Όσοι Έλληνες της διασποράς παρακολουθούμε το διασυρμό της αγαπημένης μας χώρας, αισθανόμαστε βαριά τη συνευθύνη της συμβολής στη σημερινή εθνική απαξίωση. Η συντριπτική πλειοψηφία μας έχει τις ρίζες της στην ελληνική ύπαιθρο, σε κάποιο απ’ τα χωριά της εγκαταλελειμμένης σήμερα πατρίδας. Η μεταναστευτική απόφαση μας πριν κάποια χρόνια σημάδεψε καθοριστικά το μεγαλύτερο εδαφικό τμήμα της χώρας και, δυστυχώς, ακολουθήθηκε από μια άφρονα πολιτική των ελληνικών κυβερνήσεων να κινητροδοτήσουν, άμεσα ή έμμεσα, τη διόγκωση του Αττικού πολεοδομικού συγκροτήματος.
Στις δεκαετίες που ακολούθησαν η χώρα αλλοίωσε το χαρακτήρα της. Μετακινήθηκε αριθμητικά και πολεοδομικά, παράλογα, στην πρωτεύουσα και γύρω από αυτή. Απώλεσε κάθε παραγωγική διαδικασία και μεταβλήθηκε σε κράτος παραγωγής γραφειοκρατίας και παροχής άυλων υπηρεσιών. Θεοποιήσαμε το ρόλο του δημοσίου υπαλλήλου, του γιατρού, του δικηγόρου, του δημοσιογράφου, του χρηματιστή, του μηχανικού ηλεκτρονικών υπολογιστών. Απαξιώσαμε αντίθετα το ρόλο του κτηνοτρόφου, του ναυτικού, του αγρότη, του βιοτέχνη.
Η απόσταση που μας χωρίζει σήμερα απ’ την Ελλάδα μας επιτρέπει με μεγαλύτερη καθαρότητα να κοιτάμε το πρόβλημα. Μας θλίβει βαθύτατα ότι η ελληνική πολιτεία και ο ελληνικός λαός δεν αγγίζει την ουσία του προβλήματος, δεν έχει ξεκινήσει εδώ και δυο χρόνια να συζητά το σχεδιασμό επανακατοίκησης της ελληνικής περιφέρειας, ως η μόνη βιώσιμη λύση εξόδου από τη βαθιά της κρίση.
Το ελλαδικό σύμπτωμα συρρίκνωσης της περιφέρειας, με ταυτόχρονη οικοδομική και οικονομική διόγκωση της πρωτεύουσας, μεταφέρθηκε ως μικρογραφία σε όλους τους νομούς. Τα συγκροτήματα των πρωτευουσών νομών θέριεψαν, οι κωμοπόλεις και τα χωριά αδειάζουν διαρκώς, η γη, η θάλασσα και οι συνοδευτικές τους αξίες εγκαταλείπονται.
Το αθηνοκεντρικό και αποτυχημένο μοντέλο ανάπτυξης της χώρας έτυχε πιστής αντιγραφής και στο νομό μας. Οι βαριές του υποδομές τις τελευταίες δεκαετίες σχεδιάστηκαν με κριτήριο τη γιγάντωση ενός οικοδομικού ιστού που έχει προ πολλού υπερβεί τα όρια του, αφού πρώτα απώλεσε την αρχιτεκτονική του φυσιογνωμία. Με εξαίρεση το φωτισμένο σχεδιασμό ανάπτυξης του τόπου από την πρώτη αιρετή Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, ο οποίος διέβλεπε την ανάγκη αξιοποίησης των ανεξάντλητων πηγών ευκαιριών της χιώτικης υπαίθρου, όσες κινήσεις έγιναν έκτοτε απέβλεπαν στη συγκράτηση, με νύχια και με δόντια, ενός συγκεντρωτικού μοντέλου ανάπτυξης, ασφυκτικά περιορισμένου μεταξύ Καρφά και Βροντάδου.
Βασικός άξονας μεταστροφής του αναπτυξιακού μοντέλου του νησιού ήταν η ανάπτυξη και μιας «δυτικής πύλης εισόδου». Για τη βελτίωση των λιμενικών εγκαταστάσεων Μεστών υλοποιήθηκε και το αντίστοιχο μεγαλύτερο οδοποιητικό έργο στο νομό, η νέα χάραξη του δρόμου Χίου – Μεστών. Κι ενώ ο δρόμος έγινε, οι λιμενικές εγκαταστάσεις καρκινοβατούν, περιορισμένες στη βελτίωση των λιμενικών έργων, αγνοώντας την εξίσου αναγκαία χερσαία ζώνη. Κυρίως, αλλοιώνεται ο συνολικός σχεδιασμός απ’ την ανακάλυψη της ανάγκης να κατασκευαστεί νέο κεντρικό λιμάνι κι αυτό στον πολεοδομικό ιστό της πρωτεύουσας!
Με θλίψη παρατηρώ ότι ελάχιστοι από τους έχοντες την ευθύνη διοίκησης του τόπου ιεραρχούν τις προτεραιότητες αναγκών του. Αν το έκαναν, μέριμνα τους θα ήταν να συσκεφτούν σε επίπεδο κορυφής για το πώς μπορεί να ολοκληρωθεί τάχιστα ο λιμένας Μεστών, ποιο θα είναι το μοντέλο διαχείρισης του, αποκόβοντας το από το ολίγιστο δυνατοτήτων Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο και πώς η λειτουργία του θα παρασύρει σε ανάπτυξη όλη τη νότια και ανατολική ζώνη του νησιού.
Με θλίψη επίσης παρατηρώ ότι το συγκεκριμένο θέμα δεν απασχολεί όσο πρέπει ούτε τους συγχωριανούς μου Μεστούσους. Σπαταλούν τη φαιά ουσία και το χρόνο τους σε θέματα ανεπαίσθητης σημασίας και, ακόμα κι εκείνοι που λανσάρονται ως η νέα αντίληψη των πραγμάτων, δικαιολογούν τα αδικαιολόγητα, λες και το λιμάνι όπως είναι σήμερα ικανοποιεί τις προσδοκίες και τα οράματα μας.
Η νηφαλιότητα που μου δημιουργεί η απόσταση από το νησί με υποχρεώνει σήμερα να ζητήσω από όλους να αντιληφθούν ότι η ολοκλήρωση και η χρήση στο μέγιστο δυνατό βαθμό του λιμένα Μεστών δεν πρέπει να λογίζεται ως ένα έργο τοπικής σημασίας. Είναι το κλειδί για να ξεκλειδώσει ένα νέο πρότυπο ανάπτυξης για το νησί συνολικά, μετατοπίζει μέρος της οικονομικής του λειτουργίας και στην υπόλοιπη Χίο και δίνει ευκαιρίες άνθησης όλης της νότιας και δυτικής πλευράς του. Αναμφίβολα μια τέτοια απόφαση θα συγκρουστεί με κατεστημένα συμφέροντα και ξεπερασμένες νοοτροπίες. Εκεί βρίσκεται το μυστικό, ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλο μας. Είμαστε αποφασισμένοι για τη σύγκρουση; Αν ναι, το μονόδρομο που χαράχτηκε κάποια χρόνια πριν δεν πρέπει να τον μετατρέψουμε σε αδιέξοδο.
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.