ΑΛΛΟ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΟ ΠΑΡΑΦΙΛΟΛΟΓΙΑ
Παρακολουθώντας τον «ντόρο» που σηκώθηκε με αφορμή την ομιλία του Δημήτρη Νομικού, δασκάλου του δημοτικού σχολείου Πυργίου, από τον ανεπίδεκτο μαθήσεως πρόεδρο του χωριού, από τον παρευρισκόμενο διοικητή τάγματος-μπράβο κύριε ταξίαρχε για τους επιτελείς σας- από μερίδα των τοπικών ΜΜΕ, και γνωστών παραφιλολογούντων, διαπιστώνει κανείς το πόσο κατάφωρα παραβιάζεται η επιστημονική προσέγγιση της ιστορικής αλήθειας που έχει βασικό αποδεικτικό κριτήριο την πράξη, ώστε τα γεγονότα να μιλούν από μόνα τους και να μη διαστρεβλώνονται, να μην οδηγούνται σε «τιποτολογία», γιατί έτσι θέλει ένας τοπάρχης , το οποιοδήποτε φασιστικό συνονθύλευμα και όσοι μπερδεύουν την ιστορία με τα βιβλία τσέπης Άρλεκιν!
Αμφισβητήθηκε από αυτή τη μικρή μερίδα, ότι ο Μεταξάς ήταν φασίστας, αμφισβητήθηκε ότι η κυβέρνησή του, οι υψηλόβαθμοι επιτελείς του προεξάρχοντος του Παπάγου ήταν ηττοπαθείς, ότι το όχι που εκστόμισε ήταν το ναι στα αφεντικά του στους Άγγλους-«Είπε το ΟΧΙ, ο μόνος Έλληνας που θα μπορούσε να πει το ΝΑΙ»ανέφερε ο κεντρώος πολιτικός Καφαντάρης- και όχι γιατί συντασσόταν με το ΟΧΙ του λαού στον ιταλικό και γερμανικό φασισμό. Άλλωστε αυτόν τον λαό τον είχε στο γύψο 4 χρόνια, στις φυλακές, στις εξορίες και στα βασανιστήρια με το ρετσινόλαδο. Αυτός ήταν ο Μεταξάς και για όσους δεν μπορούν να διαβάσουν, ας δουν τη φωτογραφία.
Αμφισβητήθηκε ότι το ΕΑΜ και ο ΕΛΑΣ απελευθέρωσαν την Ελλάδα, διαστρεβλώθηκε μέχρι βλακείας η ομιλία του Δημήτρη Νομικού με αναφορές για το Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας ως απελευθερωτή λες και μοιάζουμε όλοι στον αχταρμά που έχουν κάποιοι στο κρανίο τους, προβοκαρίστηκε έντεχνα ο ομιλητής ότι ανέφερε όχι ιστορικές αλήθειες , αλλά προσωπικές του απόψεις.
Ας δούμε λοιπόν ποιοι είναι οι ανιστόρητοι.
