Στη μακραίωνη ιστορία της πατρίδας μας, έχουμε τη δυνατότητα να ξεχωρίσουμε και να τιμήσουμε μεγάλα γεγονότα, των οποίων η απήχηση ξεπερνά τα στενά γεωγραφικά μας όρια. Σήμερα τιμούμε ένα από αυτά. Τιμούμε την επανάσταση του 1821, ένα γεγονός σταθμός στη νεότερη ιστορία μας.
Είχαν περάσει σχεδόν τέσσερεις αιώνες, από την αποφράδα ημέρα της άλωσης της Πόλης. Τέσσερεις αιώνες σκληρής τυραννίας, διώξεων και σκοταδισμού. Όλα αυτά τα χρόνια οι Έλληνες ζώντας μέσα σε ένα χωνευτήρι λαών, όπως ήταν η οθωμανική αυτοκρατορία, κατόρθωσαν να διατηρήσουν την εθνική τους υπόσταση και δεν αφομοιώθηκαν.
Όλο αυτό το διάστημα, δεν έμειναν απαθείς. Οι ένοπλοι αγώνες για απελευθέρωση δεν έλειψαν. Ήταν όμως περιορισμένης έκτασης, τοπικού χαρακτήρα και χωρίς κεντρικό σχεδιασμό. Στηρίζονταν μάταια και στην ελπίδα, ότι στο τέλος μια μεγάλη δύναμη θα επέμβει, για να βοηθήσει στον αγώνα. Η αποτυχία όμως των Ορλωφικών και η συμπεριφορά της Ρωσίας, συνέτισε τους Έλληνες και τους έκανε να συνειδητοποιήσουν ότι βοήθεια από το εξωτερικό, δεν πρόκειται να έρθει και στο εξής θα έπρεπε να βασιστούν στις δικές τους δυνάμεις, προκειμένου να επιτύχουν το στόχο τους. Ο Κολοκοτρώνης στα απομνημονεύματά του υπογραμμίζει: «Τότε κατάλαβα πως ότι κάνουμε, θα το κάνουμε μόνοι μας»
Στο τέλος του 18ου αρχές του 19ου αιώνα, η Ευρώπη συνταράσσεται από τις ιδέες του διαφωτισμού και τις διακηρύξεις της Γαλλικής επανάστασης. Στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο επικρατεί αναταραχή και εκδηλώνονται μικρά επαναστατικά κινήματα. Οι υπόδουλοι Έλληνες με μακρά και αδιάκοπη παρουσία στην περιοχή, μάχονται υπερασπιζόμενοι τις ιδέες της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας. Είναι φανερό ότι η ελληνική επανάσταση δεν θα αργήσει να ξεσπάσει. Μια επανάσταση που δεν μπορεί και δεν πρέπει, να θεωρηθεί απότοκος της Γαλλικής.
Η επανάσταση του 1821 είναιμια ιδεολογική προετοιμασία του υπόδουλου Ελληνισμού, ενάντια στην οθωμανική τυραννία. Είναι το όραμα της νέας Ελλάδας. Είναι ένα ιδεολογικό κίνημα με μαγιά την αρχαία ελληνική σοφία, ζυμωμένο από την ορθόδοξη χριστιανική πίστη και τα κηρύγματα των διδασκάλων του γένους. Μεταξύ αυτών: Ο Παπαδάσκαλος Κοσμάς ο Αιτωλός, γύριζε ακούραστος και μίλαγε για το «ποθούμενο» όπως ονόμαζε την επανάσταση. «Τα γράμματα είναι στολίδι του ανθρώπου» έλεγε «και μόνο με τη βοήθεια των γραμμάτων θα καλυτερέψετε τη ζωή σας». Ο Αδαμάντιος Κοραής, πίστευε ότι για να ξεσηκωθεί το έθνος έπρεπε πρώτα να μορφωθεί και να βγει από το σκοτάδι της αμάθειας. Ο Ρήγας Φεραίος οραματιζόταν, κοινή εξέγερση όλων των βαλκανικών λαών εναντίον του δυνάστη. Συνοδοιπόρος στην ιδεολογική προετοιμασία και η Εκκλησία. Συντηρεί σχολεία, μαθαίνει στους σκλαβωμένους την ελληνική γλώσσα και καλλιεργεί την εθνική τους συνείδηση.
