Υπάρχουν πολλοί συγγραφείς που θεωρούν ότι ο Χριστόφορος Κολόμβος είναι ελληνικής καταγωγής, παρουσιάζοντας σημαντικά στοιχεία που ενισχύουν την άποψη ότι ο Κολόμβος έχει σχέση με τη χώρα μας, συγκεκριμένα με τη Χίο.
Ένας από τους πρώτους που ασχολείται με το θέμα αυτό είναι ο Σεραφείμ Κανούτας, ο οποίος αφιερώνει μεγάλο μέρος της ζωής του στην έρευνα για τον Χριστόφορο Κολόμβο. Το 1913 ο Σ. Κανούτας (S. Canoutas) παρουσιάζει το βιβλίο με τίτλο «Christofer Columbus, a Greek nobleman»(«Χριστόφορος Κολόμβος, ένας Βυζαντινός ευγενής»).
Ο γιος του Κολόμβου Φερδινάρδος αναφέρει ότι, όπως του είχε πει ο πατέρας του ταξίδευε για χρόνια με τον διάσημο Γάλλο κουρσάρο και μετέπειτα Ναύαρχο Colon, και ότι λεγόταν Γεώργιος ο Έλλην ή Γεώργιος Δισύπατος Παλαιολόγος. Σε επιστολή του Κολόμβου προς τη Δόνα Χουάνα ντε λα Τόρε, ο πατέρας του έγραφε: «Δεν είμαι ο πρώτος ναύαρχος της οικογένειάς μου. Αφήσατέ τους να μου δίνουν το όνομα που τους αρέσει». Ο ίδιος ο Κολόμβος άλλωστε, ποτέ δεν μίλησε για τη χώρα από την οποία καταγόταν και τον τόπο γέννησής του, επιτείνοντας ακόμα περισσότερο το μυστήριο γι’ αυτόν.
Άλλα σημαντικά βιβλία για τον Κολόμβο και τη σχέση του με την Ελλάδα, είναι το «Χριστόφορος Κολόμβος, Βυζαντινός ευπατρίδης», του Δημήτριου Σισιλιάνου (Αθήνα 1962), στο οποίο ο συγγραφέας παραπέμπει συχνά στον Κανούτα και το «Χριστόφορος Κολόμβος, ο βυζαντινός πρίγκιπας από τη Χίο Ελλάδα», των εκδόσεων Γιάννης Περρίκος, Χίος, 1989 της Ρουθ Ντουρλάχερ.
Ο Κολόμβος και η Χίος
Το ελληνικό νησί με το οποίο είναι βέβαιο ότι είχε σχέσεις ο Χριστόφορος Κολόμβος είναι η Χίος, καθώς αναφέρεται εκτενώς στη μαστίχα της. Μάλλον φτάνει το 1475 με τα γενοβέζικα καράβια που φέρνουν ενισχύσεις στη Χίο, ενόψει του οθωμανικού κινδύνου. Ο πληθυσμός του νησιού είναι εκείνη την περίοδο 12.000 Έλληνες και 2.500 Γενοβέζοι, ήτοι το 17% του πληθυσμού. Η Χίος είναι φόρου υποτελής στους Οθωμανούς από το 1415, ενώ κυρίως λόγω της μαστίχας της, απολαμβάνει προνόμια από τους σουλτάνους. Ο Χ.Δ. Λάζος θεωρεί ότι η παρουσία του Κολόμβου στη Χίο δεν είναι τυχαία. Ο διαπρεπής ιστορικός Καρλ Χοπφ και η Ρουθ Ντουρλάχερ, μας πληροφορούν ότι στη Χίο ο Κολόμβος φιλοξενείται από την οικογένεια των Γενοβέζων δεσποτών Ιουστινιάνι.
Ο Ιωάννης Ιουστινιάνης είναι εκείνος που πολεμά γενναία στο πλευρό των Βυζαντινών κατά την πολιορκία της Κωνσταντινούπολης το 1453 και ο βαρύτατος τραυματισμός του επιταχύνει την πτώση της Πόλης. Καταφέρνει να διαφύγει στη Χίο, όπου ζει ο αδελφός του, αλλά πεθαίνει από γάγγραινα και θάβεται στη Χίο.
Ο Κολόμβος φιλοξενείται από τον Άντζελο Ιουστινιάνι Μπάνκα στη Χίο. Πρόκειται για λάτρη των γραμμάτων και των τεχνών, ο οποίος κοντά στη Δασκαλόπετρα κτίζει την έπαυλή του, της οποίας δίνει το όνομα «Ομέρικα», προς τιμήν του μεγάλου ποιητή. Αν ο Κολόμβος ήταν απλός ναυτικός ή έμπορος, όπως γράφει ο μελετητής του Henry Vignaud, προφανώς δεν θα έμενε στην έπαυλη του Γενοβέζου αριστοκράτη. Φαίνεται ότι στη Χίο ο Κολόμβος συλλαμβάνει την ιδέα για ένα ταξίδι στα δυτικά, προς αναζήτηση των «Ινδιών». Την 1η Νοεμβρίου 1492 φτάνει στην Κούβα όπου βρίσκει έναν σκίνο που του θυμίζει το νησί της Χίου, όπου φέρεται να λέει «Che yo e visto en la Isia Scio el Arcipelago», δηλαδή «Ο θάμνος αυτός είναι μεγαλύτερος από εκείνον που είδα στη νήσο Χίο του Αρχιπελάγους». Το 1492 στέλνει γράμμα στον Sancher με τον οποίο τον ενημερώνει ότι η μαστίχα που βρήκε στην Κούβα «ευδοκιμεί μόνο στη Χίο».