Ο Μεταξάς , τον Μάη του 1940, λίγους μήνες πριν την κήρυξη του πολέμου, έλεγε στην «Ντέιλι Τέλεγκραφ»:«Είμεθα ουδέτεροι εφ' όσον χρόνον η Αγγλία θέλει να είμεθα ουδέτεροι. Τίποτα δεν κάνομε χωρίς συνεννόησιν με την Αγγλία και, τις περισσότερες φορές ό,τι κάνομε γίνεται κατά σύστασιν ή παράκλησιν της Αγγλίας. Η Ελλάς είναι ζωτικό τμήμα της αγγλικής αυτοκρατορικής αμύνης» ( «Τα Μυστικά Αρχεία του ΦόρεϊνΟφφις», ΒΙΠΕΡ, εκδόσεις «ΠΑΠΥΡΟΣ», σελ. 76)
«Αν και είναι βεβαίως παράτολμον εις την πολιτική να δημιουργή κανείς δόγματα, η Ελλάς δύναται να θέση ως δόγμα πολιτικόν ότι εν ουδεμία περιπτώσει δύναται να ευρεθή εις στρατόπεδοναντίθετον εκείνου εις το οποίον θα ευρίσκετο η Αγγλία. Δυνάμεθα τούτο να το θεωρήσωμεν ως δόγμα. Εγώ τουλάχιστον το ασπάζομαι» (Ιωάννου Μεταξά: «Ημερολόγιο», τόμος Δ', σελ. 77)
Δεν θα μπορούσε να έχει καμία σχέση με τον πατριωτισμό ένα καθεστώς, μέσω του οποίου, όπως ο ίδιος ο Μεταξάς έλεγε: «Η Ελλάδα έγινε ένα Κράτος αντικομμουνιστικό, Κράτος αντικοινοβουλευτικό, Κράτος ολοκληρωτικό...».(στο ίδιο)
Αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι , τόσο το Κόμμα των Φιλελευθέρων όσο και των Λαϊκών ψήφισαν υπέρ της κυβέρνησης Μεταξά στη Βουλή (οι μεν πρώτοι έδωσαν «ψήφο εμπιστοσύνης», οι δε δεύτεροι «ψήφο ανοχής» - το ΚΚΕ ήταν το μόνο κόμμα που ψήφισε «κατά») τον Απρίλη του 1936, παραδίδοντας επίσημα και σύμφωνα με τους κανόνες του αστικού κοινοβουλευτικού συστήματος τη διακυβέρνηση στο μελλοντικό δικτάτορα.
Αυτό λοιπόν ήταν το «Όχι», που πίστευε ο Μεταξάς!
Παρά τον τορπιλισμό της «Έλλης» το υπουργείο εξωτερικών στο επίσημο ανακοινωθέν της 16ης Αυγούστου 1940 εξακολουθούσε να κλείνει τα μάτια δηλώνοντας αναληθώς: « Μέχρι της ώρας ταύτης ουδέν στοιχείον περί της εθνικότητος του επιτεθέντος υποβρυχίου κατορθώθη να εξακριβωθεί…»(Αθανασίου Παπαδημητρόπουλου,Υποπλοιάρχου (ΕΦ/Ο) ΠΝ Ναυτική Επιθεώρηση Τεύχος 589-Τομος 174 σελ 68)
Τα δε επιτελικά σχέδια, ηττοπαθή, αποδεικνύουν την ολιγοψυχία αυτών που υποτίθεται θα υπεράσπιζαν την πατρίδα στις δύσκολες ώρες που περνούσε. Αναφέρεται στις σχετικές οδηγίες προς την 8η μεραρχία και το διοικητή της ,Κατσιμήτρου που κάλυπτε ολόκληρη την περιοχή της Ηπείρου και σήκωσε το βάρος της Ιταλικής επίθεσης, δυστυχώς μετέπειτα δωσίλογου στην κυβέρνηση Τσολάκογλου: «Η κυβέρνησις δεν αναμένει βεβαίως παρά της μεραρχίας νίκας δεδομένης της αριθμητικής υπεροχής του αντιπάλου, αναμένει όμως εκ ταύτης να σώσει την τιμή των ελληνικών όπλων….» Αντ’ αυτού όμως ο διοικητής Κατσιμήτρος στέλνει στους άντρες του την ακόλουθη διαταγή. «Έχω να σας γνωρίσω ότι ο αγών ημών θα είναι σκληρός έχοντες την στερράνπεποίθησιν ότι τον επιδρομέα θα τον απορρίψωμενηττημένον πέρα των συνόρων καταδιώκοντες τούτον κατά πόδας εις το έδαφός του…..το βλέμμα πάντων πρέπει να είναι πάντοτε εστραμμένον προς τα εμπρός διότι θα αγωνισθώμεν υπέρ βωμών και εστιών. Η τιμή των ελληνικών όπλων απαιτεί όπως οιονδήποτε τμήμα εις οιανδήποτε κατάσταση και αν ευρεθεί δέον να πολεμήσει μέχρι του τελευταίου ανδρός και του τελευταίου φυσιγγίου και να θυσιαστεί αλλά ουδέποτε να παραδοθεί.» ( Η Ήπειρος προμαχούσα έκδοση ΓΕΣ 1982)
Η θεωρία λοιπόν του όλοι αντιστάθηκαν είναι η θεωρία για να κρύψουν οι αστοί και η τάξη τους τη δική τους απουσία και συνθηκολόγηση με τους φασίστες κατακτητές. Γι αυτό και δεν ήταν όλοι στον αγώνα, όπως αρέσκονται να λένε. Ήταν οι ταγματασφαλίτες που τους χρησιμοποιούσαν οι Γερμανοί φασίστες και μετέπειτα οι Άγγλοι, ήταν τα κυβερνητικά επιτελεία Παπανδρέου, Παλάτι και λοιπών που την «κοπάνησαν» για το Κάιρο και ο λαός από την άλλη, που έμεινε αβοήθητος με αιμοδότη και μπροστάρη το ΚΚΕ που με άλλα 4 κόμματα ίδρυσε το ΕΑΜ, τον ΕΛΑΣ την ΕΠΟΝ!
