Είναι αδιανόητο να μην γνωρίζουμε την τόσο πλούσια τοπική μας ιστορία

Η Χίος ήταν η δεύτερη πόλη στην αρχαιότητα, μετά τη Σπάρτη, που διέθετε το μεγαλύτερο αριθμό δούλων, γύρω στις 150.000.

 

Η εκμετάλλευση του ανθρώπινου πόνου είναι η ίδια, όπως ίδιες είναι και οι άθλιες συνθήκες κάτω από τις οποίες μεταφέρονταν τότε οι δούλοι- τώρα οι εξαθλιωμένοι από τον πόλεμο και την πείνα πρόσφυγες και μετανάστες.

 

Είναι απ’ τις αθόρυβες παρουσίες που δεν … πιάνει εύκολα το μάτι σου. Στοιχείο ακαταμάχητο του χαρακτήρα του η ζωγραφισμένη στο πρόσωπο του καλοσύνη, τη νοιώθεις και αντιλαμβάνεσαι ότι ο Μάρκος Κάβουρας είναι ο δάσκαλος που θα ήθελε να έχει το κάθε παιδί.

Ο σωστός εκπαιδευτικός δεν περιορίζεται αποκλειστικά στην αποστήθιση της διδακτέας ύλης. Αναζητεί πηγές εμπλουτισμού της δικής του γνώσης και στην περίπτωση του Μάρκου Κάβουρα τις επιστρέφει σε πιο μεγάλα ακροατήρια, μέσω της συγγραφής.

Ξεκίνησε και καθιερώθηκε από την παιδική λογοτεχνία, πλέον δοκιμάζεται και στο ιστορικό μυθιστόρημα, με την ιστορία του νησιού μας να προσφέρεται για άντληση σπουδαίας έμπνευσης.

Τιμήθηκε με έπαινο από τον Κύκλο Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου για την «Παρεξήγηση». Απόσπασμα του βιβλίου του «Μεγάλο Μυστικό» συμπεριλήφθηκε στο σχολικό εγχειρίδιο της Γλώσσας της Δ΄ Δημοτικού. Με το πρώτο του ιστορικό μυθιστόρημα ο Μάρκος Κάβουρας μας συστήνει τον άγνωστο στους περισσότερους Χιώτες Δρίμακο και μας μυεί στην ιστορία της Χίου κατά την κρίσιμη  χρονική περίοδο 412-407π.Χ..

Η άγνοια της τοπικής ιστορίας « γέννησε» το «Δρίμακο»

• Για 37 ολόκληρα χρόνια υπηρέτησα το χώρο της δημοτικής εκπαίδευσης και σε όλο αυτό το διάστημα που δίδασκα στα παιδιά Ιστορία διαπίστωνα ότι  μαθαίνουν, για παράδειγμα, για  την Αθηναϊκή Συμμαχία αλλά δεν μαθαίνουν ότι και η Χίος, το νησί τους, ήταν μέλος της. Μαθαίνουν για τους Περσικούς πολέμους αλλά δεν αναφέρεται πουθενά ότι η Χίος ήταν σπουδαία ναυτική δύναμη, που βοήθησε τους Έλληνες στη νίκη τους με τους Πέρσες. Όλο αυτό το κενό γνώσης   που υπήρχε στην τοπική ιστορία με ενοχλούσε και ήθελα να βρω έναν τρόπο να μάθουν οι νέοι και τα παιδιά τμήματα της ιστορίας μας. Έτσι γεννήθηκε το νέο μου βιβλίο με τίτλο «Δρίμακος, στο δρόμο της φωτιάς»
• Με αφορμή τα ιστορικά γεγονότα που αναφέρει ο Θουκυδίδης και ο Πλούταρχος αλλά και τη μυθική ιστορία του Δρίμακου, του επαναστάτη δούλου του Αθήναιου, που αντλεί τις πληροφορίες του από τον Νυμφόδωρο τον Συρακούσιο, γράφτηκε ο «Δρίμακος στο δρόμο της φωτιάς».
•  Ο Νυμφόδωρος αναφέρεται σε  εξεγέρσεις  δούλων και ότι ανάμεσα τους υπήρξε ένας δούλος με το όνομα Δρίμακος.  Ορμώμενος από αυτόν τον μύθο δημιούργησα την ιστορία και μέσα από αυτήν αναφέρομαι σε πολλά ιστορικά στοιχεία του νησιού μας.
• Σκοπός μου είναι να γνωρίσει ο αναγνώστης  μια ιστορική περίοδο της Χίου (412-407 π.Χ), τους ανθρώπους της, τις ασχολίες τους, τις συνήθειες τους, τα ήθη, τα έθιμα και τα πολεμικά γεγονότα. 

