Από τις σπουδαιότερες ελληνίδες ηθοποιούς και από τις πλέον μορφωμένες, με λαμπρές σπουδές στη Σορβόννη, η Ελένη Χαλκούση γεννήθηκε το 1901 στην Κωνσταντινούπολη από Χιώτες γονείς, γεγονός που σε κάθε ευκαιρία ανέφερε.
Απόφοιτη του Ζαππείου Παρθεναγωγείου το 1918, ακολούθησε μαθήματα αισθητικής και λογοτεχνίας στη Σχολή Ανατολικών Γλωσσών της Σορβόννης και θεάτρου στο διάσημο παρισινό Κονσερβατουάρ.
Εμφανίσθηκε για πρώτη φορά στο Θέατρο Τέχνης του Σπύρου Μελά το 1925. Από τότε και μέχρι το 1935, ως επικεφαλής θιάσων περιόδευσε σχεδόν σε όλη την Ελλάδα, ανεβάζοντας συνήθως έργα πρωτοποριακά.
Συμμετείχε σε πάμπολλες θεατρικές παραγωγές και παραστάσεις με μεγάλη επιτυχία, όπως και στον κινηματογράφο, από το 1942 μέχρι το 1969, για να μεταπηδήσει και στη τηλεόραση, με τελευταία καλλιτεχνική της παρουσία στη σειρά «Οι έμποροι των Εθνών» του 1973.
Υπήρξε παράλληλα εξαίρετη μεταφράστρια θεατρικών έργων, καλλιτεχνική χρονογράφος σε πολλές εφημερίδες και περιοδικά, ενώ πραγματοποίησε παρουσιάσεις στη τηλεόραση και εξέδωσε βιβλία, με γνωστότατο το «Σαβουάρ βιβρ».
Πέθανε σε ηλικία 92 ετών σχεδόν λησμονημένη σε γηροκομείο της Αθήνας, στις 28 Μαρτίου του 1993 και κηδεύτηκε στο νεκροταφείο των Σπάτων εντελώς ξεχασμένη με μόνο παρόντα τον Αρτέμη Μάτσα.
Αναφορές
Στα βιβλία της «Πόλη Αγάπη μου» και «Θεατρικό Ημερολόγιο» αναφέρεται στη χιώτικη καταγωγή της, όσο μπορεί πιο συχνά. Γράφει μεταξύ άλλων στο πρώτο βιβλίο: «…Οι σαράντα μέρες νηστείας πριν από τα Χριστούγεννα και το Πάσχα ήταν κανόνας για όλα τα σπίτια, ιδιαίτερα τα Χιωτοπολίτικα, όπως το δικό μας, που η μητέρα μου προσπαθούσε να το κρατήσει όσο μπορούσε πιο Χιώτικο! (Πίστευε στη αρετή της Χιώτισσας περισσότερο από της Πολίτισσας…!).
Και παρακάτω : «Τη μεγάλη εβδομάδα το σπίτι μύριζε μάραθο, δάφνη και μαγιά από ρεβίθια για τα εφτάζυμα που ζύμωνε η μητέρα μας – για να κρατήσει το χιώτικο έθιμο, εδώ στην Πόλη που ξενιτεύτηκε- που την ταλαιπωρούσαν τόσες νύχτες και σπάνια πετύχαιναν… Τα πολίτικα τσουρέκια μας, τα έστελναν φίλες της Πολίτισσες…».
Στο πρόλογο του «Θεατρικού Ημερολογίου», αναφέρεται στη συχνή απορία που της διατύπωναν. Πως δηλαδή, μια χιακή αστική οικογένεια της Κωνσταντινούπολης, εν έτει 1918, να επιτρέπει στο κορίτσι της, απόφοιτο μάλιστα του Ζαππείου Παρθεναγωγείου, να σπουδάσει … «θεατρίνα» στο Παρίσι.
Παρά το νεωτεριστικό και φιλελεύθερο πνεύμα της οικογένειας, αφού ο πατέρας Ιωάννης Χαλκούσης είναι ένας από τους συνεκδότες του λογοτεχνικού περιοδικού «Ο Λόγος», στο οποίο θα επανέλθουμε, η «άδεια» δίνεται τη προτροπή του εθνομάρτυρα Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσοστόμου!
Ο μαρτυρικός Ιεράρχης κατέλυε στην οικία Χαλκούση στο Μακροχώρι (Bakir-Koy) , όταν επισκέπτονταν τη Βασιλεύουσα και το Φανάρι, σαν στενός οικογενειακός φίλος, τόσο, που η δική του συμβουλή ζητήθηκε για τη μεγάλη και σοβαρή για την εποχή απόφαση.
«Η ευθύνη δική μου» απάντησε, μετά από κατ’ ιδίαν συνομιλία που είχε με τη νεαρή Ζαππίδα, για να αναχωρήσει εκείνη «εις Παρισίους» και να μην μπορεί να επιστρέψει, παρά μετά από πολλά χρόνια αργότερα, εξαιτίας της Μικρασιατικής Καταστροφής.
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
