Η πρόταση για πρωτοβουλία να έλθει η παράσταση στη Χίο αξίζει να ενισχυθεί με κάθε τρόπο.
Η (απόλυτα δικαιολογημένη) μεγάλη αναγνώριση του Γιάννη του Μακριδάκη ως λογοτέχνη θα μπορούσε να φέρει πολλά καλά στη Χίο. Ποιος δεν θα ήθελε να επισκεφτεί ένα τόπο όπως η Χίος, όπως αυτή γίνεται γνωστή από τα βιβλία του Μακριδάκη (σε δεκάδες χιλιάδες ήδη ανθρώπους);
Και δεν μπορώ να φαντασθώ καλύτερο πρεσβευτή του νησιού από τα μεταφρασμένα βιβλία του. Οι τοπικοί φορείς πρέπει να ενισχύσουν με κάθε τρόπο πρωτοβουλίες μετάφρασης.
Τα οφέλη μπορεί να είναι πολύ μεγάλα. Σήμερα η θεατρική διασκευή βιβλίου του, αύριο κανείς δεν ξέρει. Γιατί όχι μια διασκευή σε σενάριο κάποιου βιβλίου που θα κάνει το νησί πασίγνωστο στον κόσμο.
Πεδίο δόξης λαμπρό για έναν άξιο σκηνοθέτη, ο οποίος θα μπορεί να υπολογίζει σε χρηματοδοτική υποστήριξη τόσο από τη χιακή ομογένεια όσο και από την εφοπλιστική κοινότητα.
Ένας πολύ δόκιμος τρόπος για να διαθέσουν χρήματα όσοι έχουν και τυχαίνει να αγαπούν το νησί. Τα τοπικά ΜΜΕ θα μπορούσαν να ενισχύσουν μια τέτοια προοπτική και είναι πολύ θετικό που το κείμενο του Πολίτη υπενθυμίζει τα αυτονόητα ως προς την καλλιτεχνική αξία του Μακριδάκη.
Από την άλλη, θα πρότεινα μια διαφορετική προσέγγιση στη διάκριση μεταξύ ενός καλλιτέχνη και της καθημερινής του κοινωνικής παρουσίας.
Στη βάση αυτού ακριβώς που ορθά επισημαίνει ο Πολίτης, με δεδομένη δηλαδή την καλλιτεχνική αξία κάποιου, ας σκεφτούμε πόσο λίγο σε αφήνει η κοινωνία να έχεις μια κανονική κοινωνική ζωή, να κρίνεσαι όπως κάθε άλλος για τις κοινωνικές (π.χ. πολιτικές) σου θέσεις και στάσεις. Καταρχήν, ότι κάνει ένας καταξιωμένος καλλιτέχνης μπορεί να υπερτονισθεί και να παραμορφωθεί.
Και το πιο μικρό σφάλμα, πραγματικό ή φανταστικό, για ένα ιδιωτικό ή δημόσιο ζήτημα, μπορεί να γίνει αντικείμενο αρνητικού ενδιαφέροντος σε κλίμακα εκτός ελέγχου. Μπορεί να σε πλησιάζει, από ειλικρινές ενδιαφέρον για σένα μέχρι για να βγάλει φωτογραφία μαζί σου, ο καλύτερος και ο χειρότερος.
Τι πιο λογικό από το να είσαι επιφυλακτικός ως προς την ανάπτυξη οικειότητας, τι πιο ανθρώπινο από το να πρέπει να δοκιμάζεις -και μάλιστα μόνιμα- το περιβάλλον σου με τη συμπεριφορά σου. Εδώ αρχίζει μια περίεργη διαλεκτική, στην οποία πάντα εμπλέκονται δύο μέρη.
Και δεν μπορούμε να κρίνουμε το ένα χωρίς να αγνοούμε τι έχει κάνει το άλλο, ποια ψυχολογικά αντερείσματα έχει παράγει στο άλλο. Αν έχω συγκεντρώσει με δουλειά μυρμηγκιού σε δύο βιβλία πολύτιμες μαρτυρίες για την ιστορία της Χίου του πρώτου μισού του εικοστού αιώνα και με έχουν αγνοήσει (από άγνοια ή εσκεμμένα) όσοι σχεδίασαν τα της επετείου της εκατόχρονης ιστορίας της Χίου, θα πρέπει να είμαι υπεράνθρωπος για να μην επηρεάσει τη συμπεριφορά μου.
Ακόμη και αν η ερμηνεία της ιστορίας που ευνοείται από τα βιβλία κάποιου δεν είναι η ηγεμονεύουσα (καλώς ή κακώς), παράγει πρόβλημα το να μην συμπεριληφθεί στο μερίδιο που της ανήκει. Και νομίζω θα μπορούσαν να αθροιστούν πολλά τέτοια παραδείγματα.
Και κανένας καλλιτέχνης, ο μεγαλύτερος του κόσμου, δεν είναι υποχρεωμένος να είναι και υπεράνθρωπος. Κάτι ακόμη. Προϋπόθεση της παραγωγής έργου με καλλιτεχνική αξία είναι και ένας συγκεκριμένος βαθμός αποστασιοποίησης από την επικρατούσα θέαση των πραγμάτων, η οποία σε τοποθετεί σε μια ανάγκη διαρκούς εγρήγορσης. Για να είσαι δημιουργικός ως καλλιτέχνης πρέπει να βράζεις διαρκώς, όποιο και αν είναι το τίμημα.
Το μείγμα καλλιτεχνικής ιδιαιτερότητας και κοινωνικής κανονικότητας είναι από σύστασης, διαρκώς, υπό καθεστώς έκρηξης. Δεν υπάρχει λόγος να το περιβάλλουμε με αναπτήρες. Ας απολαμβάνουμε τον κάθε Μακριδάκη ως αναγνώστες και ας επωφεληθούμε (όπως προτείνει και ο Πολίτης) από την ύπαρξή τους ως κοινωνία, ελαφρύνοντας κάθε αχρείαστη πίεση.
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.