Η Χίος των 150.000 δούλων

• Η Χίος ήταν η δεύτερη πόλη στην αρχαιότητα, μετά τη Σπάρτη, που διέθετε το μεγαλύτερο αριθμό δούλων.  Πηγές αναφέρουν ότι οι  δούλοι στο νησί έφταναν τον αριθμό των 150.000.
• Ο μεγάλος αριθμός των δούλων στη Χίο εξηγείται από το γεγονός ότι το νησί ήταν άγονο. Για να καλλιεργηθεί και να παράξει πλούτο απαιτούνταν φτηνά εργατικά χέρια. Ο πλούτος της Χίου  πήγαζε από το εμπόριο, από την παραγωγή κρασιού (Αριουσία χώρα), λαδιού, από τα λατομεία, από τα εργαστήρια, τα ναυπηγεία, τα χωράφια και τον πολεμικό στόλο.
• Η ιστορία του βιβλίου ξεκινά την εποχή που η Χίος  ήταν μέλος της Αθηναϊκής Συμμαχίας, εύρωστη οικονομικά, όταν οι δουλέμποροι της αρχαιότητας μετέφεραν κατά εκατοντάδες τους δούλους από τη Μαρώνεια της Θράκης στο νησί μας. 
• Το δουλεμπόριο της αρχαιότητας  δεν διαφέρει και πολύ από το σύγχρονο δουλεμπόριο. Η εκμετάλλευση του ανθρώπινου πόνου είναι η ίδια, όπως ίδιες είναι και οι άθλιες συνθήκες κάτω από τις οποίες μεταφέρονταν τότε οι δούλοι- τώρα οι εξαθλιωμένοι από τον πόλεμο και την πείνα πρόσφυγες και μετανάστες.

Σκληρή καθημερινότητα γεμάτη βαριές εργασίες, τιμωρίες και ποινές

• Μέσα από το ταξίδι του Δρίμακου από τη Μαρώνεια στη Χίο περιγράφονται οι απάνθρωπες συνθήκες με τις οποίες μεταφέρονταν οι δούλοι, η σκηνή της άφιξης στο λιμάνι και της υποδοχής, ενώ με γλαφυρότητα περιγράφεται η στιγμή της αγοροπωλησίας του Δρίμακου και των υπολοίπων δούλων. Εξίσου περιγραφικές είναι και οι συνθήκες της καθημερινής διαβίωσης των δούλων αλλά και οι παραδειγματικές τους τιμωρίες, όταν δήλωναν απειθαρχία.
• Συγκλονιστική και φορτισμένη συναισθηματικά  η σκηνή της περιγραφής της ζωής του Δρίμακου και του τρόπου που από ελεύθερος πολίτης μετατράπηκε σε δούλος.

Το νησί της Δημοκρατίας και των συλλογικών αποφάσεων

•  Οι Χιώτες ήταν οι πρώτοι που υιοθέτησαν το δημοκρατικό πολίτευμα και όλες τους τις αποφάσεις τις λάμβαναν μέσω της Βουλής και τις επικύρωναν στην Εκκλησία του Δήμου. Έτσι και την  απόφαση της αποστασίας από την Αθηναϊκή Συμμαχία και της προσάρτησης  στη Σπάρτη την έλαβαν μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες. Κατανοώντας ότι οι Αθηναίοι τους εκμεταλλεύονται και πιστεύοντας ότι οι Σπαρτιάτες θα τους δώσουν ακόμη μεγαλύτερα προνόμια, αποστατούν και ξεκινούν έναν καταστροφικό πόλεμο με τους Αθηναίους.
• Λίγο πριν την τελική κατοχύρωση της απόφασης αποστασίας από την Αθηναϊκή Συμμαχία, στην Εκκλησία του Δήμου των Χιωτών εμφανίζεται ο  Αλκιβιάδης και με τη δεινότητα του λόγου του και τη διπλωματία του πείθει τη Χιακή Βουλή να αποστατήσει από την Αθηναϊκή Συμμαχία, να παρασύρει και άλλες πόλεις στην εξέγερση, να βοηθήσει με 20 πλοία τον Αλκιβιάδη  και να ενισχύσει τα τείχη της πόλης  για τυχόν επιθέσεις από Αθηναίους.

Η μικρή Χίος κερδίζει τον πόλεμο με τους Αθηναίους

• Οι Αθηναίοι ήθελαν να τιμωρήσουν και να εκδικηθούν τους Χιώτες για την αποστασία τους.  Ορμητήριο τους ο κόλπος  του Δελφινιού.
• Οι μάχες σκληρές, σώμα με σώμα.  Οι απώλειες μεγάλες και από τις δύο πλευρές αλλά οι Χιώτες, με τη βοήθεια των δούλων τους, τους κερδίζουν.

