Αν θέλουμε να μιλήσουμε για σχέδιο διαχείρησης απορριμάτων τότε σίγουρα αξίζει να αναφέρουμε το Σουηδικό παράδειγμα. Στη Σουηδία, μόλις 1% επί του συνολικού όγκου των οικιακών απορριμάτων, καταλήγει σε ΧΥΤΑ. Αυτό βέβαια δεν επιτεύχθει από την μια στιγμή στην άλλη. Το σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων στην Σουηδία έχει ξεκινήσει εδώ και 25 χρόνια και δημιουργήθηκε από feedback και πρακτικές τοπικών σχεδίων απορριμμάτων των διαφόρων Δήμων της χώρας.
Η αλλαγή νοοτροπίας έχει βάση την ενημέρωση, ευαισθητοποίηση με τον κανόνα των 3 R που αναφέρεται στην ελαχιστοποίηση (Reduce), την επαναχρησιμοποίηση (Reuse) και την ανακύκλωση (Recycle). Λαμβάνοντας υπόψιν, τον παράγοντα της τοπικής προσαρμογής (Localization) και τις συνήθειες μας ως Χιώτες, ας δούμε μέρικες πρακτικές αυτού του προγράμματος που θα μπορούσαμε να τις εντάξουμε και εμείς στην καθημερινότητα μας:
-Σωστή διαλογή στην πηγή από τον δημότη. Τα σωστά υλικά στους αντίστοιχους κάδους. Ο στόχος είναι η εκτροπή του μεγαλύτερου μέρους των απορριμμάτων ούτως ώστε να φτάνουν όσον το δυνατόν λιγοτερα απορρίματα στον χώρο των ΧΥΤΑ, να παραταθεί η διάρκεια ζωή του, και να μειωθούν όλα τα παράγωγα κόστη που προκύπτουν όπως καύσιμα, φθορές απορριματοφόρων και εργατοώρες. Τα ΧΥΤΑ της Χίου βρίσκονται στην περιοχή της Βέσσας, περίπου 24 χιλιόμετρα μακρυά από την κεντρική Χίο, όπου παράγεται γύρω στο 60% των απορριμάτων του νησιού. Σκεφτείτε λοιπόν το συνολικό κόστος που μορφοποιείται, από τα δεκάδες απορριματοφόρα, με τα τρία άτομα προσωπικό, που κάνουν αυτή την διαδρομή 48 χιλιομέτρων σε καθημερινή βάση.
-Σωστή συμπίεση στα πλαστικά μπουκάλια και κόψιμο στις χαρτόκουτες/χαρτόνια. Πριν εναποθέσουμε τις συγκεκριμένες συσκευασίες, ας ξοδέψουμε κάποια δευτερόλεπτα παραπάνω να τα συμπιέσουμε και να αφαιρέσουμε το αέρα από αυτά. Σκεφτείτε ότι κάποιοι κάδοι εμπεριέχουν έως και 60% αέρα που σημαίνει ότι και τα απορριμματοφόρα κουβαλάνε αέρα κοπανιστό! Δηλαδή μιλάμε ουσιαστικά για υπαλλήλους του Δήμου που μεταφέρουν άδειους κάδους και άδεια απορριμματοφόρα τα οποία τα πληρώνουμε όλοι μας μέσω των ανταποδοτικών τελών!
-Βασικό βήμα που πρέπει να γίνει είναι η ενημέρωση σχετικά με την αλλαγή οπτικής όσον αφορά τα υλικά που χρειάζεται κάποιος στην καθημερινότητα του. Ας πάρουμε για παράδειγμα τι έχει γίνει, όχι σε κάποια άλλη Ευρωπαϊκη χώρα αλλά σε μία Αφρικανική. Στην Ουγκάντα έχει ξεκινήσει από το 2008, η σταδιακή κατάργηση της πλαστικής σακούλας με στόχο την μείωση της περιβαλλοντικής ζημίας. Στα Supermarkets όλοι χρησιμοποιούν χάρτινες σακούλες πολλαπλών χρήσεων. Τα χρήματα που εξοικονομούνται από της μειωμένη χρήση της πλαστικής σακούλας, μπαίνουν σε ένα ταμείο για την ενίσχυση της εκπαίδευσης των άπορων παιδιών. Την ίδια στιγμή, εμείς στην Ευρωπαϊκη Ελλάδα, κάνουμε ακόμα αλλόγιστη χρήση της πλαστικής σακούλας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Οικολογικής Εταιρίας Ανακύκλωσης, καταναλώνωνται σε καθημερινή βάση, γύρω στα 11 εκατομμύρια σακούλες σε τεμάχια στην Ελλάδα. Το 1/3 από αυτές θα κατάλήξει στη θάλασσα, όπου ρουφούν ρύπους, τους οποίους ελευθερώνουν μαζί με δικά τους χημικά, στα στομάχια των ψαριών που τρώμε! Στη Χίο, ξεκινήσαμε, ως ΔΙΑΝΟΧ και Δήμος Χίου, πιλοτικά πρόγραμμα μείωσης της χρήσης της πλαστικής σακούλας, ξεκινώντας από την Αμανή.
-Στη Σουηδία ο ογκώδης οικιακός εξοπλισμός, όπως τα έπιπλα, καταλήγει στις κοινωνικές επιχειρήσεις, που αναλαμβάνουν να τον παραλάβουν, να κάνουν μικροεπιδιορθώσεις και να τα πουλήσουν σε χαμηλές τιμές, ενώ μπορεί κάποια από αυτά τα αντικείμενα να προσφερθούν σε οικογένειες που έχουν οικονομική ανάγκη.
-Τα κουτιά με τα ληγμένα φάρμακα δεν πρέπει να καταλήγουν στον κάδο των οικιακών απορριμμάτων. οι Σουηδοί επιστρέφουν τα ληγμένα φάρμακα πίσω στα φαρμακεία. Το 2013, μια από τις μεγάλες αλυσίδες φαρμακείων της χώρας, το Apoteket έστειλε για ασφαλή καύση 378 τόνους φαρμάκων. Στη χώρα μας, από το Μάρτιο του 2012 έχουν τοποθετηθεί ειδικοί κάδοι ανακύκλωσης φαρμάκων, χρώματος πράσινου σε φαρμακεία όλης της χώρας.
-Γνωστή σουηδική αλυσίδα καταστημάτων ρουχισμού με παρουσία και στην χώρα μας H&M παρουσίασε μια παγκόσμια καμπάνια που επιτρέπει στους πελάτες της να ανταλλάσσουν χρησιμοποιημένα ρούχα προσφέροντας εκπτώσεις στις καινούργιες τους αγορές.
Το ζήτημα δεν είναι να τα περιμένουμε τα πάντα από τον Δήμο και τους εργαζόμενους στην καθαριότητα. Όλοι μας, με ένα ελάχιστο σχεδιασμό και με μια μικρή αλλαγή στην καθημερινότητα μας, μπορούμε να συμβάλουμε στην καθαριότητα του τόπου μας, στην εξοικονόμηση πόρων και σε ένα καλύτερο περιβάλλον!
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.