Πώς αλλιώς να αποχαιρετήσει κανείς έναν παθιασμένο εκδότη και αγαπημένο φίλο, που αφήνει την τελευταία του πνοή, εκεί στο χώρο της δουλειάς, της αγωνίας και του μαρτυρίου, αλλά και της δημιουργίας του, από το να απαριθμήσει, έστω και συνοπτικά την πλούσια συγκομιδή μιας παραγωγικής διαδρομής εκατοντάδων εκδόσεων.
Ο εκδοτικός οίκος ΑΛΦΑ ΠΙ και επειδή τα πάντα φέρουν ονοματεπώνυμο, η εκδοτική επιχείρηση του ΑΝΤΩΝΗ και του Γιάννη Παληού, κυκλοφόρησε βιβλία με ένα κοινό και παράλληλα πολύτιμο χαρακτηριστικό: δεν είχαν τίποτα να ζηλέψουν από τα έργα άλλων οίκων της Ελλάδας και του εξωτερικού, όσον αφορά τη δομή, την αισθητική και τη συγκρότηση.
Τι ειρωνεία, τη στιγμή που λάβαμε το ηλεκτρονικό μήνυμα για τους επαίνους που η βιβλιοκριτικός Σταυρούλα Γ. Τσούμπρου διατύπωνε στην ιστοσελίδα www. diastixo.gr , για τον κατάλογο με τα απειράριθμα εκλεκτά έργα του χιώτικου εκδοτικού οίκου, έφτανε και η θλιβερή είδηση του θανάτου του Αντώνη Παληού.
Έτσι σήμερα, με αφορμή την απρόσμενη, οριστική και συνάμα οδυνηρή αναχώρηση του Αντώνη, ο «π» προσπαθεί να συνοψίσει πάνω σε παλαιότερες και πιο πρόσφατες εκδοτικές εργασίες, πάνω σ’ εκείνες ιδίως που αναδεικνύουν τη «χιοκεντρική» εμμονή των αδελφών Παληού, αφού παρά το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον και στο σκληρό αγώνα τους ενάντια στις ανάλγητες τραπεζικές και οικονομικές πρακτικές, έμεναν στην κυκλοφορία, ως έργα ανάδειξης της ιδιαίτερης πατρίδας τους, χωρίς ποτέ να κάνουν εκπτώσεις στην ποιότητα ή τα χαρακτηριστικά του καθένα απ’ αυτά. Ο χρόνος, ο χώρος, κυρίως όμως οι θλιβερές αυτές στιγμές, δεν επιτρέπουν την αυστηρή απαρίθμηση και ταξινόμηση όλων των βιβλίων και όλων των συγγραφέων που βρήκαν στέγη στον εκδοτικό οίκο ΑΛΦΑ ΠΙ, χωρίς να σημαίνει ότι η μη αναφορά σημαίνει ότι κρίθηκαν ήσσονος σημασίας, αξίας ή βαρύτητας.
Σ’ αυτές ανήκουν τα βιβλία του Αδαμαντίου Κοραή, με τα ΑΤΑΚΤΑ να κυριαρχούν, ως πολύ αγαπημένες δουλειές για τον Αντώνη και το Γιάννη, που κάποια χρηματοδοτήθηκαν από ιδιώτες για να προσφερθούν στη Βιβλιοθήκη ΚΟΡΑΗ, κάποια ανατέθηκαν από την ίδια τη Βιβλιοθήκη ή πάλι φορείς, σαν το Δικηγορικό Σύλλογο, που ανέλαβαν τη συνέκδοσή τους. Στον κατάλογο υπάρχουν βεβαίως έργα του Κωνσταντίνου Κανελλάκη, του Στυλιανού Βίου, έργα που διαφυλάσσουν από τον ανελέητο χρόνο, στοιχεία του λαϊκού πολιτισμού και της Χιακής παράδοσης. Μια πολυτελής επανέκδοση της διδακτορικής διατριβής του μεγάλου Νεοέλληνα ιατροφιλοσόφου και δασκάλου Aδαμαντίου Kοραή, 222 χρόνια μετά την πρώτη της έκδοση, με τίτλο Medicus Hippocraticus, περιέχει το πρωτότυπο λατινικό κείμενο, συνοδευμένο από τη γλαφυρή μετάφραση και τα αναλυτικά προλεγόμενα του Νικολάου Α.Ε. Καλοσπύρου.
Η λογοτεχνία υπηρετείται από την ΑΛΦΑ ΠΙ με μεγάλη υπευθυνότητα, παρέχοντας τη δυνατότητα σε ντόπιους δημιουργούς να δουν τη δουλειά του ολοκληρωμένη και τα έργα τους σε προθήκες βιβλιοπωλείων όλης της χώρας.
Στην εικοσάχρονη και πλέον πορεία των εκδόσεων Παληού, δεκάδες πεζογραφήματα και ποιητικές συλλογές, γνωστών σήμερα Χίων συγγραφέων, έχουν κυκλοφορήσει, με τα παλαιότερα να μην υπάρχουν πια και να καθίστανται συλλεκτικά στις βιβλιοθήκες που τα κατέχουν.
Βεβαίως η παιδική λογοτεχνία και αυτή έχει το δικό της κομμάτι στην εργογραφία που επιλέγουν οι εκδότες, ενώ η ονομαστική αναφορά σε δημιουργούς θα αδικούσε.