• Οι καταστροφές και οι απώλειες του πολέμου τεράστιες. Οι Χιώτες κέρδιζαν τις μάχες αλλά συνάμα έχαναν δύναμη και πλούτο. Η Αθηναΐδα, η σύζυγος του αφεντικού του Δρίμακου, του προσφέρει την ελευθερία του με αντάλλαγμα να πείσει τους υπόλοιπους δούλους να μην αποστατήσουν. Ο Δρίμακος όμως αρνείται και η άρνησή του τον οδήγησε τελικά στον δρόμο της δικής του ελευθερίας.

Η απόδραση  -το βασίλειο του Αίπους-το  ένδοξο τέλος

• Ο Δρίμακος δεν ήταν ένας συνηθισμένος δούλος.  Είχε πλούσια σωματικά προσόντα που ζήλευαν όλοι και απίστευτη πειθώ.  Από απλός δούλος μετατράπηκε σε έναν στρατιώτη – αρχηγό, που όλοι σέβονταν και φοβόνταν.
• Βασίλειο του η περιοχή του σημερινού Αίπους. Από εκεί έκανε τις επιδρομές του, από εκεί κατηφόριζε και χυνόταν στις μάχες εναντίον των Αθηναίων.
•  Η περιοχή του βασιλείου του ήταν ένα ορμητήριο  επαναστατημένων δούλων που διψούσαν για ελευθερία. Ο  «βασιλιάς» τους -ο Δρίμακος-  θυσιάστηκε για να σώσει τα παιδιά του δυνάστη του και  προτίμησε να έχει ένα ένδοξο τέλος, που να τον θυμούνται όλοι, παρά να πεθάνει στην αφάνεια.

Ένα ιστορικό μυθιστόρημα για μικρούς και μεγάλους

• Πραγματικό ή μη  πρόσωπο ο Δρίμακος, υπήρξε  πρότυπο επαναστάτη και αγωνιστή, που σημάδεψε με τις πράξεις του την  αρχαία ιστορία της Χίου.  Ορμώμενος από την ιστορία του Δρίμακου πλάθεται ένα μυθιστόρημα με πλήθος πραγματικών ιστορικών στοιχείων, με γραφή απλή και κατανοητή.
• Χρειάστηκα δύο περίπου χρόνια για να συλλέξω όλες τις απαραίτητες ιστορικές πληροφορίες και να αρχίσω να πλάθω το μύθο. Γενικά ήταν ένα βιβλίο που πέρασε από σαράντα κύματα μέχρι να εκδοθεί αλλά ευτυχώς τα καταφέραμε και χαίρομαι ιδιαίτερα για αυτό.
• Όνειρο μου να καταφέρουμε κάποια στιγμή να δημιουργήσουμε μια ερευνητική ομάδα που να καταγράψει την τοπική ιστορία, αυτή εν συνεχεία να εκδοθεί σε ένα εγχειρίδιο που θα διανεμηθεί σε όλα τα σχολεία του νησιού. Έτσι ο δάσκαλος ή ο καθηγητής, παράλληλα με τη διδασκαλία της ιστορίας της χώρας μας, θα μπορεί να διδάσκει και να μαθαίνει στα παιδιά και την τοπική μας ιστορία. Έχουμε τόσο πλούσια ιστορία ως τόπος, που είναι αδιανόητο να μην τη γνωρίζουμε.
• Έχω ξεκινήσει ήδη την έρευνα για το δεύτερο ιστορικό μου μυθιστόρημα, που αυτή τη φορά θα αναφέρεται στην περίοδο από τον Οινοπίωνα και μετά.
• Η έκδοση ενός βιβλίου πλέον δεν αποτελεί εύκολη υπόθεση. Το οικονομικό κόστος είναι μεγάλο και η οικονομική κρίση έχει περιορίσει τα ανοίγματα των εκδοτικών οίκων.
• Η συγγραφική μου πορεία ξεκινά παράλληλα με την εκπαιδευτική. Το 2001 εκδόθηκε «Ο Δελφινογιός και άλλες ιστορίες», ακολούθησε η «Παρεξήγηση». Και τα δύο βιβλία ήταν των εκδόσεων «άλφα πι», όπως και ο Δρίμακος.
• Σημαντική  στιγμή  θεωρώ ότι ήταν η συνεργασία μου με τις εκδόσεις «Ελληνικά Γράμματα», καθώς απόσπασμα του βιβλίου μου «Μεγάλο Μυστικό» συμπεριλήφθηκε στο σχολικό εγχειρίδιο της Γλώσσας της Δ΄ Δημοτικού.
• Το 2005-2006 συνεργάζομαι με τις εκδόσεις «Αιγέας» και εκδίδω τα εικονογραφημένα βιβλία «Οι περιπέτειες της άμυαλης ηλιαχτίδας» και «Το αγριολούλοδο».

Ειδήσεις σήμερα

Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.