Οι μπαβέδες, τα ερυθρωπά πετρώματα αμωνίτών με τα οποία είναι στρωμένη η Προκυμαία και αρκετοί εσωτερικοί δρόμοι, κρύβουν πολλά μυστικά των γεωλογικών φαινόμενων που δημιούργησαν τη Χίο.
«Βλέπεις αυτά τα κομμάτια που μοιάζουν με σαλιγκάρια; Είναι απολιθωμένοι ζωικοί οργανισμοί ηλικίας πολλών εκατομμυρίων ετών», παρατηρούν ο γεωλόγος Μιχ. Πιπίδης και ο Μπ. Κιτρυνάκης, που ασχολείται ερασιτεχνικά με τη γεωλογία.
«Οι αμωνίτες είναι πετρώματα που δημιουργήθηκαν από λάβα και μάγμα ηφαιστείων στο βυθό της θάλασσας, εγκλώβισαν ζωικούς οργανισμούς, απολιθώθηκαν και όταν ανέβηκαν στην επιφάνεια και δημιούργησαν τη Χίο μετέφεραν και τα απολιθώματα των πρωτοζωϊκών οργανισμών», εξηγούν.
Ο Κορακάρης
Σημείο αναφοράς αμωνιτικών πετρωμάτων είναι ο Κορακάρης. Η Προκυμαία ντύθηκε με το εντυπωσιακό περίφημο ερυθρό πέτρωμα που εξορύχτηκε από το νταμάρι του Τρυπάνη όταν το εκμεταλλευόταν η οικογένεια Μελέκου. « Δεν ήταν τυχαία η επιλογή», ισχυρίζεται ο Μιχ. Πιπίδης.
«Η Χίος ήταν βυθός θάλασσας που ανέβηκε στην επιφάνεια μεταφέροντας όλα το γεωλογικά υλικά που δημιούργησαν την περιοχή μας. Ο Κορακάρης είναι γεμάτος από αμωνιτικά πετρώματα κα εμφανή ηφαιστειακά ιζήματα. Ο αμωνίτης είναι πολύ ανθεκτικό και εντυπωσιακό ηφαιστιογενές πέτρωμα, είναι διαμορφωμένο από πλούσια ύλη που παρέσυραν η λάβα και το μάγμα, είναι γεμάτο με ζωικά, φυτικά και περιβαλλοντικά κατάλοιπα που έχουν εξαφανιστεί, γι’ αυτό είναι περιζήτητο», προσθέτει ο Μπ. Κιτρυνάκης.
Η αυτοψία
Η περιοχή των αμωνιτικών πετρωμάτων του Κορακάρη εκτείνεται από τον Αγ. Παντελεήμονα Μονοδεντρίου έως το Δαφνώνα και το Χαλκειός . Στους χώρους της αρχέγονης γης, όπως την αποκαλούν, μας οδήγησε ο Μπ. Κιτρυνάκης. Οι περισσότερες περιοχές είναι δυσπρόσιτες. Οι προσιτές έχουν σχεδόν αποψιλωθεί από επαγγελματίες και ερασιτέχνες που γνωρίζουν την αξία ή απλά εκτιμούν την ομορφιά του.
Ο λόφος είναι διάσπαρτος με πεδία αμωνικών πετρωμάτων, πλούσια σε απολιθωμένα ζώα και φυτά που έχουν εξαφανιστεί από τη γη. Οι σημαντικότερες προσβάσιμες περιοχές βρίσκονται πάνω από το νταμάρι Τρυπάνη στο Μονοδέντρι και στα Μαντράκια πάνω από τη λιμνοδεξαμενή της Ψαρόπετρας στον χείμαρρο Κακό. Τα απολιθωμένα πρωτόζωα είναι περισσότερο εμφανή στα Μαντράκια, όπου οι εστίες συγκέντρωσης είναι πολλές, μεγάλες, με εμφανή ίχνη σύγχρονων εξορύξεων.
Η ηλικία
Στο γεωλογικό συνέδριο που πραγματοποιήθηκε το 2009 στο Ομήρειο οι γεωλόγοι ανακοίνωσαν ότι η ηλικία των αμωνιτικών πετρωμάτων του Κορακάρη είναι από τις αρχαιότερες στο Αιγαίο και ανέρχεται στα 200 εκατομμύρια χρόνια, αλλά ο Μ. Πιπίδης πιστεύει ότι είναι μικρότερη, κυμαίνεται γύρω στα 80 εκατομμύρια.
Λίγο παρακάτω, πάνω από το παλιό νταμάρι Κουνέλη, υπάρχουν εμφανή στοιχεία σταλαγμιτών.
«Ο Παρθένης αποτελεί το ζωντανό πεδίο και μουσείο των γεωλογικών εξελίξεων που δημιούργησαν και συντηρούν τη Χίο», λένε με βεβαιότητα οι δύο γνώστες του αντικειμένου, αλλά ο Μ. Πιπίδης προσθέτει και κάτι άλλο. «Η Χίος αναδείχθηκε από το βυθό, θα βυθιστεί και θα γίνει πάλι βυθός».
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.