Όταν κατέβαζαν τη γερμανική σημαία οι Σάντας και Γλέζος, η εφημερίδα «Βραδυνή» της 1ης Ιουνίου 1941 τους κατήγγειλε σαν «παράφρονες ή όργανα ξένης προπαγάνδας» αυτούς που κατέβασαν την χιτλερική σημαία η οποία αξίζει «την προσήκουσαν τιμήν και τον ειλικρινή σεβασμόν»…
Ο Νίκος Ζαχαριάδης όμως, από τα μπουντρούμια της φυλακής που τον είχε η ασφάλεια του Μεταξά γράφει :«Δίπλα στο κύριο μέτωπο και Ο ΚΑΘΕ ΒΡΑΧΟΣ, Η ΚΑΘΕ ΡΕΜΑΤΙΑ, ΤΟ ΚΑΘΕ ΧΩΡΙΟ, ΚΑΛΥΒΑ ΜΕ ΚΑΛΥΒΑ, Η ΚΑΘΕ ΠΟΛΗ, ΣΠΙΤΙ ΜΕ ΣΠΙΤΙ, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΦΡΟΥΡΙΟ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ. Κάθε πράκτορας του φασισμού πρέπει να εξοντωθεί αλύπητα (…). Έπαθλο για τον εργαζόμενο λαό και επιστέγασμα για το σημερινό του αγώνα, πρέπει να είναι και θα είναι, μια καινούργια Ελλάδα της δουλιάς, της λευτεριάς, λυτρωμένη από κάθε ξενική ιμπεριαλιστική εξάρτηση, μ' ένα πραγματικά παλλαϊκό πολιτισμό. Όλοι στον αγώνα, ο καθένας στη θέση του και η νίκη θα’ναι νίκη της Ελλάδας και του λαού της. Οι εργαζόμενοι όλου του κόσμου στέκουν στο πλευρό μας»
Ο ίδιος, αρθρογραφώντας στο Ριζοσπάστη με ψευδώνυμο, από το 1934 έγραφε για την ανάγκη συνεργασίας των συνδικαλιστικών δυνάμεων σε αντιφασιστικό μέτωπο, γι αυτό στις 5 Οκτώβρη του ίδιου χρόνου με πρωτοβουλία του ΚΚΕ υπογράφτηκε σύμφωνο κοινής δράσης για την αποσόβηση του κινδύνου επιβολής φασιστικής δικτατορίας στην Ελλάδα, με το αγροτικό κόμμα, τη ΓΣΣΕ , την Ενωτική ΓΣΕΕ και τις ανώτερες συνδικαλιστικές οργανώσεις, χωρίς να περιμένουν καμία «εντολή» από την ΕΣΣΔ( Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ τόμος Α σελ 269-270)
Αυτά λένε τα στοιχεία και όχι τα «αρχεία του ΚΚΕ» τύπου Μανιαδάκη, που επικαλείται για να ρίξει μελάνι και αντικομουνισμό ο δημοτικός σύμβουλος κ. Παπαδόπουλος μπερδεύοντας μάλλον το θρησκευτικό περιοδικό «Προς τη Νίκη» με τηνιστορική επιστήμη!
