Ο Ιωάννης Συκουτρής, ο διακεκριμένος Έλληνας φιλόλογος, που γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1901 και απεβίωσε νεότατος στην Κόρινθο το 1937, παρά την ευρυμάθεια του και τις λαμπρές του σπουδές για πολιτικούς λόγους . Καταγόταν από τη Χίο και φοίτησε στην Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης, ενώ αργότερα δίδαξε στην Αθήνα, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, παραμένοντας έως το τέλος υφηγητής. Το κείμενο που ακολουθεί είναι απόσπασμα από άρθρο που έγραψε ο Ιωάννης Συκουτρής το 1932 με τίτλο «Η διδασκαλία της Νεοελληνικής λογοτεχνίας» και το αντλήσαμε από την ιστοσελίδα eranistisnet. Στο απόσπασμα αυτό ο μεγάλος φιλόλογος αναπτύσσει τις θέσεις του περί «παιδαγωγισμού». Αν και πρόκειται για έναν από τους πλέον ένθερμους του Δημοτικισμού, το κείμενο έχει συνταχθεί στην καθαρεύουσα:
«…Συντομώτερον ημπορεί, ύστερ’ από όσα είπα, να κριθή η άλλη λύσις, με την οποίαν αντικρύζεται το πρόβλημα, η λύσις του παιδαγωγισμού. Είναι πολλά τα δημοσιεύματα -και θα ήσαν πολύ περισσότερα, αν υπήρχαν περισσότεροι ξένοι τυφλοσύρται, όπως υπάρχουν δια την διδακτικήν άλλων μαθημάτων- εις τα όποια αναπτύσσεται η μέθοδος της διδασκαλίας και ερμηνείας των νεοελληνικών λογοτεχνημάτων. Και όλ’ αυτά τα δημοσιεύματα αναχωρούν από μίαν προϋπόθεσιν, ότι οι καθηγηταί μας γνωρίζουν και αισθάνονται την νεοελληνικήν λογοτεχνίαν, αγνοούν δε μόνον, πώς να την διδάξουν, ώστε και τα παιδιά να την εννοήσουν και να την αισθανθούν…. Ότι η προϋπόθεσις αυτή είναι εσφαλμένη απολύτως, είναι, νομίζω, προφανές εξ όσων είπα εις άλλα κεφάλαια. Και όμως τα δημοσιεύματ’ αυτά αγοράζονται και διαβάζονται -όπως διαβάζονται και αγοράζονται κάθε χρόνον ένα πλήθος παιδαγωγικών βιβλίων, δυσανάλογον προς τα βιβλία άλλου περιεχομένου. Διότι ο εκπαιδευτικός μας κόσμος κατέχεται, ιδίως τα τελευταία χρόνια, από έναν πρωτοφανή και επικίνδυνον πυρετόν παιδαγωγισμού, εις βάρος κάθε άλλης σοβαρωτέρας ενασχολήσεως με την επιστημονικήν γνώσιν και το επιστημονικόν ήθος, τα οποία, όταν υπάρχουν, ευρίσκουν συνήθως και την διδακτικήν μέθοδον, όταν όμως δεν υπάρχουν, καμμία σοφή μέθοδος δεν ημπορεί ν’ αναπλήρωση.
Τροφήν ευρίσκει ο παιδαγωγισμός αυτός αφ’ ενός μεν εις την θλιβεράν βυζαντινήν κληρονομίαν της λατρείας των τύπων εις βάρος της ουσίας, αφ’ ετέρου δ εις το στενώς επαγγελματικόν κριτήριον, με το οποίον ο Νεοέλλην αγαπά να κρίνη όλα τα πράγματα της πνευματικής ζωής, εις την τάσιν του, όσον το δυνατόν, ακοπώτερα και γρηγορώτερα να επιτύχη. Ο δρόμος δια του επιστημονικού καταρτισμού είναι μακρός και επίπονος· προς τι, αφού αρκεί να διάβασης ένα ή δύο βιβλία περί της μεθόδου της διδασκαλίας των αρχαίων ελληνικών π.χ., με τας μαγικάς μάλιστα λέξεις «σχολείον εργασίας, σχολείον ζωής, νέα παιδαγωγική» κλπ., διά να ημπορής να τα διδάσκης κατά τρόπον ανέφικτον και σύμφωνον με την τελευταίαν λέξιν της επιστήμης;…
…. Παιδαγωγικά συνέδρια γίνονται, εις τα οποία η επιστήμη η καθαρά συστηματικώς αγνοείται. Ακόμη και αυτό το Διδασκαλείον της Μ. Εκπαιδεύσεως, που θα ημπορούσε ν’ αποτελέση το κέντρον, εις το όποιον οι επιστήμονες, οι προ πολλών ετών αποφοιτήσαντες, θα ήρχοντο εις επαφήν με την κίνησιν τής επιστήμης των και τας συγχρόνους της τάσεις, και να είναι ένας διαρκής δεσμός μεταξύ Ανωτάτης και Μέσης Εκπαιδεύσεως, παρέλειψε το αποτελεσματικώτερον προς τούτο μέσον — ν’ αναθέτη την διδασκαλίαν των μη παιδαγωγικών μαθημάτων εις αντιπροσώπους της παραγωγικής επιστήμης, λαμβανόμενους είτ’ από το διδακτικόν προσωπικόν του Πανεπιστημίου, είτε και από άλλας υπηρεσίας αυστηρώς επιστημονικού χαρακτήρος, όπως π. χ. η Αρχαιολογική, το Ιστορικόν Λεξικόν, το Λαογραφικόν Αρχείον κλπ. Είναι παράδοξον, αν υπό τας συνθήκας αυτάς και το πρόβλημα της νεοελληνικής λογοτεχνίας κατεβιβάσθη εις πρόβλημα διδακτικής, και μετετοπίσθη εις πρόβλημα μορφώσεως των μαθητών το κατ’ εξοχήν πρόβλημα καταρτισμού και προπαρασκευής του διδάσκοντος προσωπικού;…».
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