Την ιδεολογική προετοιμασία έπρεπε όμως, να διαδεχθεί και η επιχειρησιακή προετοιμασία. Το δύσκολο αυτό έργο, ανέλαβαν τρεις επιφανείς και διορατικοί Έλληνες, ο Νικόλαος Σκουφάς, ο Εμμανουήλ Ξάνθος και ο Αθανάσιος Τσακάλωφ, ιδρύοντας το 1814 στην Οδησσό την «Εταιρεία των Φιλικών». Σκοπός της να αφυπνίσει τους Έλληνες και να οργανώσει την επανάσταση. Απεσταλμένοι των φιλικών γύριζαν σε κάθε γωνιά της πατρίδας, για να ενημερώσουν και να μυήσουν τους Έλληνες στην ιδέα του ξεσηκωμού. Ο σχεδιασμός της επανάστασης απαιτούσε φυσικά και την παρουσία ενός φωτισμένου αρχηγού. Οι φιλικοί προσέγγισαν αρχικά τον επιφανή Έλληνα πολιτικό Ιωάννη Καποδίστρια, ο οποίος ήταν συνεργάτης του Τσάρου της Ρωσίας, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Στη συνέχεια στράφηκαν στον έτερο συνεργάτη του, τον Αλέξανδρο Υψηλάντη, ο οποίος και αποδέχτηκε την αρχηγία.
Τον Ιανουάριο του 1821 ο Γρηγόριος Δικαίος (Παπαφλέσσας), ως απεσταλμένος των φιλικών, κατέβηκε στην Πελοπόννησο, για να ξεσηκώσει τους πρόκριτους και τους ιερείς. Την 22α Φεβρουαρίου, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, πέρασε τον Προύθο ποταμό και εισήλθε στις παραδουνάβιες ηγεμονίες, όπου διοικούνταν από Έλληνες ηγεμόνες, γεγονός που διευκόλυνε πολύ τις επαναστατικές κινήσεις. Ουσιαστικά ξεκίνησε την επανάσταση. Από το Μάρτιο του 1821 η Πελοπόννησος είχε πάρει τα όπλα. Η 25η Μαρτίου επιλέχτηκε, ως η ημέρα που θα ξεκινούσε η επανάσταση. Την ημέρα που το μήνυμα του Ευαγγελισμού, προαναγγέλλει τη λύτρωση από τα δεσμά της αμαρτίας, την ίδια μέρα οι Έλληνες ξεκινούν τον αγώνα, για τη λύτρωση από τα δεσμά της τυραννίας. Ακόμα μία φορά ελληνισμός και χριστιανισμός ανταμώνουν.