Πέρα από έργα του Κανελλάκη και του Βίου, οι πιο σύγχρονοι μελετητές, εκπαιδευτικοί στην πλειονότητά τους, έχουν συλλέξει, ταξινομήσει και κωδικοποιήσει όλα τα γνήσια στοιχεία της πλούσιας παράδοσης και του χιώτικου λαϊκού πολιτισμού.
Η παράδοση, η ιστορία των χωριών της Χίου, τα έθιμα, οι συνήθειες και οι εργασιακές ασχολίες, από βορρά έως νότο της Χίου, είναι αγαπημένα θεματικά αντικείμενα, που άλλα παρουσιάζουν τη ζωή από πολύ παλιά στον τόπο καταγωγής της συγγραφέα, έως και τα παιδικά του χρόνια. Βιβλία για το Άγιο Γάλας, για τον Εγρηγόρο και την ευρύτερη περιοχή της Αμανής, για πολλά από τα χωριά του νησιού, άλλα πάλι αφιερώματα στην περιγραφή ενός κτήματος (Λίνα Τομάζου-Τέττερη: «Θυμάμαι το Αργέντικο»), δίνουν στον αναγνώστη την εικόνα της καθημερινής και ουσιαστικής ζωής στον Κάμπο της Χίου ή την ιστορία ενός δρόμου (Πρινιά Γ: Η Ατσική μας) ή μιας γειτονιάς.
Έθιμα και παραδόσεις, είτε σε συλλογές, είτε με αυστηρή θεματική ανάπτυξη, σαν «Και του χρόνου τ’ Αγιού Βασιλειού» της Γεωργίας Λουκά-Μίτση του 2003, έχουν υποβοηθήσει για την έκδοση πολλών-πολλών βιβλίων, που θεωρούνται πολύτιμα για μελετητές, ερευνητές, εκπαιδευτικούς και σπουδαστές.
Το πιο ωραίο λεύκωμα
Από τις αξιολογότερες θεματικές που ο Αντώνης και ο Γιάννης Παληός έδωσαν βαρύτητα, εξασφαλίζοντας πάντα εξαιρετικό αποτέλεσμα είναι τα διάφορα συλλεκτικά λευκώματα. Είναι προφανές ότι στα περισσότερα από αυτά, όσον αφορά το δημιουργικό και εκδοτικό τεράστιο κόστος, τη δαπάνη αναλάμβανε ο εκάστοτε εντολέας.
Παρά ταύτα δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι το όνομα ΑΛΦΑ ΠΙ αποτελούσε και αποτελεί εγγύηση στο συγκεκριμένο τομέα. Όλα συλλεκτικά και όλα σπάνια έχουν κατακτήσει τις καρδιές του ;αναγνωστικού κοινού και κάθε βιβλιοθήκη θεωρεί κόσμημα, όποια έκδοση της ΑΛΦΑ ΠΙ διαθέτει.
Μια επιχειρηματική προσέγγιση με το Ελληνοουκρανικό Επιμελητήριο, του οποίου προΐσταται ο χιακής καταγωγής Γιάννης Πολυχρονόπουλος, έφερε μια σειρά εκδόσεων που αναδεικνύει την πάλαι ποτέ κραταιά ελληνική παρουσία στην Οδησσό με τα βιβλία «Θεόδωρος Παύλου Ροδοκανάκη», «Το Γένος των Πετροκοκκίνων» και «Το γένος των Μαυρογ(κ)ρδάτων στη Ρωσική Αυτοκρατορία».
H συντάκτης ξεκινά από την εισαγωγή στην ιστοσελίδα των Εκδόσεων ΑΛΦΑ ΠΙ, απ’ όπου μεταφέρει:
«Βιβλίο. Λέξη που προέρχεται από τη φοινικική λέξη “βύβλο”, το φυτό απ’ όπου παραγόταν ο πάπυρος. Πρώτη μορφή βιβλίου, η στενή λωρίδα που τυλιγόταν σε κύλινδρο, το “ειλητάριο”. Ακολούθησε ο “κώδικας”, η μορφή του σημερινού βιβλίου. Πρώτο εξ ολοκλήρου ελληνικό βιβλίο πρέπει να θεωρηθεί η “Επιτομή των οχτώ τού λόγου μερών” τού Κωνσταντίνου Λάσκαρι που τυπώθηκε στο Μιλάνο το 1476. Η λέξη “έκδοση” με τη σημασία τής δημοσίευσης βιβλίου πρωτοαπαντά στους ελληνιστικούς χρόνους. ...».
και συνεχίζει: «Στις Εκδόσεις Άλφα Πι περιλαμβάνονται οι τομείς της Λογοτεχνίας, της Ιστορίας, των επιστημονικών βιβλίων και περιοδικών (Ιατρικής και Νομικών), της Παιδείας, της Τέχνης (Ζωγραφική, Θέατρο, Φωτογραφία), ενώ μεγάλο μέρος αφορά και στην πλούσια τοπική Ιστορία, τη Λαογραφία, την Τέχνη (εδώ θα βρούμε και τα έργα του ζωγράφου, χαράκτη και λογοτέχνη Νίκου Γιαλούρη) και τον υλικό και πνευματικό πολιτισμό του νησιού εν γένει».
Η Σταυρούλα Γ. Τσούμπρου τέλος ολοκληρώνει την άποψή της για το εκδοτικό έργο των αδελφών Παληού με μια αναλυτική αναφορά σε παιδικά βιβλία και παραμύθια, με εκτενή αναφορά στο «Με καιρόν κρίνει ο Θεός και άλλα 22 παραμύθια «των εκ του χιακού λαού» του Στ. Βίου και τις θέσεις της επιμελήτριας Γ. Μίτση.
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
