Μία μελέτη στη φυτοχημική ανάλυση της βιοποικιλότητας των νησιών της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, που υλοποιήθηκε από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, ρίχνει φως στη χρησιμότητα και την σπουδαιότητα πολλών βοτάνων και εκχυλισμάτων που αναπτύσσονται στο νησί μας, δείχνοντας επιτακτικά το δρόμο για τη συστηματική εμπορική αξιοποίησή τους, αφού η συγκεκριμένη μελέτη αποσκοπεί τόσο στην ενδυνάμωση του πρωτογενή τομέα, όσο και στην προστασία φυτών που απειλούνται προς εξαφάνιση εξαιτίας αλόγιστης κοπής.
Τα εκχυλίσματα που μελετήθηκαν
Οι μελετητές της συγκεκριμένης έρευνας δημιούργησαν το ακριβές προφίλ 21 εκχυλισμάτων, εκ των οποίων η Χίος διαθέτει τουλάχιστον τα 11, πραγματοποίησαν τον ποιοτικό τους έλεγχο και τα αξιολόγησαν ως προς τη δράση τους στον άνθρωπο και ως προς τις καλλιεργητικές πρακτικές. Από τη Χίο συνέλλεξαν μάραθο και μανταρίνι, ενώ η έρευνα συνολικά αφορούσε την κάππαρη, το μελισσόχορτο, το αγριοτρυαντάφυλλο, τη ρίγανη, το φασκόμηλο, το φλισκούνι, το θυμάρι, τη δάφνη, τον βασιλικό, την παιώνια, τον στάχυ, τη βαφόριζα, το ελίχρυσο, τον σιδερίτη, τον γλυκάνισο, το σταυράγκαθο, τον αξίσταρο, την αγριολεβάντα και τη φαρμακευτική σάλβια.
Ανάλυση του μάραθου
Το μάραθο ανήκει στην οικογένεια των Apiaceae. Η συλλογή του άγριου μάραθου πραγματοποιήθηκε στη Χίο, ταυτοποίηθηκε και κωδικοποιήθηκε στο ερμπάριο του εργαστηρίου Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων της Φαρμακευτικής σχολής του ΕΚΠΑ, του καθηγητή Λέανδρου Σκαλτσούνη.
Το υπέργειο τμήμα του φυτού κονιοποιήθηκε και έπειτα πραγματοποιήθηκαν εκχυλίσεις με νερό (100%) και νερό/αιθανόλη (20/80) σε υπερήχους υπό σταθερή θερμοκρασία (30⁰C) για 2 ώρες για τη βέλτιστη απόδοση. Μετά πραγματοποιήθηκε διήθηση και φιλτράρισμα. Μετέπειτα πραγματοποιήθηκε ξήρανση και ζύγιση. Η τελική απόδοση της εκχύλισης με νερό κυμαίνεται γύρω στο 3 % καθαρού υδατικού εκχυλίσματος και για το υδατοαιθανολικό η αντίστοιχη απόδοση ανέρχεται στα 4%. Η ανάλυση για τον ποιοτικό προσδιορισμό πραγματοποιήθηκε με τεχνική υγρής χρωματογραφίας υψηλής πίεσης (HPLC) καθώς επίσης και με τεχνική υγρής χρωματογραφίας υψηλής απόδοσης συνδεδεμένη με φασματομετρία μάζας (LCMS). Οι βασικοί δευτερογενείς μεταβολίτες με φαρμακολογική δράση που εμπεριέχονται στο μάραθο είναι τα φλαβονοειδή, όπως ρουτίνη, κερκετίνη και διάφορους γλυκοζίτες, όπως καμφερόλη με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση .
Το μάραθο ως φάρμακο
Το κύριο συστατικό στο αιθέριο έλαιο στο μάραθο είναι η trans-ανιθόλη σε ποσοστό που ανέρχεται στο 80% και έπονται α-πινένιο, α-φελλανδρένιο και λιμονένιο. Οι φαρμακευτικές χρήσεις του μάραθου σε μορφή σιροποιού, εγχύματος, εκχυλίσματος ή και βάμματος μπορούν να είναι ως αποχρεμπτικό, για την αντιμετώπιση του βήχα που σχετίζεται με κρυολόγημα, αλλά και για την αντιμετώπιση της δυσπεψίας και ήπιων γαστρεντερικών παθήσεων συμπεριλαμβανομένων την πληρότητα και τον τυμπανισμό. Ακόμη το μάραθο, σύμφωνα με τη συγκεκριμένη μελέτη, διακρίθηκε για την αντισηπτική του δράση, για τις αντισπασμωδικές ή σπασμολυτικές του δράσεις στους λείους μύες με αποτέλεσμα την χαλάρωση του εντέρου, για την αντανακλαστική του αύξηση των στομαχικών εκκρίσεων, αλλά μπορεί να δράσει και ως φυτοοιστρογόνο και παραδοσιακά έχει χρησιμοποιηθεί για την τόνωση της εμμήνου ρύσεως και την παραγωγή γάλακτος στις θηλάζουσες μητέρες.
Το χιώτικο μανταρίνι
Η μελέτη έγινε στο αιθέριο έλαιο χιώτικου μανταρινιού από τον Κάμπο. Το συγκεκριμένο αιθέριο έλαιο παρασκευάζεται μετά από σύνθλιψη ολόκληρου του καρπού χωρίς την αφαίρεση του περικάρπιου με στόχο, όπως ανέφεραν οι παραγωγοί του, την αύξηση της απόδοσης .
Το αιθέριο έλαιο του ως αγχολυτικό
Παρουσιάζει ισχυρή αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση και θεωρητικά μία δόση που κυμαίνεται από 1000-3000mg/die είναι ικανή να ενισχύσει την φυσιολογική άμυνα του ανθρώπινου οργανισμού. Επίσης παρουσιάζει σημαντικές αντιβακτηριακές και αντιμυκητιασικές δράσεις. Έχει αναφερθεί η δράση των ατμών του σαν αγχολυτικό και για την εξασθένιση της αλλεργικής κρίσης.
Παρόλο που τα περισσότερα δείγματα συλλέχθηκαν από τη Λέσβο, πολλά από αυτά τα συναντάμε και στη Χίο, όπως την κάπαρη, το μελισσόχορτο, το φλισκούνι, τη λεβάντα, τη άγρια τριανταφυλλιά, το θυμάρι, τη δάφνη, τη ρίγανη. Γεγονός που δεν αλλάζει τις φαρμακευτικές τους δράσεις ή τις συστάσεις τους.
Θα πάμε ένα βήμα παρακάτω;
Παρά πάντως τη θετική προσπάθεια της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, η φυτική βιοποικιλότητα των νησιών του Βόρειο-Ανατολικού Αιγαίου έχει μείνει ανεκμετάλλευτη και η ανάδειξή της είναι απαραίτητη για την προώθηση της καινοτομίας και της επιχειρηματικής εξειδίκευσης σε επιλεγμένους τομείς της τοπικής οικονομίας.
Ο αγρότης δεν πρέπει να δρα μεμονωμένα για να στηρίξει την παραγωγή του, αλλά θα πρέπει να δημιουργήσει δίκτυα συνεργασίας, διότι μόνο τότε θα μπορεί να καλύψει την ζήτηση και τις απαιτήσεις της αγοράς. Θα τολμήσουμε να επενδύσουμε στη χιώτικη γη και τα προϊόντα της; Αυτό αποτελεί το επόμενο στοίχημα, αν δεν θέλουμε ακόμα μία μελέτη να καταλήξει στον κάλαθο των… αζήτητων.
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
