«Υπάρχει ένα δυνατό κομμάτι του τουρισμού στην Ελλάδα που χωρίς να του δώσει κανείς ώθηση αναπτύσσεται». Στην άλλη άκρη της γραμμής ο Νίκος Φραντζεσκάκης από τον Βάμο της Κρήτης μάς μιλάει για την «αυτόματη ανάπτυξη» του αγροτουρισμού και εξηγεί γιατί τα απομακρυσμένα ελληνικά χωριά είναι ελκυστικά στους Ευρωπαίους τουρίστες που έχουν.. αλλεργία στο βραχιολάκι του all inclusive, όπως λέει χαρακτηριστικά.
Ποιο είναι το προφίλ του αγροτουρίστα που επισκέπτεται την Ελλάδα;
Εχει μεσαίο έως υψηλό μορφωτικό και οικονομικό επίπεδο, είναι ηλικίας από 45 μέχρι 60 ετών. Οι οικογένειες έρχονται συνήθως τους καλοκαιρινούς μήνες, ενώ όσοι ταξιδεύουν μόνοι προτιμούν τη χαμηλή περίοδο. Είναι κατά κύριο λόγο Φινλανδοί, Ολλανδοί, Γάλλοι, Ιταλοί, Γερμανοί, Αγγλοι και λίγοι Ρώσοι και Τσέχοι που έχουν «αλλεργία» στο βραχιολάκι του all inclusive και θέλουν να κάνουν ποιοτικές διακοπές και να δεθούν με τον κόσμο του χωριού.
Κάποιες αγροτουριστικές επιχειρήσεις έχουν αναπτύξει σχέσεις με πανεπιστήμια της Ευρώπης. Εδώ στον Βάμο περιμένουμε σύντομα μια ομάδα συγγραφέων από ένα πανεπιστήμιο της Φινλανδίας, οι οποίοι θα πάρουν μέρος σε ένα εκπαιδευτικό σεμινάριο αφιερώνοντας τον ελεύθερο χρόνο τους στον αγροτουρισμό. Τον Σεπτέμβριο θα έρθει ένα γκρουπ μουσικών μαζί με τους καθηγητές τους, με σκοπό να ασχοληθούν με παραδοσιακά τεχνήματα. Για παράδειγμα, θα πάρουν μαλλί από πρόβατα, θα φτιάξουν κατασκευές από πηλό και θα τις ψήσουν σε ξυλόφουρνο.
Γιατί επιλέγει ως προορισμό ένα μικρό ελληνικό χωριό;
Αυτό είναι το ερώτημα που πρέπει να απαντήσουμε όλοι όσοι ασχολούμαστε με τον αγροτουρισμό, ο οποίος αποτελεί υποκατηγορία του τουρισμού υπαίθρου. Τι φέρνει τον τουρίστα εδώ και όχι στην Τοσκάνη ή στα χωριά της Βόρειας Γαλλίας και γιατί επιλέγει να αφιερώσει ένα μεγάλο μέρος των διακοπών του –από επτά έως δέκα ημέρες– σε απομακρυσμένα χωριά. Γενικά τον αγροτουρίστα τον προσελκύουν η φύση και τα χαρακτηριστικά της περιοχής, η αγροτική ζωή που μπορεί να συνδυαστεί με πολιτιστικές ξεναγήσεις ή με θρησκευτικό τουρισμό. Επιλέγει να μείνει σε ξενώνες και θέλει να γίνει φίλος με τους ιδιοκτήτες και όχι να έχει μια τυπική σχέση με τη ρεσεψιόν, όπως συμβαίνει σε ένα μαζικό ξενοδοχείο. Αναζητάει ποιοτικά, ντόπια προϊόντα, συνεχώς ρωτάει για να μάθει και θέλει να συμμετάσχει σε δραστηριότητες. Επισκέπτεται ένα μέρος και θέλει, όταν φύγει, να έχει στο σακίδιό του τη σφραγίδα αυτού του τόπου.
Μας συγκινεί το γεγονός ότι κάποιος αφιερώνει μέρος των διακοπών του σε ένα μικρό χωριό της Ελλάδας. Και είναι πολλοί αυτοί που αναζητούν τέτοιες εμπειρίες. Στη χώρα μας μπορεί κανείς την ίδια μέρα να έχει μια αγροτική εμπειρία, να επισκεφτεί ένα αρχαίο θέατρο, να μπει σε ένα παλιό μοναστήρι, να περπατήσει πλάι σε καταρράκτες, να συμμετάσχει σε ένα παραδοσιακό γλέντι. Κι έπειτα είναι κι αυτό το ιδιαίτερο στοιχείο που έχουμε οι Ελληνες, το οποίο στον αγροτουρισμό λειτουργεί ως καταλύτης: η ελληνική φιλοξενία και το ελληνικό ταμπεραμέντο. Οι ντόπιοι γίνονται μέρος της εμπειρίας και την κάνουν αξέχαστη.
Ενδιαφέρονται οι επισκέπτες να συμμετάσχουν στις δραστηριότητες ή να παρακολουθήσουν;
Οι περισσότεροι θέλουν να γνωρίσουν την αγροτική ζωή και να συναναστραφούν με τους χωρικούς και όχι να αφιερωθούν όλη την ημέρα σε μια δραστηριότητα. Θα παρακολουθήσουν τη διαδικασία του τρύγου και θα συμμετάσχουν σε κάποια στάδια, όμως δεν τους βάζουμε να κάνουν ολοήμερο μεροκάματο. Τον Οκτώβριο έρχονται για ελιές –τους μαθαίνουμε πώς να τις κάνουν τσακιστές– και για τα ρακοκάζανα.