Για να δούμε όμως και τα μαγειρέματα των αστών, ο Γ. Δάφνης, στο έργο του «Η Ελλάς μεταξύ δύο πολέμων», αναφέρει πως ο Πλαστήρας πρότεινε στο Βενιζέλο τη διενέργεια πραξικοπήματος, ώστε να «κάνουμε ό,τι και στην Ιταλία, που χάρις στο Φασισμό προοδεύει». Ο Βενιζέλος «του απήντησε ότι δεν ήτο μεν ενθουσιασμένος με το κοινοβουλευτικόν καθεστώς, αλλ’ ότι τα ελαττώματα των άλλων λύσεων ήσαν τόσο μεγάλα, ώστε ουδ’ επί στιγμήν εδέχετοαλλαγήν του πολιτεύματος. Η Ιταλία, προσέθεσεν, επήγαινε καλά, διότι εκεί υπήρχε δικτάτωρ, ενώ εις την Ελλάδα δεν υπήρχε δικτάτωρ… Και χαριτολογών, κατέληξεν ο Βενιζέλος: “Αν πείσεις τον Μουσολίνι να αφήση την Ιταλίαν και να έλθη εδώ, τότε, ίσως, συμφωνήσω να γίνη δικτατορία”»( Γ. Δάφνης: «Η Ελλάς μεταξύ δύο πολέμων», τ. Β΄, εκδ. «Ικαρος», Αθήνα, 1955, σελ. 182-184.)
Αυτός ήταν ο Όρκος των Ταγμάτων Ασφαλείας, για να μην ξεχνόμαστε:«Ορκίζομαι εις τον Θεόν τον άγιον τούτον όρκον, ότι θα υπακούω απολύτως ΕΙΣ ΤΑΣ ΔΙΑΤΑΓΑΣ ΤΟΥ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ ΤΟΥ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΑΔΟΛΦΟΥ ΧΙΤΛΕΡ. Θα εκτελώ πιστώς απάσας τας ανατεθεισομέναςμοι υπηρεσίας και θα υπακούω άνευ όρων εις τας διαταγάς των ανωτέρων μου. Γνωρίζω καλώς, ότι διά μίαν αντίρρησιν εναντίον των υποχρεώσεών μου, τας οποίας διά του παρόντος αναλαμβάνω, θέλω τιμωρηθή ΠΑΡΑ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΩΝ ΝΟΜΩΝ».
Και αυτός ο Όρκος της πρώτης αντάρτικης ομάδας του ΕΛΑΣ στη Ρούμελη που έγραψε ο Άρης Βελουχιώτης και δόθηκε το 1942 στη Γραμμένη Οξιά.
«Εγώ, παιδί του Ελληνικού Λαού, ορκίζομαι ν’ αγωνιστώ πιστά στις τάξεις του ΕΛΑΣ για το διώξιμο του εχθρού από τον τόπο μας, για τις ελευθερίες του Λαού μας, κι ακόμα, να είμαι πιστός και άγρυπνος φρουρός προστασίας στην περιουσία και το βιός του αγρότη. Δέχομαι προκαταβολικά και την ποινή του θανάτου αν ατιμάσω την ιδιότητά μου ως πολεμιστής του Έθνους και του λαού και υπόσχομαι να δοξάσω και να τιμήσω το όπλο που κρατώ και να μην το παραδώσω εάν δεν ξεσκλαβωθεί η Πατρίδα μου και δεν γίνει ο Λαός νοικοκύρης στον τόπο του».
Η απάντηση όμως για το ποιοι πολέμησαν και απελευθέρωσαν τη χώρα καμιά φορά έρχεται από τις πιο «απρόσμενες» πηγές: Έκθεση του Βρετανικού Υπουργείου των Εξωτερικών (Foreign Office) στις 27 Ιούλη 1943 αναφέρει πως οι βασιλόφρονες «υπήρξαν ενεργοί (ή από την απάθεια, αδράνειά τους) συνεργάτες του εχθρού και τώρα φυσικά κάνουν ύστατες προσπάθειες να αποδείξουν -μέσω της βιαστικής δημιουργίας νέων “αντιστασιακών ομάδων” και της υπογραφής πρωτοκόλλων- την πίστη τους στους Συμμάχους» (Έκθεση του ForeignOffice, 27.7.1943, Φάκελος HS5/22, PublicRecordOffice.)
