Ο διακεκριμένος αστροφυσικός και ακαδημαϊκός Σταμάτης Κριμιζής φιλοξενήθηκε στην εκπομπή EQ του Action 24, παραχωρώντας μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη. Ο κορυφαίος επιστήμονας, με περισσότερες από 600 επιστημονικές δημοσιεύσεις και ενεργή συμμετοχή σε 23 διαστημικές αποστολές της NASA, μίλησε για την ιστορική εξέλιξη της διαστημικής εξερεύνησης, τον ρόλο του Ψυχρού Πολέμου, την πιθανότητα ύπαρξης ζωής στον Άρη, καθώς και τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής στη Γη.
Ο Σταμάτης Κριμιζής ξεκίνησε τη συζήτηση μιλώντας για το πώς ο Ψυχρός Πόλεμος έδωσε τεράστια ώθηση στη διαστημική εξερεύνηση.
"Όταν εκτοξεύθηκε το Sputnik το 1957, ήμουν πρωτοετής φοιτητής στο πανεπιστήμιο. Ήταν ένα μικρό μεταλλικό αντικείμενο που έκανε ‘beep beep beep’ καθώς περνούσε πάνω από τα κεφάλια μας και κανείς δεν μπορούσε να το σταματήσει. Ήταν μια τεράστια νίκη για τη Σοβιετική Ένωση και μια τεράστια έκπληξη για τις ΗΠΑ."
Η εκτόξευση του πρώτου τεχνητού δορυφόρου της Σοβιετικής Ένωσης έκανε τις ΗΠΑ να κατανοήσουν ότι η διαστημική τεχνολογία θα ήταν το επόμενο μεγάλο πεδίο ανταγωνισμού και έτσι ξεκίνησε η διαστημική κούρσα.
Ο Ψυχρός Πόλεμος ήταν ένας από τους βασικούς παράγοντες που οδήγησαν στην επιτάχυνση της διαστημικής τεχνολογίας.
"Η διαστημική εξερεύνηση δεν θα είχε ξεκινήσει τόσο νωρίς αν δεν υπήρχε η τεχνολογία των διηπειρωτικών πυραύλων, η οποία αρχικά αναπτύχθηκε για να μεταφέρει πυρηνικές κεφαλές. Αντί όμως να χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για στρατιωτικούς σκοπούς, κατευθύνθηκε και προς την επιστημονική εξερεύνηση."
Αυτός ο ανταγωνισμός κορυφώθηκε με την αποστολή του Apollo 11 στη Σελήνη το 1969, όταν ο άνθρωπος πάτησε για πρώτη φορά σε άλλο ουράνιο σώμα.
Η πορεία του Στ. Κριμιζή στη διαστημική επιστήμη ξεκίνησε όταν ο διάσημος φυσικός James Van Allen του ανέθεσε, σε ηλικία μόλις 22 ετών, να κατασκευάσει ένα πείραμα για την πρώτη αποστολή προς τον Άρη.
"Δεν ήξερα πώς να το κάνω, αλλά ο Van Allen μου είπε: ‘Θα μάθεις!’ Ήταν εξαιρετικός μέντορας. Πίστευε ότι ο καλύτερος τρόπος να μάθεις κάτι είναι να σε ρίξουν στα βαθιά."
Από εκείνη τη στιγμή, η καριέρα του εκτοξεύθηκε, και σύντομα ανέλαβε πρωταγωνιστικό ρόλο σε κορυφαίες αποστολές της NASA, όπως το Voyager 1 & 2, το Cassini-Huygens και το New Horizons.
Ο Στ. Κριμιζής συμμετείχε ενεργά στις αποστολές των Voyager 1 & 2, που εκτοξεύθηκαν το 1977 και σήμερα είναι τα μόνα ανθρώπινα κατασκευάσματα που έχουν βγει από το ηλιακό μας σύστημα.
"Είναι η μεγαλύτερη οδύσσεια της ανθρωπότητας στο διάστημα. Τα Voyager συνεχίζουν να στέλνουν δεδομένα, ακόμα και σήμερα, από τον διαστρικό χώρο. Κανείς δεν πίστευε ότι θα λειτουργούσαν για τόσο μεγάλο διάστημα."
Ο Στ. Κριμιζής αναφέρθηκε στη σημασία των ζωνών Van Allen, δηλαδή των μαγνητικών πεδίων της Γης που την προστατεύουν από την κοσμική και ηλιακή ακτινοβολία.
"Χωρίς το μαγνητικό μας πεδίο, η Γη θα είχε την τύχη του Άρη – θα είχε χάσει την ατμόσφαιρά της και θα ήταν νεκρός πλανήτης."
Αυτή η διαπίστωση δείχνει ότι, αν και ο Άρης ήταν κάποτε κατοικήσιμος, έχασε την προστασία του μαγνητικού του πεδίου και κατέληξε ένας άγονος, ξηρός κόσμος.
Ο Στ. Κριμιζής ήταν απόλυτα κατηγορηματικός σχετικά με την ιδέα της αποίκησης του Άρη.
"Ο Άρης είναι αφιλόξενος. Δεν έχει ατμόσφαιρα, εκτίθεται σε θανατηφόρο ακτινοβολία και οι ηλιακές καταιγίδες μπορούν να σκοτώσουν έναν άνθρωπο σε λίγες ώρες. Όσοι λένε ότι θα ζήσουμε εκεί, απλά δεν ξέρουν τι λένε."
Αποκάλεσε τις δηλώσεις του Elon Musk περί μαζικής αποίκησης του Άρη "ανοησίες", εξηγώντας πως μόνο υπόγειες εγκαταστάσεις μπορούν να προσφέρουν προστασία, αλλά η κατασκευή τους είναι εξαιρετικά δύσκολη και δαπανηρή.
Ο Στ. Κριμιζής αναφέρθηκε στον αντίκτυπο των πολιτικών αποφάσεων, όπως αυτή του Donald Trump να μειώσει τη χρηματοδότηση για την επιστημονική έρευνα και να την κατευθύνει αποκλειστικά σε επανδρωμένες αποστολές.
"Οι ρομποτικές αποστολές είναι πολύ πιο οικονομικές και αποδοτικές. Αν διακοπούν, θα είναι πλήγμα για την επιστήμη."
Ο Στ. Κριμιζής υποστήριξε πως η αριστεία είναι η βάση της προόδου και αποκάλυψε ότι, όταν ανέλαβε τη διεύθυνση του Johns Hopkins, αύξησε τη συμμετοχή των γυναικών επιστημόνων από 15% σε 45%.
"Η αξιοκρατία και η αριστεία είναι αδιαπραγμάτευτες. Δεν μπορούμε να αγνοούμε το 50% του ανθρώπινου δυναμικού μας."
Ο Στ. Κριμιζής βοήθησε στον σχεδιασμό των πρώτων ελληνικών μικροδορυφόρων, οι οποίοι θα χρησιμοποιηθούν για την πρόληψη φυσικών καταστροφών.
"Σε λιγότερο από 9 μήνες, καταφέραμε να αναδιαμορφώσουμε το ελληνικό διαστημικό πρόγραμμα και να διασφαλίσουμε τη χρηματοδότησή του."
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.