Την περασμένη εβδομάδα φιλοξενούσαμε μια ομάδα Φινλανδών. Το θέμα της επίσκεψής τους ήταν τα άγρια χόρτα και τα αρωματικά φυτά της Κρήτης – δέκα χρόνια κάνουμε αυτό το πρόγραμμα. Εμαθαν για την κρητική διατροφή και συμμετείχαν με ενδιαφέρον σε προγράμματα γύρω από τη γαστρονομία, τα οποία συνδυάζουμε πάντα με το περιβάλλον. Μαζέψαμε χόρτα και φτιάξαμε αρνάκι με άγριες αγκινάρες, χοιρινό με αγριόπρασα και επτά αρωματικά φυτά και στις 12 ήπιαμε και μια ρακή με ομελέτα σπέσιαλ. Το απόγευμα φτιάξαμε χορτόπιτα στον ξυλόφουρνο και πασχαλινά καλτσούνια. Ξετρελάθηκαν από τη χαρά τους. Αυτό το κομμάτι του τουρισμού έχει πολλούς άξονες.
Εχει ωριμάσει ο αγροτουρισμός στην Ελλάδα ή αναπτύσσεται εμπειρικά;
Σε σύγκριση με την περίοδο που ξεκίνησε να αναπτύσσεται –στα μέσα της δεκαετίας του 1980– έχει ωριμάσει, ωστόσο σχεδόν τρεις δεκαετίες μετά η πολιτεία δεν έχει ακόμη χαράξει εθνική στρατηγική. Είναι λες και αυτός ο κλάδος του τουρισμού αναπτύσσεται στον αυτόματο! Ο μοναδικός φορέας που δραστηριοποιείται στον αγροτουρισμό είναι ο ΣΕΑΕ, ο οποίος ιδρύθηκε το 2008 και αποτελείται από οκτώ ενώσεις από την Κρήτη, την Πελοπόννησο, τα Ιόνια Νησιά, την Κεντρική, Δυτική και Ανατολική Μακεδονία, τη Θεσσαλία και την Ηπειρο. Είναι μια προσπάθεια να δικτυωθούμε και να συντονιστούμε, γνωστοποιώντας το βασικό μέλημά μας, που μένει πάντα το ίδιο: να αποκτήσει ο αγροτουρισμός στην Ελλάδα θεσμικό πλαίσιο και να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Κάτι που θα γίνει μόνο αν οριοθετηθεί από συγκεκριμένους κανόνες.
Ποιοι θα πρέπει να είναι οι βασικοί κανόνες;
Κατ’ αρχάς θα πρέπει να είναι ενιαίοι για όλες τις περιοχές της Ελλάδας, όπως συμβαίνει στην Ιταλία, στη Γαλλία, στην Αυστρία. Στο σύνολό τους θα πρέπει να προστατεύουν το αγροτουριστικό προϊόν, το οποίο συχνά είναι έρμαιο της βούλησης, των γνώσεων και του χαρακτήρα του κάθε επιχειρηματία. Δεν μπορεί, για παράδειγμα, κάθε επιχείρηση να έχει τις δικές της προδιαγραφές. Εχω δει μέχρι πιτσαρία να έχει το σήμα του αγροτουρισμού(!).
Αν είχα μπροστά μου κάποιον αρμόδιο από το υπουργείο Τουρισμού, θα τον καλούσα να παρακολουθήσει ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα αγροτουριστικών δραστηριοτήτων, ώστε να διαπιστώσει πόσο επηρεάζει την τοπική οικονομία. Το 1995 στον Βάμο, στην Κρήτη, δεν υπήρχε κρεβάτι για τουρίστα ούτε εστιατόριο. Το γεγονός ότι οι ντόπιοι κατόρθωσαν να τον εξελίξουν σε δημοφιλή προορισμό, στον οποίο αναφέρονται διαρκώς μεγάλα περιοδικά της Ευρώπης, δείχνει τη δυναμική αυτού του είδους. Στον αγροτουριστικό χάρτη της Ελλάδας, ωστόσο, ξεχωρίζουν κι άλλες περιοχές, από το Κρυονέρι Κορινθίας, το Ψάρι Αρκαδίας και τη λίμνη Κερκίνη μέχρι τα Τζουμέρκα, κ.ά.
Στον αγροτουρισμό θα έπρεπε να δραστηριοποιούνται μόνο αγρότες;
Οχι. Ολοι όσοι ζουν μόνιμα σε ένα χωριό και έχουν όρεξη να προσφέρουν μπορούν να δραστηριοποιηθούν στον αγροτουρισμό. Μια παραδοσιακή μαγείρισσα μπορεί να ανοίξει την κουζίνα της, ένας γεωργός να κάνει επισκέψιμο το χωράφι του. Μπορεί να ανοίξει τον αμπελώνα του και να παρουσιάσει δραστηριότητες όπως το κλάδεμα ή το κορφολόγημα. Μέχρι να δημιουργήσει δικές του επαφές, μπορεί να συνεργαστεί με ένα τουριστικό γραφείο για να προσελκύσει επισκέπτες. Χαίρομαι να βλέπω νέους ανθρώπους να επενδύουν σε αυτόν τον τομέα, για παράδειγμα κάπου στα Λευκά Ορη συναντάμε –σε δραστηριότητες που οργανώνουμε– έναν βόσκο ο οποίος δείχνει στους τουρίστες διάφορες κτηνοτροφικές εργασίες, από το άρμεγμα μέχρι το πήξιμο του τυριού. Τους φτιάχνει μέχρι και γαμοπίλαφο σε ένα ορεινό σημείο, χωρίς να υπάρχει καν ρεύμα!
πηγη: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
