Το δίλημμα του φυλακισμένου είναι ένα από τα διασημότερα νοητικά πειράματα της Θεωρίας Παιγνίων.
Ας φανταστούμε δύο διαβόητους κακοποιούς τη Μαρίκα και τον Κωστίκα με πολλές ληστείες στο ενεργητικό τους. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας «δουλειάς» κάτι στραβώνει και συλλαμβάνονται την ώρα της διαφυγής από την αστυνομία. Επειδή όμως οι αστυνόμοι δεν έχουν αρκετά αποδεικτικά στοιχεία για να τους ενοχοποιήσουν τους βάζουν σε διαφορετικά δωμάτια και κάνουν στον καθένα ξεχωριστά την παρακάτω προσφορά ξεκινώντας από τη Μαρίκα:
«Αν κανείς σας δεν μιλήσει, θα καταδικαστείτε και οι δύο σε 1 χρόνο φυλάκιση για παράνομη οπλοκατοχή. Αν καταδώσεις το συνεργό σου θα τον θεωρήσουμε ως τον αποκλειστικό υπεύθυνο της ληστείας οπότε εσύ θα αφεθείς ελεύθερη κι εκείνος θα καταδικαστεί σε 20 χρόνια φυλακή. Εκτός βέβαια αν κι αυτός πράξει το ίδιο και σε καταδώσει κι εσένα οπότε θα φάτε από 10 χρόνια φυλακή έκαστος.»
Η Μαρίκα αρχίζει να σκέφτεται την προσφορά. Σε κάθε περίπτωση έχει δύο μόνο επιλογές: να μιλήσει ή να παραμείνει σιωπηλή.
Αν ο Κωστίκας μιλήσει και την καταδώσει τότε το καλύτερο που έχει να κάνει είναι να ανταποδώσει. Έτσι θα περάσει 10 χρόνια στη φυλακή (ενώ αν δεν μιλήσει θα μείνει 20 χρόνια στη φυλακή).
Αν ο Κωστίκας δεν μιλήσει και πάλι είναι προς το συμφέρον της Μαρίκας να τον καταδώσει. Έτσι εκείνη θα αφεθεί ελεύθερη ενώ στην αντίθετη περίπτωση θα περνούσε ένα χρόνο στη φυλακή μαζί με τον Κωστίκα.
Ο,τιδήποτε κι αν επιλέξει ο Κωστίκας, το βέλτιστο για τη Μαρίκα είναι να τον καταδώσει. Φυσικά το αυτό συμβαίνει και με τον Κωστίκα ο οποίος θα καταλήξει στο ίδιο ακριβώς συμπέρασμα.
Και οι δύο λοιπόν, κοιτώντας μονάχα το ατομικό τους συμφέρον καταδίδουν το συνεργό τους κι έτσι καταλήγουν να περάσουν 10 δύσκολα χρόνια στη φυλακή. Ενώ από μαθηματικής απόψεως η επιλογή τους είναι σωστή εντούτοις το τελικό αποτέλεσμα της μη συνεργασίας είναι πολύ χειρότερο από το αποτέλεσμα που θα είχαν αν συνεργάζονταν.
Ωραία όλα αυτά αλλά τι σχέση έχουν με τις δημοτικές εκλογές στη Χίο;
Ο νυν δήμαρχος κ. Κάρμαντζης καθώς και οι κ.κ. Καραβασίλης, Μαλαφής και Τριαντάφυλλος έχουν ήδη ανακοινώσει την υποψηφιότητά τους για της προσεχείς δημοτικές εκλογές. Κι άλλες υποψηφιότητες ενδέχεται να ακολουθήσουν.
Ο καθένας επιθυμεί να εκλεγεί (ή επανεκλεγεί) στη θέση του δημάρχου ώστε να εφαρμόσει απρόσκοπτα το πρόγραμμά του και να δει το όποιο όραμά του για το νησί να υλοποιείται.
Για τους υποψηφίους δημάρχους η πλέον ελκυστική επιλογή μοιάζει να είναι η αυτόνομη κάθοδος του συνδυασμού τους στις προσεχείς εκλογές και η εκλογή του εκάστοτε επικεφαλής ως δημάρχου. Ωστόσο αυτή η επιλογή είναι όντως η βέλτιστη;
Γνωρίζουμε καλά πως μόνο ένας από όλους θα τα καταφέρει και οι υπόλοιποι θα περάσουν μια τετραετία στα έδρανα της αντιπολίτευσης να διαμαρτύρονται, με δημιουργικό ή στείρο τρόπο για τα κακώς κείμενα και γενόμενα του νησιού.
Δεν θα ήταν λοιπόν προτιμότερο όσοι εκ των υποψηφίων μπορούν και θέλουν να βρουν ένα κοινό τόπο για συνεργασία, να παραμερίσουν τις όποιες διαφορές τους και να συνασπιστούν στη βάση μιας προγραμματικής συμφωνίας κατεβάζοντας έναν κοινό συνδυασμό;
Όλοι όσοι μπορούν και θέλουν να συμφωνήσουν στα βασικά και απαραίτητα που πρέπει να γίνουν για το νησί και να δουλέψουν όλοι μαζί για να πάει επιτέλους μπροστά αυτός ο τόπος;
Κι αν πάλι δεν τα βρίσκουν μεταξύ τους στο ποιος θα μπει επικεφαλής, μήπως να έβαζαν στην άκρη τους εγωισμούς και να απευθύνονταν σε ένα πρόσωπο κοινής αποδοχής με κύρος και απήχηση στην τοπική κοινωνία;
Χρήστος Παπαχρήστου
Πηγή: Η αλγοριθμική τέχνη των αποφάσεων (Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης) και kathimerinifysiki.gr
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
