Το τελευταίο διάστημα, βομβαρδιζόμαστε από ειδησεογραφία που σχετίζεται με περιστατικά βίας ανηλίκων, γεγονότα που μας προκαλούν σοκ για τη βιαιότητα, τη συχνότητα και την παντελή έλλειψη ενσυναίσθησης που τα χαρακτηρίζει.
Αναρωτιέμαι, όμως, πώς τα νέα παιδιά, και σε κάποιες περιπτώσεις τα πολύ μικρά παιδιά, συμμετέχουν ή εκδηλώνουν τέτοιες πρωτοφανείς συμπεριφορές.
Γιατί ακριβώς προσπαθούν να μας πείσουν ότι ξαφνικά τα παιδιά βρίσκονται εκτός ορίων, έχουν ξεφύγει, δεν δέχονται κανόνες και όρια;
Η πολιτεία τι έχει κάνει για να προλάβει; Ποια η μέριμνά της; Αυτό που βλέπω να κάνει είναι να διαπιστώνει και να μας ανακοινώνει τον αριθμό των περιστατικών, τη βιαιότητα, τα πρωτοφανή γεγονότα και να ανακοινώνει ποινές. Δηλαδή, ο τρόπος που επιλέγει να αντιμετωπίσει το κοινωνικό αυτό πρόβλημα είναι εκ των υστέρων και μόνο με την επιβολή ποινών.
Αυτή η πολιτική επιλογή της κυβέρνησης σε μια σειρά πραγμάτων επιβεβαιώνει την ανεπάρκεια στην πρόληψη, την προβληματική εκπαιδευτική πολιτική, την ανύπαρκτη κοινωνική πολιτική, αλλά και μια εμμονική προσήλωση στο δόγμα «νόμος και τάξη».
Ας δούμε τι μας έχουν ανακοινώσει: «Στους οκτώ μήνες του 2024 σημειώθηκαν συνολικά 8.978 συλλήψεις ανηλίκων. Πρόκειται για αριθμό αυξημένο κατά 46% σε σχέση με το 2023. Στις συλλήψεις αυτές σημειώθηκαν 667 συλλήψεις για σωματικές βλάβες, 776 για ναρκωτικά, 2.050 για ληστείες/κλοπές και 93 για βιασμό». Η γνωστή επικοινωνιακή τακτική που ξέρουν ότι «πιάνει» στην πλειοψηφία της κοινωνίας, γιατί νοιώθει ότι απειλείται από μια νέα μάστιγα.
Δεν μας έχουν πει, όμως, ότι σύμφωνα με έρευνα του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής, οι βίαιοι καβγάδες εφήβων από τη μία μειώνονται και από την άλλη το έτος 2022 ήταν οι λιγότεροι της 20ετίας. Το πιο σημαντικό, δεν έχουν αναφερθεί καθόλου στο δεδομένο ότι ένας στους τρεις 15χρονους εφήβους σκέφθηκε να βλάψει τον εαυτό του, ενώ ένας στους επτά έχει κάνει απόπειρα αυτοκτονίας.
Αυτά τα στοιχεία αποδεικνύουν μια σειρά πραγμάτων που έχουν να κάνουν με τον ψυχισμό των ανηλίκων, αλλά και των ενηλίκων, όπως και τους λόγους που βρισκόμαστε ως κοινωνία αντιμέτωποι με τα αυξημένα ποσοστά παραβατικότητας σήμερα.
Πιστεύω ότι αυτό που θα πρέπει να γίνεται από την εκάστοτε πολιτική ηγεσία, κυβέρνηση και αυτοδιοίκηση, είναι πρόληψη, ενημέρωση, ευαισθητοποίηση. Δεν πρέπει να αγνοούμε ότι έχουν προηγηθεί οικονομικές κρίσεις και ότι σήμερα υπάρχει έντονη οικονομική ανασφάλεια, φοβερή ακρίβεια, επαγγελματική επισφάλεια, ενώ έχει προηγηθεί η πανδημία.
Οι γονείς αναγκάζονται να εργάζονται σκληρά, λείπουν από το σπίτι πολλές ώρες και τα παιδιά βρίσκονται σε σύγχυση για τη λειτουργία των κανόνων, ενώ ταυτόχρονα υποβόσκει ένας διαρκής θυμός που βρίσκει την έκφρασή του, τελικά, ανάμεσα στους συνομηλίκους, οι οποίοι είναι, λόγω ηλικίας, πιο ευαίσθητοι δέκτες και πομποί της επιθετικότητας.
Το σχολείο οφείλει να δρα αντισταθμιστικά, να κοινωνικοποιεί τα παιδιά, να αναπτύσσει δράσεις και παρεμβάσεις που ενισχύουν την ενσυναίσθηση, ενημερώνουν και ενισχύουν την αυτοπεποίθηση, τον σεβασμό στο διαφορετικό και στην ενδυνάμωση των φιλικών σχέσεων και των σχέσεων εμπιστοσύνης με τους εκπαιδευτικούς.
Τα νέα παιδιά χρειάζονται αγάπη και σωστή παιδεία. Δεν χρειάζονται μόνο ποινές που επιβεβαιώνουν τα λάθη και τις παραλείψεις των κυβερνώντων, τα οποία συντέλεσαν στη δημιουργία αυτών των καταστάσεων.
Χρειάζονται προγράμματα σπουδών που αναπτύσσουν το πνεύμα και τα καθιστούν αυριανούς ενήλικες ισορροπημένους, χωρίς απωθημένα. Χρειάζονται τα μαθήματα που έσπευσε να καταργήσει η ΝΔ (κοινωνιολογία, καλλιτεχνικά), τα οποία ενίσχυαν την κριτική σκέψη και την επαφή με την κοινωνική πραγματικότητα.
Δεν λύνονται όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε ως κοινωνία με νομοθετήματα που επιδεικνύουν δήθεν αποφασιστικότητα και πυγμή. Η βία μεταξύ των παιδιών και των εφήβων είναι πολύπλοκο ζήτημα και δεν λύνεται επικοινωνιακά, αλλά επιστημονικά, υπεύθυνα και σοβαρά.
Ευαγγελία Μανιτσούδη - εκπαιδευτικός
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.