Ἡ σχέση τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας μέ τά κλασικά γράμματα εἶναι παλαιά καί δοκιμασμένη στό πέρασμα τοῦ χρόνου. Ἀπό πολλές ἀπόψεις, ἡ Ἐκκλησία λειτούργησε ὡς κιβωτός τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας καί τοῦ ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ, διασώζοντάς τον σέ περιόδους δουλείας, ἀλλά καί ἀκτινοβολώντας τον στούς ὑπολοίπους ὀρθοδόξους λαούς τῆς Νοτιοανατολικῆς Εὐρώπης καί τῆς Ἀνατολικῆς Μεσογείου. Πρόκειται γιά σχέση παλαιά καί δοκιμασμένη, μέ εὐεργετικά ἀποτελέσματα γιά τό Γένος, πού ἐκδηλώθηκε στό διάβα τῶν αἰώνων μέ πλῆθος ἐνεργειῶν, μέ ἐκδόσεις καί συγγραφές, μέ τήν ἐκπαιδευτική δράση τῆς Ἐκκλησίας, ἀκόμη καί μέ θυσίες, ὅποτε χρειάστηκε τὀ ἔργο αὐτό νά προασπιστεῖ καί νά ὑποστηριχθεῖ μέ τό αἷμα τῶν πρωταγωνιστῶν του.
Στήν ἐποχή μας, οἱ δράσεις αὐτές συχνά συνεχίζονται,μέσα στά νέα πλαίσια πού ὁρίζουν οἱ τρέχουσες συνθῆκες.Μπορεῖ νά μήν ὑπάρχει πιά ὁ ἀλλοτριωτικός καταναγκασμός τοῦ δυνάστη,ὑφίστανται ὅμως ὑπόγειες ἀποδομητικές τάσεις,πού πρέπει νά ἀντιμετωπιστοῦν συστηματικά, γιά νά μήν ἐπιβάλλουν τά ὀλέθρια γιά τήν ταυτότητά μας ἀποτελέσματά τους.Τό σπουδαῖο καί ἐπίπονο αὐτό ἔργο, ἔχει ἐν πολλοῖς ἀναλάβει καί πάλι ἡ Ἐκκλησία, μέ ἐντυπωσιακά ἐνίοτε ἀποτελέσματα.
Λαμπρό παράδειγμα ἀποτελεῖ τό ἀνάλογο ἔργο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Χίου, Ψαρῶν καί Οἰνουσσῶν, τήν πνευματική ἡγεσία τῆς ὁποίας ἔχει ἔνας λόγιος καί ὀτρηρός τῶν κλασικῶν γραμμάτων θεράπων ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ.Μᾶρκος,πτυχιοῦχος, πέραν τῆς Θεολογικῆς, καί τῆς γεραρᾶς Φιλοσοφικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν,καί ὑποψήφιος διδάκτωρ τῆς Βυζαντινῆς Φιλολογίας τῆς ἴδιας Σχολῆς. Ἐπιμελής σπουδαστής καί ὀξυδερκής φιλόλογος, μέ σημαντικό ἤδη ἀπό τά φοιτητικά χρόνια του ἔργο, ὁ Σεβασμιώτατος ἤδη ἀπό τήν ἀρχή τῆς ποιμαντορίας του ἔθεσε τίς βάσεις καί αὐτῆς τής πτυχῆς τοῦ πολυσχιδοῦς πνευματικοῦ καί ποιμαντικοῦ ἔργου του.Ἀρκεῖ κανείς νά δεῖ τά τεύχη τοῦ περιοδικοῦ «Κατάρτισις» πού ἐκδίδει ἡ Μητρόπολη, τά περιεχόμενα καί τήν καλλιέπεια τῶν κειμένων πού περιλαμβάνονται σέ αὐτά,γιά νά κατανοήσει τοῦ λόγου τό ἀληθές.
Καί κοντά σέ αὐτά οἱ ἐκδόσεις αὐτοτελῶν τόμων τῶν ὁμοζύγων ἐκδόσεων «Κατάρτισις» ὅπως γιά παράδειγμα ὁ τόμος «Φιλολογικά», στόν ὁποῖο περιλαμβάνονται ἕνδεκα μελέτες ἀρχαίας, λατινικῆς, βυζαντινῆς καί νεοελληνικῆς φιλολογίας τοῦ Σεβασμιωτάτου, οἱ «Λόγοι» του, ὅπου φιλοξενοῦνται λαμπρές ἀναλύσεις ἐκκλησιαστικῶν ζητημάτων βασισμένες σέ ἑρμηνευτικές προσεγγίσεις κειμένων τῆς ἐκκλησιαστικῆς καί τῆς θύραθεν γραμματείας, ὁ τόμος «Ἀπολογητικά»,ὅπου ὁ Σεβασμιώτατος δείχνει ἐναργῶς τήν ἐπαφή του μέ τήν διεθνῆ λογοτεχνία καί βιβλιογραφία, ἀλλά καί ἡ μελέτη του γιά τήν δράση τοῦ ἑλληνικοῦ πολεμικοῦ ναυτικοῦ κατά τήν ἀπελευθέρωση τῆς Μακεδονίας καί τῶν νησιῶν τοῦ Αἰγαίου (1912-1913),ὅπου φαίνεται καί ἡ λαμπρή ἱστορική του κατάρτιση.
