Οι συνθήκες διαμονής προσφύγων και μεταναστών στα σύγχρονα κολαστήρια, τα hotspot των νησιών, πολλάκις έχουν απασχολήσει όχι μόνο τον τοπικό αλλά και τον ευρωπαϊκό Τύπο, με τη ΒΙ.ΑΛ. και τη Μόρια πολλές φορές να βρίσκονται στο επίκεντρο της δημοσιότητας.
Συνήθως το υλικό, φωτογραφικό ή τηλεοπτικό, διακινείται είτε από τους ίδιους τους πρόσφυγες, είτε από οργανώσεις μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, που προβάλλουν το έργο τους ζητώντας, άμεσα ή έμμεσα, οικονομική ενίσχυση από όλο τον κόσμο.
Με την είσοδο των δημοσιογράφων να απαγορεύεται διά ροπάλου στα Κ.Υ.Τ. από τις ελληνικές αρχές, το σύγχρονο δράμα των προσφύγων αποτελεί ένα πρώτης τάξεως εργαλείο προπαγάνδας από επιτήδειους για διάφορους σκοπούς.
Ποια είναι όμως η πραγματικότητα για τους ίδιους τους πρόσφυγες; Όχι ιδιαίτερα ξεχωριστή από αυτή που συνήθως προβάλλεται, για όποιον δεν έρθει σε επαφή με αυτούς τους ανθρώπους. Ο «π» θέλησε να εξασφαλίσει τηλεοπτική συνέντευξη με τρεις πρόσφυγες από το Κ.Υ.Τ. του Χαλκειούς, για λογαριασμό των οποίων μίλησε ο ένας εξ ‘αυτών (σ.σ. επειδή ήξερα καλά αγγλικά), μεταφέροντας έναν διαφορετικό κόσμο από τη ΒΙ.ΑΛ. που κρύβει εκμετάλλευση, διακίνηση ναρκωτικών και συμμορίες κάθε λογής. Για ευνόητους λόγους τα στοιχεία του πρόσφυγα δεν δημοσιοποιούνται ενώ στο βίντεο το πρόσωπο και η φωνή του είναι αλλοιωμένα με πρόγραμμα επεξεργασίας βίντεο. Είναι όμως στη διάθεση κάθε αρχής, εφόσον ενδιαφερθεί.
Η συνέντευξη ξεκίνησε με την τραγική διαπίστωση ότι από τις αρχές του Φλεβάρη 350- 400 άτομα παραμένουν εγκλωβισμένα στη ΒΙ.ΑΛ., αφού, παρότι έχουν λάβει το μπλε χαρτί και άρα μπορούν να μετακινηθούν προς κέντρα της ηπειρωτικής Ελλάδας, οι αρχές τους κρατούν στη Χίο με την αιτιολογία ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμες θέσεις στην υπόλοιπη χώρα.
Είναι όμως έτσι; Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων στις αρχές Μαρτίου μόνο στις 31 δομές φιλοξενίας που διαχειρίζεται ο Στρατός σε ολόκληρη τη χώρα καταγράφηκαν 20.751 άτομα, με συνολική δυνατότητα φιλοξενίας τα 23.788 άτομα.
«Εμείς θα έπρεπε να μένουμε στο νησί σας το πολύ 25 ημέρες και μετά να μας μετακινούν στην Αθήνα ή σε άλλες ελληνικές πόλεις, αλλά δεν γίνεται τίποτα και απλά περιμένουμε», λέει ο νεαρός πρόσφυγας, εμφανώς απογοητευμένος για τον πολύμηνο εγκλωβισμό του.
Από τη συνέντευξη επιβεβαιώθηκε για μία ακόμη φορά ότι βασικό πρόβλημα εδώ και 2 χρόνια παραμένει ο αργός ρυθμός εξέτασης των αιτήσεων ασύλου. Παρότι καταβάλλονται σοβαρές προσπάθειες από τους εργαζομένους, τα μειωμένα μέσα δημιουργούν συνεχώς προβλήματα. Ένα από αυτά είναι και η μη ύπαρξη μεταφραστών ή η μη έγκαιρη καταβολή των δεδουλευμένων των εργαζομένων, που έχει ως αποτέλεσμα την αποχή από την εργασία ανά περιόδους.