Παράλληλα, στη σχετική «Αναφορά για την Ελλάδα» (1943) αναφέρεται: «…την ίδια στιγμή που τα εθνικιστικά και συντηρητικά στοιχεία σπαταλούσαν τον χρόνο τους στην αδράνεια, το ΕΑΜ τράβηξε μπροστά φτάνοντας ένα σημείο στο οποίο μπορεί να ισχυριστεί πως είναι ο κύριος αντιπρόσωπος της ελληνικής αντίσταση […]
Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι το ΕΑΜ είναι ο ηγετικός παράγοντας στο αντιστασιακό κίνημα, και δικαιολογημένα ισχυρίζονται πως ηγούνται του αγώνα τόσο για την απελευθέρωση από τον Αξονα, όσο και για τις εσωτερικές ελευθερίες […]
Οι πρώην πολιτικές προσωπικότητες απέτυχαν να δείξουν στο λαό οποιαδήποτε ηγετική ικανότητα με αυτό ή τον άλλο τρόπο, καθ’ όλη τη διάρκεια της κατοχής. Κάποιοι κάτοχοι μεγάλων περιουσιών είναι αντίθετοι στο κίνημα αντίστασης γιατί βλέπουν τα τεράστια κέρδη που συσσώρευαν από την κατοχή να εξατμίζονται από τον κοινό σκοπό […]
Αλλά η μάζα του λαού βλέπει τους αντάρτες ως ηγέτες του αγώνα, και η θέση που κέρδισε το ΕΑΜ αποτελεί απόδειξη πως δεν υπάρχει σοβαρή αντιπολίτευση σε αυτό…»( Σύνοψη της Αναφοράς για την Ελλάδα, 1943, Φάκελος HS5/224, PublicRecord Office.)
Κλείνοντας να δούμε δύο ακόμα σημεία. Στην ΕΣΣΔ του αιμοσταγούς Στάλιν ο σοβιετικός Λαός έδωσε τα παρακάτω, ακολουθώντας τον ηγέτη του και το κομμουνιστικό κόμμα. Στο Ανατολικό Μέτωπο η Βέρμαχτ σημείωσε τα ¾ των συνολικών απωλειών της. Η Σοβιετική Ένωση είχε περίπου 20.000.000 νεκρούς σε μάχιμο και άμαχο πληθυσμό (εκ των οποίων 2.000.000 μέλη του ΚΚΣΕ), ενώ η Βρετανία 375.000 και οι ΗΠΑ 405.000. Ο Κόκκινος Στρατός σήκωσε το κύριο βάρος (65%) των στρατιωτικών απωλειών μεταξύ των Συμμάχων (Βρετανία και ΗΠΑ από 2% αντίστοιχα). Οι απώλειες του αμερικανικού στρατού στη Γερμανία ήταν 8.351 άνδρες, ενώ μόνο η μάχη για το Βερολίνο στοίχισε στους Σοβιετικούς 300.000 νεκρούς και τραυματίες. Η πολιορκία του Λένινγκραντ υπήρξε η πιο αιματηρή στην Ιστορία της ανθρωπότητας. Κράτησε 872 ημέρες και κόστισε τη ζωή σε περίπου[1] 1.000.000 Σοβιετικούς πολίτες. (Αναστάση Γκίκα: ΚΟΜΕΠ 2010 τεύχος 5. Ο δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος μέσα από τα σχολικά βιβλία)
Δεύτερον, το επιχείρημα περί «μοιρασιάς του κόσμου» θεμελιώνεται διαχρονικά στο περιβόητο «χαρτάκι», που ο Τσόρτσιλ έδωσε στο Στάλιν κατά τη διμερή συνάντηση που έλαβε χώρα τον Οκτώβρη του 1944 στη Μόσχα, για να το λάβει πίσω με ένα σημάδι, το οποίο -σύμφωνα πάντοτε με τον ίδιο- υπονοούσε συμφωνία στην προτεινόμενη μοιρασιά. Το «γεγονός» αυτό έγινε για πρώτη φορά γνωστό μέσα από