Τι ονομάζουμε αμβλυωπία (τεμπέλικο μάτι);
Στον άνθρωπο η ανάπτυξη της όρασης πραγματοποιείται από τη γέννηση μέχρι περίπου την ηλικία των 6-7 ετών. Η χρονική αυτή περίοδος είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη της τέλειας και ισοδύναμης όρασης και στα δύο μάτια του παιδιού, καθώς, εάν η εικόνα που σχηματίζεται στο ένα μάτι είναι θολή, τότε η όραση σε αυτό δεν αναπτύσσεται κανονικά, γιατί ατροφούν οι νευρικές συνδέσεις του οφθαλμού αυτού με τον εγκέφαλο και ο οφθαλμός αμβλυωπεί (τεμπελιάζει).
Για ποιους λόγους μπορεί το ένα μάτι του παιδιού να βλέπει θολά;
Μπορεί να υπάρχει μεγάλη διαφορά βαθμών ανάμεσα στους δύο οφθαλμούς, όπως για παράδειγμα υψηλή μυωπία ή υπερμετρωπία ή αστιγματισμός στο ένα μάτι (ανισομετρωπική αμβλυωπία). Άλλη πιθανότητα είναι και τα δύο μάτια να έχουν υψηλούς βαθμούς κάποιας αμετρωπίας και να βλέπουν και τα δύο θολά. Επίσης ενδέχεται να συνυπάρχει στραβισμός (απόκλιση του οφθαλμού προς τα έσω ή προς τα έξω). Οι παραπάνω περιπτώσεις αμβλυωπίας μπορούν να διορθωθούν, εάν διαγνωστούν εγκαίρως, με γυαλιά οράσεως. Ενδεχομένως μπορεί να χρειαστεί και κάλυψη του ενός ματιού για λίγες ώρες την ημέρα με ειδικό patch, ώστε να «γυμνάσουμε» και να ενισχύσουμε το πιο αδύναμο μάτι. Σε άλλες περιπτώσεις, το ένα μάτι μπορεί να τεμπελιάσει λόγω βλεφαρόπτωσης, ή συγγενούς καταρράκτη, ή άλλων αιτιών θόλωσης των διαθλαστικών μέσων του ματιού. Τότε ενδέχεται να χρειαστεί η αντίστοιχη επέμβαση για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.
Σε όσο μικρότερη ηλικία γίνει η διάγνωση και η θεραπεία της αμβλυωπίας, τόσο μεγαλύτερο το ποσοστό της τέλειας όρασης που θα αποκτήσουν και τα δύο μάτια.
Εάν η διάγνωση γίνει μετά την ηλικία των 7-8 ετών, μειώνεται πολύ η πιθανότητα να «δει» καλά το τεμπέλικο μάτι, με αποτέλεσμα να μείνει μόνιμα χαμηλή η όραση. Πέρα από τις περιπτώσεις που τα συμπτώματα είναι έκδηλα και τα αντιληφθούν εγκαίρως οι ίδιοι οι γονείς ή ο παιδίατρος (π.χ. σε στραβισμό), η αμβλυωπία είναι μια «σιωπηλή» κατάσταση που συχνά δυστυχώς ανακαλύπτεται αργά, καθώς το παιδί βλέπει ικανοποιητικά χρησιμοποιώντας μόνο το «καλό» μάτι, χωρίς να το αντιλαμβάνεται το ίδιο ή ο γονιός. Είναι, επομένως, πολύ σημαντική μία οφθαλμολογική εξέταση σε όλα τα παιδιά έως την ηλικία των 5-6 ετών. Σε κάποιες περιπτώσεις επιβάλλεται και νωρίτερα (νεογέννητα έως 3 ετών), κυρίως εάν υπάρχει κληρονομικό οφθαλμολογικό ιστορικό, προωρότητα γέννησης, συστηματικές παθήσεις ή υπόνοια για οφθαλμολογική πάθηση από τον παιδίατρο, ο οποίος ήδη έχει πραγματοποιήσει ελέγχους σε νεογνική ηλικία και αργότερα (red reflex test κλπ). Στη σχολική ηλικία, κάποιες μαθησιακές δυσκολίες έχουν συσχετιστεί με αδιάγνωστες οφθαλμολογικές παθήσεις, επομένως συνιστάται έλεγχος των ματιών κυρίως αν υπάρχουν ενδείξεις δυσκολίας στην όραση ή στη συγκέντρωση, πονοκέφαλοι στη διάρκεια του διαβάσματος κλπ.
Συμπερασματικά, η πρόληψη είναι ιδιαίτερα σημαντική για την υγεία των ματιών του παιδιού προσχολικής και σχολικής ηλικίας.
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