«Υπάρχει διάκριση ανάμεσα στους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Ανάλογα με την περίπτωση σε αναλαμβάνει ή το ελληνικό άσυλο ή η EASO (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ασύλου). Αυτοί που πηγαίνουν στην EASO καθυστερούν μέχρι και 10 μήνες. Σε αυτή την κατηγορία είναι εκείνοι που πίνουν και κάνουν ναρκωτικά, οι άλλοι βλέπουν τη ΒΙ.ΑΛ. σαν φυλακή», ανέφερε ο πρόσφυγας.
Φιλήσυχοι οι περισσότεροι από τους πρόσφυγες, συχνά πέφτουν και οι ίδιοι θύματα των συμμοριών που υπάρχουν στη ΒΙ.ΑΛ., με πρωταγωνιστές άτομα κυρίως από το Αφγανιστάν και το Πακιστάν.
«Οτιδήποτε έχει να κάνει με τη ΒΙ.ΑΛ. είναι πολύ άσχημο», εξηγούν οι πρόσφυγες στον «π», καταγγέλλοντας ότι σχεδόν κάθε βράδυ άτομα από το Αφγανιστάν, το Πακιστάν και κάποιοι Ιρανοί κάνουν χρήση ναρκωτικών με αποτέλεσμα να δημιουργούνται συχνά συμπλοκές.
«Κάθε βράδυ μαλώνουν και το παρακάνουν. Και όταν τους λέμε να σταματήσουν μας λένε ότι δεν είναι δουλειά μας. Δυστυχώς υπάρχουν ναρκωτικά στη ΒΙΑΛ. Αυτές οι χώρες (σ.σ.: εννοεί Αφγανιστάν και Πακιστάν) είναι διάσημες για τις συμμορίες τους, το χασίς, τα ναρκωτικά σε μορφή χαπιού και το αλκοόλ. Σπάνε τα κοντέινερ και χαλάνε πράγματα χωρίς να σκέφτονται το μέλλον. Γιατί; Η κατάσταση στο Hotspot είναι πολύ άσχημη εξαιτίας όλων αυτών», καταγγέλλουν στην κάμερα.
«Στη ΒΙΑΛ βρίσκονται τώρα 1.070 άνθρωποι . Οι περισσότεροι αρνούνται να μείνουν εδώ, επειδή θέλουν να πάνε σε άλλες χώρες να βρουν την οικογένεια τους , όμως οι υπόλοιποι δεν έχουν πρόβλημα να μείνουν εδώ. Δεν κάνουν τίποτα στη Χίο. Κοιμούνται όλο το πρωί, τρώνε και το βράδυ πίνουν, παίρνουν χάπια και μαλώνουν. Είναι ξύπνιοι όλο το βράδυ και εμείς δεν μπορούμε να κοιμηθούμε μέχρι τις 4 τις 5 το πρωί», προσέθεσαν.
«Τα παπούτσια ήταν πολύ ακριβά, κόστιζαν 190 ευρώ και ρώτησε τον πωλητή αν μπορεί να τα αγοράσει 25 ευρώ. Μου είπε ότι τελικά τα έκλεψε…»
Σχεδόν καθημερινό φαινόμενο αποτελούν και οι κλοπές. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα ενός Αλγερινού, που, σύμφωνα με τους πρόσφυγες, πριν από μία εβδομάδα πήγε σε κατάστημα στην πόλη της Χίου προκειμένου να αγοράσει παπούτσια, τα οποία όμως αδυνατούσε να πληρώσει.
«Τα παπούτσια ήταν πολύ ακριβά, κόστιζαν 190 ευρώ και ρώτησε τον πωλητή αν μπορεί να τα αγοράσει 25 ευρώ. Μου είπε ότι τελικά τα έκλεψε. Οι Αλγερινοί είναι πολύ επικίνδυνοι», δήλωσαν.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι αποκαλύψεις των προσφύγων για το ρόλο ορισμένων οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στο μεταναστευτικό και πως τελικά αυτές βγάζουν εύκολο χρήμα πατώντας πάνω στο ανθρώπινο δράμα.