Τῶν διαπιστώσεών μας ἐπιμαρτυροῦν ἐπίσης ἡ ἔκδοση τῶν πολιτικῶν καί ἱστορικῶν δοκιμίων τοῦ Καθηγητοῦ καί Ἀκαδημαϊκοῦ Κων.Ἀμάντου,μέ τήν ἐπιμέλεια τοῦ Χίου μακαριστοῦ Καθηγητοῦ Στεργ.Φασουλάκη,ἡ ἐπανέκδοση τῆς κριτικῆς ἔκδοσης τοῦ ὕμνου στόν Πρωτομάρτυρα Στέφανο πού συνέταξε ὁ Ρωμανός ὁ Μελωδός,τῆς φιλοτεχνηθείσης τό 1957 ἀπό τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κ.Ἄνθιμο,λαμπρό ἐπίσης ἐκπρόσωπο τῆς συναρμογῆς Θεολογίας καί Φιλολογίας, ὁ τόμος μέ τά πρακτικά τῆς ἐπιστημονικῆς ἡμερίδας γιά τά 200 χρόνια ἀπό τό μαρτύριο τοῦ νεομάρτυρα Ἀγγελῆ τοῦ Ἀργείου, ἡ αὐτοτελῶς ἐκδοθεῖσα ὁμιλία τοῦ Σεβασμιωτάτου μέ τίτλο «Θυσία-Δόξα-Ἐλευθερία», γιά τήν 195η ἐπέτειο τῆς Σφαγῆς τῆς Χίου τοῦ 1822,καί τό μνημειῶδες «Νέο Χιακό Λειμωνάριο»,που ἐκδόθηκε μέ μέριμνα καί ἐπιστασία τοῦ λογίου Δεσπότη τῆς Χίου,καί ἐπιμέλεια τοῦ Δρ.Γεωργίου Πιτσινέλη,ἐπίλεκτου μέλους τοῦ Τομέα Βυζαντινῆς Φιλολογίας καί Λαογραφίας τῆς Φιλοσοφικῆς Σχολῆς τοῦ ΕΚΠΑ.
Ἄν σέ αὐτά προστεθοῦν τά ποικίλα ποιμαντικά καί κηρυγματικά κείμενα τοῦ Σεβασμιωτάτου κ.Μάρκου, τά συνέδρια πού διοργάνωσε ἤ προγραμματίζει γιά τό μέλλον ἡ Ἱερά Μητρόπολη Χίου, οἱ παρεμβάσεις του σέ τρέχοντα καί φλέγοντα ζητήματα τῆς ἐκκλησιαστικῆς καί πνευματικῆς ἐπικαιρότητας, οἱ διαλέξεις καί ἡ ἐν γένει πνευματική κίνηση πού ὑπάρχει στό μυροβόλο νησί μέ τήν φροντίδα τής τοπικῆς Ἐκκλησίας, μποροῦμε εὔκολα νά κατανοήσουμε τόσο τό μέγεθος, ὅσο καί τήν σημασία τῆς προσφορᾶς αὐτῆς.Ἐξέχουσα σημασία ἔχει ἐπίσης ἡ ἵδρυση, διοργάνωση καί λειτουργία τῆς Βιβλιοθήκης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως «Ἅγιος Ἀγαπητός», μιᾶς πραγματικῆς καί ἀξιοθαύμαστης κιβωτοῦ τῶν ἑλληνικῶν γραμμάτων καί τῆς ἑλληνικῆς παιδείας στίς ἐσχατιές τοῦ Αἰγαίου. Ἔχοντας προσελκύσει πολλές δωρεές,πέραν τῆς ἀρχικῆς συλλογῆς της, καί ἔχοντας καταστεῖ πόλος ἕλξης πολλῶν προσωπικοτήτων τοῦ ἑλληνικοῦ δημοσίου βίου,ἡ Βιβλιοθήκη αὐτή ἀποτελεῖ λαμπρό παράδειγμα πρός μίμηση,καθώς μᾶς δείχνει πῶς μπορεῖ ἡ Ἐκκλησία νά παρέμβει ἀποτελεσματικά καί σωτήρια στά πνευματικά δρώμενα μιᾶς ἀκριτικῆς περιοχῆς.
Τό ἔργο πού ἐπιτελεῖται στήν Ἱερά Μητρόπολη Χίου εἶναι ὄντως ἀξιοθαύμαστο καί πρωτοποριακό. Καί ὀφείλεται στόν ἐγκρατῆ γραμμάτων κλασικῶν Μητροπολίτη Χίου κ.Μᾶρκο, πού μέ τό ἔργο του διακηρύσσει ὅτι καί στίς μέρες μας,παρά τήν προϊοῦσα ἐκβαρβάρωση τοῦ δημοσίου βίου, ἡ Ἐκκλησία μπορεῖ καί πάλι νά μεταλαμπαδεύσει τίς ἁξίες τοῦ κλασικοῦ πολιτισμοῦ καί τῶν κλασικῶν γραμμάτων μας, πού ἔχουν ἀνάγκη οἱ ἄνθρωποι τῆς ἐποχῆς μας. Ἀρκεῖ νά βρεῖ ἡ ἁξιοτίμητη προσπάθεια αὐτή μιμητές καί ἀκολούθους.
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