Από την Αγία Λαύρα Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, ευλογεί τα όπλα του αγώνα και ανάβει τη φλόγα της επανάστασης. Η φλόγα διαδίδεται γρήγορα από την Πελοπόννησο, στη Στερεά και τη νησιωτική Ελλάδα. Ο αγώνας ξεκινάει δυναμικά. Ένας αγώνας όμως άνισος. Από τη μία ο συσχετισμός των στρατιωτικών δυνάμεων εμφανώς υπέρ των Τούρκων και από την άλλη το πολιτικό περιβάλλον της Ευρώπης, αρνητικό σε τέτοια εγχειρήματα. Οι δυνάμεις της Ιερής Συμμαχίας, η οποία είχε συγκροτηθεί το 1815, επιβάλλουν υπακοή και διατήρηση του πολιτικού σκηνικού. Οι Έλληνες όμως πιστεύοντας στο δίκαιο του αγώνα τους, αψηφούν τα πάντα και προχωρούν. Ο Κολοκοτρώνης το τονίζει αυτό, στο λόγο που εκφώνησε στην Πνύκα, τον Οκτώβριο του 1838. «όταν αποφασίσαμε να κάνουμε επανάσταση, δεν εσυλλογιστήκαμε, ούτε πόσοι είμεθα, ούτε πως δεν έχουμε άρματα, ούτε ότι οι Τούρκοι κρατούσαν τα κάστρα και τις πόλεις, αλλά σαν βροχή έπεσε σ όλους η επιθυμία της ελευθερίας μας και όλοι εσυμφωνήσαμε εις αυτόν τον σκοπόν και εκάναμε την επανάσταση»
Η επανάσταση του ‘21 ανέδειξε σπουδαίες ηγετικές μορφές, όπως: Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Αθανάσιος Διάκος, ο Καραϊσκάκης, ο Παπαφλέσσας, ο Μακρυγιάννης, ο Κων/νος Κανάρης, η Μπουμπουλίνα και τόσοι άλλοι, οι οποίοι την οδηγούν από νίκη σε νίκη. Ο αγώνας άλλαξε πολλές φορές μορφή. Άλλοτε φαινόταν πως θα έχει αίσιο τέλος και άλλοτε πως όλα έχουν χαθεί. Τις επιτυχίες διαδέχονται, δυστυχώς, η διχόνοια και οι εμφύλιες συγκρούσεις. Όλα αυτά σε συνδυασμό με την καταστροφική επέλαση του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο, έφεραν την επανάσταση στα πρόθυρα της αποτυχίας.
Και έτσι φτάσαμε πολεμώντας ως το 1827. Οι χιλιάδες νεκροί και οι σφαγές των αμάχων ευαισθητοποίησαν την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη και τις κυβερνήσεις, βλέποντας πιο θετικά τον αγώνα. Στις 24 Ιουνίου 1827 υπογράφτηκε στο Λονδίνο συνθήκη μεταξύ της Αγγλίας Γαλλίας και Ρωσίας, που προέβλεπε την δημιουργία ανεξάρτητου ελληνικού κράτους, υπό την επικυριαρχία του Σουλτάνου. Οι Τούρκοι δεν αναγνώρισαν τη συνθήκη και οι μεγάλες δυνάμεις έστειλαν πολεμικό στόλο στην Πελοπόννησο, για να επιβάλουν τους όρους της. Ο στόλος των τριών δυνάμεων ναυμάχησε με τον Τουρκοαιγυπτιακό, που είχε αγκυροβολήσει στον όρμο του Ναβαρίνο. Η ναυμαχία που ακολούθησε, προκάλεσε τη συντριβή του. Η Ελληνική Επανάσταση σώθηκε από την κατάρρευση, στην οποία οδηγούνταν. Το νεότερο ελληνικό κράτος γεννιέται, ανοίγοντας ένα νέο κεφάλαιο της ιστορίας μας, που φτάνει μέχρι τις μέρες μας.
Σήμερα λίγο πριν την συμπλήρωση δυο αιώνων ελεύθερου εθνικού βίου, βρισκόμαστε μπροστά σε νέες προκλήσεις, στις οποίες οφείλουμε να απαντήσουμε. Ιστορικό χρέος όλων είναι να απαλλάξουμε την Πατρίδα μας, από την οικονομική και πνευματική κρίση που περνάει. Μία κρίση που ανακόπτει την πρόοδο του λαού μας, υπονομεύει το μέλλον των παιδιών μας, θέτοντας σε κίνδυνο ακόμα και την εθνική μας υπόσταση. Πρέπει να αντισταθούμε, να ξαναβρούμε το μέτρο, να βιώσουμε το ήθος, την ελευθερία, τη δικαιοσύνη, τον ανθρωπισμό και την πίστη στο θεό. Είναι η καλύτερη απάντηση, στις σειρήνες της πολιτισμικής παγκοσμιοποίησης, της ισοπέδωσης λαών και πεποιθήσεων.
Τέλος η εποχή απαιτεί εγρήγορση και εθνική ομοψυχία. Ιερή παρακαταθήκη τα λόγια του Μακρυγιάννη. «Τούτη την πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί, σοφοί και αμαθείς, πολιτικοί, στρατιωτικοί και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι».
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