Οι πρόσφυγες έκαναν λόγο για μία οργάνωση από την Ισπανία, δύο ελληνικές ομάδες, και μία γυναίκα από το Μπαγκλαντές με βρετανικό διαβατήριο, η οποία έχει διασυνδέσεις κυρίως με άτομα από το Αφγανιστάν και το Πακιστάν.
Από φιλάνθρωπες αναρτήσεις του Facebook ορισμένες οργανώσεις αλληλεγγύης βγάζουν χρήματα.
«Μία κοπέλα από την Ισπανία, χρησιμοποιώντας ισπανικούς αριθμούς, παίρνει χρήματα για να βοηθήσει τους πρόσφυγες. Σήμερα διάβασα στο facebook ότι η συγκεκριμένη έγραφε ότι πρέπει να αλλάξουν οι αριθμοί από ισπανικούς σε ελληνικούς, επειδή υπάρχει πρόβλημα. Πιστέψτε με λένε ψέματα», αναφέρει ένας από τους πρόσφυγες και εξηγεί με λεπτομέρεια το κόλπο: «Μία από τις οργανώσεις (αναφέρει το όνομά της) με έβγαλε φωτογραφία όταν έπαιζα με τα παιδιά και την πόσταρε στο Facebook γράφοντας ότι χρειάζονται χρήματα για να με βοηθήσουν. Όταν το έμαθα εγώ το αρνήθηκα, γιατί δεν ζήτησα ποτέ χρήματα. Δεν ξέρω γιατί το κάνουν. Άλλες φορές γράφουν στο διαδίκτυο ότι χρειάζονται χρήματα για να αγοράσουν φαγητό για τους πρόσφυγες στη ΒΙΑΛ. Εγώ είμαι τόσο καιρό εδώ και δεν έχω λάβει τίποτα».
Έχασαν τα παιδιά…
Τα πράγματα γίνονται ακόμη χειρότερα σε ότι αφορά στη διαχείριση των ανήλικων προσφύγων, ιδιαίτερα όταν αυτά πέσουν σε ανεύθυνα χέρια.
«Σήμερα το απόγευμα (εννοεί την Κυριακή 11/3), οι Έλληνες (αναφέρει τα ονόματά τους) έφεραν πράγματα σε παιδιά στη ΒΙ.ΑΛ. Αυτό το έκαναν γιατί χθες αυτά τα παιδιά τα είχαν πάρει στο σπίτι της οργάνωσης τους και μετά τα παράτησαν στην πόλη. Τα παιδιά προσπαθούσαν να βρουν ταξί για να γυρίσουν πίσω στη ΒΙ.ΑΛ. και τελικά τα βρήκε στο δρόμο μία κοπέλα που εργάζεται ως ψυχολόγος και τα έφερε πίσω. Δυστυχώς η οικογένεια των παιδιών δεν νοιάστηκε για το που βρίσκονται τα παιδιά τους. Γενικά οι γονείς δέχονται να παίρνει αυτή η οργάνωση να παιδιά τους από τη ΒΙ.ΑΛ. σε αυτό το σπίτι που έχουν. Μπορεί κάποιοι από αυτούς να πίνουν, να κάνουν ναρκωτικά ή οτιδήποτε άλλο, αλλά κανείς δεν νοιάζεται. Στις χώρες αυτές οι οικογένειες είναι μεγάλες. Έχουν 10 παιδιά ίσως και παραπάνω. Δεν είναι όπως την Ελλάδα που οι μεγάλες οικογένειες έχουν μόνο 3 ή 4 παιδιά», κατήγγειλαν στον «π».
Αναπάντητο ερώτημα μέχρι και σήμερα αποτελεί με ποιο κριτήριο κάποιος πρόσφυγας ή μετανάστης επιλέγει την παράνομη είσοδό του στην Ελλάδα, μέσω της Χίου, της Σάμου ή της Λέσβου. Όπως αναφέρουν στον «π» οι πρόσφυγες, η επιλογή του σημείου «απόβασης» αποτελεί επιλογή των κυκλωμάτων των δουλεμπόρων που βρίσκονται σε όλη την έκταση της Τουρκίας.
