι Αιγνουσιώτες μέσα σε αυτήν την πεντηκονταετία γίνονται οι θαλασσινοί καραβοκύρηδες στις μεταφορές Χίου-Μυτιλήνης-Σμύρνης και Μικράς Ασίας με τα πλοιάρια τους. Ο Κριμαϊκός πόλεμος του 1853 μας βρίσκει με αξιόλογο αριθμό πλοίων σε όλες τις οικογένειες του νησιού μας: Πατέρας, Λαιμός, Νικηφόρος, Σάμωνας, Λύρας, Φράγκος κλπ. Ο Κωνσταντίνος Ι. Χατζηπατέρας αναφέρει ενδεικτικά στο βιβλίο του Ανδρέα Λαιμού (σελ.185), ότι το 1868 τα Αιγνουσιώτικα καράβια είναι 30 σε σύνολο 3.160 τόνων. Οι τύποι των πλοίων είναι Βουβαργοί, Γουλέτται, Βρίκια και Σκούνες. Ναυπηγούνται νέα πλοία στην Σύρο και επεκτείνεται ο κύκλος πλεύσεων τους προς την Γένοβα, Μασσαλία, Βαρκελώνη και τις ακτές της Δυτικής Αφρικής. Το 1903 δημιουργήθηκε ο αλληλοασφαλιστικός οργανισμός «Αι Οινούσσαι» υπό τους Κωνσταντίνο Ι. Χατζηπατέρα, Νικόλα Ι. Πατέρα, Διαμαντή Ι. Πατέρα, Χρήστο Λαιμό, Παναγιώτη Λαιμό, Κωνσταντίνο Μ. Λαιμό, Μάρκο Λύρα με αποκλειστικό σκοπό την αλληλασφάλεια των «Οινουσσιώτικων πλοίων». Το 1905 με την αγορά του πλοίου «Μαριέττα Ράλλη» άρχισε η μεταπήδηση εις τα ατμόπλοια με τις οικογένειες των Πατέρα, Χατζηπατέρα και Λαιμού να κάνουμε άλμα από τα ιστία στον ατμό. Μέσα σε μια δεκαετία αγοράστηκαν από Αιγνουσιώτες εφοπλιστές πολλά παρόμοια πλοία. όπως το Λέανδρος, Θεοδώρα, Σαπφώ, Αδαμάντιος Λαιμός, Δημήτριος Πατέρας, Αρχιμήδης, Κωστής, Δίρφυς, κλπ. Από το 1923 έως το 1939 η δύναμη των Οινουσσών ξεπερνούνε τα 65 πλοία. Χαρακτηριστικά τα ατμόπλοια που ανήκαν σε μέλη της οικογένειας «Πατέρα» ήταν 23. Από τα ιστορικά αρχεία το 1/3 των ατμόπλοιων των Οινουσσίων πλοιοκτητών πριν την έναρξη του 2^ου Παγκοσμίου Πολέμου ανήκαν στις οικογένειες Πατέρα και Χατζηπατέρα. Λίγα από αυτά τα πλοία επέζησαν τον πόλεμο και χάσαμε πολλούς συγγενείς και φίλους ανάμεσα στους αξιωματικούς και ναύτες.

 ΕΡ: Τι έγινε μετά το 2^ο Παγκόσμιο Πόλεμο;

Μετά το πέρας του πολέμου οι Αιγνουσιώτες αγόρασαν 14 από τα πρώτα 100 Liberty εκ των οποίων η οικογένεια Πατέρα & Χατζηπατέρα παρέλαβε τα 8: Άγιος Νικόλαος (Νικ. Χατζηπατέρας & Υιοι), Κώστας Χατζηπατέρας (Ιωαν. Χατζηπατέρας & Υιοί), Κωνσταντής (Κ.Δ.Πατέρας & Υιοί), Νικόλας Πατέρας (Ν. Ι. Πατέρας Υιοί), Αναστάσιος (Αναστάσιος Πατέρας & Υιοί), Δίρφυς (Ν. Ι. Πατέρας & Β.Ι.Πατέρας), Καλλιόπη (Διαμαντής Πατέρας & Υιοί) και Νικόλαος (Χαράλαμπος Πατέρας). Τα υπόλοιπα 6 Liberty παρέλαβαν οι οικογένειες Λαιμού, Λύρα, και Μαυροφίλιππα. Από το 1950 μέχρι και σήμερα, εκατοντάδες βαπόρια αγοράστηκαν «second-hand» ή ναυπηγήθηκαν από Οινούσσιους εφοπλιστές, τους Πατεραίους, Χατζηπατεραίους, Λαιμούς, Σαμωνάδες, Λυραίους, Κολλάκηδες, Αγγελάκους, Λυγνούς κλπ., σε ναυπηγεία της Ευρώπης και της Ασίας. Είμαι λοιπόν περήφανος που είμαι μέλος μιας εκ των ιστορικοτέρων οικογενειών καραβοκύρηδων που επί 200 χρόνια και 7 συνεχόμενες γενεές υπήρξαν πρωτοπόροι στην δημιουργία του «Ελληνικού ναυτιλιακού θαύματος» και ευελπιστώ ότι και η νέα γενιά θα συνεχίσει με επιτυχία αυτήν την μοναδική ναυτική παράδοση των προγόνων μας.

ΕΡ: Ποιά είναι η κοινωνική προσφορά των Οινουσσίων εφοπλιστών προς την πατρίδα;

Η προσφορά τους είναι τεράστια. Οι οικογένειες Πατέρα, Χατζηπατέρα, Λαιμού, Λύρα, Κολλάκη, Σάμωνα, Αγγελάκου, έχουνε κατασκευάσει Σχολεία, Ναυτικές Σχολές, Εκκλησίες, Νοσοκομεία, Γηροκομεία, Κοινωφελή Ιδρύματα και έχουνε προσφέρει εκατοντάδες υποτροφίες και οικονομική στήριξη στους συνανθρώπους μας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Όπως έχει δηλώσει και ο Εθνικός Ευεργέτης, Ιωάννης Διαμαντή Πατέρας, «Οι γονείς μου με δίδαξαν ότι τα χρήματα που κερδίζουμε στην ζωή είναι δανεικά και πρέπει να τα επιστρέφουμε στην κοινωνία και στους ανθρώπους του μόχθου, που έχουν ανάγκη βοήθειας».

Πηγές:

1. https://www.elnavi.gr/
2. https://nee.gr/

Ειδήσεις σήμερα

Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.