Ο Καπετάν Ανδρέας ο Βρονταδούσης
Στην ίδια επιστολή, δείχνει πολύ κατατοπισμένος για τη μαστίχα και γράφει λεπτομέρειες. Συγκεκριμένα αναφέρει ότι η συγκομιδή της γίνεται τον Μάιο και αποφέρει στη Χίο ετήσιο εισόδημα 50.000 δουκάτα. Σχετική αναφορά του υπάρχει και στο «Ημερολόγιο Πλοίου 1492-1493».Στο ίδιο ημερολόγιο ο μεγάλος εξερευνητής γράφει ακόμη: «Είδα όλη την Ανατολή και τη Δύση. Προς τα βορινά έφτασα ως την Αγγλία. Ταξίδεψα και στη Γουινέα».
Στο Βροντάδο της Χίου, όπως γράφει ο Χ.Δ. Λάζος, για πολλές γενιές συντηρείται η φήμη ότι ναυτικοί από εκεί συμμετέχουν στην ανακάλυψη της Αμερικής πριν τον Κολόμβο. Επικεφαλής τους είναι ο Καπετάν – Αντρέας, που μαζί με 3-4 συντοπίτες του είχαν φτάσει στην Αμερική πριν τον Κολόμβο, χαρτογραφώντας τη διαδρομή. Φαίνεται ότι ο Κολόμβος όταν φτάνει στη Χίο γνωρίζεται μαζί του, ναυτολογώντας τους στο ταξίδι προς την Αμερική ως συμβούλους, μαζί βέβαια με τους χάρτες τους. Η άποψη αυτή του Χ.Δ. Λάζου, βασίζεται σε αναφορές και συγκεκριμένα, στο παρισινό περιοδικό «Κυανή Επιθεώρησις» που δημοσιεύει άρθρο του 1904 με τίτλο: «Περί Χριστοφόρου Κολόμβου και Χίων ναυτικών» στο οποίο, μεταξύ άλλων, αναφέρεται ότι ο Κολόμβος «… μετέβη εις Χίον το 1474 και παρέμεινε παρά τω πλοιάρχω Ανδρέα, όστις και τον συνόδευσε κατόπι εις το μέγα ταξίδιόν του μετά τριών άλλων Χίων ναυτικών».
Αντιστοίχως ο «Εθνικός Κήρυκας» της Νέας Υόρκης στο φύλλο της 4ης Ιανουαρίου 1925 αναδημοσιεύει κείμενο από εφημερίδα της Δρέσδης: «Η άποψη του δρος Λάρσεν βρίσκει στο Αιγαίο Πέλαγος μια σημαντική υποστήριξη. Στη Χίο είναι πλατιά διαδεδομένη η παράδοση πως ντόπιοι ναυτικοί οδήγησαν τον Κολόμβο στο ταξίδι του. Πριν από είκοσι χρόνια, η εφημερίδα «Αιγαίον», που τυπωνόταν στα ελληνικά και τα τουρκικά, δημοσίευσε ένα άρθρο που προξένησε μεγάλη εντύπωση. Σύμφωνα μ’ αυτό – όπως άλλωστε υποστήριξε και ο δρ. Λάρσεν – ο Κολόμβος μελέτησε επί πολύ το σχέδιό του να στραφεί σε άγνωστες περιοχές. Για τον σκοπό αυτό, επιχείρησε μεγάλες περιοδείες. Από τις ακτές της Αφρικής μέχρι τις αρκτικές χώρες Νορβηγία και Ισλανδία, ταξίδευε για να συγκεντρώσει τις πληροφορίες που τον ενδιέφεραν. Τότε είναι πιθανό ότι άκουσε για μια ανακάλυψη που είχαν κάνει οι Ισλανδοί ιερείς (σημ: αναφέρεται στο ταξίδι του Αγίου Μπρένταν που έγινε γύρω στο 600 μ.Χ. και στην ανακάλυψη απ’ αυτόν της Αμερικανικής Ηπείρου). Παντού όπου έφθανε ζητούσε πληροφορίες απ’ τους ναυτικούς και τους ρωτούσε να μάθει καθετί που ήξεραν για τις θάλασσες και τις στεριές της Δύσης, κι αν είχαν ποτέ ακούσει για μια άγνωστη ήπειρο. Μερικά χρόνια πριν απ’ τον γάμο του έμεινε για κάποιο διάστημα στο Βροντάδο της νήσου Χίου. Εκεί φιλοξενήθηκε από τον καπετάν Ανδρέα, με τον οποίο συνεργάστηκε με κάθε μυστικότητα και φτιάξαν μαζί νέους χάρτες, με βάση όσα ήξερε ο καθένας για τις ανεξερεύνητες θάλασσες. Οι ναυτικοί της Χίου κι ο καπετάν Ανδρέας είχαν φτάσει στον Νέο Κόσμο πριν από τον Κολόμβο ή τουλάχιστον γνώριζαν αρκετά για την ύπαρξη της άγνωστης ηπείρου. Η συνεργασία αυτή με τον Βρονταδούσιο πλοίαρχο, οι πληροφορίες που συγκέντρωσε και οι χάρτες που σχεδιάστηκαν με τη βοήθεια του καπετάν – Ανδρέα, βοήθησαν τον μεγάλο θαλασσοπόρο να πετύχει στο σκοπό του…»
Πηγές:
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.