Η ψυχική υγεία θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα δημόσιας υγείας που αντιμετωπίζει σήμερα η ανθρωπότητα. Έρευνες δείχνουν ότι σε μια δεδομένη χρονική στιγμή το 20% του πληθυσμού μπορεί να νοσήσει από κάποια μορφή ψυχικής διαταραχής.
Θα μπορούσαμε να ορίσουμε ως ψυχική διαταραχή κάθε νόσο που επηρεάζει την προσοχή, τη συγκέντρωση, την σκέψη, την αντίληψη, το συναίσθημα, την κρίση, την ικανότητα σχεδιασμού και εκτέλεσης και γίνεται εμφανής στην συμπεριφορά του ατόμου ή επιδρά στο επίπεδο της λειτουργικότητάς του.
Παλιότερα οι ψυχικά ασθενείς με σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζονταν με τον εγκλεισμό σε ψυχιατρικά ιδρύματα, στα οποία περνούσαν μεγάλο μέρος της ζωής τους.
Στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα οι αντιλήψεις άλλαξαν. Ανακαλύφθηκαν νέες κατηγορίες φαρμάκων με τα οποία ελέγχονται καλύτερα τα συμπτώματα των πασχόντων. Δημιουργήθηκαν δομές – υπηρεσίες ψυχικής υγείας μέσα στην κοινότητα και ξεκίνησε η προσπάθεια επανένταξης των χρόνιων ασθενών στον τόπο που ζούσαν (αποασυλοποίηση). Πρεσβευτής αυτής της προσπάθειας είναι η Κοινοτική Ψυχιατρική, η οποία βασιζόμενη σε συγκεκριμένες αρχές και μεθόδους αντιμετωπίζει τους ανθρώπους που παρουσιάζουν ψυχικές δυσκολίες στον τόπο κατοικίας τους.
Στη χώρα μας, από τα μέσα της δεκαετίας του ΄80 μέσω προγραμμάτων του Ελληνικού Δημοσίου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ξεκίνησε η δημιουργία υποδομών που εγγυώνται τόσο την συνέχεια και την ολοκλήρωση της αποασυλοποίησης όσο και τη δημιουργία εναλλακτικών μορφών φροντίδας. Για το σκοπό αυτό έγινε μια σημαντική προσπάθεια να δημιουργηθούν ειδικές δομές. Σ’ αυτές ανήκουν οι Κινητές Μονάδες Ψυχικής Υγείας, οι ξενώνες, τα οικοτροφεία καθώς και τα Κέντρα Ημέρας και τα Προστατευμένα Εργαστήρια που ενισχύουν την απασχόληση. Αυτή η μεταβολή του κέντρου βάρους της αντιμετώπισης των ασθενών από το νοσοκομείο στην κοινότητα αποτελεί την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση.
Η κοινοτική ψυχιατρική μπορεί να μετέχει στην πρόληψη των ψυχικών νόσων και στην στήριξη των ασθενών και των οικογενειών τους σε συνεργασία με θεσμούς, οργανισμούς και κοινωνικές πρακτικές που συναποτελούν το κοινωνικό κεφάλαιο για κάθε συγκροτημένη κοινωνία.
Ο ψυχικά ασθενής με κατάλληλη θεραπεία και υποστήριξη μπορεί να συμβιώσει αρμονικά μέσα στον κοινωνικό του χώρο. Η αντιμετώπιση της ψυχικής ασθένειας στο επίπεδο της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας της κοινότητας στην οποία ζει, περιορίζει τις άσκοπες μετακινήσεις των ασθενών και βοηθά στην έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση της νόσου.
Ελένη Πίπα, Κοινωνική Λειτουργός της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας Χίου
Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας XίουΑκολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.