την έκδοση των απομνημονευμάτων του Βρετανού πρωθυπουργού. Ωστόσο, στην πληθώρα των διπλωματικών εγγράφων και πρακτικών, που εμπεριέχονται στα σοβιετικά, τα βρετανικά ή τα αμερικανικά αρχεία, δε βρέθηκε ποτέ τίποτε άλλο που να υποστηρίζει μια τέτοια συμφωνία. Τουναντίον, υπάρχουν πολλές αναφορές στις ενστάσεις της ΕΣΣΔ όσον αφορά τις προσπάθειες, ιδίως του Τσόρτσιλ, να καθοριστούν σφαίρες επιρροής, οι οποίες θα διασφάλιζαν το πρότερο -αντιδραστικό- statusquo για μια σειρά χώρες που βρίσκονταν υπό την άμεση κυριαρχία του βρετανικού ιμπεριαλισμού. ( πχ Έγγραφο του Υπουργείου Πολέμου της Βρετανίας (FO 371/112828, PublicRecord Office), με ημερομηνία 1 Γενάρη 1944, όπου αναφέρεται ξεκάθαρα πως «η άποψη της σοβιετικής κυβέρνησης […] είναι ότι τα ζητήματα που αφορούν τις χώρες της Νοτιανατολικής Ευρώπης θα τα λύσουν οι λαοί αυτοί από μόνοι τους»)
Τέλος σε όλους τους «πατριώτες» που τα έβαλαν με το δάσκαλο Δημήτρη Νομικό, που δίκασαν την κομμουνιστική του ιδεολογία και του ζητούν δηλώσεις μετανοίας, νομίζοντας ότι είμαστε αθύρματα των καιρών, τους αφιερώνουμε τα λόγια το Βελουχιώτη, από την πλατεία της Λαμίας τη μέρα της απελευθέρωσης της χώρας από το ΕΑΜ:
« …Ποιος, λοιπόν, μπορεί να ενδιαφερθεί καλύτερα για την πατρίδα του; Αυτοί που ξεπορτίζουν τα κεφάλαιά τους από τη χώρα μας ή εμείς που παραμένουμε με τα πεζούλια μας εδώ; Όταν έξαφνα στα 1929 - 31 το κράτος ζήτησε, λόγω της οικονομικής κρίσης που μάστιζε τότε τη χώρα μας, να κατεβάσουν οι ξένοι ομολογιούχοι το ποσοστό που πληρώναμε σε τοκοχρεολύσια, οι Άγγλοι δέχτηκαν να το μειώσουν σε 35%, αλλά οι Έλληνες ομολογιούχοι αρνήθηκαν.
Να λοιπόν, ποιος είναι ο πατριωτισμός τους! Αυτός φτάνει μέχρι το σημείο που δεν θίγονται τα οικονομικά τους συμφέροντα. Αυτοί λοιπόν οι ίδιοι που μας κατηγορούν ότι επιδιώκουμε την κατάργηση των συνόρων και την διάλυση του κράτους, αυτοί τα ξεπουλάνε αυτά στην πρώτη ευκαιρία.
Όταν ήταν εδώ ο κατακτητής, αυτοί θέλανε τότε την τάξη. Εμείς θέλαμε την αταξία για να κάνουμε ανυπόφορη τη ζωή του κατακτητή. Τώρα αυτοί θέλουνε την αταξία. Μα εμείς θέλουμε την τάξη. Αυτοί είναι οι οργανωτές του εμφυλίου πολέμου για να εκμεταλλεύουνται το λαό μας.Αυτοί είναι οι λύκοι, που προσπαθούν να κατασπαράξουν το κοπάδι, εμάς, εσάς, όλους μας, το λαό δηλαδή(...)».
[1] Για περισσότερη τεκμηρίωση στα παραπάνω στο άρθρο:Αναστάση Γκίκα: ΚΟΜΕΠ 2010 τεύχος 5. «Ο δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος μέσα από τα σχολικά βιβλία».
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.