«Στην Τουρκία υπήρχαν πολλές συριακές και τουρκικές οργανώσεις αλλά οι αρχηγοί των οργανώσεων ήταν Τούρκοι . Όταν έφυγα από τη χώρα μου και πήγα στην Τουρκία είχα μαζί μου 4.000 δολάρια. Μόλις έφτασα στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης πήγα σε μία πλατεία και έκατσα σε ένα καφέ. Εκεί γνώρισα έναν από το Αφγανιστάν και αρχίσαμε να μιλάμε. Εκείνος μου είπε πως αν θέλω να πάω στην Ελλάδα μπορεί να με βοηθήσει. Τον πίστεψα. Μου είπε ότι σήμερα δεν θα πας στο ξενοδοχείο σου αλλά θα έρθεις μαζί μου σε ένα σπίτι . Πήγα μαζί του στο σπίτι και εκεί ήταν 2 άντρες Τούρκοι. Όταν κοιμήθηκα το βράδυ και ξύπνησα το επόμενο πρωί μου είχαν κλέψει τα χρήματα και το κινητό μου. Τους ρώτησα στη συνέχεια που είχαν πάει. Εκείνοι μου απάντησαν να μη φοβάμαι γιατί θα είμαι μαζί τους και ότι μόλις έφθανα στον Τσεσμέ θα μου έδιναν πίσω τα πράγματα μου. Την επόμενη μέρα με μετέφεραν σε μία πόλη 2 ώρες μακριά από την Κωνσταντινούπολη, το Παλεξίρ. Εκεί έμεινα σε ένα πολύ άσχημο σπίτι με αηδιαστικά άτομα από το Πακιστάν, τη Νιγηρία και τη Σομαλία. Μετά από 4 ημέρες μας πήγαν στη Σμύρνη. Όταν φτάσαμε τους ζήτησα να μου δώσουν πίσω τα χρήματα μου και μου είπαν να μην ρωτάω γιατί αν ξανά ρωτήσω θα με σκοτώσουν. Εγώ φοβήθηκα και δεν είπα τίποτα. Μας έβαλαν σε ένα μικρό λεωφορείο χωρίς καθίσματα και πήγαμε στον Τσεσμέ. Την επόμενη ημέρα το πρωί μας έβαλαν σε μία μικρή βάρκα, 61 άτομα, έσπρωξαν τη βάρκα και μας είπαν όποιος ξέρει να οδηγήσει τη βάρκα. Ένας Αλγερινός οδήγησε τη βάρκα. Ήμασταν 3 ώρες μέσα, χαθήκαμε, μας ανακάλυψε η Frontex σε κάποιο σημείο του Αιγαίου και τελικά μας έφεραν εδώ».
Το συγγνώμη στους Χιώτες
Η συνέντευξη ολοκληρώνεται με το «συγγνώμη» των προσφύγων στους πολίτες της Χίου για τα όσα επωμίζονται αυτά τα δύο χρόνια.
«Στους Χιώτες θέλω να πω ότι λυπάμαι. Πριν έρθω εδώ είχα ακούσει κάτι άσχημο για τους Έλληνες, αλλά όταν έφτασα εδώ είδα ότι οι άνθρωποι είναι πολύ ευγενικοί και γενναιόδωροι. Τώρα έχω φίλους στην Ελλάδα. Δουλεύουν σκληρά στις ελιές, στα πορτοκάλια. Μένουμε μέσα στην ΒΙΑΛ αλλά όταν βγαίνουμε βλέπουμε τον κόσμο και έχω να πω ότι η Χίος είναι μια υγιής τουριστικά περιοχή . Η Χίος πρέπει να έχει τουρίστες, όχι πρόσφυγες. Η Χίος είναι μια πρώτη υποδοχή, αλλά ποιος αποφασίζει να μένουμε εδώ τόσο καιρό;», καταλήγουν.
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
